Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон | Конститутсия ба сифати қонуни олӣ заминаҳои ҳуқуқии пешрафти ҷомеаро аз тариқи қабули қонунҳои нав гузошта, муносибатҳои ҷамъиятии мухталифро таҳти танзим қарор медиҳад. Эмомалӣ Раҳмон

ДАСТУРИ ИСТИФОДАБАРАНДА

ХУШ ОМАДЕД БА CОМОНАИ РАСМИИ МАРКАЗИ МИЛЛИИ ҚОНУНГУЗОРИИ НАЗДИ ПРЕЗИДЕНТИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН!

КОР БО МАХЗАНИ ҚОНУНГУЗОРИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Муҳтарам меҳмонон ва истифодабарандагони сомонаи расмии Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон (ММҚ),

Барои оғози кор бо «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) ба блоки бо номи шабеҳ дар сомонаи расмии ММҚ зер кунед. Блоки «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» кушодашаванда буда, ҳамеша дар қисми болои сомона дастрас аст. Шумо инчунин метавонед ба «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) аз феҳристи асосӣ (меню асосӣ) бо зеркунии пайванди «Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» дастрасӣ пайдо намоед.

БЛОКИ «МАХЗАНИ ҚОНУНГУЗОРИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН» (МҚҶТ)

Ҳамаи модулҳо ва имконоти ҷустуҷӯи санадҳо дар «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) мустақилона кор мекунанд. Ин маънои онро дорад, ки ҳангоми кор бо МҚҶТ ворид кардани «Ном»-и санад ва бо ҳамроҳи он интихоб кардани ҳамаи имконоти дигар, масалан «Таснифгар», «Мақомот», «Рақам», «Сана», «Матни асосӣ» ва ғайра ҳатмӣ нест. Аммо барои ҷустуҷӯи васеъ шумо метавонед аз ҳамаи имконоти ҷустуҷӯи санадҳо ба таври дилхоҳ истифода баред. Ҳамаи санадҳое, ки ба МҚҶТ ворид шуданд дар зери «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ», яъне дар «Ҷадвали санадҳо» дастрасанд.

ЛАВҲАИ ИМКОНОТИ ҶУСТУҶӮ

Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ

ҶАДВАЛИ САНАДҲО

ТУГМАҲОИ «ТАТБИҚ КАРДАН» ва «БОЗСОЗӢ»

Тугмаи «Татбиқ кардан»: Баъд аз он ки Шумо дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» имконоти дилхоҳро ворид карда, интиход мекунед, барои намоиш додани натиҷа тугмаи «Татбиқ кардан»-ро зер кунед. Аммо, вақте ки шумо дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» дархостеро ворид мекунед ё имконеро интихоб менамоед, онҳо ба таври худкор дарҳол татбиқ карда мешаванд.

Тугмаи «Бозсозӣ»: Агар хоҳед, ки ҳамаи дархостҳо ва имконотеро дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» лағв кунед, аз тугмаи «Бозсозӣ» истифода баред.

Агар шумо хоҳед, ки номи санади дақиқро аз санадҳои дар махзан мавҷудбуда ба даст оред, калидвожаи номи санадро ба сатри «Ном» ворид намоед. Ҳамаи санадҳое, ки дорои калидвожаи воридуша мебошанд нишон дода мешаванд. Масалан, агар шумо калидвожаи «дастрасӣ»-ро ворид кунед, санадҳое, ки калимаи «дастрасӣ»-ро дар бар мегиранд, дар «Ҷадвали санадҳо» нишон дода мешаванд (масалан, ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ ҲУҚУҚИ ДАСТРАСӢ БА ИТТИЛООТ)

САТРИ «НОМ»

Шумо инчунин метавонед санадҳоро аз рӯи муҳтаво бо истифодаи сатри «Матни асосӣ» ва полои дилҳол ҷустуҷӯ намоед. Масалан, барои ёфтани санад(ҳо)и дорои калима(ҳо), калидвожа(ҳо) ё ибора(ҳо)и лозимӣ, ба сатри «Матни асосӣ» дархостро ворид намуда, имкони «Дар бар мегирад»-ро интихоб намоед. Санадҳои дархостшуда ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред. Ҳамин тавр аз имкони «Дар бар намегирад» ё имконоти ҷустуҷӯи дигар истифода баред, Масалан, агар шумо ба сатри «Матни асосӣ» калимаи «Интернет»-ро ворид кунед ва имкони «Дар бар мегирад»-ро интихоб намоед, саданҳое, ки дар муҳтавои худ дорои калимаи «Интернет» мебошанд, нишод дода мешаванд.

САТРИ «МАТНИ АСОСӢ»

Сатри «Матни асосӣ»

Шумо метавонед санадҳоро аз рӯи «Ном», «Таснифгар», «Мақомот», «Рақам», «Сана», «Матни асосӣ» ва ғайра алоҳида ё якҷоя ба таври дилхоҳ ҷустуҷӯ намоед.

Масалан, агар хоҳед, ки санадҳоро танҳо «Аз рӯи моҳ ва сол» ҷустуҷӯ кунед, танҳо аз имкони «Аз рӯи моҳ ва сол» бо интихоби моҳ ва сол истифода баред. Санадҳо ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред.

Агар хоҳед, ки санадҳоро танҳо дар давраи муайян ҷустуҷӯ кунед, танҳо аз имкони «Аз санаи интихобшуда» ва/ё «То санаи интихобшуда» алоҳида ё якҷоя бо интихоби моҳ ва сол истифода баред. Санадҳо ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред.

Ҳамин тавр Шумо метавонед ҳар гуна санадҳои махзанро алоҳида ё бо интихоби имконоти иловагӣ ҷустуҷӯ намоед ва ба даст оред.

Барои дидани санад ва мутолиа кардани он, аз тугмаи «ДИДАН» истифода баред ва барои пинҳон кардани он, аз тугмаи «ПИНҲОН КАРДАН» истифода баред.

ТУГМАҲОИ «ДИДАН» ва «ПИНҲОН КАРДАН»

Шумо ҳам метавонед, бо зеркунии пайванди номи санад онро дар саҳифаи алоҳида кушоед ё ин ки дар форматҳои Word, PDF ва ZIP аз сомонаи мо боргирӣ намоед.

ЗАМИМА ДАР ФОРМАТҲОИ WORD, PDF ва ZIP (ДАР ҶАДВАЛИ САНАДҲО)

Замима

КОР БО СОМОНАИ РАСМӢ - БАҚАЙДГИРӢ ВА ВОРИДШАВӢ

Ҳамаи маводҳои Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ба ахбори омма дахл доранд, дар сомонаи мо дастрасанд. Барои гирифтани маълумот Шумо метавонед аз Феҳристи асосӣ (менюи асосӣ), Харитаи сомона, имкони Ҷустуҷӯ ва Ҷустуҷӯи васеъ истифода баред.
Барои бақайдгирӣ дар сомонаи Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, лутфан ба таври расмӣ муроҷиат намоед. Корбарони бақайдгирифташуда метавонанд аз имкониятҳои иловагӣ истифода баранд, масалан, пайдо кардани дастрасӣ ба лоиҳаҳои санадҳо.

Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон

Матни асосӣ:
Дидан

**ҚОНУНИ**

**ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН**

ДАР БОРАИ ҚӮШУНҲОИ САРҲАДИИ

КУМИТАИ ДАВЛАТИИ АМНИЯТИ МИЛЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

*Бо Қарори Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон*

*аз 25-уми ноябри соли 2004, № 1255*

*(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, № 11, соли 2004, моддаи 620) қабул гардидааст.*

*Бо Қарори Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон*

*аз 11-уми феврали соли 2005, № 596*

*(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, № 2, соли 2005, моддаи 72) ҷонибдорӣ гардидааст.*

(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2005, № 3, мод. 121; с. 2008, № 3, мод.186; с. 2014, № 11, мод. 657; Қонуни ҶТ аз 15.03.2016 с., № 1287; аз 17.05.2018 с., № 1524)

Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқӣ, принсипҳои ташкил ва фаъолият, таъинот, вазифа, сохтор, салоҳияти Қӯшунҳои сарҳадии *Кумитаи давлатии амнияти миллии* Ҷумҳурии Тоҷикистон, намудҳои санҷиш ва назорати фаъолияти онҳоро муайян менамояд.

**Моддаи 1. Қӯшунҳои сарҳадии Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон**

Қӯшунҳои сарҳадии Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд - Қӯшунҳои сарҳадӣ) намуди махсуси қӯшунҳоянд, ки барои ҳимоя ва муҳофизати Сарҳади давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд - Сарҳади давлатӣ), тамомияти арзӣ, соҳибихтиёрӣ ва амнияти Ҷумҳурии Тоҷикистон таъин шудаанд. (ҚҶТ аз 20.03.08с., №365)

Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи Қӯшунҳои сарҳадӣ

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи Қӯшунҳои сарҳадӣ ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон эътироф кардааст, иборат мебошад **(ҚҶТ аз 17.05.2018 с., № 1524)**.

Моддаи 3. Принсипҳои фаъолияти Қӯшунҳои сарҳадӣ

Фаъолияти Қушӯнҳои сарҳадӣ дар асоси принсипҳои зерин сурат мегирад:

қонуният;

эҳтиром ва риояи ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд;

таъмини амнияти давлат;

эҳтироми мутақобилаи соҳибихтиёрӣ, тамомияти арзии дигар давлатҳо ва мустаҳкамии сарҳадҳои давлатӣ;

ҳамкории мутақобилаи ҳамаҷониба ва судманд бо мақомоти сарҳадии давлатҳои ҳамҳудуд;

ҳалли осоиштаи масъалаҳои сарҳад;

ягонагии системаи Қӯшунҳои сарҳадӣ ва мутамарказонии идоракунии онҳо;

яккасардорӣ;

мувофиқати шакл, усул ва воситаҳои ошкоро ва ғайриошкорои фаъолият;

ҳамкорӣ бо мақомоти ҳокимияти давлатӣ, мақомоти худидораи маҳаллӣ, иттиҳодияҳои ҷамъяитӣ ва шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон.

