Харитаи сомона
Тоҷикӣ
Русский
English
27 июни соли 1997 Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ ба имзо расонида шуда, ин санади муҳими таърихӣ кишвари маҳбуби моро аз вартаи ҳалокат ва нобудӣ наҷот дода, дар сарҷамъ кардани миллат ва иттиҳоду ягонагӣ нақши бебаҳо гузошт. Дар бораи аҳамияти сарнавиштсози он дар суханронии Сарвари давлатамон ҳанӯз ҳамон вақт қайд гардид, ки: “Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ бо аҳамияти бузурги худ бо Эъломияи истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар як радиф меистад. Агар Эъломия ба ҷумҳурии мо ба таври расмӣ истиқлолият ва соҳибихтиёриро дода бошад, пас Созишнома дар ватани мо сулҳу салоҳро таъмин намуд”.
Воқеан аз аввали солҳои 90-уми асри гузашта то ноил гардидан ба ваҳдати миллӣ Тоҷикистони соҳибистиқлол гирифтори ҷанги шаҳрвандӣ гардида, дар он рӯзҳо бенизомиву бетартибӣ ҳукмфармо, меъёрҳои қонунҳои давлат зери по шуда, бесарусомониву ҷинояткорӣ қариб дар ҳама соҳаҳои иҷтимоӣ шакли муташаккилонаро гирифта буд.
Маҳз имзо ва татбиқи Созишнома боиси аз байн рафтани таҳдиди несту нобудии давлати тозаистиқлол, пойдории сулҳу субот, эҳтиром ба муқаддасоти миллӣ, тақвияти гуногунандешӣ ва устувории пояҳои давлатдорӣ гардид. Аз қабули Эъломияи истиқлолияти давлатӣ то имзои Созишнома Ҷумҳурии Тоҷикистон якчанд марҳилаҳои таърихиро паси сар намудааст. Дар ин радиф, бо боварии комил метавон гуфт, ки 16 ноябри соли 1992 бо баргузор гардидани Иҷлосияи таърихии XVI – уми Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон қадами аввали расидан ба ваҳдати миллӣ гузошта шуд.
Роҳбари тозаинтихоб хуб дарк намуда буданд, ки ноил гардидан ба ваҳдати комили миллӣ танҳо тавассути муттаҳидӣ, сарҷамъӣ ва ҳамзистию ҳамбастагӣ имконпазир аст.
Бинобар ин, масъалаҳои баргардонидани фирориён ба Ватан, таъмини сулҳу субот ва ризоияти ҷомеа ҳамчун вазифаҳои асосии он давраи душвору ҳассоси гузариш ба сохти нави давлатдорӣ муайян карда шуданд.
Дар натиҷаи саъю талошҳои пайваста миёнаҳои соли 1999 аз шумораи умумии 697653 нафар гурезаҳо 690500 нафар ба Ватан бозгардонида шуданд. Инчунин, дар заминаи музокироти тӯлонӣ аз 5 апрели соли 1994 то 27 июни соли 1997 ва имзои 40 санади барои миллат муҳим пойдевори устувори ваҳдати миллӣ бунёд гардид.
Мехоҳам як нуктаи муҳими дигарро иброз намоям, ки новобаста ба эълони истиқлолияти давлатӣ то расидан ба ваҳдати миллӣ давлатҳои хориҷӣ аз барқарор намудан ва густариши робитаҳои ҳамкорӣ бо Тоҷикистон худдорӣ менамуданд. Сиёсати пешгирифтаи давлату ҳукумат на танҳо муоширати байниҳамдигарии минтақаҳои гуногунро таъмин намуд, балки ба таҷрибаи ҷаҳонии ҳалли низоъҳо замина гузошт. Маҳз ба хотири бори нахуст дар дунё бо роҳи мусолиҳатомез ҳал намудани низои мусаллаҳонаи дохилӣ Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҷоизаи олӣ - медали тиллоии “Барои таҳкими сулҳ ва ризоияти байни халқҳо”-и Федератсияи байналмилалии сулҳ ва ризоият, ордени алмосдори “Ситораи сарпараст” – ҷоизаи олии ҷамъиятии Бунёди байналмилалии хайрияи “Сарпарастони аср”, ордени “Қаҳрамони миллии Афғонистон – Аҳмадшоҳи Масъуд”, ситораи ёқутии “Сулҳовар” сарфароз гардонида шудааст, ки аз маҳбубияти байналмилалии ӯ гувоҳ мебошад.
