ДАСТУРИ ИСТИФОДАБАРАНДА

ХУШ ОМАДЕД БА CОМОНАИ РАСМИИ МАРКАЗИ МИЛЛИИ ҚОНУНГУЗОРИИ НАЗДИ ПРЕЗИДЕНТИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН!

КОР БО МАХЗАНИ ҚОНУНГУЗОРИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Муҳтарам меҳмонон ва истифодабарандагони сомонаи расмии Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон (ММҚ),

Барои оғози кор бо «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) ба блоки бо номи шабеҳ дар сомонаи расмии ММҚ зер кунед. Блоки «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» кушодашаванда буда, ҳамеша дар қисми болои сомона дастрас аст. Шумо инчунин метавонед ба «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) аз феҳристи асосӣ (меню асосӣ) бо зеркунии пайванди «Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» дастрасӣ пайдо намоед.

БЛОКИ «МАХЗАНИ ҚОНУНГУЗОРИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН» (МҚҶТ)

Ҳамаи модулҳо ва имконоти ҷустуҷӯи санадҳо дар «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) мустақилона кор мекунанд. Ин маънои онро дорад, ки ҳангоми кор бо МҚҶТ ворид кардани «Ном»-и санад ва бо ҳамроҳи он интихоб кардани ҳамаи имконоти дигар, масалан «Таснифгар», «Мақомот», «Рақам», «Сана», «Матни асосӣ» ва ғайра ҳатмӣ нест. Аммо барои ҷустуҷӯи васеъ шумо метавонед аз ҳамаи имконоти ҷустуҷӯи санадҳо ба таври дилхоҳ истифода баред. Ҳамаи санадҳое, ки ба МҚҶТ ворид шуданд дар зери «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ», яъне дар «Ҷадвали санадҳо» дастрасанд.

ЛАВҲАИ ИМКОНОТИ ҶУСТУҶӮ

Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ

ҶАДВАЛИ САНАДҲО

ТУГМАҲОИ «ТАТБИҚ КАРДАН» ва «БОЗСОЗӢ»

Тугмаи «Татбиқ кардан»: Баъд аз он ки Шумо дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» имконоти дилхоҳро ворид карда, интиход мекунед, барои намоиш додани натиҷа тугмаи «Татбиқ кардан»-ро зер кунед. Аммо, вақте ки шумо дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» дархостеро ворид мекунед ё имконеро интихоб менамоед, онҳо ба таври худкор дарҳол татбиқ карда мешаванд.

Тугмаи «Бозсозӣ»: Агар хоҳед, ки ҳамаи дархостҳо ва имконотеро дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» лағв кунед, аз тугмаи «Бозсозӣ» истифода баред.

Агар шумо хоҳед, ки номи санади дақиқро аз санадҳои дар махзан мавҷудбуда ба даст оред, калидвожаи номи санадро ба сатри «Ном» ворид намоед. Ҳамаи санадҳое, ки дорои калидвожаи воридуша мебошанд нишон дода мешаванд. Масалан, агар шумо калидвожаи «дастрасӣ»-ро ворид кунед, санадҳое, ки калимаи «дастрасӣ»-ро дар бар мегиранд, дар «Ҷадвали санадҳо» нишон дода мешаванд (масалан, ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ ҲУҚУҚИ ДАСТРАСӢ БА ИТТИЛООТ)

САТРИ «НОМ»

Шумо инчунин метавонед санадҳоро аз рӯи муҳтаво бо истифодаи сатри «Матни асосӣ» ва полои дилҳол ҷустуҷӯ намоед. Масалан, барои ёфтани санад(ҳо)и дорои калима(ҳо), калидвожа(ҳо) ё ибора(ҳо)и лозимӣ, ба сатри «Матни асосӣ» дархостро ворид намуда, имкони «Дар бар мегирад»-ро интихоб намоед. Санадҳои дархостшуда ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред. Ҳамин тавр аз имкони «Дар бар намегирад» ё имконоти ҷустуҷӯи дигар истифода баред, Масалан, агар шумо ба сатри «Матни асосӣ» калимаи «Интернет»-ро ворид кунед ва имкони «Дар бар мегирад»-ро интихоб намоед, саданҳое, ки дар муҳтавои худ дорои калимаи «Интернет» мебошанд, нишод дода мешаванд.

САТРИ «МАТНИ АСОСӢ»

Сатри «Матни асосӣ»

Шумо метавонед санадҳоро аз рӯи «Ном», «Таснифгар», «Мақомот», «Рақам», «Сана», «Матни асосӣ» ва ғайра алоҳида ё якҷоя ба таври дилхоҳ ҷустуҷӯ намоед.

Масалан, агар хоҳед, ки санадҳоро танҳо «Аз рӯи моҳ ва сол» ҷустуҷӯ кунед, танҳо аз имкони «Аз рӯи моҳ ва сол» бо интихоби моҳ ва сол истифода баред. Санадҳо ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред.

Агар хоҳед, ки санадҳоро танҳо дар давраи муайян ҷустуҷӯ кунед, танҳо аз имкони «Аз санаи интихобшуда» ва/ё «То санаи интихобшуда» алоҳида ё якҷоя бо интихоби моҳ ва сол истифода баред. Санадҳо ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред.

Ҳамин тавр Шумо метавонед ҳар гуна санадҳои махзанро алоҳида ё бо интихоби имконоти иловагӣ ҷустуҷӯ намоед ва ба даст оред.

Барои дидани санад ва мутолиа кардани он, аз тугмаи «ДИДАН» истифода баред ва барои пинҳон кардани он, аз тугмаи «ПИНҲОН КАРДАН» истифода баред.

ТУГМАҲОИ «ДИДАН» ва «ПИНҲОН КАРДАН»

Шумо ҳам метавонед, бо зеркунии пайванди номи санад онро дар саҳифаи алоҳида кушоед ё ин ки дар форматҳои Word, PDF ва ZIP аз сомонаи мо боргирӣ намоед.

ЗАМИМА ДАР ФОРМАТҲОИ WORD, PDF ва ZIP (ДАР ҶАДВАЛИ САНАДҲО)

Замима

КОР БО СОМОНАИ РАСМӢ - БАҚАЙДГИРӢ ВА ВОРИДШАВӢ

Ҳамаи маводҳои Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ба ахбори омма дахл доранд, дар сомонаи мо дастрасанд. Барои гирифтани маълумот Шумо метавонед аз Феҳристи асосӣ (менюи асосӣ), Харитаи сомона, имкони Ҷустуҷӯ ва Ҷустуҷӯи васеъ истифода баред.
Барои бақайдгирӣ дар сомонаи Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, лутфан ба таври расмӣ муроҷиат намоед. Корбарони бақайдгирифташуда метавонанд аз имкониятҳои иловагӣ истифода баранд, масалан, пайдо кардани дастрасӣ ба лоиҳаҳои санадҳо.

Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон

Матни асосӣ:
Дидан

**ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН**

**ДАР БОРАИ ТАЪЛИМУ ТАРБИЯИ ТОМАКТАБӢ**

**(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2013, №12 , мод900; соли 2021, №12, қ.2, мод.707)**

Бо Қарори Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз13-уми ноябри соли   2013, № 1336 (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2013, №11 , моддаи 811) қабул гардидааст.

Бо Қарори Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 16-уми декабри соли 2013, № 611 (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2013, №12, моддаи 992 ҷонибдорӣ гардидааст.

Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқӣ, ташкилӣ, иқтисодӣ ва иҷтимоии таълиму тарбияи томактабиро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар менамояд.

**БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ**

**Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ**

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

- **таълиму тарбияи томактабӣ** – раванди мақсадноке, ки қобилият, шавқу рағбат, хусусиятҳои ҷисмонӣ, равонӣ, зеҳнӣ ва фарҳангии кўдакони синни томактабиро инкишоф дода, ба оила, падару модар (шахсони онҳоро ивазкунанда) дар таълиму тарбияи кўдакон, инчунин омода намудани онҳо ба таҳсил дар муассисаҳои таълимии таҳсилоти умумӣ мусоидат мекунад;

- **синни томактабӣ** – марҳилаи ташаккулёбии ҷисмонӣ, маънавӣ, ахлоқӣ ва иҷтимоии кўдак то расидан ба ҳафтсолагӣ;

- **муассисаи таълимии томактабӣ** – ташкилоте, ки барои кўдакони синни томактабӣ пешбинӣ шуда, онҳоро бо таълиму тарбияи аввалия фаро мегирад;

- **мазмуни таълиму тарбияи томактабӣ** – маҷмўи меъёр ва қоидаҳое, ки талаботи давлатиро оид ба дараҷаи инкишоф ва маърифатнокии кўдакони синни томактабӣ, инчунин шароити ноил гардиданро ба он муайян менамояд;

- **Стандарти давлатии таҳсилоти томактабӣ** – санади меъёрие, ки талаботи ягонаро барои таълиму тарбияи томактабӣ муқаррар менамояд;

- **кормандони соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ** – омўзгорон, мураббиён, мушовирон, кормандони тиббӣ, ёрдамчиёни мураббиён, дояҳо ва кормандони ёрирасони соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ.

**Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи таълиму тарбияи томактабӣ**

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи таълиму тарбияи томактабӣ ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат мебошад.

**Моддаи 3. Вазифаҳои таълиму тарбияи томактабӣ**

Вазифаҳои таълиму тарбияи томактабӣ аз инҳо иборатанд:

-ташаккули инкишофи ҷисмонӣ, зеҳнӣ, ахлоқӣ ва фарҳангии кўдакони синни томактабӣ бо назардошти қобилият, шавқу рағбат ва хусусиятҳои фардии онҳо;

-ташаккули шахсият ва гузоштани замина барои таълимгирии минбаъдаи кўдакони синни томактабӣ бо назардошти омода намудани онҳо ба таҳсил дар муассисаҳои таълимии таҳсилоти умумӣ;

- тарбияи кўдакони синни томактабӣ дар рўҳияи эҳтиром ба арзишҳои фарҳангию миллӣ ва умумибашарӣ, муҳаббат ба Ватан, эҳтиром ба инсон ва қонун, рамзҳо ва забони давлатӣ, оила ва ҷомеа, инчунин муносибати бошуурона ба муҳити зист ва ҳифзи он;

- ҳифз ва таъмини беҳдошти вазъи саломатӣ, инкишофи равонӣ, маънавӣ ва нерўи эҷодии кўдакони синни томактабӣ, инчунин ташаккул ва инкишофи қобилиятҳои ҳаётан муҳим ва мутобиқшавии иҷтимоии аввалияи онҳо;

- таълими донишу малакаи аввалия тибқи Стандарти давлатии таҳсилоти томактабӣ ва барномаҳои таълиму тарбияи томактабӣ;

- ташкили кор бо оила   бо   мақсади   баланд   бардоштани маърифатнокии психологию педагогии падару модар (шахсони онҳоро ивазкунанда) барои нигоҳубини кўдакони синни томактабӣ ва инкишофу тарбияи онҳо.

**Моддаи 4. Ҳуқуқ ба таълиму тарбияи томактабӣ**

1. Кўдакони синни томактабие, ки шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошанд, сарфи назар аз миллат, нажод, ҷинс ва забон, инчунин новобаста ба эътиқоди динӣ, мавқеи сиёсӣ, вазъи иҷтимоӣ ва молумулкии падару модар (шахсони онҳоро ивазкунанда) ба гирифтани таълиму тарбияи томактабӣ дар муассисаи таълимии томактабӣ ҳуқуқ доранд.

2. Шаҳрвандони хориҷӣ ва шахсони бешаҳрванд ҳуқуқ доранд таълиму тарбияи томактабиро бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон гиранд.

3. Ҳуқуқ ба таълиму тарбияи томактабӣ дар оила ва муассисаи таълимии томактабӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, Стандарти давлатии таҳсилоти томактабӣ ва барномаҳои таълиму тарбияи томактабӣ амалӣ карда мешавад.

**Моддаи 5. Забони таълиму тарбия дар муассисаи таълимии томактабӣ**

Забони таълиму тарбия дар муассисаи таълимии томактабӣ тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад.

**БОБИ 2. МУАССИСАИ ТАЪЛИМИИ ТОМАКТАБӢ ВА МАҚОМИ**

**ҲУҚУҚИИ ОН**

**Моддаи 6. Таъсис, азнавташкилдиҳӣ ва барҳамдиҳии муассисаи таълимии томактабӣ**

1. Таъсис, азнавташкилдиҳӣ ва барҳамдиҳии муассисаи таълимии томактабӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад.

2. Муассисаи таълимии томактабӣ метавонад давлатӣ, ғайридавлатӣ ва муштарак бошад.

3. Муассиси (муассисони) муассисаи таълимии томактабӣ инҳо шуда метавонанд:

- мақомоти иҷроияи марказии ҳокимияти давлатӣ;

- мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи маориф;

- мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ;

- мақомоти маҳаллии идоракунии маориф;

- иттиҳодияҳои (ассотсиатсияҳои, иттифоқҳои) муассисаҳои таълимӣ;

- шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ, аз ҷумла шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии хориҷӣ.

4. Муассисаи таълимии томактабӣ шахси ҳуқуқӣ ва ташкилоти ғайритиҷоратӣ мебошад.

**Моддаи 7. Намудҳои муассисаҳои таълимии томактабӣ**

1. Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон намудҳои зерини муассисаҳои таълимии томактабӣ таъсис дода мешаванд:

- ширхоргоҳ – барои кўдакони то 3 - сола;

- ширхоргоҳ - кўдакистон – барои кўдакони аз 1 - солаю 6 - моҳа то 7 - сола;

- кўдакистон – барои кўдакони аз 3 то 7 - сола;

- кўдакистон - мактаби ибтидоӣ – барои кўдакони аз 3 то 10 - сола;

- хонаи кўдакон – барои кўдакони аз 2 - моҳа то 7 сола;

- мактаб-интернат (гурўҳи томактабӣ) – барои кўдакони   аз 1 то 7 - сола;

- мактаб-интернати махсус (гурўҳи томактабӣ) – барои кўдакони аз 6 то 7 - сола;

- муассисаи таълимии дорои гурўҳҳои (синфҳои) омодагии пешазмактабӣ – барои кўдакони аз 5 то 7 - сола;

- маркази инкишофи кўдакон – барои кўдакони аз 3 то 7 - сола;

- кўдакистони оилавӣ – барои кўдакони то 7 - сола;

- кўдакистони навъи тавонбахшӣ – муассисаи таълимии томактабӣ барои кўдакони аз 2 то 8 - сола, ки ба табобати ҷисмонӣ ва ё инкишофи равонӣ, муолиҷа ва тавонбахшӣ эҳтиёҷ доранд;

- хонаи кўдакони навъи интернат – муассисаи таълимии томактабие, ки дар он нигоҳубин, тарбия, таълим ва мусоидати иҷтимоӣ ба кўдакони ятим ва бепарастори синни томактабӣ ва мактабӣ аз ҳисоби давлат таъмин карда мешаванд;

- хонаи кўдакони ятиму бепарастор – муассисаи таълимии томактабии низоми ҳифзи саломатӣ барои ҳимояи тиббию иҷтимоии кўдакони ятим ва бепарастор, кўдаконе, ки аз рўзи таваллуд нуқси ҷисмонӣ ё равонӣ доранд, кўдаконе, ки аз тарафи падару модар (шахсони онҳоро ивазкунанда) рад карда шудаанд, инчунин кўдаконе, ки падару модар (шахсони онҳоро ивазкунанда) бо сабабҳои гуногун муваққатан онҳоро тарбия карда наметавонанд ё аз ҳуқуқи падару модарӣ маҳрум шудаанд.

2. Муассисаи таълимии томактабии навъи тавонбахшӣ аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи маориф дар мувофиқа бо мақомоти ваколатдори давлатӣ дар соҳаи тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ таъсис дода шуда, метавонад дар шакли муассисаи таълимии томактабии тавонбахшии махсус ё муассисаи таълимии томактабии санаторӣ фаъолият намояд.