Моддаи 4. Вазифаҳои Қӯшунҳои сарҳадӣ

Вазифаҳои Қӯшунҳои сарҳадӣ инҳоянд:

ҳифз ва ҳимояи Сарҳади давлатӣ, тамомияти арзӣ ва манфиатҳои иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Сарҳади давлатӣ;

таъмини риояи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи Сарҳади давлатӣ ва иҷрои ӯҳдадориҳое, ки аз *санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон* доир ба масъалаҳои низоми Сарҳади давлатӣ бармеоянд;

иштирок дар ҳалли масъалаҳои мудофиа ва таъмини амнияти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Сарҳади давлатӣ;

ёрирасонӣ ба мақомоти ҳифзи ҳуқуқ, ҳифзи табиати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳимояи ҳуқуқ ва манфиатҳои шаҳрвандон, боигарии табиӣ ва муҳити зист дар хатти сарҳадӣ.

***Моддаи 5. Роҳбарӣ ва идоракунии Қӯшунҳои сарҳадӣ***

Роҳбарии умумӣ ва назорати фаъолияти Қӯшунҳои сарҳадиро Раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ менамояд.

Роҳбарии бевосита ва идоракунии оперативии фаъолияти Қӯшунҳои сарҳадиро муовини якуми Раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон - Фармондеҳи Қӯшунҳои сарҳадии Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ менамояд, ки бо Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба вазифа таъин ва аз вазифа озод карда мешавад.

Муовини якуми Фармондеҳи Қӯшунҳои сарҳадии Кумитаи давлатии амнияти миллӣ ҳамзамон сардори Сарситоди Қӯшунҳои сарҳадӣ мебошад.

Муовини якум ва муовинони Фармондеҳи Қӯшунҳои сарҳадӣ бо Фармони Президента Ҷумҳурии Тоҷикистон ба вазифа таъин ва аз вазифа озод карда мешаванд **(ҚҶТ аз 15.03.16 с., №1287)**

**Моддаи 6. Ваколатҳои раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба**

                     **роҳбарии Қӯшунҳои сарҳадӣ**

*Раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон:*

- тибқи тартиби муқарраргардида роҳбарии умумӣ ва назорати фаъолияти Қӯшунҳои сарҳадиро амалӣ намуда, дар он Шӯрои ҳарбиро ташкил ва ҳайати онро тасдиқ менамояд, ваколатҳои шахсони мансабдори Қӯшунҳои сарҳадиро дар ҳалли масъалаҳои оперативӣ, ташкилӣ- штатӣ, кадрӣ, молиявӣ ва дигар масъалаҳо муқаррар менамояд **(ҚҶТ аз 15.03.16 с., №1287)**;

- ситодҳои (гурӯҳҳои) оперативиро оид ба ҳамоҳангсозӣ ва роҳбарии амалиётҳои муштарак ҳангоми гузаронидани чорабиниҳо дар Сарҳади давлатӣ, бо ҷалби қувва ва воситаҳои дигар мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатӣ ташкил менамояд;

- Қӯшунҳои сарҳадиро дар муносибат бо мақомоти қонунгузорӣ, иҷроия ва судии ҳокимияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҳамчунин идораҳои сарҳадии давлатҳои хориҷӣ намояндагӣ менамояд;

- оид ба сохтор ва шумораи Қӯшунҳои сарҳадӣ, андозаи маблағгузории буҷетӣ барои Қӯшунҳои сарҳадӣ ба Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон таклифҳо пешниҳод менамояд;

- ба Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон лоиҳаҳои фармонҳо ва қарорҳоро оид ба таъсис, азнавташкилдиҳӣ, барҳамдиҳӣ, ҷойгиркунонӣ, азнавҷойгиркунонии қисмҳои ҳарбӣ ва воҳидҳои Қӯшунҳои сарҳадӣ, консепсия, нақшаи такмил ва рушди Қӯшунҳои сарҳадиро пешниҳод менамояд;

- сохтор ва штати қисмҳои ҳарбӣ ва воҳидҳои Қӯшунҳои сарҳадиро тасдиқ намуда, ба онҳо дар доираи шумораи муқарраргардида, фондҳои таъминоти пулӣ, музди меҳнат, инчунин штати воситаҳои нақлиёт, техникаи ҷангӣ ва махсус тағйироти зарурӣ ворид менамояд;

- оинномаи Қӯшунҳои сарҳадиро барои тасдиқ ба Сарфармондеҳи Олии Қувваҳои Мусаллаҳи Тоҷикистон пешниҳод менамояд;

- ба хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ бо тартиби муқарраргардида рутбаи аввалини афсарӣ, рутбаи ҳарбии пеш аз мӯҳлати афсар, рутбаи як зина баландтар аз рутбаи ҳарбии дар штат барои мансаби ҳарбии ишғолкарда пешбинишударо медиҳад **(ҚҶТ аз 15.03.16 с., №1287)**;

- бо тартиби муқарраргардида афсарон ва хизматчиёни Қӯшунҳои сарҳадиро ба вазифаҳои ҳарбие, ки аз ҷониби афсарони калон ишғол карда мешаванд, таъин ва озод менамояд, рутбаи афсарии калонро то полковник медиҳад;

- ба баррасии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба дохил намудани вазифаҳои ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ ба номгӯи вазифаҳое, ки аз ҷониби афсарони олирутба ишғол карда мешаванд, таклифҳо пешниҳод менамояд;

- ба баррасии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар хусуси ба хизматчиёни ҳарбӣ додани рутбаҳои олии афсарӣ, инчунин озод намудани онҳо аз хизмати ҳарбӣ таклифҳо пешниҳод менамояд;

- намояндагони расмии Қӯшунҳои сарҳадиро дар давлатҳои ҳамҳудуд дар мувофиқа бо Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба вазифа таъин менамояд;

- ба баррасии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи бо мукофотҳои давлатӣ ва унвонҳои фахрӣ сарфароз кардани хизматчиёни ҳарбӣ ва кормандони ғайриҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ, инчунин дигар шахсоне, ки барои иҷрои вазифаҳои Қӯшунҳои сарҳадӣ ёрӣ мерасонанд, таклифҳо пешниҳод менамояд;

- нисбати хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ аз ҳуқуқҳое, ки дар Оинномаи интизомии Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ шудааст, истифода мебарад;

- тартиби аз ҷониби Қӯшунҳои сарҳадӣ додани ахбороти оперативӣ, маҳсулоти махсуси техникӣ ва дигар воситаҳоро ба идораҳои сарҳадии давлатҳои хориҷӣ муқаррар менамояд;

- мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон баромадани хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ ба Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дархост пешниҳод менамояд;

*- маблағҳоеро, ки барои нигоҳдории Қӯшунҳои сарҳадӣ ҷудо гардидаанд, тақсим менамояд;*

- меъёр ва тартиби хароҷоти воситаҳои молиявиро барои гузаронидани чорабиниҳои оперативӣ вобаста ба анҷом додани фаъолияти разведкавӣ ва оперативӣ-ҷустуҷӯӣ, инчунин вобаста ба ҳифзи Сарҳади давлатӣ, ки Қӯшунҳои сарҳадӣ амалӣ мегардонанд, муқаррар менамояд;

- дар мувофиқа бо Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар хусуси қабули намояндагони идораҳои сарҳадии давлатҳои хориҷӣ, инчунин фиристонидани намояндагони Қӯшунҳои сарҳадӣ ба давлатҳои хориҷӣ қарор қабул намуда, бо ин мақсад дар доираи маблағгузорӣ аз ҳисоби буҷети давлатӣ хароҷоти молиявиро муайян менамояд;

*- дигар ваколатҳоро мутобиқи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ менамояд.* **(ҚҶТ аз 20.03.08с., №365)**

*Моддаи 6¹. Ваколатҳои Фармондеҳи Қӯшунҳои сарҳадӣ*

*Фармондеҳи Қӯшунҳои сарҳадӣ:*

- роҳбарии бевосита ва идоракунии оперативии фаъолияти Қӯшунҳои сарҳадиро таъмин намуда, барои омодагии хизматӣ-ҷангӣ ва тарбияи хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ шахсан масъул мебошад;

- доир ба ташкили ситодҳои (гурӯҳҳои) оперативӣ оид ба ҳамоҳангсозӣ ва роҳбарии амалиёти муштарак ҳангоми гузаронидани чорабиниҳо дар Сарҳади давлатӣ, бо ҷалби қувва ва воситаҳои дигар мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатӣ ба раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд - раиси Кумита) таклифҳо пешниҳод менамояд;

- доир ба сохтор, шумораи Қӯшунҳои сарҳадӣ, штатҳои қисмҳои ҳарбӣ ва воҳидҳои Қӯшунҳои сарҳадӣ дар ҳаҷми маблағгузории буҷетӣ барои Қӯшунҳои сарҳадӣ ба раиси Кумита таклифҳо пешниҳод менамояд;

- оид ба таъсис, азнавташкилдиҳӣ, барҳамдиҳӣ, ҷойгиркунонӣ ва азнавҷойгиркунонии қисмҳои ҳарбӣ ва воҳидҳои Қӯшунҳои сарҳадӣ, консепсия, нақшаи такмил ва рушди Қӯшунҳои сарҳадӣ ба раиси Кумита таклифҳо пешниҳод менамояд;

- гузаронидани фаъолияти разведкавӣ, оперативӣ-ҷустуҷӯӣ ва таҳқиқиро дар системаи Қӯшунҳои сарҳадӣ мувофиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон назорат менамояд;

- афсарон ва прапоршикҳоро бо тартиби муқарраргардида ба вазифаҳои ҳарбӣ таъин ва аз вазифаҳои ҳарбӣ озод менамояд, **рутба ҳарбии прапоршик, прапоршики калон ва рутбаҳои ҳарбии афсариро** то рутбаи ҳарбии капитан медиҳад **(ҚҶТ аз 15.03.16 с., №1287)**;

- дар бораи бо мукофотҳои давлатӣ ва унвонҳои фахрӣ сарфароз кардани хизматчиёни ҳарбӣ ва кормандони ғайриҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ, инчунин дигар шахсоне, ки барои иҷрои вазифаҳои Қӯшунҳои сарҳадӣ ёрӣ мерасонанд, ба раиси Кумита таклифҳо пешниҳод менамояд;

*- дар доираи салоҳияти худ дигар ваколатҳоро амалӣ менамояд.*

**(ҚҶТ аз 20.03.08с., №365)**

**Моддаи 7. Сохтори Қӯшунҳои сарҳадӣ**

Қӯшунҳои сарҳадӣ аз Дастгоҳи марказӣ, раёсатҳои Қӯшунҳои сарҳадӣ дар вилоятҳо, отрядҳои сарҳадӣ, қисмҳои ҳарбӣ, комендатураҳо, дидбонгоҳҳо (заставаҳо), нуқтаи гузаргоҳҳои сарҳадӣ, Донишкадаи сарҳадӣ, муассисаҳои тиббӣ-ҳарбӣ, таълимӣ, воҳидҳои махсус ва воҳидҳои таъминоти ақибгоҳӣ иборат мебошанд **(ҚҶТ аз 15.03.16 с., №1287)**.