Имрӯз Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун узви комилҳуқуқи ҷомеаи ҷаҳонӣ бо 180 давлати дунё муносибатҳои дипломатӣ барқарор намуда, дар ҳифзи манофеи миллӣ, эҳтироми арзишҳои умумибашарӣ ва ҳалли масоили глобалӣ ҳамчун кишвари фаъол ва таъсиргузор шинохта шудааст. То имрӯз Тоҷикистон бо давлатҳои гуногун зиёда аз 2100 ҳуҷҷати дуҷониба ба имзо расонида, ба бештар аз 350 санади байналмилалӣ аъзо мебошад. Кишвари мо ба шарофати сиёсати “дарҳои боз” ҳамкории мутақобилан судмандро бо созмону ниҳодҳои иқтисодиву байналмилалӣ ба роҳ мондааст, ки тақвияту густариши муносибатҳо дар ин самт аз пойдориву ҳукмфармоии ваҳдати миллӣ ва амнияти давлатист.
Дар шароити ҷаҳонишавӣ ва муносибатҳои пуртазоди сиёсӣ ҳамон миллате метавонад аз манфиатҳои худ пуштибонӣ намояд, ки ҳамдилу ҳамақида бошад ва баҳри амалигардонии консепсияи ягонаи миллӣ қадам ниҳад. Мо набояд ҳизбу ҳаракатҳое, ки дар марҳилаи кунунӣ рӯйи саҳнаи муборизаи сиёсӣ қарор дошта, аз дарки таҳаввулот ва пасомадҳои он берун монда, бо ҳадафҳои маҳдуду муғризонаи худ манфиатҳои миллӣ, давлатӣ, оянда ва мақоми кишварро дар арсаи ҷаҳонӣ зери таҳдиди хатар гузоштаанд, нодида гирем. Зеро, дар замони муосир истиқлолияту ваҳдат волотарин ва пурарзиштарин дастоварди давлат ба шумор рафта, пос доштани ин неъмати беназир, сабақ гирифтан аз таърихи ғанӣ, эҳтирому арҷ гузоштан ба муқаддасоти миллӣ ва мероси бойи сиёсиву маънавии роҳи давлатсозӣ вазифаи муқаддаси ҳар фарди қадршиносу шукргузор маҳсуб меёбад.
Шарифзода Фарангис Шариф,
сардори шуъбаи қонунгузорӣ оид ба сохтори давлатӣ, мақомоти судӣ ва ҳифзи ҳуқуқи Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон
Адиб, олим ва асосгузори адабиёти муосири тоҷик. Аввалин Президенти Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон. Муаллифи асарҳои «Таърихи амирони манғитияи Бухоро», «Таърихи инқилоби фикрӣ дар Бухоро», «Намунаи адабиёти тоҷик», «Дохунда», «Ғуломон», «Ёддоштҳо» ва дигар асарҳо, ки ба 29 забони хориҷӣ нашр шудаанд.
Олим, академики Академияи Илмҳои ИҶШС, арбоби ҳизбӣ ва давлатӣ, муаллифи китоби оламшумули «Тоҷикон» ва зиёда аз 300 асару мақолаҳо.
Шоири халқӣ, раиси Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон, Қаҳрамони меҳнати сотсиалистӣ, Раиси Кумитаи якдилии халқҳои Осиё ва Африқо. Барои достонҳои «Қиссаи Ҳиндустон»(1948), «Ҳасани аробакаш», «Чароғи абадӣ», «Садои Осиё»,(1960) «Ҷони ширин» (1963) бо ҷоизаҳои давлатии ИҶШС, ҶШС Тоҷикистон ва байналмилалии ба номи Ҷ. Неҳру (1967) сарфароз шуда буд.
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон. 19 ноябри соли 1992 дар иҷлосияи XVI Шўрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон раиси Шўрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, 6 ноябри соли 1994 бори аввал, солҳои 1999, 2006 ва 2013 Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб гардидаст.
Нусратулло Махсум (Лутфуллоев) ходими давлатӣ ва ҳизбӣ. Солҳои 1924-1926 раиси Кумитаи инқилобии ҶМШС Тоҷикистон, солҳои 1926-1933 раиси Кумитаи Иҷроияи Марказии ҶШС Тоҷикистон.
Ходими давлатӣ ва ҳизбӣ. Солҳои 1929-1931 котиби Ҳизби коммунистии ҶШС Тоҷикистон, солҳои 1933-1937 Раиси Кумитаи Иҷроияи Марказии ҶШС Тоҷикистон.