**БОБИ 3. ИДОРАКУНИИ МУАССИСАИ ТАЪЛИМИИ ТОМАКТАБӢ**

**Моддаи 8. Идоракунии муассисаи таълимии томактабӣ ва фаъолияти он**

1. Идоракунии муассисаҳои таълимии томактабии давлатӣ, ғайридавлатӣ ва муштарак тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва оинномаи муассисаи таълимии томактабӣ аз ҷониби муассис (муасссисон) ва мақомоти дахлдори онҳо амалӣ карда мешавад.

2. Фаъолияти муассисаи таълимии томактабӣ тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, оинномаи муассиса, ки бо назардошти низомномаи намунавии муассисаи таълимии томактабӣ ва Стандарти давлатии таҳсилоти томактабии аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқгардида таҳия ва тасдиқ шудааст, инчунин қарорҳои муассис (муассисон) ба роҳ монда мешавад ва дар он таълиму тарбияи томактабӣ метавонад дар шакли рўзона, шабонарўзӣ, кўтоҳмуддат ташкил ва анҷом дода шавад.

3. Муассисаи таълимии томактабӣ барои амалӣ намудани фаъолияти таълимию тарбиявӣ танҳо пас аз гирифтани иҷозатнома ҳуқуқ дорад.

4. Муносибатҳои муассисаи таълимии томактабӣ бо падару модари (шахсони онҳоро ивазкунандаи) тарбиягирандагон   ва дигар шахсони воқеиву ҳуқуқӣ дар асоси шартнома тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон танзим карда мешаванд.

Моддаи 9. Салоҳият ва ваколатҳои мақомоти давлатӣ, мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот вобаста ба таълиму тарбияи томактабӣ

1. Ба салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон вобаста ба таълиму тарбияи томактабӣ инҳо мансубанд:

- иштирок дар татбиқи сиёсати давлатӣ дар соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ;

- тасдиқи дурнамо, консепсия ва барномаҳои давлатии таълиму тарбияи томактабӣ, Стандарти давлатии таҳсилоти томактабӣ ва низомномаи намунавии муассисаи таълимии томактабӣ;

- муайян намудани меъёрҳои таъминоти моддию техникӣ ва молиявии таълиму тарбияи томактабӣ, инчунин кафолатҳои иҷтимоии кормандони соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ ва тарбиягирандагони муассисаи таълимии томактабӣ барои кўдакони ятиму бепарастор;

- амалӣ намудани дигар ваколатҳо, ки онҳоро санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудаанд.

2. Ба ваколатҳои мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи маориф вобаста ба таълиму тарбияи томактабӣ дохил мешаванд:

- амалӣ намудани сиёсати давлатӣ дар соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ;

- роҳбарии умумӣ ба таълиму тарбияи томактабӣ, тасдиқи барномаҳои таълиму тарбияи томактабӣ ва назорати иҷрои онҳо;

- муайян намудани самтҳои афзалиятноки рушди таълиму тарбияи томактабӣ;

- амалӣ намудани назорати иҷрои вазифаҳои таълиму тарбияи томактабӣ, роҳбарии илмию методӣ;

- **танзими** давлатии фаъолияти муассисаи таълимии томактабӣ;

- бо тартиби муқарраргардида ташкил ва гузаронидани аттестатсияи кормандони дахлдори муассисаи таълимии томактабӣ;

- таҳия ва тасдиқи тартиби қабул намудани кўдакон ба муассисаи таълимии томактабӣ;

- амалӣ намудани ҳамкории байналмилалӣ дар соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ;

-амалӣ намудани дигар ваколатҳо, ки онҳоро қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудааст.

3. Ба ваколатҳои мақоми ваколатдори давлатии назорат дар соҳаи маориф ва илм дохил мешаванд:

- амалӣ намудани сиёсати давлатии назорат дар соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ;

- назорати фаъолияти муассисаҳои таълимии томактабӣ;

- бо тартиби муқарраргардида додани иҷозатнома ба муассисаҳои таълимии томактабӣ доир ба пешбурди фаъолияти таълимӣ; **(ҚҶТ аз 23.12.2021.№1833)**

- бо тартиби муқарраргардида ташкил ва гузаронидани аттестатсия ва аккредитатсияи муассисаҳои томактабии дахлдор;

- амалӣ намудани ваколатҳои дигар тибқи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон.

4. Ба ваколатҳои вазорату идораҳое, ки дар сохтори худ муассисаи таълимии томактабӣ доранд, инҳо дохил мешаванд:

- таъмини раванди таълиму тарбия тибқи талаботи Стандарти давлатии таҳсилоти томактабӣ, низомномаи намунавии муассисаи таълимии томактабӣ ва барномаҳои таълиму тарбияи томактабӣ;

- ташкил ва амалигардонии такмили ихтисос, бозомўзӣ, таҳсилоти иловагӣ ва аттестатсияи кормандони дахлдори муассисаи таълимии томактабӣ;

- роҳбарии умумӣ ва назорати фаъолияти муассисаи таълимии томактабӣ ва маблағгузории он;

- бо тартиби муқарараргардида иштирок намудан дар раванди назорат, аттестатсия ва аккредитатсияи давлатии муассисаи таълимии томактабӣ ва иҷозатномадиҳӣ ба он;

- амалӣ намудани дигар ваколатҳо, ки онҳоро қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудааст.

5. Ба ваколатҳои мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ вобаста ба таълиму тарбияи томактабӣ инҳо дохил мешаванд:

- фароҳам овардани шароит барои гирифтани таълиму тарбияи томактабӣ;

- дар доираи меъёрҳои муқарраргардида ба роҳ мондани маблағгузории муассисаи таълимии томактабии давлатӣ, таҳкими заминаи моддию техникии он;

- таъмини ҳифзи иҷтимоии тарбиягирандагон ва кормандони соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ;

- дар доираи имкониятҳои буҷетӣ дастгирии молиявии муассисаи таълимии томактабии ғайридавлатӣ;

- амалӣ намудани дигар ваколатҳо, ки онҳоро қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудааст.

6. Ба ваколатҳои мақомоти маҳаллии идоракунии маориф вобаста ба таълиму тарбияи томактабӣ инҳо дохил мешаванд:

- мусоидат намудан ба интихоби намудҳои фаъолияти эҷодии тарбиягирандагон мувофиқи шавқу завқи онҳо ва талаботи падару модар (шахсони онҳоро ивазкунанда);

- бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ташкил ва ба роҳ мондани такмили ихтисос, бозомўзӣ ва аттестатсияи муассисаи таълимии томактабӣ ва кормандони дахлдори он;

- бо тартиби муқарраргардида ба вазифа таъин ва аз вазифа озод намудани роҳбарони муассисаҳои таълимии томактабии давлатӣ;

- ҳамоҳангсозии фаъолияти муассисаи таълимии томактабӣ, ташкилотҳо, корхонаҳо ва оила;

- омўзишу ҷамъбасти таҷрибаи пешқадам ва паҳн намудани он;

- ташкил ва гузаронидани аттестатсияи давлатии муассисаи таълимии томактабии маҳаллӣ ва бо тартиби муқарраргардида ба он додани иҷозатнома;

- қабули қарор дар бораи ташкили фаъолияти инноватсионӣ дар низоми таълиму тарбияи томактабӣ ва назорати татбиқи он;

- пешбурди баҳисобгирии кўдакони синни томактабӣ;

- амалӣ намудани дигар ваколатҳо, ки онҳоро қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудааст.

7. Ба ваколатҳои мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот вобаста ба таълиму тарбияи томактабӣ инҳо дохил мешаванд:

- таҳия ва татбиқи чораҳои зарурӣ барои беҳтар намудани шароити моддию техникии муассисаи таълимии томактабӣ;

- додани розигӣ барои барҳам додани муассисаи таълимии томактабии давлатӣ, ки дар ҳудуди дахлдор ҷойгир шудааст;

-амалӣ намудани дигар ваколатҳо, ки онҳоро қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудааст.

**Моддаи 10. Назорати давлатии фаъолияти муассисаи таълимии томактабӣ**

1. Назорати давлатии фаъолияти муассисаи таълимии томактабӣ бо мақсади татбиқи сиёсати ягонаи давлатӣ дар соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ амалӣ карда мешавад.

2. Назорати давлатии фаъолияти муассисаи таълимии томактабиро бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон мақоми ваколатдори **давлатии назорат дар соҳаи маориф ва илм**, мақомоти маҳаллии идоракунии маориф, ки муассисаи таълимии томактабӣ дар тобеияти онҳо қарор дорад ва дигар мақомоти дахлдори давлатӣ амалӣ менамоянд. **(ҚҶТ аз 23.12.2021.№1833)**

**БОБИ 4. ТАШКИЛИ РАВАНДИ ТАЪЛИМУ ТАРБИЯ ВА ТАЪМИНОТИ МЕТОДИИ МУАССИСАИ ТАЪЛИМИИ ТОМАКТАБӢ**

**Моддаи 11. Мазмуни таълиму тарбияи томактабӣ**

1. Мазмуни таълиму тарбияи томактабӣ аз тарафи мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи маориф ва сохторҳои дахлдори он таҳия ва тасдиқ карда мешавад.

2. Иҷрои меъёр ва қоидаҳои муайянгардидаи таълиму тарбияи томактабӣ барои муассисаи таълимии томактабӣ ҳатмӣ мебошад.

**Моддаи 12. Раванди таълиму тарбия дар муассисаи таълимии томактабӣ ва дастрасии таълиму тарбияи томактабӣ**

1. Раванди таълиму тарбия дар муассисаи таълимии томактабӣ тибқи Стандарти давлатии таҳсилоти томактабӣ, низомномаи намунавии муассисаи таълимии томактабӣ, ки аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ мегарданд ва нақшаю барномаҳои таълимӣ амалӣ карда мешавад.

2. Дастрасии таълиму тарбияи томактабӣ барои кўдакони дорои имконияти ҷисмонӣ ва равонии маҳдуд бо барномаҳое, ки аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи маориф дар мувофиқа бо мақомоти ваколатдори давлатӣ дар соҳаи тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ тасдиқ мегарданд, таъмин карда мешавад.

3. Таълиму тарбияи томактабии кўдаконе, ки онҳоро муассисаи таълимии томактабӣ фаро нагирифтааст, дар марказҳои инкишофи кўдакон, гурўҳҳои (синфҳои) омодагии пешазмактабии кўдакон мувофиқи барномаҳои махсуси таълимӣ, ки аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи маориф тасдиқ мегарданд, таъмин карда мешавад.

**Моддаи 13. Ташкили фаъолияти муассисаи таълимии томактабӣ**

1. Чораҳои вобаста ба таълиму тарбияи томактабӣ дар муассисаи таълимии томактабӣ тибқи Стандарти давлатии таҳсилоти томактабӣ дар асоси нақша ва барномаҳои таълимӣ ва дастурҳои таълимию методӣ ба роҳ монда мешаванд.

2. Нақшаи кории муассисаи таълимии томактабии давлатӣ аз ҷониби роҳбари он тартиб дода шуда, баъд аз мувофиқа бо мақомоти дахлдори идоракунии маориф тасдиқ карда мешавад.

3. Нақшаи кории муассисаи таълимии томактабии ғайридавлатӣ аз ҷониби муассиси (муассисони) он тартиб дода шуда, пас аз мувофиқа бо мақомоти дахлдори идоракунии маориф тасдиқ карда мешавад.

4. Дар муассисаи таълимии томактабии давлатӣ хизматрасонии иловагии таълимӣ, ки дар барномаҳои таълимии томактабӣ муқаррар нагардидааст, дар асоси шартнома танҳо бо розигии падару модари (шахсони онҳоро ивазкунандаи) тарбиягиранда ба роҳ монда мешавад.

**Моддаи 14.Таъминоти методии раванди таълиму тарбияи томактабӣ**

1. Таъминоти методии раванди таълиму тарбияи томактабӣ аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи маориф ва сохторҳои он амалӣ карда мешавад.

2. Вазифаҳои таъминоти методии раванди таълиму тарбияи томактабӣ инҳо мебошанд:

-таҳия ва муҳайё намудани заминаи барномавию методии таълиму тарбияи   томактабӣ;

-таҳияи барномаҳо, адабиёту дастурҳои таълимию тарбиявӣ ва методӣ;

- ҷамъбаст ва паҳн намудани таҷрибаи пешқадами омўзгорӣ;

- таҳлили корҳои таълимию тарбиявӣ ва сатҳи инкишофи кўдакон мувофиқи вазифаҳои таълиму тарбияи томактабӣ;

- тайёр намудан, такмили ихтисос ва бозомўзии кормандони муассисаи таълимии томактабӣ.

**БОБИ 5. СУБЪЕКТҲОИ РАВАНДИ ТАЪЛИМУ ТАРБИЯИ ТОМАКТАБӢ, ҲУҚУҚ ВА ЎҲДАДОРИҲОИ ОНҲО**

**Моддаи 15. Субъектҳои раванди таълиму тарбияи томактабӣ**

Ба субъектҳои раванди таълиму тарбияи томактабӣ инҳо дохил мешаванд:

- тарбиягирандагон (кўдакони синни томактабӣ);

- кормандони соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ;

- падару модари (шахсони онҳоро ивазкунандаи) тарбиягирандагон;

- намояндагони муассисаю ташкилотҳои сарпараст, иттифоқҳо, ташкилотҳо, дигар шахсони воқеӣ ва ҳуқуқие, ки дар соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ фаъолият менамоянд.

**Моддаи 16. Ҳуқуқ ва ҳимояи иҷтимоии субъектҳои раванди таълиму тарбияи томактабӣ**

1. Ҳуқуқ ва ҳимояи иҷтимоии субъектҳои раванди таълиму тарбияи томактабӣ тибқи Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар карда мешаванд.

2. Давлат ҳимояи ҳуқуқ ва ҳифзи иҷтимоии тарбиягирандагонро, новобаста ба ҳолати ҷисмонӣ ва инкишофи равонии онҳо, кафолат медиҳад ва онро таъмин менамояд.

3. Омўзгорон ва мураббиёни муассисаи таълимии томактабӣ, инчунин шахсоне, ки дар чунин муассиса қаблан ба ҳайси омўзгор ва мураббӣ кор карда, ба нафақа баромадаанд, ҳуқуқ доранд аз имтиёзҳои омўзгорон ва дигар кормандони соҳаи маориф тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон истифода баранд.

4. Омўзгорон ва мураббиёни муассисаи таълимии томактабӣ аз рўи мақом ва музди меҳнат ба омўзгорони синфҳои ибтидоии муассисаҳои таълимии таҳсилоти умумӣ баробар мебошанд.

**Моддаи 17. Ҳуқуқҳои тарбиягирандагон**

Тарбиягирандагони муассисаи таълимии томактабӣ ҳуқуқҳои зеринро доро мебошанд:

- гирифтани таълиму тарбия дар муассисаи таълимии томактабӣ;

- дастрасӣ ба хизматрасонии тиббӣ дар муассисаи таълимии томактабӣ;

- нигоҳдории саломатӣ, инкишоф, таълим ва тарбия дар шароити мусоиди бехавф;

- дигар ҳуқуқҳое, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудааст.

**Моддаи 18. Ҳуқуқ ва ўҳдадориҳои падару модари (шахсони онҳоро ивазкунандаи) тарбиягирандагон**

1. Падару модари (шахсони онҳоро ивазкунандаи) тарбиягирандагон ҳуқуқ доранд:

- барои гирифтани таълиму тарбияи томактабии кўдакон муассисаи таълимии томактабиро интихоб намоянд;

- ба мақомоти дахлдори идоракунии маориф оид ба масъалаҳои тарбия, таълим, инкишоф ва нигоҳубини кўдакони худ муроҷиат намоянд;

- манфиатҳои қонунӣ ва ҳуқуқҳои кўдакони худро ҳимоя намоянд.