*Шумораи штатӣ ва сохтори Қӯшунҳои сарҳадӣ аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ карда мешавад.* **(ҚҶТ аз 20.03.08с., №365)**

**Моддаи 8. Ҳимояи маълумот дар бораи Қӯшунҳои сарҳадӣ**

Шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ба Қӯшунҳои сарҳадӣ ба хизмати ҳарбӣ бо тарзи ихтиёрӣ шомил шудаанд ва ба онҳо барои шиносоӣ бо маълумоти дорои сирри давлатӣ рухсат дода мешавад, аз расмиёти иҷозат ба маълумоти дорои сирри давлатӣ мегузаранд. Вайрон намудани ӯҳдадории ошкор накардани сирри давлатӣ боиси ҷавобгарии пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон мегардад.

**Моддаи 9. Қувва ва воситаҳои Қӯшунҳои сарҳадӣ**

Ба мафҳуми қувва ва воситаҳои Қӯшунҳои сарҳадӣ Қӯшунҳои сарҳадӣ ва мақомоти Қӯшунҳои сарҳадӣ дохил мешаванд.

Қӯшунҳои сарҳадӣ фаъолияти хизматӣ-ҷангиро дар ҳимоя ва ҳифзи Сарҳади давлатӣ амалӣ менамоянд. Ба фаъолияти хизматӣ-ҷангии Қӯшунҳои сарҳадӣ амалҳои пайваста, фаъол, аз рӯи вақту макон ба ҳам мувофиқашуда, ки барои таъмини фаъолияти ҳарбӣ, оперативӣ (разведкавӣ, оперативӣ-ҷустуҷӯӣ), ҳарбии техникӣ, намояндагии сарҳадӣ, иттилоотию таҳлилӣ, маъмурӣ ва дигар намудҳои фаъолият, ки дар Сарҳади давлатӣ, дар доираи ***ҳудуди*** наздисарҳадӣ, ноҳияҳои наздисарҳадӣ, минтақаҳои масъул ва гузаргоҳҳои Сарҳади давлатӣ гузаронида мешаванд, тааллуқ доранд **(ҚҶТ аз 17.05.2018 с., № 1524)**.

*Мақомоти Қӯшунҳои сарҳадӣ аз мақомоти разведка ва мақомоти назорати сарҳадӣ иборат мебошанд.*

Мақомоти разведка фаъолияти разведкавӣ ва оперативӣ-ҷустуҷӯиро бо мақсади ба даст овардани маълумот дар бораи душмани эҳтимолӣ, дигар маълумоти ҷолиби диққат, барои ошкор сохтан, пешбинӣ намудан ва барҳам додани фаъолияти разведкавӣ-тахрибӣ ва дигар амалҳои ғайриқонунӣ дар Сарҳади давлатӣ ва ҳудуди наздисарҳадиро бо воситаҳо ва усулҳои махсус (оперативӣ) амалӣ менамояд.

*Мақомоти назорати сарҳадӣ чунин фаъолиятро амалӣ менамоянд:*

- назорати давлатии риояи низоми Сарҳади давлатӣ,    низоми сарҳадӣ, низоми гузаргоҳҳо ба воситаи Сарҳади давлатӣ;

- ошкоркунӣ, огоҳкунӣ ва пешгирии ҷиноятҳо, ҳуқуқвайронкуниҳои маъмурӣ, ки ба низоми муқарраргардидаи Сарҳади давлатӣ, низоми сарҳадӣ ва низоми гузаргоҳҳои Сарҳади давлатӣ таҳдид мекунанд;

- якҷоя бо дигар мақомоти махсуси ваколатдори назорати давлатӣ ба воситаи Сарҳади давлатӣ гузаронидани шахсон, воситаҳои нақлиёт, бор, мол ва ҳайвонот;

*- дигар вазифаҳои Қӯшунҳои сарҳадӣ, ки дар қонунгузорӣ муқаррар гардидаанд.*

**(ҚҶТ аз 20.03.08 №365)**

**Моддаи 10. Ҳамкории Қӯшунҳои сарҳадӣ бо дигар мақомот**

Қӯшунҳои сарҳадӣ фаъолияти худро дар якҷоягӣ бо мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатӣ, мақомоти худидоракунии маҳаллӣ, дигар ташкилотҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, сарфи назар аз шакли моликият, дар мувофиқа бо раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ менамоянд.

Бо мақсади таъмини амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон Қӯшунҳои сарҳадӣ дар мувофиқа бо раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон саривақт ба Вазорати корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба ҳодисаҳои вайронкунии Сарҳади давлатӣ, ки аз рӯи онҳо таҳқиқ мегузаронад, инчунин оид ба ворид гардидан ба Ҷумҳурии Тоҷикистон ва аз ҳудуди он баромадани шаҳрвандони хориҷӣ ва шахсони бешаҳрванд иттилоъ медиҳад.

Қӯшунҳои сарҳадӣ дар мувофиқа бо раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақомоти ҳокимияти давлатӣ, идораҳои сарҳадии давлатҳои хориҷӣ, ташкилотҳои байналмилалӣ оид ба масъалаҳои сарҳадӣ дар асоси санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки аз ҷониби Тоҷикистон эътироф гардидаанд, ҳамкорӣ менамояд.

**(ҚҶТ аз 20.03.08с., №365)**

Моддаи 11. Фаъолияти намояндаҳои расмии Қӯшунҳои сарҳадӣ

Намояндагони расмии Қӯшунҳои сарҳадӣ дар давлатҳои ҳамҳудуд фаъолияти худро дар асоси созишномаҳои дутарафа иҷро менамоянд.

**Моддаи 12. Риояи ҳуқуқ ва озодиҳои инсон ва шаҳрванд дар фаъолияти Қӯшунҳои сарҳадӣ**

Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳангоми аз ҷониби Қӯшунҳои сарҳадӣ иҷро намудани фаъолияти худ риоя намудани ҳуқуқ ва озодиҳои инсонро кафолат медиҳад.

Ҳама гуна маҳдудкунии ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд аз ҷониби Қӯшунҳои сарҳадӣ ва шахсони мансабдори онҳо фақат тибқи асос, доира ва тартиби пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки аз ҷониби Тоҷикистон эътироф гардидаанд, мумкин аст. Ҳамзамон ба хизматчиёни ҳарбӣ ва ҳайати ғайриҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ амалҳои паст задани шаъну шарафи шаҳрвандон манъ аст.

Шахсони мансабдори Қӯшунҳои сарҳадӣ вазифадоранд, ки ба шаҳрвандон аз рӯи дархости онҳо оид ба сабаби аз тарафи Қӯшунҳои сарҳадӣ маҳдуд карда шудани ҳуқуқ ва озодиҳои онҳо ахборот ва тавзеҳот диҳанд.

Маълумоти дар рафти фаъолияти Қӯшунҳои сарҳадӣ дар бораи ҳаёти шахсии шаҳрванд ба даст омада, ки ба шаъну шарафи ӯ алоқамандӣ доранд ё ба манфиатҳои қонунии ӯ зарар расонида метавонанд, бо розигии шаҳрванд ба ҳеҷ кас, ба истиснои ҳолатҳои дар қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинишуда, хабар дода намешаванд.

Шаҳрванде, ки амал ва ё беамалии шахсони мансабдори Қӯшунҳои сарҳадиро боиси поймол шудани ҳуқуқу озодӣ ва манфиатҳои қонунии худ меҳисобад, ҳуқуқ дорад, ки ба мақомоти болоии Қӯшунҳои сарҳадӣ, прокуратура ё суд шикоят намояд.

Моддаи 13. Ҳуқуқ ва вазифаҳои Қӯшунҳои сарҳадӣ

Қӯшунҳои сарҳадӣ ӯҳдадоранд:

- тавассути тамоми имкониятҳои мавҷуда ба таври ғайриқонунӣ тағйир додан ва убури Сарҳади давлатиро дар маҳал роҳ надиҳанд;

- ҳуҷуми мусаллаҳонаро ба *ҳудуди* Ҷумҳурии Тоҷикистон зада гардонида, моҷароҳои мусаллаҳона ва дигар моҷароҳоро дар Сарҳади давлатӣ пешгирӣ намоянд, аз ин қасдҳои ҷинояткорона аҳолӣ, моликияти давлатӣ ва дигар шаклҳои моликиятро ҳимоя намоянд **(ҚҶТ аз 17.05.2018 с., № 1524)**;

- вайронкунандагони Сарҳади давлатиро ошкор ва дастгир намоянд;

- аз тарафи шахсон ва воситаҳои нақлиёт берун аз гузаргоҳҳо ё бо тарзи ғайриқонунӣ гузаштани Сарҳади давлатиро пешгирӣ намоянд ва ба онҳо роҳ надиҳанд;

- иҷрои ӯҳдадориҳоеро, ки аз *санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон* оид ба масъалаҳои низоми Сарҳади давлатӣ бармеоянд, таъмин намоянд;

- риояи қоидаҳои низоми Сарҳади давлатиро, ки хусусияти иҷозатӣ ё огоҳкунӣ доранд, низоми сарҳадӣ ва низоми гузаргоҳҳои Сарҳади давлатиро назорат намоянд;

- фаъолияти қӯшунӣ, разведкавӣ, оперативию қӯшунӣ, ҳарбӣ-техникӣ ва низомӣ - гузариро анҷом диҳанд;

- пешбарии парвандаҳоро оид ба қонуншиканиҳои маъмурие, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ихтиёри онҳо вогузор намудааст, анҷом диҳанд, дар доираи салоҳияти худ ин парвандаҳоро баррасӣ намоянд ва қарорҳои оиди онҳоро иҷро кунанд;

- аз рӯи парвандаҳое, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ихтиёри онҳо гузоштааст, таҳқиқи пешакӣ баранд;

- қонуншиканиҳоеро, ки *бо таъмини ҳифзи Сарҳади давлатӣ вобастаанд* пешгирӣ намоянд;

- дар мавриди зарурат ҷустуҷӯ ва амалиёти сарҳадӣ гузаронанд;

- назорати муҳоҷиратиро дар гузаргоҳҳои Сарҳади давлатӣ амалӣ намоянд.

Қӯшунҳои сарҳадӣ ҳуқуқҳои зеринро доранд:

- дар заминхое, ки мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон аз рӯи меъёрҳои муқарраршуда ба истифодаи бемӯҳлат (доимӣ) дода мешаванд, иншооти заруриии *муҳандисию* техникӣ бунёд намоянд, сохтмони хатҳои алоқа ва коммуникатсияро анҷом диҳанд, техника ва силоҳро ҷойгир ва истифода кунанд; **(ҚҶТ аз 27.11.14с., №1148)**

- ҳангоми иҷрои вазифаҳои хизматӣ дар ҳар қитъаи маҳал қарор дошта бошанд ва дар он озодона рафту омад кунанд, аз моликон ва истифодабарандагони қитъаҳои замин дар минтақаи сарҳад ҷудо намудани ҷойро барои рафту омади нарядҳои сарҳадӣ, таҷҳизонидан ва дар ҳолати дуруст нигоҳ доштани гузаргоҳҳои миёни панҷараҳо, гузаргоҳҳои миёни дигар монеъаҳо талаб намоянд;

- бо мақсади пешгирӣ ва рафъи вайронкунии низоми Сарҳади давлатӣ, низоми сарҳадӣ, низоми гузаргоҳҳои Сарҳади давлатӣ ҳуҷҷатҳои зарурии шахсон, ҳуҷҷатҳои воситаҳои нақлиётро санҷанд, воситаҳои нақлиёт ва борҳои дар онҳо бударо аз назар гузаронанд;

- тавассути нарядҳои сарҳадӣ шахсонеро, ки барои вайронкунии Сарҳади давлатӣ, низоми сарҳадӣ, низоми гузаргоҳҳои Сарҳади давлатӣ гумонбар шудаанд, нигоҳ доранд ва шахсан аз назар гузаронанд, чунин шахсонро ба ихтиёри ҷузъу томҳо, қисмҳои Қӯшунҳои сарҳадӣ ё ҷойҳои дигар барои ошкор намудани ҳолатҳои сарҳадшиканӣ баранд;

- шахсонеро, ки низоми Сарҳади давлатӣ, низоми сарҳадӣ ё низоми гузаргоҳҳои Сарҳади давлатиро вайрон кардаанд, ҷиҳати тартиб додани протокол ба мӯҳлати то 3 соат ва дар ҳолатҳои зарурӣ барои муқаррар кардани шахсият ва муайян намудани ҳолатҳои қонуншиканӣ то 3 шабонарӯз ба таври маъмурӣ дастгир намоянд ва аз ин ҳолат ба таври хаттӣ ба прокурор дар муддати 24 соат аз лаҳзаи дастгир кардан хабар расонанд;

- дастгиршудагонро аз назар гузаронанд, ҳамчунин азназаргузаронии шахсӣ ва дар мавриди зарурат гирифтани чизу чораи ҳамроҳи онҳо буда ва ҳуҷҷатҳои онҳоро анҷом диҳанд. Дар хусуси ҳар як ҳолати ба таври маъмурӣ дастгир кардан, азназаргузаронии шахсии дастгиршуда, азназаргузаронӣ ва гирифтани чизу чораи ҳамроҳи ӯ буда протокол тартиб дода мешавад;

- бо иҷозати прокурор шаҳрвандони хоричӣ ва шахсони бешаҳрвандиеро, ки Сарҳади давлатиро ғайриқонунӣ убур кардаанд, ва дар асосҳои пешбининамудаи қонунгузории ҷумҳурии Тоҷикистон оиди онҳо дар бораи ба мақомоти сарҳади давлатҳои ҳамҳудуд супоридан ё аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон ба тариқи маъмурӣ берун кардан карор ва ҳалномаи зарурӣ қабул шудааст, то вақти барои иҷрои қарор ва ҳалномаи зарурӣ боздоранд;

- шахсонеро, ки ба таври маъмурӣ боздошта шудаанд, дар биноҳои махсуси барои ин мақсадҳо таҷҳизонидашудаи Қӯшунҳои сарҳадӣ нигоҳ доранд;

- ҳаракати шахсон ва воситаи нақлиётро *дар доираи* ***ҳудуди*** *наздисарҳадӣ* муваққатан маҳдуд ё манъ намоянд, ҳамчунин шаҳрвандонро ба нуқтаҳои алоҳидаи маҳал роҳ надиҳанд **(ҚҶТ аз 17.05.2018 с., № 1524)**;

- дигар ҳуқуқҳоро, ки қонунгузории Ҷумҳурии Точикистон муқаррар намудааст, амалӣ намоянд.

Дар сурати ҷорӣ намудани низоми вазъияти фавқуллода дар ҳудуди наздисарҳадӣ ба Қӯшунҳои сарҳадӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон мумкин аст, ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои иловагӣ танҳо дар доираи ҳимояи **Сарҳади давлатӣ** вогузор шаванд.

**Моддаи 14. Ҳайати шахсии Қӯшунҳои сарҳадӣ**

Ҳайати шахсии Қӯшунҳои сарҳадӣ аз хизматчиёни ҳарбӣ ва кормандони ғайриҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ иборат мебошад. Таъмини Қӯшунҳои сарҳадӣ бо ҳайати шахсӣ мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон бо тартиби зерин ба роҳ монда мешавад:

- бо хизматчиёни ҳарбӣ – ба таври ихтиёрӣ дохил гардидан ва даъват намудани шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон ба хизмати ҳарбӣ;

*- бо кормандони ғайриҳарбӣ – ба таври ихтиёрӣ ба кор даромадан.*

Ба хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ (ғайр аз хизматчиёни ҳарбие, ки хизмати ҳарбиро ба тариқи даъват адо мекунанд) шаҳодатномаҳои хизматие, ки намунааш аз ҷониби раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар гардидааст, дода мешавад.

*Хизмати ҳарбӣ дар Қӯшунҳои сарҳадӣ мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ мегардад.*

Фаъолияти меҳнатии кормандони ғайриҳарбӣ дар Қӯшунҳои сарҳадӣ мутобиқи қонунгузории меҳнати Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ мегардад.

Тайёр кардан, азнавтайёркунӣ, такмили ихтисоси кадрҳо ва мутахассисони Қӯшунҳои сарҳадӣ дар мактабҳои таълимии ҳарбии Ҷумҳурии Тоҷикистон, марказҳои таълимӣ (мактабҳо), инчунин дар асоси шартномаҳои байналмилалӣ дар мактабҳои таълимии ҳарбии дигар давлатҳо ба роҳ монда мешавад.

Моддаи 15. Кормандони ғайринизомии Қӯшунҳои сарҳадӣ

                      (бо ҚҶТ аз 20.03.08с., №365 хориҷ карда шуд)

**Моддаи 16. Истифодаи қувваи ҷисмонӣ, воситаҳои махсус,** ***силоҳ*** **ва техникаи ҳарбӣ дар фаъолияти**

                      **Қӯшунҳои сарҳадӣ**

                           (ҚҶТ аз 27.11.14с., №1148)

Қӯшунҳои сарҳадӣ ҳимояи Сарҳади давлатиро дар доираи *ҳудуди* наздисарҳадӣ анҷом дода, ҷиҳати зада гардонидани ҳуҷуми мусаллаҳона ба қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон, пешгирӣ кардани кӯшиши рабуда ба хориҷа бурдани ҳавопаймоҳо, киштиҳои дарёӣ ва дигар воситаҳои налиётӣ, *силоҳ* ва техникаи ҳарбиро истифода мебаранд. (ҚҶТ аз 27.11.14с., №1148; **аз 17.05.2018 с., № 1524**)

*Силоҳ* ва техникаи ҳарбиро ҳамчунин дар ин мавридҳо истифода бурдан мумкин аст: **(ҚҶТ аз 27.11.14с., №1148)**

- бар зидди шахсон, ҳайвопаймоҳо, киштиҳои дарёӣ ва воситаҳои наклиётие, ки Сарҳади давлатиро бо вайрон кардани тартиби муқаррарнамудаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи Сарҳади давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон» мегузаранд (гузаштаанд), дар ҷавоби қувваи истифодабурдаи онҳо ё дар ҳолатҳое, ки *пешгирии* сарҳадшиканӣ ё дастгир намудани сарҳадшиканон бо усулҳои дигар имкон надорад;

- барои ҳифзи шаҳрвандон аз ҳамлае, ки ба ҳаёт ва саломатии онҳо таҳдид мекунад;

- барои озод кардани гаравгонон;

- барои зада гардонидани ҳуҷум ба хизматчиёни ҳарбӣ, шахсоне, ки оид ба муҳофизати Сарҳади давлатӣ вазифаи хизматӣ ё қарзи ҷамъиятиро адо мекунанд, аъзои оилаи онҳо дар сурате, ки ба ҳаёти онҳо хатар таҳдид мекунад;

- барои зада гардонидани ҳамла ба ҷузъу томҳо ва объектҳои Қӯшунҳои сарҳадӣ, Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон, дигар қӯшунҳо ва сохторҳои ҳарбӣ, ки дар ҳимояи Сарҳади давлатӣ иштирок менамоянд, аз ҷумла барои расонидани кӯмак ба киштиҳои дарёӣ, ҳавопаймоҳо ва чархболҳо дар вақти баргардонидани ҳуҷум ба онҳо.