2. Падару модари (шахсони онҳоро ивазкунандаи) тарбиягирандагон ўҳдадоранд:

- дар бораи сиҳатии ҷисмонию равонии кўдаки худ ғамхорӣ зоҳир намуда, барои инкишофи шавқу рағбат ва қобилияти ў шароит фароҳам оваранд;

- ба кўдакашон барои гирифтани таълиму тарбияи томактабӣ шароит фароҳам оваранд;

- барои ба таҳсил омода намудани кўдакон мусоидат намоянд;

- кўдаконро дар рўҳияи муҳаббат ба Ватан, ҳисси эҳтиром ба рамзҳои давлатӣ, арзишҳои миллӣ, таърихӣ ва фарҳангӣ тарбия намоянд.

**Моддаи 19. Ҳуқуқ, ўҳдадорӣ ва масъулияти кормандони соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ**

Ҳуқуқ, ўҳдадорӣ ва масъулияти кормандони соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешаванд.

**Моддаи 20. Тайёр намудан, аттестатсия ва такмили ихтисоси кормандони соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ**

1. Кормандони соҳаи таълиму тарбияи   томактабиро муассисаҳои таълимии таҳсилоти миёнаи касбӣ, олии касбӣ ва таҳсилоти касбии баъд аз муассисаи олии таълимӣ тайёр мекунанд.

2. Аттестатсия ва такмили ихтисоси кормандони соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешаванд.

**Моддаи 21. Хизматрасонии тиббӣ ба кўдакон дар муассисаи таълимии томактабӣ**

1.    Ташкили хизматрасонии тиббӣ дар муассисаи таълимии томактабӣ аз тарафи мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи тандурустӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад.

2.    Дар муассисаи таълимии томактабии давлатӣ тарбиягирандагон ба таври доимӣ бо хизматрасонии тиббии ройгон таъмин карда мешаванд. Хизматрасонии мазкур аз ҷониби кормандони тиббӣ, ки дар воҳиди кории муассисаи таълимии томактабӣ қарор доранд ё аз ҷониби муассисаи дахлдори тандурустӣ бо тартиби муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад.

3.    Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи тандурустӣ вазифадор аст:

- риояи қоидаҳои санитарию эпидемиологиро дар муассисаи таълимии томактабӣ назорат намояд;

- муоина ва ташхиси ҳамасолаи тиббии тарбиягирандагонро дар муассисаи таълимии томактабӣ ташкил намояд;

- омўзиш ва беҳбудии вазъи саломатии тарбиягирандагонро дар муассисаи таълимии томактабӣ таъмин намояд;

- риояи меъёрҳои санитарию беҳдоштӣ, амалӣ намудани чораҳои муолиҷавӣ ва пешгирии бемориҳоро дар муассисаи таълимии томактабӣ таъмин намояд.

**Моддаи 22. Ташкили ғизодиҳӣ ба тарбиягирандагон дар муассисаи таълимии томактабӣ**

1. Ташкил ва масъулияти ғизодиҳӣ ба тарбиягирандагон дар муассисаи таълимии томактабӣ ба зиммаи муассис (муассисон), мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, инчунин роҳбари муассисаи таълимии томактабӣ гузошта мешавад.

2. Таркиби маводи ғизоии тарбиягирандагон дар муассисаи таълимии томактабӣ аз ҷониби мақомоти ваколатдори давлатӣ дар соҳаи тандурустӣ ва маориф бо розигии мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи молия муайян карда мешавад.

3. Назорати сифати ғизо дар муассисаи таълимии томактабӣ ба зиммаи муассиси (муассисони) муассиса, мақомоти дахлдори соҳаи тандурустӣ ва маориф гузошта мешавад.

**БОБИ 6. ФАЪОЛИЯТИ МОЛИЯВИЮ ХОҶАГИДОРӢ**

**ВА ЗАМИНАИ МОДДИЮ ТЕХНИКИИ МУАССИСАИ**

**ТАЪЛИМИИ ТОМАКТАБӢ**

**Моддаи 23. Фаъолияти молиявию хоҷагидории муассисаи таълимии томактабӣ**

1. Фаъолияти муассисаи таълимии томактабии давлатӣ аз ҳисоби маблағи буҷети давлатӣ ва муассисаи таълимии томактабии ғайридавлатӣ аз ҳисоби муассис (муассисон), инчунин сарчашмаҳои дигаре, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон манъ накардааст, маблағгузорӣ мешавад.

2. Манбаъҳои иловагии маблағгузории муассисаи таълимии томактабӣ инҳо мебошанд:

- маблағҳое, ки муассисаи таълимии томактабӣ аз хизматрасонии иловагии пулакӣ ба даст меорад;

- кўмаки шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ;

- маблағҳои эҳсонкорӣ;

- дигар манбаъҳое, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон манъ накардааст.

3. Маблағҳои иловагии муассисаи таълимии томактабӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон танҳо барои фаъолияти оинномавӣ истифода бурда мешаванд.

**Моддаи 24. Заминаи моддию техникии муассисаи таълимии томактабӣ**

1. Ба заминаи моддию техникии муассисаи таълимии томактабӣ биною иншоот, таҷҳизот, воситаҳои алоқа, нақлиёт ва дигар молу мулке, ки таҳти ҳуқуқи идораи оперативии муассиса қарор дорад, дохил мешаванд.

2. Истифодаи заминаи моддию техникии муассисаи таълимии томактабӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад.

3. Ҳангоми барҳамдиҳии муассисаи таълимии томактабӣ молу мулк ва маблағи ба он тааллуқдошта тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ҳуҷҷатҳои таъсисии муассисаи таълимии томактабӣ истифода бурда мешаванд.

**БОБИ 7. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ**

**Моддаи 25. Ҳамкории байналмилалӣ дар соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ**

Ҳамкории байналмилалӣ дар соҳаи таълиму тарбияи томактабӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, амалӣ карда мешавад.

**Моддаи 26. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур**

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

**Моддаи 27. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур**

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

          **Президенти**

**Ҷумҳурии Тоҷикистон                                                          Эмомалӣ Раҳмон**

**Ш. Душанбе**

**28 декабри соли 2013**

**№1056**

Пинҳон кардан
Таснифгар	Рақам	Ном	Мақомот	Сана	Ҳолат	Замима
ҚОНУН	1056	ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ ТАЪЛИМУ ТАРБИЯИ ТОМАКТАБӢ	Маҷлиси Олии ҶТ	28.12.2013	Амалкунанда	WORD PDF ZIP

Матни асосӣ:
Дидан

**ҚОНУНИ**

**ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН**

**ДАР БОРАИ МУБОРИЗА БАР ЗИДДИ ҶИНОЯТКОРИИ МУТАШАККИЛОНА**

(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2013, № 12, мод. 882; с. 2014, №11, мод. 650;

Қонуни ҶТ аз 15.03.2016 с., №1286)

Қонуни мазкур муносибатҳои ҷамъиятиро вобаста ба ҳифзи ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд, шахсони ҳуқуқӣ, ***моликият, амнияти*** ҷамъият ва давлат аз ҷинояткории муташаккилона ба танзим дароварда, асосҳои ҳуқуқии сиёсати давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар самти мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона муайян мекунад **(ҚҶТ аз 15.03.2016 с., №1286)**.

**БОБИ 1.**

**МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ**

**Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ**

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

– ***ҷинояткории муташаккилона*** – зуҳуроти барои ҷамъият хавфноке, ки бо таъсис ва фаъолияти ҷиноятии гурӯҳҳои муташаккили ҷиноятӣ, аз ҷумла гурӯҳҳои (дастаҳои) мусаллаҳ, иттиҳодҳои ҷиноятӣ (ташкилотҳои ҷиноятӣ) алоқаманд аст;

– ***гурӯҳи муташаккили ҷиноятӣ*** – гурӯҳи устувори шахсоне, ки пешакӣ барои содир кардани як ё якчанд ҷиноят муттаҳид шудаанд;

– ***иттиҳоди ҷиноятӣ (ташкилоти ҷиноятӣ)*** – муттаҳидшавии ду ё якчанд гурӯҳи муташаккил, ки барои содир намудани ҷиноятҳои вазнин ё махсусан вазнин ба ташкилоти устувор табдил ёфта, фаъолияти он ба тақсимоти вазифаҳои идоракунӣ, таъмин ва иҷрои мақсадҳои ҷинояткоронаи иттиҳод дар байни аъзои иттиҳод ва сохторҳои он асос меёбад;

– ***маблағгузории гурӯҳи муташаккили ҷиноятӣ, иттиҳоди ҷиноятӣ (ташкилоти ҷиноятӣ)*** – бевосита ё бавосита пешниҳод кардан, интиқол додан ё ҷамъ овардани пули миллӣ ё асъори хориҷӣ***, инчунин қоғазҳои қиматнок,*** бо мақсади пурра ё қисман истифода кардани онҳо барои содир намудани ҷиноятҳои хусусияти муташаккилона дошта **(ҚҶТ аз 15.03.2016 с., №1286)**;

– ***ташкилоти ба гурӯҳи муташаккили ҷиноятӣ, иттиҳоди ҷиноятӣ (ташкилоти ҷиноятӣ) мусоидаткунанда*** – ташкилоте, ки дидаю дониста ба гурӯҳи муташаккили ҷиноятӣ, иттиҳоди ҷиноятӣ (ташкилоти ҷиноятӣ) ва ё ба иштирокчиёни он барои амалӣ намудани фаъолияти ҷиноятӣ суратҳисоб, истеҳсолот, бино, иншоот, нақлиёт, воситаҳои техникӣ ва дигар молу мулкро пешниҳод менамояд, ҳамчунин ташкилоте, ки барои пинҳон кардани изҳои фаъолияти ҷиноятии гурӯҳи муташаккили ҷиноятӣ, иттиҳоди ҷиноятӣ (ташкилоти ҷиноятӣ) мусоидат менамояд.

**Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷи-кистон дар бораи мубориза бар зидди**

                      **ҷинояткории муташаккилона**

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат мебошад.

**Моддаи 3. Вазифаҳои мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона**

Вазифаҳои мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона инҳо мебошанд:

- ҳифзи ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд, шахсони ҳуқуқӣ, ***моликият, амнияти*** ҷамъият ва давлат аз ҷинояткории муташаккилона **(ҚҶТ аз 15.03.2016 с., №1286)**;

- огоҳонидан, ошкор намудан ва пешгирӣ кардани фаъолияти ҷиноятии гурӯҳҳои муташаккили ҷиноятӣ, иттиҳоди ҷиноятӣ (ташкилоти ҷиноятӣ) ва иштирокчиёни онҳо;

- ошкор ва бартараф намудани сабабу шароитҳое, ки ба пайдоиш ва густариши ҷинояткории муташаккилона мусоидат менамоянд;

- роҳ надодан ба воридшавии ҷинояткории муташаккилона ба низоми мақомоти давлатӣ **(ҚҶТ аз 15.03.2016 с., №1286)** ;

– ба роҳ мондани ҳамкории байналмилалӣ бо мақсади огоҳонидан, ошкор намудан ва пешгирӣ кардани ҷиноятҳои хусусияти трансмиллидошта **(ҚҶТ аз 15.03.2016 с., №1286)**.

**Моддаи 4. Принсипҳои мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона**

Мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона ба принсипҳои қонуният, баробарӣ дар назди қонун, эҳтиром ва риояи ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд, ногузирии ҷавобгарӣ, низомнокию пайдарҳамӣ, афзалиятнокии воситаҳои ошкор ва пешгирӣ намудани ҷинояткории муташаккилона, ҳамбастагии усулу воситаҳои ошкоро ва ғайриошкоро асос меёбад.

**Моддаи 5. Самтҳои асосии мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона**

Ба самтҳои асосии мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона мансуб дониста мешаванд: огоҳонидан, ошкор намудан ва пешгирӣ кардани фаъолияти гурӯҳҳои муташаккили ҷиноятӣ, иттиҳодҳои ҷиноятӣ (ташкилотҳои ҷиноятӣ) ва иштирокчиёни онҳо, ки бо фаъолияти зерин машғуланд:

– фаъолияти террористӣ;

– фаъолияти экстремистӣ (ифротгароӣ);

– савдои одамон;

– муомилоти ғайриқонунии воситаҳои нашъадор, моддаҳои психотропӣ ва прекурсорҳо;

– муомилоти ғайриқонунии силоҳи оташфишон, лавозимоти ҷангии он, воситаҳои таркиш ва моддаҳои тарканда;

– контрабандаи (қочоқи) воситаҳои нашъадор, моддаҳои психотропӣ ва прекурсорҳо, силоҳ ва лавозимоти ҷангӣ, моддаҳои оташзананда ва тарканда, воситаҳои таркиш, маводи ядроӣ, радиоактивӣ, химиявӣ, биологӣ ё дигар намудҳои силоҳи қатли ом, мавод ва таҷҳизоти барои сохтани силоҳи қатли ом истифодашаванда, металлҳо ва сангҳои қиматбаҳо, ашёи хоми стратегӣ, осори бадеӣ, таърихӣ, бостоншиносӣ ё арзишҳои дигари фарҳангӣ, ки нисбат ба онҳо қоидаҳои махсуси гузаронидан аз сарҳади гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян гардидаанд; **(ҚҶТ аз 27.11.14с., №1141)**

– қонунигардонии (расмикунонии) даро-мадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда;

– тайёр кардан, ба муомилот баровардани пул ё коғазҳои қиматноки қалбакӣ (сохта), картаҳои қалбакии (сохтаи) кредитӣ ё ҳисоббаробаркунӣ ё дигар асноди пардохт;

– таҷовуз ба амнияти иттилоотӣ;

– кӯшишҳои ғайриқонунии тағйир додани сохти конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва таҳдид ба асосҳои ҳуқуқии он.

**Моддаи 6. Чораҳои мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона**

Мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона тавассути чораҳои зерин амалӣ карда мешавад:

– таъмини танзими ҳуқуқии ҳамаҷонибаи фаъолият оид ба мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона;

– таҳлили системавии ҷараёнҳои дар муҳити ҷинояткорӣ рӯйдиҳанда;

– аз байн бурдан ва пешгирӣ кардани маблағгузории гурӯҳи муташаккили ҷиноятӣ, иттиҳоди ҷиноятӣ (ташкилоти ҷиноятӣ), инчунин ташкилоти ба гурӯҳи муташаккили ҷиноятӣ, иттиҳоди ҷиноятӣ (ташкилоти ҷиноятӣ) мусоидаткунанда; **(ҚҶТ аз 27.11.14с., №1141)**

– банақшагирӣ, ташкил ва ҳамоҳангсозии фаъолияти мақомоти давлатӣ ва ташкилотҳо оид ба мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона, аз ҷумла бо ташкилотҳои байналмилалӣ ва мақомоти дахлдори давлатҳои хориҷӣ; **(ҚҶТ аз 27.11.14с., №1141)**

– *муқовимат ба ташкил намудани воҳидҳои мусаллаҳи ғайриқонунӣ* (ҚҶ**Т аз 15.03.2016 с., №1286);**

– такмил додани ташкили кор ва тактикаи фаъолияти мақомоти давлатӣ, ки бар зидди ҷинояткории муташаккилона мубориза мебаранд;

– такмил додани низоми *ташкилӣ,* иттилоотӣ, молиявӣ, моддӣ-техникӣ ва дигар таъминоти фаъолият оид ба мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона; **(ҚҶТ аз 27.11.14с., №1141)**

– таъмини назорат ба фаъолият оид ба мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона.

**БОБИ 2.**

**ТАШКИЛИ ФАЪОЛИЯТ ОИД БА МУБОРИЗА БАР ЗИДДИ ҶИНОЯТКОРИИ МУТАШАККИЛОНА**

**Моддаи 7. Субъектҳое, ки бевосита бар зидди ҷинояткории муташаккилона мубориза**

                      **мебаранд**

Субъектҳое, ки бевосита бар зидди ҷинояткории муташаккилона мубориза мебаранд, инҳоянд:

- мақомоти корҳои дохилӣ;

- мақомоти амнияти миллӣ;

- мақомоти прокуратура;

- мақомоти назорати давлатии молиявӣ ва мубориза бо коррупсия;

- мақомоти назорати маводи нашъаовар;

- мақомоти гумрук.

**Моддаи 8. Доираи амали субъектҳое, ки бевосита бар зидди ҷинояткории муташаккилона**

                      **мубориза мебаранд ва таъминоти иттилоотии онҳо**

1. Субъектҳое, ки бевосита бар зидди ҷинояткории муташаккилона мубориза мебаранд, дар доираи ваколатҳои худ фаъолиятро бар зидди ҷинояткории муташаккилона амалӣ менамоянд.

2. Бо мақсади ҷамъоварӣ, нигоҳдорӣ, ҷамъбаст ва таҳлили иттилоот дар бораи гурӯҳҳои муташаккили ҷиноятӣ ва иттиҳодҳои ҷиноятӣ (ташкилотҳои ҷиноятӣ), аз ҷумла берун аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолиятдошта, иштирокчиёни онҳо, воқеаҳо ва ҳолатҳои ба ҷинояткории муташаккилона алоқаманд, баҳри самаранок амалӣ намудани тадбирҳои ҳадафманд ва таҳлили вазъи ҷинояткории муташаккилона дар мақомоти корҳои дохилӣ махзани баҳисобгирии оперативӣ таъсис дода шуда, он пеш бурда мешавад. Иттилоот аз махзани зикргардида бо тартиби муқаррарнамудаи Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда мешавад.

**Моддаи 9. Воҳидҳои махсус оид ба мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона**

1. Воҳидҳои махсус оид ба мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона дар мақомоти корҳои дохилӣ ва амнияти миллӣ бо тартиби муқаррарнамудаи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон таъсис дода мешаванд.

2. Воҳидҳои махсус оид ба мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона ҳангоми иҷрои вазифаҳои ба зиммаашон вогузоргардида ҳуқуқ доранд:

- барои иштирок дар амалиёти махсус кормандони мақомоти дахлдори давлатиро дар мувофиқа бо роҳбарони мақомоти мазкур ҷалб намоянд;

- бо шаҳодатномаи хизматӣ ва рухсатномаи мақомоти сарҳадии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва мақомоти гумруки Ҷумҳурии Тоҷикистон ба нуқтаҳои гузаргоҳ тариқи Сарҳади давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ба ҷойҳое, ки назорати наздисарҳадӣ амалӣ карда мешавад, бемамониат ворид гарданд;

- бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба манъ намудани ба ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон воридшавии шахсони воқеӣ, ки бо гурӯҳҳои муташаккили ҷиноятии байналмилалӣ алоқаманданд, инчунин оид ба муқаррар намудани назорат ба воридшавӣ ва баромадани шахсони воқеии ба ҷинояткории муташаккилона алоқаманд, таклиф пешниҳод намоянд;

- барои пешбурди мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон барои гузаронидани экспертиза ва таҳқиқот коршиносон (экспертҳо) ва мутахассисонро ҷалб намоянд;

- бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумоту ҳуҷҷатҳои дахлдорро аз мақомоти давлатӣ ва дигар ташкилотҳо ройгон гиранд;

***- бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба мақомоти иҷозатномадиҳанда***, иҷозатдиҳанда ё ба суд оид ба бекор кардани амали иҷозатнома, ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ба намудҳои дахлдори фаъолият муроҷиат намоянд **(ҚҶТ аз 15.03.2016 с., №1286)**;

***- бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба прокурори дахлдор барои*** ба суд даъво (пешниҳод, ариза) овардан дар бораи беэътибор донистани аҳдҳо, барҳам додани ташкилотҳои террористӣ, ташкилотҳое, ки тавассути онҳо савдои одамон ба роҳ монда шудааст, ташкилотҳои ба гурўҳи муташаккили ҷиноятӣ, иттиҳоди ҷиноятӣ (ташкилоти ҷиноятӣ) мусоидаткунанда ё онҳоро маблағгузоринамуда, инчунин мутобиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикисон «Дар бораи мубориза бар зидди экстремизм (ифротгароӣ)» оид ба манъ намудани фаъолияти иттиҳодияҳои ҷиноятӣ ё динӣ, ки шахси ҳуқуқӣ ҳисоб намеёбанд ва фаъолияти экстремистиро амалӣ мегардонанд, муроҷиат намоянд **(ҚҶТ аз 15.03.2016 с., №1286)**.

3. Воҳидҳои махсус оид ба мубориза бо ҷинояткории муташаккилона уҳдадоранд ҳангоми мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона талаботи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистонро риоя намоянд ва ба инобат гиранд.

4. Дигар ҳуқуқу уҳдадориҳои воҳидҳои махсус оид ба мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона бо Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешаванд.

**Моддаи 10. Иштироки дигар мақомоти давлатӣ ва ташкилотҳо дар мубориза бар зидди**

                        **ҷинояткории муташаккилона**

Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, мақомоти адлия, молия, андоз, Гвардияи милли Ҷумҳурии Тоҷикистон, Палатаи ҳисоби Ҷумҳурии Тоҷикистон, Бонки миллии Тоҷикистон (Департаменти мониторинги молиявӣ) ва ташкилотҳои қарзӣ, инчунин дигар мақомоти давлатӣ ва ташкилотҳои дахлдор дар доираи ваколатҳо, ҳуқуқ ва уҳдадориҳое, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ намудааст, дар мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона иштирок менамоянд **(ҚҶТ аз 15.03.2016 с., №1286)**.

**Моддаи 11. Ҳамоҳангсозии фаъолият оид ба мубориза бар зидди ҷинояткории**

                        **муташаккилона**

Ҳамоҳангсозии фаъолияти субъектҳое, ки бевосита бар зидди ҷинояткории муташаккилона мубориза мебаранд, дигар мақомоти давлатӣ ва ташкилотҳое, ки дар мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона иштирок менамоянд, аз ҷониби Прокурори генералии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва прокурорҳои тобеи он амалӣ карда мешавад.

**Моддаи 12. Ҳамкории субъектҳое, ки бевосита бар зидди ҷинояткории муташаккилона**

                         **мубориза мебаранд бо** *ташкилотҳои байналмилалӣ ва* **мақомоти дахлдори давлатҳои**

                         **хориҷӣ** **(ҚҶТ аз 27.11.14с., №1141)**

1. Тартиб ва шартҳои ҳамкории субъектҳое, ки бевосита бар зидди ҷинояткории муташаккилона мубориза мебаранд бо *ташкилотҳои байналмилалӣ ва* мақомоти дахлдори давлатҳои хориҷӣ тибқи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешаванд. (ҚҶТ аз 27.11.14с., №1141)

2. Ҷумҳурии Тоҷикистон ва мақомоти дахлдори он бо тартиби муқаррарнамудаи санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон дар масъалаҳои мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона бо *ташкилотҳои байналмилалӣ,* давлатҳои хориҷӣ ва мақомоти дахлдори онҳо ҳамкорӣ мекунанд. (ҚҶТ аз 27.11.14с., №1141)

**Моддаи 13. Мусоидат ба мақомоти давлатӣ дар мубориза бар зидди ҷинояткории**

                         **муташаккилона**

1. Мақомоти давлатӣ, ташкилотҳо, новобаста аз шакли ташкилию ҳуқуқиашон ва шахсони мансабдори онҳо дар доираи ваколатҳои худ уҳдадоранд ба мақомоти давлатие, ки бар зидди ҷинояткории муташаккилона мубориза мебаранд, маълумот ва ҳуҷҷатҳои зарурӣ пешниҳод кунанд.

2. Маълумот ва ҳуҷҷатҳои дорои сири давлатӣ, бонкӣ ва дигар сире, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳифз менамояд, бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда мешаванд.

3. Шахсони воқеӣ ҳуқуқ доранд ба мақомоти давлатие, ки бар зидди ҷинояткории муташаккилона мубориза мебаранд, мусоидат намоянд.

**Моддаи 14. Риояи ҳуқуқу озодиҳои шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ ҳангоми мубориза бар зидди**

                        **ҷинояткории муташаккилона**

1. Субъектҳое, ки бевосита бар зидди ҷинояткории муташаккилона мубориза мебаранд, дигар мақомоти давлатӣ ва ташкилотҳое, ки дар мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона иштирок менамоянд, уҳдадоранд ҷиҳати поймол накардани ҳуқуқу озодиҳои шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ тамоми чораҳои заруриро андешанд.

2. Дар сурати поймол карда шудани ҳуқуқу озодиҳои шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ аз ҷониби субъектҳое, ки бевосита бар зидди ҷинояткории муташаккилона мубориза мебаранд, дигар мақомоти давлатӣ ва ташкилотҳое, ки дар мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона иштирок менамоянд, ин шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ метавонанд нисбати амалҳои (беамалии) мақомот ва ташкилотҳои номбурда ба мақомоти болоӣ, прокуратура ва ё ба суд шикоят намоянд.

3. Иттилоот дар бораи шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ, ки ба фаъолияти ҷинояткории онҳо вобаста набуда, аз ҷониби субъектҳое, ки бевосита бар зидди ҷинояткории муташаккилона мубориза мебаранд, ба даст оварда шудаанд, бояд ифшо нагарданд ва маводу ҳуҷҷатҳои ҷамъовардашуда дар муҳлати на дертар аз се моҳи ба даст овардани онҳо нобуд карда мешаванд, агар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон тартиби дигарро пешбинӣ накарда бошанд.

4. Зараре, ки дар натиҷаи амалҳои (беамалии) субъектҳои бевосита бар зидди ҷи-нояткории муташаккилона муборизабаранда, дигар мақомоти давлатӣ ва ташкилотҳои дар мубориза бар зидди ҷинояткории муташаккилона иштирокдошта ва ё шахсони мансабдори онҳо расонида шудааст, бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷуброн карда мешавад.

**Моддаи 15. Ҷавобгарии ташкилоти ба гурӯҳи муташаккили ҷиноятӣ, иттиҳоди ҷиноятӣ**

                         **(ташкилоти ҷиноятӣ) мусоидаткунанда**

1. Ташкилоте, ки ба гурӯҳи муташаккили ҷиноятӣ, иттиҳоди ҷиноятӣ (ташкилоти ҷиноятӣ) мусоидат менамояд *ё онҳоро маблағгузорӣ менамояд*, дар асоси қарори Суди Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон барҳам дода мешавад. (ҚҶТ аз 27.11.14с., №1141)

2. Ариза дар бораи барҳамдиҳии ташкилоте, ки ба гурӯҳи муташаккили ҷиноятӣ, иттиҳоди ҷиноятӣ (ташкилоти ҷиноятӣ) мусоидат мекунад *ё онҳоро маблағгузорӣ менамояд*, аз ҷониби Прокурори генералии Ҷумҳурии Тоҷикистон ё муовинони ӯ пешниҳод карда мешавад. (ҚҶТ аз 27.11.14с., №1141)

3. Дар сурати қабул шудани қарори Суди Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба барҳамдиҳии ташкилоти ба гурӯҳи муташаккили ҷиноятӣ, иттиҳоди ҷиноятӣ (ташкилоти ҷиноятӣ) мусоидаткунанда *ё онҳоро маблағгузоринамуда*, маблағҳои пулӣ, арзишҳо ва дигар молу мулки ба ташкилот тааллуқдошта пас аз қонеъ гардонидани талаботи кредиторон (ба шарте ки ин кредиторон бо ҷинояткории муташаккилона алоқаманд набошанд) ба фоидаи давлат гузаронида мешавад. (ҚҶТ аз 27.11.14с., №1141)

**БОБИ 3.**

**МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ**

**Моддаи 16. Ҷавобгарӣ барои *вайрон кардани* талаботи Қонуни мазкур**

                         (ҚҶТ аз 15.03.2016 с., №1286)

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои ***вайрон кардани*** талаботи Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд **(ҚҶТ аз 15.03.2016 с., №1286)**.

**Моддаи 17. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур**

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

**Президенти**

Ҷумҳурии Тоҷикистон                                                                                  Эмомалӣ Раҳмон

ш. Душанбе, 28 декабри соли 2013,

№ 1038

Пинҳон кардан
Таснифгар	Рақам	Ном	Мақомот	Сана	Ҳолат	Замима
ҚОНУН	1038	ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ МУБОРИЗА БАР ЗИДДИ ҶИНОЯТКОРИИ МУТАШАККИЛОНА	Маҷлиси Олии ҶТ	28.12.2013	Амалкунанда	WORD PDF ZIP

Матни асосӣ:
Дидан

**ҚОНУНИ**

**ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН**

**ДАР БОРАИ БУҶЕТИ ДАВЛАТИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН БАРОИ СОЛИ 2014**

**Моддаи 1. Ҳаҷми умумии даромади Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон**
Ҳаҷми умумии Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2014 аз ҳисоби ҳамаи манбаъҳои маблағгузорӣ ба маблағи 13901026 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад, аз ҷумла:
- даромади Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҳисоби воридоти андозию ғайриандозӣ ва грантҳо 11195530 ҳазор сомонӣ, аз онҳо:
воридоти андозӣ           - 10188814 ҳазор сомонӣ;
воридоти ғайриандозӣ - 876716 ҳазор сомонӣ;
грантҳо барои дастгирии буҷет
аз ҳисоби ташкилотҳои байналмилалии
молиявӣ                                                       - 130000 ҳазор сомонӣ;
- буҷети лоиҳаҳои инвеститсионӣ, ки якҷоя
бо ташкилотҳои молиявии байналмилалӣ
татбиқ мегарданд        - 1979410 ҳазор сомонӣ;
аз онҳо:
қарзҳо                             - 531888 ҳазор сомонӣ;
грантҳо                            - 1165527 ҳазор сомонӣ;
қарзҳои давлатӣ барои амалӣ
намудани лоиҳаҳои инвеститсионӣ
дар бахшҳои энергетика
ва нақлиёт                            - 281995 ҳазор сомонӣ;
- маблағҳои махсуси ташкилотҳои
буҷетӣ                                - 726086 ҳазор сомонӣ.

**Моддаи 2. Ҳаҷми умумии хароҷоти Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон**
Ҳаҷми умумии хароҷоти Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2014 ба маблағи 14143126 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад, аз ҷумла барои маблағгузории:
- мақомоти ҳокимияти давлатӣ ва
идоракунӣ                      - 829455 ҳазор сомонӣ;
- маориф                         - 2516965 ҳазор сомонӣ;
- тандурустӣ - 1099165 ҳазор сомонӣ;
- ҳифзи иҷтимоии
аҳолӣ                              - 2689018 ҳазор сомонӣ;
- чорабиниҳои фарҳангию оммавӣ
ва солимгардонӣ          - 586292 ҳазор сомонӣ;
- хоҷагии манзилию коммуналӣ ва ҳифзи
муҳити зист                   - 777336 ҳазор сомонӣ;
- комплекси cӯзишворию
энергетикӣ                   - 1838958 ҳазор сомонӣ;
- соҳаи кишоварзӣ, заминсозӣ
ва хоҷагии об              - 336370 ҳазор сомонӣ;
- истихроҷ ва коркарди канданиҳои
фоиданок, саноати истихроҷи
маъданҳои кӯҳӣ ва
сохтмон                        - 143164 ҳазор сомонӣ;
- нақлиёт ва
коммуникатсия           - 1140794 ҳазор сомонӣ;
- дигар соҳаҳои иқтисодиёт ва
хизматрасонӣ            - 36064 ҳазор сомонӣ;
- хароҷоти дигар       - 953808 ҳазор сомонӣ.