Пеш аз истифодаи силоҳ ва техникаи ҳарбӣ дар бораи истифодаи онҳо бояд огоҳии аниқ дода шавад ва тирпарронии огоҳкунанда сурат гирад.

*Силоҳ* ва техникаи ҳарбӣ ҳангоми зада гардонидани ҳуҷуми мусаллаҳона ба *ҳудуди* Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҳамлаи ногаҳонӣ ё мусаллаҳона ба хизматчиёни ҳарбӣ ва дигар шаҳрвандон, ҳуҷум бо истифодаи техникаи ҳарбӣ, ҳавопаймоҳо, киштиҳои дарёӣ ва дигар воситаҳои нақлиёт, муқобилияти мусаллаҳона, бо силоҳ гурехтани шахсони дастгиршуда, барои озод кардани гаравгонон бе огоҳӣ ба кор бурда мешавад **(ҚҶТ аз 27.11.14с., №1148**; **аз 17.05.2018 с., № 1524**).

Хизматчиёни ҳарбӣ ҳуқуқ доранд, барои безарар сохтани ҳайвононе, ки ба ҳаёт ва саломатии хизматчиёни ҳарбӣ ва дигар шаҳрвандон таҳдид мекунанд, ҳамчунин барои додани бонги хатар ва ё даъват намудани ёрӣ *силоҳро* истифода баранд. (ҚҶТ аз 27.11.14с., №1148)

Ба кор бурдани *силоҳ* ва техникаи ҳарбӣ манъ аст: **(ҚҶТ аз 27.11.14с., №1148)**

- ба муқобили занон ва ноболиғон, ба истиснои ҳолатҳои ҳуҷуми мусаллаҳона аз тарафи онҳо ё муқобилияти мусаллаҳона ва ё ҳуҷуми гурӯҳие, ки ба ҳаёт таҳдид мекунанд;

- ба муқобили ҳавопаймоҳо, киштиҳои дарёӣ ва дигар воситаҳои нақлиёте, ки мусофир доранд;

- ба муқобили шахсоне, ки Сарҳади давлатиро ғайриқонунӣ убур кардаанд ё қасди убури онро доранд, агар амал аниқ тасодуфӣ бошад ё бо сабаби фалокат, таҳти таъсири омилҳои бартарафнашавандаи табиӣ ба амал омада бошад.

Ҳангоми иҷрои вазифаҳои марбут ба ҳимояи Сарҳади давлатӣ дар доираи *ҳудуд*и наздисарҳадӣ хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ воситаҳои махсус (дастбанд ё воситаи дигар барои дастбандӣ, калтаки резинӣ, моддаҳои ашковар, воситаҳои садо ва рӯшноидиҳандае, ки таъсири ба тарафи дигар ҷалб кардани диққатро доранд, асбобҳо барои манъи маҷбурии нақлиёт), қувваи ҷисмонӣ, аз ҷумла усулҳои ҷангии муҳориба ва сагҳои хизматиро ба кор мебаранд **(ҚҶТ аз 17.05.2018 с., № 1524)**.

**Модддаи 17. Ҳимояи ҳуқуқӣ ва иҷтимоии хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ ва аъзои оилаи онҳо**

Хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ аз ҳуқуқҳо, имтиёзҳо, кафолатҳо ва ҷуброни давлатӣ, инчунин аз вазъи ҳуқуқие, ки санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои хизматчиёни ҳарбӣ ва аъзои оилаи онҳо муқаррар кардаанд, истифода мебаранд.

Хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ ҳангоми иҷрои вазифаҳои хизматӣ ҳамчун намояндагони ҳокимият баромад мекунанд ва таҳти ҳимояи давлат мебошанд.

Иҷрои талаботи хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ ҳангоми адои вазифаҳои хизматӣ аз тарафи шаҳрвандон ва шахсони мансабдор ҳатмӣ мебошад. Дар сурати ғайриқонунӣ будани чунин талабот нисбати амалҳои хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон шикоят карда мешавад.

Амалҳои ғайриқонунӣ нисбати хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ ва шаҳрвандоне, ки ба онҳо дар муҳофизати Сарҳади давлатӣ ёрӣ мерасонанд, ки дар итоат накардан, таҳқир кардан, муқобилият нишон додан, таҳдид намудан, расонидани зарари ҷисмонӣ ва ё сӯиқасд намудан ба ҳаёт, саломатӣ ва молу мулки онҳо зуҳур ёфтаанд, инчунин дигар амалҳое, ки ба хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ барои иҷрои вазифаҳояшон халал мерасонанд, ҷавобгарии дар қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқарраршударо пешбинӣ мекунад.

Кормандони ғайринизомии Қӯшунҳои сарҳадӣ дар ҳолати ҷалб намудани онҳо ба чорабиниҳои ба муҳофизат ва ҳимояи Сарҳади давлатӣ дахлдошта, ки ба ӯҳдадориҳои хизматии онҳо алоқамандии бевосита надоранд, аз ҳуқуқҳои ба хизматчиёни ҳарбӣ додашуда истифода мебаранд.

Таъминоти пулии хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ аз маоши моҳонаи вазифавӣ ва маоши моҳона барои рутбаи ҳарбӣ, ки маоши моҳонаи таъминоти пулии хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадиро ташкил медиҳад, иловапулӣ барои собиқаи хизмат ва дигар иловапулиҳо иборат мебошад. Андоза ва тартиби пардохти таъминоти пулии хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ аз тарафи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар карда мешавад.

Моддаи 18. Масъулияти хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ

Хизматчиёни ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ дар ҳадди салоҳияти худ, ки Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян кардаанд, мустақилона қарор қабул менамоянд. Барои амалҳои ғайриқонунии худ онҳо мувофиқи қонунгузории амалкунандаи Ҷумҳурии Тоҷикистон ба чавобгарӣ кашида мешаванд. Хизматчиёни іарбии Ѕӯшуніои саріадҳ барои вайрон намудани тартиби муѕаррарнамудаи ѕонунгузории ӣуміурии Тоӣикистон дар бораи танзими анъана ва ӣашну маросим аз мансаб озод карда мешаванд **(ҚҶТ аз 17.05.2018 с., № 1524)**.

Дар ҳолати аз тарафи хизматчии ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ иҷро намудани фармони (фармоиши) ғайриқонунӣ шахси мансабдоре, ки ин фармонро (фармоишро) баровардааст, ҷавобгар аст.

**Моддаи 19.** ***Силоҳу*** **аслиҳа ва воситаҳои таҷҳизотии Қӯшунҳои сарҳадӣ**

**(ҚҶТ аз 27.11.14с., №1148)**

Қӯшунҳои сарҳадӣ бо *силоҳу* аслиҳа, техникаи ҳарбӣ ва махсус, *молу мулки* ҳарбӣ-техникӣ, ки барои иҷро намудани вазифаҳои ба зиммаи онҳо гузошташуда заруранд, таъмин карда мешаванд. (ҚҶТ аз 27.11.14с., №1148)

Таъмири *силоҳу* аслиҳа ва техникаи Қӯшунҳои сарҳадӣ дар корхонаҳои таъмирии Қӯшунҳои сарҳадӣ ва дар корхонаҳои дар ихтиёри мақомоти ҳокимияти давлатӣ оид ба мудофиа ва дигар мақомоти ҳокимияти иҷроия буда бо тартиби муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин дар корхонаҳои давлатҳои хориҷа бо тартиби дар *санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст* муайянгардида гузаронида мешавад. (ҚҶТ аз 27.11.14с., №1148)

Назорати сифати *силоҳу* аслиҳа, техникаи ҳарбӣ ва махсус, *молу мулки* ҳарбӣ-техникӣ ва дигар *молу мулк*, корҳо ва хизматрасониҳоро, ки аз тарафи корхонаҳо иҷро мешаванд, намояндагони ҳарбии Қӯшунҳои сарҳадӣ, бо тартиби муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ мегардонанд. (ҚҶТ аз 27.11.14с., №1148)

**Моддаи 20. Таъминоти молиявӣ ва моддӣ-техникии Қӯшунҳои сарҳадӣ**

Таъминоти молиявӣ ва моддию техникии Қӯшунҳои сарҳадӣ аз ҳисоби маблағҳои буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон анҷом дода мешавад.

Меъёр ва тартиби таъминоти моддию техникии Қӯшунҳои сарҳадӣ бо пешниҳоди *раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон* аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар карда мешавад.