**Моддаи 3. Касри Буҷети давлатӣ ва манбаъҳои пӯшонидани он**
1. Андозаи ниҳоии касри Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2014 ба андозаи 0,5 фоизи Маҷмӯи маҳсулоти дохилӣ ё ба маблағи 242100 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.
2. Манбаи пӯшонидани касри буҷет ба таври зайл муайян карда шавад:
- даромад аз хусусигардонӣ ва истифодаи
моликияти давлатӣ           - 30000 ҳазор сомонӣ;
- даромад аз фурӯши векселҳои
хазинадорӣ                     - 80000 ҳазор сомонӣ;
- аз ҳисоби депозитҳои буҷети
ҷумҳуриявӣ, иҷрои барзиёди нақшаи
даромади буҷет, қарзҳо (грантҳо) аз
ташкилотҳои байналмилалии молиявӣ
ва Фонди зиддибӯҳронии Иттиҳоди
иқтисодии АвруОсиё      - 132100 ҳазор сомонӣ.
3. Маблағгузории пардохти қарзи асосии берунии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба андозаи 1,0 фоизи Маҷмӯи маҳсулоти дохилӣ ё ба маблағи 494681 ҳазор сомонӣ, аз ҷумла аз ҳисоби хароҷоти ҷории Буҷети давлатӣ 248000 ҳазор сомонӣ ва 246681 ҳазор сомонӣ аз ҳисоби депозитҳои буҷети ҷумҳуриявӣ дар Бонки миллии Тоҷикистон ба 1 январи соли 2014, Фонди стабилизатсионӣ оид ба рушди иқтисод, барориши векселҳои давлатӣ, ҷалби қарзҳои (грантҳои) ташкилотҳои байналмилалии молиявӣ ва маблағҳои баргардонидашуда аз рӯи созишномаҳои зерқарзӣ муайян карда шавад.
4. Маблағгузории хизматрасонии қарзи дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба андозаи 165250 ҳазор сомонӣ, аз ҷумла 71240 ҳазор сомонӣ аз ҳисоби хароҷоти ҷории буҷети ҷумҳуриявӣ, 59010 ҳазор сомонӣ аз ҳисоби депозити буҷети ҷумҳуриявӣ дар Бонки миллии Тоҷикистон ба 1 январи соли 2014 ва Фонди стабилизатсионӣ оид ба рушди иқтисод ва 35000 ҳазор сомонӣ аз ҳисоби баргардонидани қарзҳои Ҷамъияти саҳомии кушодаи "Агроинвестбонк" ба суратҳисоби Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда шавад.

**Моддаи 4. Ҳаҷми умумии даромад ва хароҷоти буҷети ҷумҳуриявӣ**
Буҷети ҷумҳуриявӣ барои соли 2014 аз рӯи даромад ба маблағи 6454014 ҳазор сомонӣ ва аз рӯи хароҷот ба маблағи 6688638 ҳазор сомонӣ ва касри он ба маблағи 234624 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

**Моддаи 5. Даромади буҷети ҷумҳуриявӣ аз рӯи манбаъҳои даромад**
Дар буҷети ҷумҳуриявӣ барои соли 2014 воридоти даромад аз ҳамаи субъектҳои хоҷагидори дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон қарордошта ба маблағи умумии 6454014 ҳазор сомонӣ муқаррар карда шавад, аз ҷумла:
- андоз аз арзиши
иловашуда                        - 3814253 ҳазор сомонӣ;
- аксизҳо                         - 285200 ҳазор сомонӣ;
- андоз аз фурӯши нахи пахта,
алюминийи аввалия    - 146834 ҳазор сомонӣ;
- андоз барои захираҳои
табиӣ                                - 50000 ҳазор сомонӣ;
- андоз аз фоида          - 109520 ҳазор сомонӣ;
- андоз аз даромад      - 329620 ҳазор сомонӣ;
- боҷи гумрукӣ               - 600000 ҳазор сомонӣ;
- андоз аз истифодабарандагони роҳҳои
автомобилгард            - 174707 ҳазор сомонӣ;
- даромадҳои дигари
ғайриандозӣ                - 813880 ҳазор сомонӣ;
- грантҳои ташкилотҳои байналмилалии
молиявӣ                       - 130000 ҳазор сомонӣ.

**Моддаи 6. Хароҷоти буҷети ҷумҳуриявӣ аз рӯи гурӯҳбандии вазифавӣ**
Хароҷоти буҷети ҷумҳуриявӣ барои соли 2014 аз рӯи гурӯҳбандии вазифавӣ ба андозаҳои зерин тасдиқ карда шавад:
Маблағгузории мақомоти ҳокимияти
давлатӣ ва идоракунӣ    - 555124 ҳазор сомонӣ,
аз ҷумла:
- мақомоти ҳокимияти давлатӣ
ва идоракунӣ                    - 158666 ҳазор сомонӣ;
- сиёсати молиявӣ ва андозу
буҷетӣ                               - 104665 ҳазор сомонӣ;
- фаъолияти сиёсати
берунӣ                              - 148955 ҳазор сомонӣ;
- мақомоти дигари
давлатӣ                             - 142838 ҳазор сомонӣ.
Маориф                           - 476166 ҳазор сомонӣ,
аз ҷумла:
- таҳсилоти умумӣ          - 162919 ҳазор сомонӣ;
- таҳсилоти касбӣ           - 240191 ҳазор сомонӣ;
- фаъолияти дигар дар
соҳаи маориф                - 73056 ҳазор сомонӣ.
Тандурустӣ                     - 169687 ҳазор сомонӣ,
аз ҷумла:
- беморхонаҳо                - 98899 ҳазор сомонӣ;
- дармонгоҳҳо                 - 4316 ҳазор сомонӣ;
- ҳифзи саломатии
аҳолӣ                                - 11070 ҳазор сомонӣ;
- фаъолияти дигар дар
соҳаи тандурустӣ           - 55402 ҳазор сомонӣ.
Ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ   - 471300 ҳазор сомонӣ,
аз ҷумла:
- суғуртаи иҷтимоӣ            - 251584 ҳазор сомонӣ;
- ҳифзи иҷтимоӣ              - 30454 ҳазор сомонӣ;
- фаъолияти дигар дар соҳаи
суғуртаи иҷтимоӣ ва ҳифзи
иҷтимоии аҳолӣ                - 189262 ҳазор сомонӣ.
Чорабиниҳои фарҳангию оммавӣ,
солимгардонӣ ва
ҷамъиятӣ                             - 337505 ҳазор сомонӣ,
аз ҷумла:
- чорабиниҳои варзишӣ - 4000 ҳазор сомонӣ;
- муассисаҳои фарҳангию
маърифатӣ                          - 68672 ҳазор сомонӣ;
- воситаҳои ахбори омма                                              - 87664 ҳазор сомонӣ;
- фаъолияти дигар дар соҳаи
чорабиниҳои фарҳангию оммавӣ
ва варзишӣ                       - 177169 ҳазор сомонӣ.
Хоҷагии манзилию коммуналӣ ва
ҳифзи муҳити зист        - 65695 ҳазор сомонӣ.
Комплекси сӯзишвориюэнергетикӣ                        - 1372863 ҳазор сомонӣ.
Соҳаҳои кишоварзӣ, заминсозӣ ва
хоҷагии об                      - 124313 ҳазор сомонӣ,
аз ҷумла:
- барномаи хариди тухмии ғалладона,
картошка ва дигар зироатҳо                        - 5000 ҳазор сомонӣ;
- чорабиниҳои зиддиэпизоотикӣ         - 2000 ҳазор сомонӣ;
- барномаи рушди соҳаи пахтакорӣ                      - 1264 ҳазор сомонӣ;
- барномаи мубориза бар зидди малах                - 5436 ҳазор сомонӣ;
- барномаи мубориза бар зидди
ҳашароти зараррасон ва касалиҳои боғу токзор                  - 1600 ҳазор сомонӣ;
- барномаи рушди соҳаи моҳипарварӣ              - 300 ҳазор сомонӣ;
- дигар барномаҳо дар соҳаи кишоварзӣ,
хароҷоти заминсозӣ ва хоҷагии об                                  - 108713 ҳазор сомонӣ.
Истихроҷ ва коркарди канданиҳои фоиданок,
саноати истихроҷи маъдани кӯҳӣ ва сохтмон                   - 143541 ҳазор сомонӣ.
Нақлиёт ва коммуникатсия            - 160381 ҳазор сомонӣ.
Соҳаҳои дигари иқтисодиёт
ва хизматрасонӣ          - 34722 ҳазор сомонӣ.
Чорабиниҳои дигар     - 1740100 ҳазор сомонӣ,
аз ҷумла:
- хизматрасонӣ аз рӯи қарзҳои давлатӣ                          - 486966 ҳазор сомонӣ;
аз онҳо:
- хизматрасонӣ аз рӯи қарзҳои берунӣ            - 415726 ҳазор сомонӣ;
- хизматрасонӣ аз рӯи қарзҳои дохилӣ           - 71240 ҳазор сомонӣ;
- хароҷоти шаҳри Душанбе барои
амалӣ намудани вазифаҳои пойтахт                         - 11000 ҳазор сомонӣ,
- Фонди хароҷоти пешбининашудаи Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон    - 55269 ҳазор сомонӣ;
- хароҷоти дигаре, ки аз рӯи соҳаҳои
иқтисодиёт гурӯҳбандӣ нашудааст                           - 1186866 ҳазор сомонӣ.

**Моддаи 7.** (не для печати).

**Моддаи 8. Хароҷоти буҷети ҷумҳуриявӣ аз рӯи гурӯҳбандии иқтисодӣ**
Дар соли 2014 хароҷоти вазорату идораҳо, ташкилотҳо аз ҳисоби буҷети ҷумҳуриявӣ аз рӯи гурӯҳбандии иқтисодӣ дар ҳаҷми зерин анҷом дода шавад:
а) хароҷоти ҷорӣ         - 4584237 ҳазор сомонӣ.
Хароҷот барои хариди мол
ва хизматрасонӣ         - 2732194 ҳазор сомонӣ,
аз ҷумла:
- музди меҳнат ва
иловапулиҳо                 - 1005593 ҳазор сомонӣ;
- маблағҷудокунӣ ба буҷети суғуртаи
иҷтимоӣ ва нафақа     - 146751 ҳазор сомонӣ;
- хароҷот барои хариди мол
ва хизматрасонӣ         - 1579850 ҳазор сомонӣ,
аз онҳо:
- пардохти хизматрасонии
коммуналӣ                       - 59132 ҳазор сомонӣ;
- пардохти хизматрасонии
алоқа                                 - 49387 ҳазор сомонӣ;
- хариди таҷҳизот ва
хизматрасонӣ                       - 1471331 ҳазор сомонӣ.
Хизматрасонии қарзҳои дохилӣ
ва берунӣ                                - 486966 ҳазор сомонӣ.
Кӯмаки молиявӣ (субсидия) ва
интиқоли дигари маблағҳои ҷорӣ
(трансферт)                    - 1365077 ҳазор сомонӣ,
аз ҷумла:
- кӯмаки молиявӣ
(субсидия)                      - 78420 ҳазор сомонӣ;
- интиқоли маблағ
(трансферт)                  - 919609 ҳазор сомонӣ;
- пардохти нафақа      - 159525 ҳазор сомонӣ;
- дигар кӯмакпулиҳои
иҷтимоӣ                        - 207523 ҳазор сомонӣ;
б) хароҷоти асосӣ      - 2098720 ҳазор сомонӣ,
аз ҷумла:
- маблағи асосии
мутамарказ                - 1971450 ҳазор сомонӣ;
- захираи воситаҳои гардони
моддӣ                            - 21800 ҳазор сомонӣ;
- хароҷоти дигари сармоягузориҳои
асосӣ                             - 105470 ҳазор сомонӣ;
в) қарздиҳии дохилӣ - 5681 ҳазор сомонӣ.

**Моддаи 9. Фонди захиравии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон**
Фонди захиравии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2014 ба маблағи 221076 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

Моддаи 10. Маблағи мақсадноки (субвенсияи) аз буҷети ҷумҳуриявӣ ба буҷетҳои Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилояти Хатлон ва ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ ҷудошаванда
1. Ҳаҷми маблағи мақсаднок (субвенсия) аз буҷети ҷумҳуриявӣ ба буҷетҳои Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилояти Хатлон ва ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ ба маблағи 802837 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад, аз ҷумла барои:
- Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон - 157793 ҳазор сомонӣ;
- вилояти Хатлон - 487809 ҳазор сомонӣ;
- ноҳияи Варзоб               - 13197 ҳазор сомонӣ;
- ноҳияи Рашт               - 31374 ҳазор сомонӣ;
- ноҳияи Ҷиргатол   - 25059 ҳазор сомонӣ;
- ноҳияи Нуробод    - 21327 ҳазор сомонӣ;
- ноҳияи Тавилдара   - 12926 ҳазор сомонӣ;
- ноҳияи Тоҷикобод   - 16605 ҳазор сомонӣ;
- ноҳияи Файзобод   - 18189 ҳазор сомонӣ;
- ноҳияи Шаҳринав   - 18558 хазор сомонӣ.
2. Маблағи мақсаднок (субвенсия) аз буҷети ҷумҳуриявӣ ба буҷети Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилояти Хатлон ва ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ барои мувозинати қисми даромад ва қисми хароҷот, аз рӯи иҷрои воқеии буҷети ҷумҳуриявӣ ҷудо карда шавад.

**Моддаи 11. Маблағи нақди гардони хазинавии буҷети ҷумҳуриявӣ**
Маблағи нақди гардони хазинавии буҷети ҷумҳуриявӣ ба 1 январи соли 2015 ба маблағи 166595 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

**Моддаи 12. Ҳаҷми умумии даромад ва хароҷоти буҷетҳои маҳаллӣ**
1. Дар соли 2014 ҳаҷми буҷетҳои маҳаллӣ аз рӯи даромад, бо назардошти субвенсияе, ки аз буҷети ҷумҳуриявӣ ҷудо карда мешавад, ба маблағи 4112061 ҳазор сомонӣ, хароҷот ба маблағи 4119537 ҳазор сомонӣ ва касри буҷет ба маблағи 7476 ҳазор сомонӣ, аз ҷумла буҷети Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон - 979 ҳазор сомонӣ, вилояти Хатлон - 5341 ҳазор сомонӣ, ноҳияи Варзоб - 131 ҳазор сомонӣ, ноҳияи Рашт - 217 ҳазор сомонӣ, ноҳияи Ҷиргатол - 156 ҳазор сомонӣ, ноҳияи Нуробод - 137 ҳазор сомонӣ, ноҳияи Тавилдара - 77 ҳазор сомонӣ, ноҳияи Тоҷикобод - 101 ҳазор сомонӣ, ноҳияи Файзобод - 162 ҳазор сомонӣ ва ноҳияи Шаҳринав - 175 ҳазор сомонӣ муайян карда шавад.
2. Касри буҷетҳои маҳаллӣ дар соли 2014 аз ҳисоби иҷрои барзиёдии даромад ва маблағи озоде, ки ба ҳолати 1 январи соли 2014 ба вуҷуд омадааст, пӯшонида мешавад.