Моддаи 21. Назорати прокурорӣ

Назорати риояи дақиқ ва иҷрои якхелаи қонунҳоро дар фаъолияти Қӯшунҳои сарҳадӣ Прокурори генералии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва прокурорҳои тобеи он дар доираи ваколати худ татбиқ менамоянд(ҚҶТ аз 20.03.08с., №365)

Моддаи 22. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

**Президенти**

Ҷумҳурии Тоҷикистон                                                                                              Эмомалӣ Раҳмон

ш. Душанбе, 1 марти соли 2005

№ 82

Пинҳон кардан
Таснифгар	Рақам	Ном	Мақомот	Сана	Ҳолат	Замима
ҚОНУН	82	ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ ҚӮШУНҲОИ САРҲАДИИ КУМИТАИ ДАВЛАТИИ АМНИЯТИ МИЛЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН	Маҷлиси Олии ҶТ	01.03.2005	Амалкунанда	WORD PDF ZIP

Матни асосӣ:

Дидан

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

ДАР БОРАИ БУҶЕТИ ДАВЛАТИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН БАРОИ СОЛИ 2005

(Ахбори Маҷлиси Олии ҶТ, соли 2004, №12, қ. 1, мод. 702; соли 2005, №6, мод. 356; мод. 357;

соли 2005, с №8-10, мод. 462; соли 2005, №11, мод. 565; соли 2005, №12, мод. 628)

Маҷлиси намояндагон 15-уми декабри соли 2004 қабул кардааст

Моддаи 1. Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2005 аз рўи даромад ба маблағи 1256000 ҳазор сомонӣ ва аз рўи хароҷот ба маблағи 1291000 ҳазор сомонӣ бо барзиёдии хароҷот нисбат ба даромад ба маблағи 35000 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

Андозаи ниҳоии касри Буҷети давлатӣ барои соли 2005 ба маблағи 35000 ҳазор сомонӣ ё 0,5 фоизи Маҷмўи Маҳсулоти Дохилӣ муқаррар карда шавад. Манбаи пўшонидани касри буҷет ба таври зайл муайян карда шавад:

- даромад аз хусусигардонии моликияти давлатӣ	– 10000 ҳазор сомонӣ;
- даромад аз фурўши векселҳои хазинадорӣ	– 3000 ҳазор сомонӣ;
- аз ҳисоби депозитҳои буҷети ҷумҳуриявӣ дар Бонки миллии Тоҷикистон ба 1 январи соли 2005	– 22000 ҳазор сомонӣ.

Нишондиҳандаи васеи касри буҷет бо назардошти маблағгузории берунии Барномаи сармоягузории давлатӣ барои соли 2005 ба маблағи 319295 ҳазор сомонӣ ё 4,5 фоизи Маҷмўи Маҳсулоти Дохилӣ муқаррар карда шавад.

Маблағгузории пардохти қарзи асосии берунии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳаҷми 91369 ҳазор сомонӣ аз ҳисоби қарзҳои Бонки умумиҷаҳонӣ, Бонки рушди Осиё, гранти Иттиҳоди Аврупо ва депозитҳои буҷети ҷумҳуриявӣ дар Бонки миллии Тоҷикистон ба 1 январи соли 2005 муайян карда шавад.

Моддаи 2. Буҷети ҷумҳуриявӣ барои соли 2005 аз рўи даромад ба маблағи 822928 ҳазор сомонӣ ва аз рўи хароҷот ба маблағи 857928 ҳазор сомонӣ ва касри он ба маблағи 35000 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

Моддаи 3. Буҷети Фонди ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2005 аз рўи даромад ва хароҷот ба маблағи 205000 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

Моддаи 4. Муқаррар карда шавад, ки дар соли 2005 ба буҷети ҷумҳуриявӣ андоз ва даромадҳои ғайриандозии зерин ворид карда мешаванд:

- андоз аз фурўш	- 100 фоиз;
- боҷи гумрукӣ	- 100 фоиз;
- андози замин	- 15 фоиз;
- андоз аз арзиши иловашуда, ки ба воситаи мақомоти гумрук ворид мешавад	- 100 фоиз;
- аксизҳо	- 100 фоиз;
- пардохтҳо ва даромадҳои ғайриандозии ҷумҳуриявӣ, инчунин пардохт барои дохил шудан ба қаламрав ва истифодаи роҳҳои автомобилгарди Ҷумҳурии Тоҷикистон	- 100 фоиз

Моддаи 5. Дар соли 2005 ҳиссаҷудокунии маблағ аз андоз ва даромади умумидавлатӣ, ки аз андозсупорандагони дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон мавҷудбуда ворид мешаванд, байни буҷети ҷумҳуриявӣ ва буҷетҳои маҳаллӣ аз рўи таносубҳои (фоизҳои) зерин тасдиқ карда шавад:

а) андоз аз арзиши иловашуда:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо (ғайр аз вилояти Суғд, шаҳри Душанбе ва шаҳри Турсунзода) – 100 фоиз;

аз вилояти Суғд – 71 фоиз ба буҷети вилоят ва 29 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

аз шаҳри Душанбе – 18 фоиз ба буҷети шаҳр ва 82 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

аз шаҳри Турсунзода – 20 фоиз ба буҷети шаҳр ва 80 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

б) андоз аз фоидаи шахсони ҳуқуқӣ ва андози ҳадди ақал аз даромади корхонаҳо:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо (ғайр аз шаҳри Душанбе ва шаҳри Турсунзода) – 100 фоиз;

аз шаҳри Душанбе – 100 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

аз шаҳри Турсунзода – 40 фоиз ба буҷети шаҳр ва 60 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

в) андози даромад аз шахсони воқеӣ:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо (ғайр аз шаҳри Душанбе ва шаҳри Турсунзода) – 100 фоиз;

аз шаҳри Душанбе – 80 фоиз ба буҷети шаҳр ва 20 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

аз шаҳри Турсунзода - 50 фоиз ба буҷети шаҳр ва 50 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

г) андози замин:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо – 85 фоиз;

д) андозе, ки тибқи низоми соддакардашуда пардохта мешавад:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо (ғайр аз шаҳри Душанбе) – 100 фоиз;

аз шаҳри Душанбе – 22 фоиз ба буҷети шаҳр ва 78 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

е) андоз аз истифодабарандагони роҳҳои автомобилгард:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо (ғайр аз вилояти Суғд ва шаҳри Турсунзода) – 100 фоиз;

аз вилояти Суғд – 75 фоиз ба буҷети вилоят ва 25 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

аз шаҳри Турсунзода – 30 фоиз ба буҷети шаҳр ва 70 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

ж) андоз аз истифодабарандагони қаъри замин:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо – 100 фоиз;

з) боҷи давлатӣ:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо – 100 фоиз;

и) андози ягона барои истеҳсолкунандагони маҳсулоти кишоварзӣ:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо – 100 фоиз;

к) андозу пардохтҳои маҳаллӣ (андоз аз амволи ғайриманқул, андоз аз соҳибони воситаҳои нақлиёт, андоз аз фурўши чакана, андози даромад дар асоси патент, пардохтҳо ва дигар даромадҳои ғайриандозии маҳаллӣ):

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо – 100 фоиз;

л) аз Корхонаи воҳиди давлатии «Роҳи оҳани Тоҷикистон», корхонаҳои тобеи Вазорати алоқаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Ширкати саҳҳомии холдингии кушодаи «Барқи Тоҷик» ва Заводи алюминии Тоҷикистон андоз аз арзиши иловашуда, андоз аз фоида ва андози ҳадди ақал аз даромади корхонаҳо:

ба буҷети ҷумҳуриявӣ – 100 фоиз;

м) аз Бонки давлатии амонатгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон «Амонатбонк» андоз аз фоида ва андози ҳадди ақал аз даромади корхонаҳо:

ба буҷети ҷумҳуриявӣ – 100 фоиз;

Моддаи 6. Дар соли 2005 воридоти гази табиӣ ва барқ аз андоз аз арзиши иловашуда озод карда шавад.

Дар соли 2005 меъёри андози ягона барои истеҳсолкунандагони маҳсулоти кишоварзӣ нисбати заминҳое, ки ба заминҳои кишти лалмӣ, дарахтзорҳои бисёрсолаи лалмӣ, чарогоҳ ва алафзорҳо таалуқ доранд, баробари меъёри яккаратаи андози замин муқаррар карда шавад.

Дар соли 2005 воридоти молҳо барои ташаккул додан ва пур кардани Фонди захиравии моддии давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки аз ҳисоби Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон маблағгузорӣ мегарданд, тибқи номгўй ваҳаҷми муайяннамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, дар асоси хулосаи мақоми ваколатдор оид ба масъалаҳои ташаккул ва хизматрасонии Фонди мазкур , аз андоз аз арзиши иловашуда, андози аксизӣ ва боҷи гумрукӣ озод карда шаванд.

Воридоти шиносномаҳои хориҷии умумишаҳрвандӣ аз ҷониби Вазорати корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон , аз он ҷумла барои Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки аз 1 январи соли 2005 то 1 августи соли 2005 ворид шудаанд, аз пардохти андози арзиши иловашуда озод карда шавад.

Мазути камсулфур ба миқдори 2500 тонна,ки Ширкати саҳомии холдинги кушодаи «Барқи Тоҷик» барои эҳтиёҷоти ҷамъияти саҳомии шакли кушодаи «Маркази барқу гармдиҳии шаҳри Душанбе» ворид менамояд, аз андози аксизӣ ва андоз аз арзиши иловашуда озод карда шавад.

Панҷоҳ адад троллейбуси тамғаи « ЗиУ 682Г-016 (012)П», ки аз ҷониби Ҷамъияти дорои масъулияти маҳдуди «Тролза-Маркет»-и Федератсияи Русия барои пурра намудани парки нақлиёти БНД 60\90, ки аз ҷониби Ҷамъияти саҳҳомии шакли кушодаи «Нафтрасон» барои таъмири асосии роҳҳои шаҳри Душанбе ворид карда мешаванд, аз андоз аз арзиши иловашуда озод карда шаванд.

Моддаи 7. Дар соли 2005 ба Вазорати энергетикаи Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷозат дода шавад, ки ба фонди инноватсионии Ширкати саҳҳомии холдингии кушодаи «Барқи Тоҷик» дар ҳаҷми то 20 фоиз аз хароҷоти мустақими истеҳсолӣ, ки ба арзиши аслии маҳсулот (кор, хизматрасонӣ) дохил карда мешавад, бо назардошти нигоҳ доштани ҳамаи пардохтҳои андозӣ ва ҳиссаҷудокунӣ ба Буҷети давлатӣ бе тағйирдиҳии нархномаҳои амалкунанда ба истиснои нархномаҳое, ки дар барномаҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ташкилотҳои молиявии байналмилалӣ пешбинӣ шудаанд, гузаронад.