**Моддаи 13. Таносуби воридоти андозӣ ва ғайриандозӣ ба буҷетҳои ҷумҳуриявӣ ва маҳаллӣ**
1. Дар соли 2014 ба буҷети ҷумҳуриявӣ даромади андозӣ ва ғайриандозии зерин ворид карда шавад:
- андоз аз фурӯши нахи пахта ва
алюминийи аввалия                            - 100 фоиз;
- боҷи гумрукӣ                                         - 100 фоиз;
- андоз аз арзиши иловашуда ва аксиз,
ки ба воситаи мақомоти гумрук
ворид мешавад                                       - 100 фоиз;
- дигар пардохтҳои ҳатмӣ ва даромадҳои
ғайриандозии умумидавлатӣ (инчунин
муҷозоти ҷаримавии онҳо), хироҷ барои
ҳаракати воситаҳои нақлиёти
автомобилии хориҷӣ дар ҳудуди
Ҷумҳурии Тоҷикистон                               - 100 фоиз;
- аз Ширкати саҳомии холдингии
кушодаи "Барқи Тоҷик" андоз аз арзиши
иловашуда, андоз аз истифодабарандагони
роҳҳои автомобилгард, андоз аз фоида,
инчунин андоз аз захираҳои табиӣ
(роялти барои об) аз
НБО "Сангтӯда-1"                                 - 100 фоиз;
- аз корхонаҳои воҳиди давлатии
"Ширкати алюминийи тоҷик", "Роҳи оҳани
Тоҷикистон" ва Ҷамъияти саҳомии кушодаи
"Тоҷиктелеком" андоз аз арзиши
иловашуда ва андоз аз фоида         - 100 фоиз;
- аз Бонки давлатии амонатгузории
Ҷумҳурии Тоҷикистон "Амонатбонк"
андоз аз фоида                                     - 100 фоиз;
- аз марказҳои идораи лоиҳаҳои
инвеститсионӣ, намояндагиҳои
дипломатӣ, консулгариҳо ва шахсони
ба онҳо баробаркардашуда андози
даромад                                                    - 100 фоиз;
- аз ширкатҳои алоқаи мобилӣ андоз
аз арзиши иловашуда ва андози
аксизӣ (ба истиснои ҶСК
"Тоҷиктелеком")                                      - 100 фоиз;
- аз Бонки миллии Тоҷикистон андоз
аз арзиши иловашуда, андоз аз
даромад ва дигар пардохтҳои
ҳатмӣ                                                          - 100 фоиз.
2. Дар соли 2014 ҳиссаҷудокунии маблағ аз андоз ва даромади умумидавлатӣ, ки аз андозсупорандагони дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон қарордошта ворид мешаванд, ба буҷети ҷумҳуриявӣ ва буҷетҳои маҳаллӣ аз рӯи таносубҳои (фоизҳои) зерин тасдиқ карда шавад:
- андоз аз арзиши иловашуда:
ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо
(ғайр аз шаҳрҳои Душанбе
ва Ваҳдат)                                              - 100 фоиз;
аз шаҳри Душанбе - 51 фоиз ба буҷети шаҳр
ва 49 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;
аз шаҳри Ваҳдат - 73 фоиз ба буҷети шаҳр
ва 27 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;
- андоз аз фоида:
ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо
ва ноҳияҳо                                             - 100 фоиз;
- андоз аз даромад:
ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо (ғайр аз вилояти Суғд, шаҳрҳои Душанбе, Ваҳдат, Турсунзода, Роғун ва ноҳияи Ҳисор)           - 100 фоиз;
аз вилояти Суғд - 73 фоиз ба буҷети вилоят ва 27 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;
аз шаҳри Душанбе - 55 фоиз ба буҷети шаҳр ва 45 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;
аз шаҳри Ваҳдат - 70 фоиз ба буҷети шаҳр ва 30 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;
аз шаҳри Роғун - 42 фоиз ба буҷети шаҳр ва 58 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;
аз шаҳри Турсунзода - 70 фоиз ба буҷети шаҳр ва 30 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;
аз ноҳияи Ҳисор - 73 фоиз ба буҷети ноҳия ва 27 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;
- андоз аз истифодабарандагони роҳҳои автомобилгард:
ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо (ғайр аз шаҳрҳои Душанбе, Турсунзода ва ноҳияи Рӯдакӣ)                                                            - 100 фоиз;
аз шаҳри Душанбе - 50 фоиз ба буҷети шаҳр ва 50 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;
аз шаҳри Турсунзода - 70 фоиз ба буҷети шаҳр ва 30 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;
аз ноҳияи Рӯдакӣ - 65 фоиз ба буҷети ноҳия ва 35 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;
- аксизҳо:
ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо
ва ноҳияҳо                                               - 100 фоиз;
- низоми махсуси андозбандӣ:
ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо
ва ноҳияҳо                                                 - 100 фоиз;
- андозҳои маҳаллӣ, дигар пардохтҳои
ҳатмии маҳаллӣ ва воридоти дигари
ғайриандозии маҳаллӣ: ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо                                     - 100 фоиз.
3. Дар соли 2014 дар сурати иҷро нагардидани нақшаи тасдиқгардидаи ҳиссаҷудокунӣ аз андозҳои дар шаҳри Душанбе ба буҷети ҷумҳуриявӣ воридшаванда, ҷуброни даромади таъминнагардида аз ҳаҷми умумии даромади буҷети шаҳри Душанбе амалӣ карда мешавад.
4. Воридоти андозӣ, ки ба буҷети ҷумҳуриявӣ аз шаҳри Душанбе аз нақшаи тасдиқгардида барзиёд дохил шудааст, ба буҷети шаҳри Душанбе гузаронида мешавад.

**Моддаи 14. Буҷети суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақа**
1. Буҷети суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақа барои соли 2014 аз рӯи даромад ба маблағи 2133372 ҳазор сомонӣ ва хароҷот ба маблағи 2188372 ҳазор сомонӣ бо барзиёдии хароҷот нисбат ба даромад ба маблағи 55000 ҳазор сомонӣ мувофиқи замимаи 2 тасдиқ карда шавад. Касри буҷети суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақа ба маблағи 55000 ҳазор сомонӣ аз ҳисоби буҷети ҷумҳуриявӣ пӯшонида мешавад.
2. Дар соли 2014 даромади буҷети суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақа аз ҳисоби андози иҷтимоӣ, хароҷоти он барои пардохти нафақа ва кӯмакпулиҳои иҷтимоӣ дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе ва шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ ва ҳаҷми маблағи максаднок (субвенсия), ки ба вилоят ва шаҳру ноҳияҳои ҷумҳурӣ ҷудо карда мешавад, мувофиқи замимаи 3 тасдиқ карда шавад.
3. Дар соли 2014 ҳиссаҷудокунии маблағ аз андози иҷтимоӣ, ки аз андозсупорандагони дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон қарордошта ворид мешавад, барои пардохти нафақа ва кӯмакпулиҳои иҷтимоӣ аз рӯи таносуби (фоизҳои) зерин тасдиқ карда шавад:
- дар шаҳри Душанбе - 37 фоиз ба суратҳисоби раёсати Агентии давлатии суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақаи шаҳр ва 63 фоиз ба суратҳисоби Агентии давлатии суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақаи назди Вазорати меҳнат ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- дар шаҳри Роғун - 30 фоиз ба суратҳисоби шӯъбаи Агентии давлатии суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақаи шаҳр ва 70 фоиз ба суратҳисоби Агентии давлатии суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақаи назди Вазорати меҳнат ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо ва дигар шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ 100 фоиз ба суратҳисоби раёсат ва шӯъбаҳои дахлдори Агентии давлатии суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақаи назди Вазорати меҳнат ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон.

         **Моддаи 15. Имтиёзҳои андозӣ барои корхонаю ташкилотҳои алоҳида дар соли 2014**
1. Дар соли 2014 барои воридоти гандум (ба истиснои воридоти гандум барои истеҳсоли молҳои зераксизӣ) ва таҳвили он андоз аз арзиши иловашуда ба меъёри 10 фоиз муқаррар карда мешавад.
2. Дар соли 2014 воридоти нақлиёти коммуналию мусофиркашонӣ ва битуми тамғаи БНД 60/90, ки номгӯй ва миқдори онҳо аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар гардида, аз ҳисоби буҷети шаҳри Душанбе харидорӣ мешавад ва барои пурра намудани парки нақлиёти мусофиркашонӣ ва таъмири асосии роҳҳои автомобилгарди шаҳри Душанбе равона мегардад, ҳамчунин воридоти гази табиӣ ва барқ аз андоз аз арзиши иловашуда озод карда мешавад.
3. Воридоти мазути камсулфур барои эҳтиёҷоти Ҷамъияти саҳомии шакли кушодаи "Маркази барқу гармидиҳӣ"-и шаҳри Душанбе, ки миқдори он аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар карда мешавад, аз андоз аз арзиши иловашуда, аксизҳо ва боҷи гумрукӣ озод карда мешавад.
4. Дар соли 2014 кормандони Хадамоти давлатии муҳофизати Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз пардохти андоз аз даромад ва андози иҷтимоӣ озод карда мешаванд.
5. Дар соли 2014 қисмҳои эҳтиётӣ ва ҷузъҳои алоҳидаи барои васлкунии тракторҳо ва мошинҳои кишоварзӣ таъингардида, ки барои Ҷамъияти муштараки саҳомии пӯшидаи "ТоҷИрон" ворид мегарданд ва таҳвили тракторҳо, комбайнҳо ва мошинолоти кишоварзии истеҳсоли Ҷамъияти муштараки саҳомии пӯшидаи "ТоҷИрон" аз андоз аз арзиши иловашуда ва боҷи гумрукӣ озод карда мешаванд.
6. Дар соли 2014 иҷрои кор ва хизматрасонии фармоишгар ва пудратчии асосӣ оид ба сохтмони меҳмонхонаи "Исмоили Сомонӣ", воқеъ дар хиёбони Рӯдакии шаҳри Душанбе аз пардохти андозҳои зерин озод карда мешавад:
- андоз аз арзиши иловашуда;
- андоз аз истифодабарандагони роҳҳои автомобилгард;
- андоз аз фоида.
Фармоишгарон ва пудратчиёни асосии иншооти мазкур бо тартиби муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешаванд.
7. Воридоти мол аз ҷониби фармоишгарон ва пудратчиёни асосӣ барои сохтмони иншооти дар қисми 6 моддаи мазкур зикршуда тибқи номгӯй ва дар ҳаҷми тасдиқнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз андоз аз арзиши иловашуда озод карда мешавад.
8. Дар соли 2014 иҷрои корҳои сохтмонӣ (аз ҷумла сохтмони нақбу пулҳо ва корҳои лоиҳавию ҷустуҷӯӣ) ва воридоти молу масолеҳ барои сохтмони хатти нави роҳи оҳани Душанбе - Қӯрғонтеппа (қитъаи Ваҳдат - Ёвон, азнавсозии фосилаҳои Роҳатӣ - Ваҳдат - Элок ва Қӯрғонтеппа - Ёвон), ки аз ҷониби Корхонаи воҳиди давлатии "Роҳи оҳани Тоҷикистон" амалӣ мегарданд, аз андоз аз арзиши иловашуда ва боҷи гумрукӣ озод карда мешаванд. Номгӯй ва миқдори молу маводи сохтмониро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар менамояд.
9. Қисми фаъолияти корхонаҳои дар минтақаи Хатлон ҷойгирбудаи Корхонаи воҳиди давлатии "Роҳи оҳани Тоҷикистон" (пойгоҳи вагонҳои боркашонии шаҳри Сарбанд, қитъаи роҳи Қӯрғонтеппа, истгоҳи роҳи оҳани Қӯрғонтеппа, Кӯлоб, Қурбоншаҳид, Олимтой, Данғара, Сангтӯда, Ёвон, Ҷалолиддини Румӣ, Бурёбоф, Қубодиён, Шаҳритус, Ҳошадӣ, пойгоҳи гардиши локомотивии Қӯрғонтеппа, қитъаи алоқа ва мухобироти Хатлон, қитъаи барқрасонии Хатлон, қитъаи Корхонаи воҳиди "Мусофирбар"-и Хатлон), ки бевосита ба хизматрасонии минтақаи роҳи оҳани Ҳошади-Қӯрғонтеппа-Кӯлоб тааллуқ дорад, аз пардохти андоз аз молу мулки ғайриманқул, андоз аз соҳибони воситаҳои нақлиёт, андоз аз истифодабарандагони роҳҳои автомобилгард ва андоз аз фоида озод карда мешавад.

Моддаи 16. Ҳиссагузорӣ ба Фонди стабилизатсионӣ оид ба рушди иқтисодиёт аз ҳисоби иҷрои барзиёди даромади буҷетҳои маҳаллӣ ва буҷети ҷумҳуриявӣ
Муқаррар карда шавад, ки дар соли 2014 аз иҷрои барзиёди қисми даромади буҷетҳои тасдиқшудаи Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе ва дигар шаҳру ноҳияҳо ва иҷрои барзиёди қисми даромади буҷети тасдиқшудаи ҷумҳуриявӣ 20 фоизи маблағ ба Фонди стабилизатсионӣ оид ба рушди иқтисодиёт равона карда мешавад.

**Моддаи 17. Муқаррарот оид ба ҷойгиркунии депозитҳои буҷети ҷумҳуриявӣ дар бонкҳо**
Ба Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷозат дода мешавад, ки дар соли 2014 бо мақсади зиёд намудани даромади буҷет аз ҳисоби фоиз аз рӯи депозитҳои буҷетҳои ҷумҳуриявӣ ва маҳаллӣ, ки ба 1 январи соли 2014 ба вуҷуд омадаанд, онҳоро бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бонкҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ба мӯҳлати кӯтоҳмуддат дар давраи соли буҷетӣ ҷойгир намояд.

**Моддаи 18. Моддаҳои ҳимояшавандаи Буҷети давлатӣ**
1. Дар соли 2014 ба моддаҳои ҳимояшавандаи хароҷоти музди меҳнат, маблағҷудокунӣ барои суғуртаи иҷтимоӣ, стипендия, нафақа, ёрдампулӣ ва ҷубронпулӣ дохил карда шаванд.
2. Дар сурати зарурат ва мавҷуд будани сарфа аз рӯи моддаҳои дахлдори хароҷот, дар ҳолати набудани қарз аз рӯи онҳо, Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва сохторҳои маҳаллии он метавонанд бо тартиби муқарраргардида дар маблағгузории моддаҳои хароҷот тағйироти дахлдор ворид намоянд.