Моддаи 8. Дар буҷети ҷумҳуриявӣ барои соли 2005 даромад аз ҳамаи субъектҳои хоҷагидории дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон мавҷудбуда ба маблағи умумии 822928 ҳазор сомонӣ муқаррар карда шавад, аз ҷумла:

- андоз аз арзиши иловашуда - 370058 ҳазор сомонӣ;

- аксизҳо - 68665 ҳазор сомонӣ;

- андоз аз фурўш (нахи пахта ва алюминии аввалия) - 108795 ҳазор сомонӣ;

- андоз аз фоидаи шахсони ҳуқуқӣ - 22580 ҳазор сомонӣ;

- андози ҳадди ақал аз даромади корхонаҳо - 27487 ҳазор сомонӣ;

- андози даромад аз шахсони воқеӣ - 9151 ҳазор сомонӣ;

- боҷҳои гумрукӣ - 105964 ҳазор сомонӣ;

- андози замин - 1002 ҳазор сомонӣ;

- андоз аз истифодабарандагони роҳҳои автомобилгард - 12877 ҳазор сомонӣ;

- андозе, ки тибқи низоми соддакардашуда пардохта мешавад - 1479 ҳазор сомонӣ;

- даромадҳои дигари гайриандозӣ - 56870 ҳазор сомонӣ;

- грантҳои ташкилотҳои байналмилалӣ - 38000 ҳазор сомонӣ.

Моддаи 9. Хароҷоти буҷети ҷумҳуриявӣ барои соли 2005 аз рўи тартиби тақсимоти вазифавӣ ба андозаи зерин тасдиқ карда шавад:

Маблағгузории мақомоти ҳокимият ва идоракунӣ - 129428 ҳазор сомонӣ.

Аз ҷумла:

-Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон - 2381 ҳазор сомонӣ;

-Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон - 6366 ҳазор сомонӣ;

-Комиссияи марказии интихобот ва раъйпурсии Ҷумҳурии

Тоҷикистон - 3017 ҳазор сомонӣ;

-Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон - 35467 ҳазор сомонӣ;

-Раёсати хизмати давлатии назди

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон - 386 ҳазор сомонӣ;

-Кумитаҳои назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон - 4920 ҳазор сомонӣ;

-дастгирии сиёсати давлатии ҷавонон - 265 ҳазор сомонӣ;

-сафарҳои хизматии хориҷии кормандони мақомоти ҳокимият

ва идоракунии давлатӣ ва кирояи (фрахти) ҳавопаймоҳо - 5000 ҳазор сомонӣ;

-вазоратҳо ва идораҳои машғули сиёсати молиявӣ ва

андозу буҷетӣ - 19769 ҳазор сомонӣ;

-вазоратҳо ва идораҳои машғули фаъолияти сиёсати берунӣ - 39181 ҳазор сомонӣ;

-вазоратҳо ва идораҳои машғули хизматрасониҳое, ки барои

соҳаҳои иқтисодиёт хусусияти умумӣ доранд - 6402 ҳазор сомонӣ;

-тадқиқоти бунёдӣ ва илм - 6274 ҳазор сомонӣ;

аз онҳо:

Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон - 4657 ҳазор сомонӣ.

Мудофиа (на барои нашр)

Мақомоти ҳифзи ҳуқуқ, судҳо ва прокуратура (на барои нашр)

Аз ҷумла:

-хадамоти милитсия ва муҳофизат аз сўхтор - 41787 ҳазор сомонӣ;

-дигар мақомоти ҳифзи ҳуқуқ - 33071 ҳазор сомонӣ;

-Суди конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон - 361 ҳазор сомонӣ;

-Суди Олии иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон - 323 ҳазор сомонӣ;

-Суди Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон - 593 ҳазор сомонӣ;

-Мушовараи ҳарбии назди Суди Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон - 159 ҳазор сомонӣ;

-Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва мақомоти

он дар маҳалҳо - 2064 ҳазор сомонӣ;

-Шўрои адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, мақомоти он, судҳо

ва дастгоҳи судҳо - 3756 ҳазор сомонӣ;

-Прокуратураи генералӣ ва мақомоти он дар маҳалҳо - 5108 ҳазор сомонӣ.

Маориф - 57980 ҳазор сомонӣ.

Аз ҷумла:

-таҳсилоти умумӣ - 13055 ҳазор сомонӣ;

-таҳсилоти касбӣ - 17700 ҳазор сомонӣ;

-илмҳои амалӣ дар соҳаи маориф - 241 ҳазор сомонӣ;

-Вазорати маорифи Ҷумҳурии Тоҷикистон - 443 ҳазор сомонӣ;

-дигар хароҷот дар соҳаи маориф - 26541 ҳазор сомонӣ.

Нигоҳдории тандурустӣ - 29283 ҳазор сомонӣ.

Аз ҷумла:

-беморхонаҳо - 8993 ҳазор сомонӣ;

-дармонгоҳҳо ва нуқтаҳои тиббӣ - 225 ҳазор сомонӣ;

-илмҳои амалӣ дар соҳаи нигоҳдории тандурустӣ - 547 ҳазор сомонӣ;

-Вазорати тандурустии Ҷумҳурии Тоҷикистон - 248 ҳазор сомонӣ;

-дигар ташкилотҳо ва чорабиниҳои соҳаи нигоҳдории

тандурустӣ - 19270 ҳазор сомонӣ.

Суғуртаи иҷтимоӣ ва ҳифзи иҷтимоӣ - 67958 ҳазор сомонӣ.

Аз ҷумла:

-таъминоти нафақаи хизматчиёни давлатӣ - 9105 ҳазор сомонӣ;

-пардохти ҷубронпулӣ барои дастгирии иҷтимоии аҳолӣ - 26920 ҳазор сомонӣ;

-Вазорати меҳнат ва ҳифзи иҷтимоии

аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон - 1235 ҳазор сомонӣ;

- муассисаҳои махсус барои маъюбон ва пиронсолон - 4640 ҳазор сомонӣ;

-дигар ташкилотҳо ва чорабиниҳои соҳаи таъминоти

иҷтимоӣ ва ҳифзи иҷтимоӣ - 26058 ҳазор сомонӣ.

Хоҷагии манзилию коммуналӣ ва ҳифзи табиат - 12526 ҳазор сомонӣ.

Аз ҷумла:

-Кумитаи давлатии ҳифзи муҳити зист ва хоҷагии ҷангали

Ҷумҳурии Тоҷикистон - 5133 ҳазор сомонӣ;

-илмҳои амалӣ дар соҳаи ҳифзи табиат - 33 ҳазор сомонӣ;

-Корхонаи воҳиди давлатии «Хоҷагии манзилию коммуналӣ» - 2260 ҳазор сомонӣ;

-ва ғайраҳо аз рўи хоҷагии манзилию коммуналӣ - 5100 ҳазор сомонӣ.

Чорабиниҳои фарҳангию оммавӣ, солимгардонӣ ва ҷамъиятӣ - 28217 ҳазор сомонӣ.

Аз ҷумла:

-телевизион ва радиошунавонӣ - 12882 ҳазор сомонӣ;

-Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон - 954 ҳазор сомонӣ;

-илмҳои амалӣ дар соҳаи фарҳанг - 57 ҳазор сомонӣ;

- Кумитаи варзиш ва тарбияи ҷисмонии назди Ҳукумати

Ҷумҳурии Тоҷикистон - 1562 ҳазор сомонӣ;

-матбуоти даврӣ ва нашриёт - 1725 ҳазор сомонӣ;

- ташкилотҳои ҷамъиятӣ дар соҳаи фарҳанг - 513 хазор сомонӣ;

- мукофотҳои давлатӣ дар соҳаи фарҳанг - 100 ҳазор сомонӣ;

- дигар чорабиниҳои соҳаи фарҳанг - 10424 ҳазор сомонӣ.

Комплекси сўзишворию энергетикӣ - 15120 ҳазор сомонӣ.

Хоҷагии қишлоқ ва моҳидорӣ - 38850 ҳазор сомонӣ.

Аз ҷумла:

- Вазорати кишоварзии Ҷумҳурии Тоҷикистон - 6572 ҳазор сомонӣ;

Аз онҳо:

барои хариди тухмӣ - 1000 ҳазор сомонӣ;

чорабиниҳои зиддиэпизоотӣ ва зидди ҳашароти зараррасон - 1500 ҳазор сомонӣ.

Истихроҷ ва коркарди канданиҳои фоиданок,

саноати истеҳсоли маъдан ва сохтмон - 8735 ҳазор сомонӣ.

Нақлиёт ва коммуникатсия - 61115 ҳазор сомонӣ.

Вазоратҳо ва идораҳои машғули

фаъолияти иқтисодӣ ва хизматрасонӣ - 6687 ҳазор сомонӣ.

Дигар чорабиниҳо - 122840 ҳазор сомонӣ.

Аз ҷумла:

-хизматрасонии ўҳдадориҳои қарзӣ - 55934 ҳазор сомонӣ;

аз онҳо:

пардохти фоизҳои қарзи берунӣ - 34934 ҳазор сомонӣ;

пардохти фоизҳои қарзи дохилӣ - 21000 ҳазор сомонӣ;

- хароҷоти шаҳри Душанбе барои

амалӣ намудани вазифаҳои пойтахтӣ - 4000 ҳазор сомонӣ;

- Фонди хароҷоти пешбининашудаи

Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон - 12500 ҳазор сомонӣ;

- хароҷоти дигаре, ки аз рўи соҳаҳои

иқтисодӣ гурўҳбандӣ нашудааст - 50406 ҳазор сомонӣ.

Моддаи 10. Муқаррар карда шавад, ки дар соли 2005 хароҷоти вазорату идораҳо, ташкилоту муассисаҳо аз ҳисоби буҷети ҷумҳуриявӣ аз рўи гурўҳбандии иқтисодӣ ба тариқи зайл сурат гирад:

1. Хароҷоти ҷорӣ - 703545 ҳазор сомонӣ.

а) Хароҷот барои молҳо ва хизматрасониҳо - 464078 ҳазор сомонӣ.