Моддаи 19. Воридот ба Буҷети давлатӣ аз ҳисоби маблағҳои махсуси ташкилотҳои буҷетӣ ва муқаррарот оид ба хароҷоти маблағҳои махсус
1. Маблағҳои махсуси вазоратҳо, идораҳо, ташкилотҳои аз ҳисоби буҷети давлатӣ маблағгузоришаванда дар даромаду хароҷоти ташкилотҳои дахлдори буҷетӣ ба ҳисоб гирифта мешаванд. Ҳамзамон 35 фоизи маблағҳои махсуси Раёсати Бозрасии давлатии автомобилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, 20 фоизи маблағҳои махсуси Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Гвардияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Сарраёсати Қӯшунҳои сарҳадии Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Хадамоти давлатии назорат ва танзим дар соҳаи нақлиёт, 5 фоизи маблағи махсуси муассисаҳои томактабӣ, таҳсилоти умумӣ, ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ, муассисаҳои тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, 10 фоизи маблағҳои махсуси муассисаҳои таҳсилоти олии касбӣ ва дигар муассисаҳои соҳаи маориф, илм, фарҳанг, дастгоҳҳои марказӣ ва сохтори Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Вазорати энергетика ва саноати Ҷумҳурии Тоҷикистон, 15 фоизи маблағҳои махсуси дигар муассиса ва ташкилотҳои буҷетӣ, ба истиснои маблағи грантӣ ва сарпарастӣ, ҳар се моҳ ба буҷети дахлдор ворид карда мешаванд.
2. Ба муассисаҳои буҷетӣ истифодаи маблағҳои махсус (ба истиснои маблағи грантӣ ва сарпарастӣ) берун аз низоми хазинадорӣ манъ аст.
3. Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар сурати аз ҳаҷми маблағи дар Буҷети давлатӣ тасдиқшуда кам ва ё зиёд ворид гардидани маблағҳои махсуси муассисаҳои буҷетӣ, мутаносибан дар сметаи даромад ва хароҷоти онҳо ва дар қисми даромад ва хароҷоти Буҷети давлатӣ метавонад тағйироти дахлдор ворид намояд.
4. Дар соли 2014 дар сурати иҷро нагардидани даромади Буҷети давлатӣ, маблағгузории хароҷот, аз ҷумла пардохти музди меҳнати дар буҷет пешбинишудаи вазорату идораҳо ва ташкилотҳое, ки маблағҳои махсус доранд, аз ҳисоби ин маблағҳо амалӣ карда мешавад.
5. Дар соли 2014 50 фоизи маблағи аз додани сертификат бадастовардаи Агентии стандартизатсия, метрология, сертификатсия ва нозироти савдои назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба даромади буҷети ҷумҳуриявӣ гузаронида мешавад. 50 фоизи маблағ аз ҳисоби додани сертификат дар ихтиёри Агентии стандартизатсия, метрология, сертификатсия ва нозироти савдои назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон монда, тибқи Кодекси андози Ҷумҳурии Тоҷикистон андозбандӣ карда мешавад.
6. Дар соли 2014 маблағе, ки аз ҳисоби хизматрасонии консулии Вазорати корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон, намояндагиҳои дипломатӣ ва консулгариҳои бурунмарзии Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид мегардад, баъди пардохт ба буҷет мутобиқи қисми 1 ҳамин модда, дар сметаи даромаду хароҷоти идораҳои мазкур ба ҳисоб гирифта, барои маблағгузории фаъолияти онҳо ва сохтмони биноҳои маъмурӣ равона карда мешавад.
7. Бақияи маблағи буҷетӣ ва маблағи махсуси дар суратҳисобҳои намояндагиҳои дипломатӣ ва консулгариҳои бурунмарзии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ба 1 январи соли 2014 ба вуҷуд омадааст, ба буҷети ҷумҳуриявӣ баргардонида намешавад ва хусусияти мақсаднок дошта, барои маблағгузории хароҷоти буҷети соли 2014 пешбинишуда равона карда мешаванд.

Моддаи 20. Суратҳисоби махсуси захираҳои иловагии молиявӣ барои маблағгузории сохтмони иншооти муҳими давлатӣ
1. Дар Хазинадории марказии Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон барои маблағгузории сохтмони иншооти муҳими давлатӣ суратҳисоби махсуси захираҳои иловагии молиявӣ кушода шавад.
2. Дар соли 2014 воридот ба суратҳисоби махсуси захираҳои иловагии молиявӣ барои маблағгузории сохтмони иншооти муҳими давлатӣ ба андозаи 5 фоиз аз иҷрои барзиёди қисми даромади буҷетҳои тасдиқшудаи Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе ва дигар шаҳру ноҳияҳо, инчунин 10 фоизи маблағи махсуси Кумитаи андози назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Хадамоти гумруки назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Агентии стандартизатсия, метрология, сертификатсия ва нозироти савдои назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, 5 фоизи маблағи махсуси муассисаҳои таҳсилоти олии касбӣ, Раёсати Бозрасии давлатии автомабилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Хадамоти шиносномадиҳию бақайдгирии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ташкилоту муассисаҳои Вазорати корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар ташкилоту муассисаҳои буҷетӣ, ба истиснои муассисаҳои томактабӣ, таҳсилоти умумӣ, ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ, муассисаҳои тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ муқаррар карда шавад. Дастурамал оид ба ворид намудани маблағҳо ба суратҳисоби махсуси захираҳои иловагии молиявӣ барои маблағгузории сохтмони иншооти муҳими давлатӣ бо тартиби муқарраргардида аз ҷониби Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳия ва тасдиқ карда мешавад.
3. Хароҷоти маблағҳо аз суратҳисоби махсуси захираҳои иловагии молиявӣ барои маблағгузории сохтмони иншооти муҳими давлатӣ бо қарорҳои дахлдори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад.

Моддаи 21. Имтиёзҳо барои хизматчиёни харбӣ ва кормандони мақомоти ҳифзи ҳуқуқ, судҳои ҳарбӣ, Сарпрокуратураи ҳарбӣ ва дигар мақомоти қудратӣ
1. Имтиёзи рафтуомад ба маҳалли гузаронидани рухсатӣ барои хизматчиёни ҳарбии Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи марказии Ташкилоти ҷамъиятии мададгори мудофиаи Ҷумҳурии Точикистон, Гвардияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, судҳои ҳарбӣ, Сарпрокуратураи ҳарбии Ҷумҳурии Тоҷикистон, кормандони Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Прокуратураи генералии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Хадамоти гумруки назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Сарраёсати иҷрои ҷазои ҷиноятии Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Агентии таъминоти амволи махсуси назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Агентии назорати маводи нашъаовари назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Агентии назорати давлатии молиявӣ ва мубориза бо коррупсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар идораҳое, ки барои хизматчиёни онҳо дар асоси қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон чунин имтиёз пешбинӣ шудааст, як маротиба дар як сол дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон бо пешниҳод намудани ҳуҷҷатҳои тасдиқкунанда пардохта мешавад.
3. Пардохти ҷубронпулӣ дар сурати бо амри Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳолати казармавӣ гузаронидани хизматчиёни ҳарбӣ, шахсони ҳайати қаторӣ ва роҳбарикунандаи мақомоти корҳои дохилӣ, кормандони дигар мақомоте, ки дар ҳифзи тартиботи ҷамъиятӣ ва амният иштирок мекунанд, дар доираи маблағе, ки тибқи Қонуни мазкур барои фонди музди меҳнат дар сметаҳои хароҷоти вазорату идораҳои дахлдор тасдиқ шудааст, анҷом дода мешавад.

Моддаи 22. Муқаррарот оид ба гузаронидани амалиёти молиявӣ аз буҷетҳои маҳаллӣ тавассути Бонки давлатии амонатгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон "Амонатбонк"
Дар соли 2014 тамоми амалиёти молиявии буҷетҳои маҳаллӣ, ки тавассути Бонки давлатии амонатгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон "Амонатбонк" гузаронида мешаванд, ба тариқи музднок анҷом дода мешаванд. Инчунин аз рӯи ҳамаи депозитҳои мақомоти идоракунии давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки дар Бонки давлатии амонатгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон "Амонатбонк" ҷойгир карда мешаванд, барои истифодаи онҳо аз ҷониби бонки мазкур бо тартиби муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон фоиз дода мешавад.

Моддаи 23. Муқаррарот оид ба ҳавасмандгардонии кормандон ва инкишофи заминаи моддию техникии Кумитаи андози назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Хадамоти гумруки назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон
Аз 1 январи соли 2014 барои ҳавасмандгардонии кормандон ва инкишофи заминаи моддию техникии Кумитаи андози назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Хадамоти гумруки назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон 50 фоизи маблағи умумии пинҳонкардашудаи (кам нишондодашудаи) андоз, фоиз ва ҷарима аз рӯи онҳо, ки дар ҷараёни фаъолияти назоратӣ ошкор гардидаанд, ба Кумитаи андози назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва 50 фоизи хироҷи гумрукӣ ба Хадамоти гумруки назди Ҳукумати Ҷумхурии Тоҷикистон равон карда мешаванд. Маблағи зикргардида бо тартиби марказонидашуда 100 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ ворид гардида, барои маблағгузории тадбирҳои дар моддаи мазкур пешбинишуда истифода мешаванд ва тартиби дар моддаи 19 Қонуни мазкур пешбинигардида нисбат ба онҳо татбиқ намегардад.

**Моддаи 24. Андозаи нишондиҳанда барои ҳисобҳо**
Аз 1 январи соли 2014 нишондиҳанда барои ҳисобҳо чиҳати ҳисобкунии андоз, боҷ, дигар пардохтҳои ҳатмӣ, муҷозоти ҷаримавӣ, пардохтҳои иҷтимоӣ, инчунин барои ҳисобкунии ин ё он бузургиҳои арзишии ҳадди ниҳоӣ (поёнӣ ё болоӣ), ки мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон татбиқ карда мешаванд, дар ҳаҷми 40 сомонӣ муқаррар карда шавад.

Моддаи 25. Муқаррарот оид ба пардохти маблағ тибқи ҳалномаҳои суд ва ба буҷет ворид намудани ҷаримаҳо ва дигар пардохтҳо хангоми риоя накардани қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон
1. Муқаррар карда шавад, ки ҳалномаҳои суд дар бораи рӯёнидани зарари моддию маънавӣ, ки аз тарафи кормандони мақомоти идоракунии давлатӣ ва ҳифзи ҳуқуқ ҳангоми адои вазифаҳои хизматӣ расонида шудааст, аз ҳисоби маблағи сметаи хароҷоти онҳо амалӣ карда мешавад.
2. Муқаррар карда шавад, ки маблағи аз ҳисоби татбиқи чораҳои маҷбуркунӣ барои риоя накардани қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, аз ҷумла аз ҳисоби мусодираи молу мулк, ҷарима, пеня, ҷубронпулӣ воридшуда ва ҳамчунин ҷуброни зарари молиявии дар натиҷаи риоя накардани интизоми молиявӣ ба буҷети ҷумҳуриявӣ расондашуда ба даромади буҷети ҷумҳуриявӣ гузаронида мешавад.

**Моддаи 26. Тасдиқи ҳисобот оид ба иҷрои Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 2012**
1. Ҳисобот оид ба иҷрои Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 2012 аз рӯи даромад ба маблағи 9673471 ҳазор сомонӣ, аз рӯи хароҷот ба маблағи 9107856 ҳазор сомонӣ бо барзиёдии даромад нисбат ба хароҷот ба маблағи 565615 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.
2. Хароҷоти воқеии Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 2012 барои пардохти ӯҳдадориҳои қарзии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба пардохти қарзи асосии берунӣ ба маблағи 340223 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

**Моддаи 27. Муқаррарот оид ба ворид намудани тағйирот ба Буҷети давлатӣ**
1. Дар мавриди барзиёд ё кам иҷро гардидани қисми даромади Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2014 Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон метавонад ба қисмҳои даромад ва хароҷоти Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, аз ҷумла ба қисмҳои даромад ва хароҷоти буҷети ҷумҳуриявӣ барои соли 2014 мувофиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи молияи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон" бе тағйир додани ҳаҷми касри буҷет тағйирот ворид намояд.
2. Бо сабаби тағйир ёфтани ҳаҷми истеҳсолот (кор ва хизматрасонӣ), андозаи нарх, заминаи андозбандӣ, инчунин тағйирёбии сохтории ташкилоту муассисаҳои буҷетӣ, ки аз санадҳои меъёрии ҳуқуқии қабулнамудаи мақомоти давлатӣ бармеоянд, Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ба қисмҳои даромад ва хароҷоти буҷетҳои дахлдор тағйирот ворид намуда, бо тартиби муқарраргардида дар байни буҷети ҷумҳуриявӣ, буҷети суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақа ва буҷетҳои маҳаллӣ ҳисобҳои байниҳамдигарӣ мегузаронад.

**Моддаи 28. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур**
Қонуни мазкур аз 1 январи соли 2014 мавриди амал қарор дода шавад.

**Президенти**

Ҷумҳурии Тоҷикистон                                                                                  Эмомалӣ РАҲМОН

**ш. Душанбе,**

**31 октябри соли 2013,**

**№ 1025**

Пинҳон кардан
Таснифгар	Рақам	Ном	Мақомот	Сана	Ҳолат	Замима
ҚОНУН	1025	ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ БУҶЕТИ ДАВЛАТИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН БАРОИ СОЛИ 2014	Маҷлиси Олии ҶТ	31.10.2013	Амалкунанда	WORD PDF ZIP

МУҲИМИЯТИ БАРНОМАИ ДАВЛАТИИ МУҚОВИМАТ БА ҶИНОЯТКОРӢ ДАР ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН БАРОИ СОЛҲОИ 2021-2030 ДАР ШАРОИТИ КУНУНӢ

^-A A ⁺A

Қобили зикр аст, ки дар Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Маҷлиси Олии мамлакат аз 23 декабри соли 2022 махсус ишора карда шуд, ки “бо мақсади татбиқи ҳадафу афзалиятҳои рушд бояд раванди “принсипи банақшагирии стратегӣ” дар ҳамаи сатҳҳои идоракунии давлатӣ ва соҳаҳои ҳаёти ҷомеа пурра ҷорӣ карда шавад”.

Воқеан банақшагирии самтҳои асосии фаъолияти ҳамаи соҳаҳо бо мақсади муайяннамоӣ ва амалисозии ҳадафи афзалиятҳои рушд, таҳияи усулу воситаҳо барои ноилшавӣ ба мақсадҳои стратегӣ ва арзёбии натиҷаҳои бадастомада равона мегардад.

Бо дарназардошти ба инобатгирии принсипҳои банақшагирии стратегӣ дар мамлакат санадҳои қонунгузорӣ ва ҳуҷҷатҳои банақшагирии стратегӣ ва дурнамосозии давлатӣ (консепсия, стратегия ва барнома) таҳия ва қабул карда шудааст.

Доир ба муқовимат ба ҷинояткорӣ низ самти муҳим ва афзалиятнокро ин ҳуҷҷатҳои банақшагирии стратегӣ дар шакли барномаҳои давлатӣ ташкил менамоянд. Бояд гуфт, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон таҷрибаи муқовимат ба ҷинояткориро тавассути барномаҳои махсуси давлатӣ дорад. Аз ҷумла, чунин барномаҳои давлатӣ дар ин самт қабул карда шудаанд:

Барнома оид ба мубориза бо ҷинояткорӣ ва пурзӯр намудани тартиботи ҳуқуқӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2000-2003;
Барномаи давлатии мубориза бо ҷинояткорӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2008-2015;
Барномаи давлатии муқовимат ба ҷинояткорӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2021-2030.

Дар баробари ин, омори ҳуҷҷатҳои банақшагирии стратегӣ ва санадҳои қонунгузорӣ дар самти муқовимат ба ҷинояткорӣ шаҳодат аз он медиҳад, масъалаҳои муқовимат ба шаклҳои гуногуни ҷинояткорӣ бевосита ва бавосита дар 29 адад барнома, 7 консепсия, 10 стратегияҳои давлатӣ ва 27 адад санадҳои қонунгузорӣ (кодекс ва қонунҳо) пешбинӣ гардидааст.

Бояд қайд намуд, ки бо мақсади амалӣ намудани чораҳои маҷмӯӣ ва саривақтии сиёсати ҳуқуқии ҷиноятии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар самти муқовимат ба ҷинояткорӣ дар кшвар Барномаи давлатии муқовимат ба ҷинояткорӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2021-2030 бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 30 июни соли 2021, №265 қабул гардидааст.

Пешгирии ҷинояткорӣ дар шароити муосир яке аз омилҳои асосии таъмини субот ва оромӣ дар ҷомеа ба ҳисоб рафта, он ба таъмини ҳифзи ҳуқуқу манфиатҳои шаҳрвандон, баланд бардоштани фарҳанги ҳуқуқӣ ва тарбияи ҳуқуқии аҳолӣ мусоидат менамояд.

Баланд бардоштани самаранокии тафтиш ва пешгирии ҷиноят дар шароити муосир аз мақомоти давлатӣ, аз ҷумла мақомоти ҳифзи ҳуқуқ на танҳо равона намудани тамоми қувва ва имкониятҳоро дар мубориза бо ҷинояткорӣ, балки такмили сохтор ва фаъолияти мақомоти ҳифзи ҳуқуқ, таъмини муносибати бонизом ва маҷмӯӣ ҷиҳати пешгирии ҳуқуқвайронкуниҳо, ҷустуҷӯи шакл ва тарзҳои нави ғайримуқаррарии таъсиррасонӣ ба ҷинояткориро талаб менамояд.

Барномаи давлатии муқовимат ба ҷинояткорӣ барои солҳои 2021-2030 аз рӯйи нишондиҳандаҳои (индикаторҳои) зерин таҳия гардидааст:

·вазъи кунунии муқовимат ба ҷиноякорӣ;

·мушкилот дар самти муқовимат ба ҷиноякорӣ;

·роҳҳои ҳалли мушкилоти мавҷуда дар самти муқовимат ба ҷиноякорӣ;

·дурнамои масъалаҳои муқовимат ба ҷиноякорӣ.

Ҳамчунин, аз рӯи низоми танзими масъалаҳо доир ба муқовимат ба ҷинояткорӣ барномаи мазкур 4 бахш ва 60 бандро фаро мегирад. Аз ҷумла:

- Бахши 1. Муқаррароти умумӣ – 2 банд;

- Бахши 2. Мақсад ва принсипҳои Барнома – 2 банд;

- Бахши 3. Вазъи муосири ҷинояткорӣ ва муқовимат ба он – 46 банд;

- Бахши 4. Натиҷаҳои пешбинишаванда аз амалисозии Барнома – 10 банд.

Мақсади асосии Барномаи мазкур паст намудани сатҳи ҷинояткорӣ дар мамлакат тавассути такмил додани фаъолияти сохтори давлатӣ ва ҷамъиятӣ оид ба огоҳкунии кирдори зиддиҳуқуқӣ, пешгирии ҷинояткорӣ ва ҳуқуқвайронкунӣ, ҳамчунин бартараф намудани оқибатҳои манфии онҳо, ҷорӣ намудани навоварӣ, таҷрибаи пешқадам дар самти муқовимат ба кирдори ғайриҳуқуқӣ, баланд бардоштани сатҳи маърифати ҳуқуқӣ, таълим ва тарбияи ҳуқуқии шаҳрвандон, боварӣ ба мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ва мақомоти идоракунии давлатӣ, таъмини ҳимояи ҳуқуқ ва озодиҳои шаҳрвандон, манфиатҳои ҷамъиятӣ ва давлатӣ аз таҷовузи ҷиноятӣ иборат мебошад.

Ҳамзамон, мақсадҳои асосии барномаро ба таври зерин тасниф намудан мумкин аст:

амалӣ намудани чораҳои маҷмӯӣ ва саривақтии сиёсати ҳуқуқии ҷиноятӣ дар самти муқовимат ба ҷинояткорӣ;
паст намудани сатҳи ҷинояткорӣ дар мамлакат тавассути такмил додани фаъолияти сохтори давлатӣ ва ҷамъиятӣ оид ба огоҳкунии кирдори зиддиҳуқуқӣ;
пешгирии ҷинояткорӣ ва ҳуқуқвайронкунӣ;
бартараф намудани оқибатҳои манфии онҳо;
ҷорӣ намудани навоварӣ, таҷрибаи пешқадам дар самти муқовимат ба кирдорҳои ғайриҳуқуқӣ;
баланд бардоштани сатҳи маърифати ҳуқуқӣ;
боварӣ ба мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ва мақомоти идоракунии давлатӣ;
таъмини ҳимояи ҳуқуқ ва озодиҳои шаҳрвандон, манфиатҳои ҷамъиятӣ ва давлатӣ аз таҷовузи ҷиноятӣ.

Самтҳои мубориза бо ҷиноятҳои хавфноки муосир - терроризм, экстремизм, муомилоти ғайриқонунии воситаҳои нашъадор, савдои одамон, коррупсия, дигар ҷинояткории муташаккилона ва фаромиллӣ бо дар назар доштани тамоюлҳои муосири ҷинояткорӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда шудаанд.

Барнома ба принсипҳои умумӣ ва махсус асос ёфтааст. Ба зумраи принсипҳои умумӣ инҳо шомил мебошанд:

қонуният;
демократизм;
ошкорбаёнӣ;
афзалиятнокии ҳуқуқи шахс ба ҳимоя ва бехатарӣ;
эҳтиром намудани манфиатҳои ҳаётан муҳими шахсият, ҷамъият ва давлат.

Принсипҳои махсуси Барномаи давлатии муқовимат ба ҷинояткорӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2021-2030-ро инҳо ташкил менамоянд:

масъулияти тарафайни шахсият, ҷамъият ва давлат оид ба таъмини бехатарӣ, инсондӯстӣ ва адолати иҷтимоӣ;
мустаҳкам кардани ҳамкориҳои мақомоти ҳифзи ҳуқуқ бо ташкилоти байналмилалие, ки муқовимат ба ҷинояткориро амалӣ менамоянд;
баробарӣ ва ҳамкориҳои зич байни мақомоти давлатие, ки муқовимат бо ҷинояткориро амалӣ менамоянд;
истифода аз дастовардҳо дар соҳаи илм ва технологияи нав;
бартарии амалисозии чораҳои пешгирикунанда дар самти муқовимат ба ҷинояткорӣ.

Вобаста ба татбиқ ва амалисозии нишондодҳои барномаи мазкур нақшаи чорабиниҳо вобаста ба амалӣ намудани Барномаи давлатии муқовимат ба ҷинояткорӣ барои солҳои 2021-2030 таҳия гардидааст, ки аз 6 самт ва 49 банд иборат аст. Нақшаи чорабиниҳои зикргардида, масъалаҳои чораҳои ташкилӣ-ҳуқуқӣ, чорабиниҳои ташкилӣ-амалӣ, ҳамкории байналмилалӣ дар самти муқовимат ба ҷинояткорӣ, таъминоти иттилоотӣ ва илмӣ, таъминоти моддӣ-техникӣ, инчунин таъминоти кадриро фарогир мебошад.

Дар умум, метавон иброз намуд, ки мақсади чорабинҳои барномаи таҳлишаванда ба самтҳои зерин равона карда шудааст:

- такмили санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ дар самти муқовимат ба ҷинояткорӣ;

- таъсиси ихтисосҳои нав оид ба тайёр намудани мутахассисон дар самти муқовимат бо ҷинояткории киберӣ;

- омӯзиши масъалаи таҳким, такмили сохтор ва фаъолияти мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ва рушди ояндаи он;

- тақвият бахшидани таъмини назорати иҷрои якхелаи талаботи қонунҳо дар самти муқовимат ба ҷинояткорӣ;

- омӯзиш, таҳлил ва ҷамъбасти ҳолати муосири муқовимат ба ҷинояткорӣ;

- андешидани чорабиниҳо оид ба таъмин намудани ҳифзи иҷтимоӣ ва ҳуқуқии кормандони мақомоти ҳифзи ҳуқуқ;

- ҳамкории самаранок байни мақомоти ҳифзи ҳуқуқ дар самти муқовимат ба ҷинояткорӣ.

Чуноне, ки болотар ишора карда шуд, яке аз нишондодҳои муҳими ҳуҷҷатҳои стратегиро ин масъалаи дурнамои рушди муносибатҳои ҷамъиятӣ ташкил менамояд. Дар заминаи амалисозии мақсадноки муқаррароти Барномаи давлатии муқовимат ба ҷинояткорӣ барои солҳои 2021-2030 чунин натиҷҳо ва дастовардҳо ба вуҷуд меояд.

қонунгузорӣ дар самти муқовимат ба ҷинояткорӣ такмил меёбад;
ба даст овардани асосҳои илмии мубориза бар зидди ҷинояткорӣ;
беҳтар гардидани фаъолияти ҳамоҳангсозии мақомоти ҳифзи ҳуқуқ;
ба даст овардани асосҳои илмии мубориза бар зидди ҷинояткорӣ;
ба даст овардани татбиқи ягонаи қонунгузорӣ дар самти муқовимат ба ҷинояткорӣ;
беҳтар намудани фаъолияти мақомоти ҳифзи ҳуқуқ;
таъмин гардидани амнияти ҷамъиятӣ ва давлатӣ;
беҳтар гардидани ҳолати муқовимат ба муқобили ҷинояткорӣ;
беҳтар гардидани вазъи мубориза бо ҷиноятҳои алоҳида;
самаранок гардонидани фаъолияти мақомоти ҳифзи ҳуқуқ;
баланд гардидани шуури аҳолӣ ва пешгирии шомилшавии аҳолӣ ба гурӯҳҳои экстремистӣ;
беҳтар гардидани таъминоти иттилоотӣ дар самти муқовимат ба ҷинояткорӣ;
пешгирии содиршавии ҷиноят дар байни ҷавонон ва наврасон;
баланд бардоштани фарҳанг ва шуури ҳуқуқии аҳолӣ;
мувофиқ гардонидани қонунгузории миллӣ ба санадҳои ҳуқуқии байналмилалӣ;
мукаммалгардии дониш ва фарҳанги ҳуқуқии мутахассисон дар самти пешгирии ҷинояткорӣ;
такмили асосҳои илмии муқовимат бар зидди ҷинояткорӣ;
амалигардонии сиёсати кадрии мақомоти ҳифзи ҳуқуқ;
паст шудани сатҳи ҷинояткорӣ;
ҷорӣ намудани навоварӣ, бо истифода аз дастовардҳо дар соҳаи илм ва технологияи ҳозиразамон, татбиқи нави чораҳои пешгирикунанда дар самти муқовимат бо ҷинояткорӣ ва таҷрибаи пешқадам дар соҳаи муқобилият бар зидди кирдори ғайриҳуқуқӣ;
ҳимоя намудани ҳуқуқ ва озодиҳои шаҳрвандон, таъмини манфиатҳои ҷамъиятӣ ва давлатӣ аз сӯиқасдҳои ҷиноятӣ;
тақвияти ҳамкориҳои мақомоти ҳифзи ҳуқуқ бо ташкилотҳои байналмилалие, ки муқовимат бо ҷинояткориро амалӣ менамоянд.

Воқеан афзалиятҳои муҳими амалисозии Барномаи давлатии муқовимат ба ҷинояткорӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2021-2030 ба: таъмин гардидани амнияти ҷамъиятӣ ва давлатӣ; самаранок гардонидани фаъолияти мақомоти ҳифзи ҳуқуқ; баланд гардидани фарҳанг ва шуури ҳуқуқии аҳолӣ ва пешгирии шомилшавии аҳолӣ ба гурӯҳҳои экстремистӣ; пешгирии содиршавии ҷиноят дар байни ҷавонон ва наврасон; ҳимоя намудани ҳуқуқ ва озодиҳои шаҳрвандон, таъмини манфиатҳои ҷамъиятӣ ва давлатӣ аз сӯиқасдҳои ҷиноятӣ равона мегардад.

Дар ҳамин, замина, муқовимат ба ҷинояткорӣ кори дастаҷамъона буда, дар он мақомоти давлатӣ дар ҳамбастагӣ бо ҷомеаи шаҳрвандӣ ва бо иштироки ҳар як фарди ҷомеа метавонад натиҷаҳои дилхоҳро ба даст оварад.

Вобаста ба ин, субъектони ваколатдорро зарур аст, ки бо истифода аз усулҳои муосири тарғиботиву ташвиқотӣ корҳои фаҳмондадиҳии қонунгузории соҳаро миёни қишрҳои гуногуни ҷомеа ҷоннок намоянд ва тадбирҳои амалиро дар самти муқовимат ба ҷинояткорӣ вусъат диҳанд.

Дар баробари ин, ҳар як фарди комилҳуқуқи ҷомеа муваззаф аст, ки дар самти муқовимат ба ҷинояткорӣ бо мақомотҳои дахлдор дар ҳамбастагии мутақобила қарор дошта бошанд ва ба ин васила дар рушди босуботи мамлакат саҳми назаррасе гузошта бошанд.

Шуъбаи қонунгузории кишоварзӣ, истифодаи сарватҳои табиӣ ва ҳифзи муҳити зисти Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон

Нишонаи номӣ (тег):

МУҲИМИЯТИ БАРНОМАИ ДАВЛАТИИ МУҚОВИМАТ БА ҶИНОЯТКОРӢ ДАР ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН БАРОИ СОЛҲОИ 2021-2030 ДАР ШАРОИТИ КУНУНӢ

Баҳодиҳии муҳтаво:

Баҳои миёна: 3 (1 овоз)

KHOVAR.TJ

АГЕНТИИ МИЛЛИИ ИТТИЛООТИИ ТОҶИКИСТОН «ХОВАР»
WWW.KHOVAR.TJ

«ХОВАР FM»

Садриддин Айнӣ (1878 – 1954): Адиб, олим ва асосгузори адабиёти муосири тоҷик. Аввалин Президенти Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон. Муаллифи асарҳои «Таърихи амирони манғитияи Бухоро», «Таърихи инқилоби фикрӣ дар Бухоро», «Намунаи адабиёти тоҷик», «Дохунда», «Ғуломон», «Ёддоштҳо» ва дигар асарҳо, ки ба 29 забони хориҷӣ нашр шудаанд.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон аз 08 сентябри соли 1997 ба асосгузори адабиёти муосири тоҷик Садриддин Айнӣ унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шуд.
Бобоҷон Ғафуров (1909 – 1977): Олим, академики Академияи Илмҳои ИҶШС, арбоби ҳизбӣ ва давлатӣ, муаллифи китоби оламшумули «Тоҷикон» ва зиёда аз 300 асару мақолаҳо.
Солҳои 1944-1946 котиби дуюм, с.1946-1956 котиби якуми КМ Ҳизби комунистии Тоҷикистон, 1956 – 1977 сарвари Пажуҳишгоҳи шарқшиносии ИҶШС.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон аз 08 сентябри соли 1997 ба таърихшинос ва шарқшиноси шинохтаи тоҷик, академик, муаллифи китоби «Тоҷикон» Бобоҷон Ғафуров унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шуд.
Мирзо Турсунзода (1911-1977): Шоири халқӣ, раиси Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон, Қаҳрамони меҳнати сотсиалистӣ, Раиси Кумитаи якдилии халқҳои Осиё ва Африқо. Барои достонҳои «Қиссаи Ҳиндустон»(1948), «Ҳасани аробакаш», «Чароғи абадӣ», «Садои Осиё»,(1960) «Ҷони ширин» (1963) бо ҷоизаҳои давлатии ИҶШС, ҶШС Тоҷикистон ва байналмилалии ба номи Ҷ. Неҳру (1967) сарфароз шуда буд.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон аз 07 майи соли 2001 ба шоири халқии Тоҷикистон, ходими намоёни ҷамъиятӣ Мирзо Турсунзода унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шуд.
Эмомалӣ Раҳмон: Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон. 19 ноябри соли 1992 дар иҷлосияи XVI Шўрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон раиси Шўрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, 6 ноябри соли 1994 бори аввал, солҳои 1999, 2006 ва 2013 Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб гардидаст.
Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат.
Бо қарори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон 11 декабри соли 1999 барои мустаҳкам намудани давлатдории соҳибистиқлол ва пойдории сулҳ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо унвони олии “Қаҳрамони Тоҷикистон” мукофотонида шудааст.
Нусратулло Махсум (1881 – 1938): Нусратулло Махсум (Лутфуллоев) ходими давлатӣ ва ҳизбӣ. Солҳои 1924-1926 раиси Кумитаи инқилобии ҶМШС Тоҷикистон, солҳои 1926-1933 раиси Кумитаи Иҷроияи Марказии ҶШС Тоҷикистон.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 27 июни соли 2006 ба фарзанди барӯманди халқи тоҷик Нусратулло Махсум унвони олии “Қаҳрамони Тоҷикистон” дода шудааст.
Шириншоҳ Шоҳтемур (1899 – 1937): Ходими давлатӣ ва ҳизбӣ. Солҳои 1929-1931 котиби Ҳизби коммунистии ҶШС Тоҷикистон, солҳои 1933-1937 Раиси Кумитаи Иҷроияи Марказии ҶШС Тоҷикистон.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 27 июни соли 2006 ба фарзанди барӯманди халқи тоҷик Шириншоҳ Шоҳтемур, унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шудааст.