Аз ҷумла:

-музди меҳнат ва хизматпулӣ - 109172 ҳазор сомонӣ;

-маблағҷудокунӣ ба Фонди ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ - 12026 ҳазор сомонӣ;

-дигар хариди молҳо ва хизматрасониҳо - 342880 ҳазор сомонӣ;

аз онҳо:

пардохти хизматрасонии алоқа - 9710 ҳазор сомонӣ;

пардохти хизматрасонии газ, барқ ва об - 9241 ҳазор сомонӣ;

хариди таҷҳизоти камарзиш, асбобу анҷом, дигар

молҳо ва хизматрасонӣ - 323929 ҳазор сомонӣ.

б) Пардохти фоизҳо аз рўи қарзҳои дохилӣ ва берунӣ - 55934 ҳазор сомонӣ.

в) Субсидияҳо ва дигар трансфертҳои ҷорӣ - 183533 ҳазор сомонӣ.

Аз ҷумла:

-субсидияҳо ба ташкилотҳои давлатӣ - 29722 ҳазор сомонӣ;

-маблағҳое, ки ба буҷетҳои маҳаллӣ дар шакли маблағҳои

мақсаднок дода мешаванд - 94998 ҳазор сомонӣ;

-трансфертҳо ба аҳолӣ - 39160 ҳазор сомонӣ;

аз онҳо:

таъминоти нафақавии сохторҳои қудратӣ - 8815 ҳазор сомонӣ;

-трансфертҳо ба ташкилотҳои хориҷӣ - 19653 ҳазор сомонӣ.

2. Хароҷоти асосӣ - 151771 ҳазор сомонӣ.

Аз ҷумла:

-хариди сармояи асосӣ - 30494 ҳазор сомонӣ;

-маблағҳои асосии марказонидашуда - 110810 ҳазор сомонӣ;

-хариди мол барои ташкили захираҳо - 9500 ҳазор сомонӣ;

-трансфертҳои асосӣ - 967 ҳазор сомонӣ.

3. Қарздиҳӣ ба муҳоҷирон ва хизматчиёни давлатӣ

мувофиқи қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон - 2612 ҳазор сомонӣ.

Моддаи 11. Фонди захиравии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2005 ба маблағи 25120 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

Моддаи 12. Муқаррар карда шавад, ки дар соли 2005 ба моддаҳои ҳимояшавандаи хароҷот, музди меҳнат, маблағҷудокунӣ барои суғуртаи иҷтимоӣ, стипендияҳо, нафақаҳо, ёрдампулиҳо, ҷубронпулӣ барои истифодаи қувваи барқ, газ ва хизматрасонии алоқа дохил карда мешаванд.

Дар сурати зарурат ва мавҷуд будани сарфа аз рўи моддаҳои алоҳидаи хароҷот Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар маблағгузории моддаҳои хароҷот, ба истиснои моддаҳои ҳимояшаванда, тағйироти дахлдор ворид менамояд.

Моддаҳои ҳимояшавандаи хароҷот дар раванди иҷрои буҷет сарфи назар аз ҳаҷми касри буҷет кам карда намешаванд ва иҷрои онҳо ҳатмӣ мебошад.

Моддаи 13. Муқаррар карда шавад, ки маблағҳои ғайрибуҷетии (махсуси) вазоратҳо, идораҳо, ташкилоту муассисаҳои аз буҷети давлатӣ маблағгузоришаванда дар сметаи ягонаи даромаду хароҷоти ин ташкилотҳои буҷетӣ ба ҳисоб гирифта шуда, ҳар моҳ дар ҳисоботи даромаду хароҷоти Буҷети давлатӣ инъикос меёбанд. Ҳамзамон 10 фоизи маблағҳои ғайрибуҷетӣ (махсус) ҳар семоҳа ба даромади буҷети дахлдор, ба истиснои маблағҳои муассисаҳои таҳсилоти умумӣ ва инчунин маблағҳои гранту мададгорӣ (спонсорӣ), ки барои чорабиниҳои хусусияти ғайритиҷоратидошта пешниҳод мегарданд, дохил карда мешаванд.

Муқаррар карда шавад, ки дар соли 2005 андозаи 40 фоизи маблағи аз додани сертификат бадастовардаи Агентии стандартизатсия, метрология, сертификатсия ва бозрасии савдои назди Вазорати иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон ба даромади буҷети ҷумҳуриявӣ гузаронида мешавад.

Моддаи 14. Муқаррар карда шавад, ки имтиёзи рафтуомад ба маҳалли гузаронидани рухсатӣ, ки барои хизматчиёни ҳарбии Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Вазорати амнияти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Вазорати ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи Марказии ташкилоти мададгори мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи ҳифзи Сарҳади давлатии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Гвардияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Сарпрокуратураи ҳарбии Ҷумҳурии Тоҷикистон, кормандони Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Вазорати даромадҳо ва пардохтҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, дигар вазорату идораҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки барои хизматчиёни онҳо дар асоси қонунгузории амалкунанда чунин имтиёз пешбинӣ шудааст, як маротиба дар як сол ва танҳо дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон бо пешниҳод намудани ҳуҷҷатҳои тасдиқкунанда пардохта мешавад.

Моддаи 15. (на барои нашр).

Моддаи 16. Муқаррар карда шавад, ки ба ҳолати казармавӣ гузаронидани хизматчиёни ҳарбӣ, шахсони ҳайати қаторӣ ва роҳбарикунандаи мақомоти корҳои дохилӣ, хизматчиёни дигар мақомоте, ки дар ҳифзи тартиботи ҷамъиятӣ ва амният иштирок мекунанд, танҳо дар асоси амри Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон сурат мегирад. Пардохти ҷубронпулӣ барои ин мақсад дар доираи маблағи фонди музди меҳнат, ки тибқи Қонуни мазкур дар сметаи хароҷот барои ҳамин вазорату идораҳо тасдиқ шудаанд, анҷом меёбад.

Моддаи 17. Муайян карда шавад, ки пардохти табобати санаторию курортии хизматчиёни ҳарбӣ ва кормандони мақомоти ҳифзи ҳуқуқ бо тартиби муқарраргардида дар доираи маблағҳои дар сметаи вазорату идораҳои дахлдори Ҷумҳурии Тоҷикистон барои ин мақсадҳо тасдиқшудаанд, амалӣ карда мешавад.

Моддаи 18. Ҳаҷми маблағҳои мақсаднок аз буҷети ҷумҳуриявӣ ба буҷетҳои Вилояти Мухтори Кўҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо ба маблағи 94998,3 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

Муқаррар карда шавад, ки маблағҳои мақсаднок аз буҷети ҷумҳуриявӣ ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон барои пардохти музди меҳнат ва пардохтҳои ба он баробаркардашуда, маблағгузории асосӣ, бо назардошти иҷрои даромади буҷети онҳо ҷудо карда мешаванд.

Моддаи 19. Пули нақди гардишии кассавии буҷети ҷумҳуриявӣ ба 1 январи соли 2006 ба маблағи 23400 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

Моддаи 20. Муқаррар карда шавад, ки аз 1 январи соли 2005 тамоми амалиёти молиявӣ аз рўи иҷрои буҷетҳои маҳаллӣ, ки тавассути Бонки давлатии амонатгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон «Амонатбонк» гузаронида мешаванд, ба тариқи пулакӣ амалӣ мегарданд. Инчунин аз рўи ҳамаи депозитҳои мақомоти идоракунии давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки дар Бонки давлатии амонатгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон «Амонатбонк» ҷойгир карда мешаванд, барои истифодаи онҳо аз ҷониби бонк бо тартиби муқарраркардаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон фоиз дода мешавад.

Моддаи 21. Муқаррар карда шавад, ки аз 1 январи соли 2005 барои инкишофи базаи моддию техникии Вазорати даромадҳо ва пардохтҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, барқароркунии дидбонгоҳҳои гумрукӣ, ҳавасмандгардонии кормандони вазорати мазкур 20 фоизи маблағи умумии пинҳонкардашудаи (кам нишондодашудаи) андозҳо, ҷаримаҳо ва пардохтҳои дигари дар рафти корҳои назоратӣ ошкоргардида, инчунин маблағи барои гузаронидани расмиятҳои гумрукӣ (ҳаққи барасмиятдарории гумрукӣ), ки аз тарафи мақомоти гумрук аз арзиши гумрукии мол рўёнида мешавад, равона мегардад. Маблағҳои зикргардида бо тартиби марказонидашуда ба буҷети ҷумҳуриявӣ ворид гардида, барои маблағгузории тадбирҳои дар моддаи мазкур пешбинишуда истифода мешаванд ва тартиби дар моддаи 13 Қонуни мазкур пешбинигардида ба онҳо дахл надорад.

Моддаи 22. (на барои нашр).

Моддаи 23. Ҳисобот оид ба иҷрои Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2003 аз рўи даромад ба маблағи 824354,4 ҳазор сомонӣ, аз рўи хароҷот ба маблағи 772318,1 ҳазор сомонӣ бо барзиёдии даромад нисбати хароҷот ба маблағи 52036,3 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

Хароҷоти Буҷети давлатии соли 2003 барои пардохти ўҳдадориҳои қарзии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба пардохти қарзи асосии берунӣ ба маблағи 38087,9 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

Моддаи 24. Муқаррар карда шавад, ки дар мавриди барзиёд ё кам иҷро гардидани қисми даромади Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуқуқ дорад ба қисми даромад ва хароҷоти Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи молияи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон» бе тағйири ҳаҷми касри буҷет тағйирот ворид намояд.

Моддаи 25. Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ аз 1 январи соли 2005 мавриди амал қарор дода шавад.

Президенти

Ҷумҳурии Тоҷикистон Э.Раҳмонов

ш. Душанбе,

17 декабри соли 2004,

№ 75

Пинҳон кардан

Таснифгар

Рақам

Ном

Мақомот

Сана

Ҳолат

Замима

ҚОНУН

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ БУҶЕТИ ДАВЛАТИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН БАРОИ СОЛИ 2005

Маҷлиси Олии ҶТ

17.12.2004

Амалкунанда

WORD

PDF

ZIP

Матни асосӣ:
Дидан

**ҚОНУНИ**

**ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН**

**ДАР БОРАИ КИНО**

**(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2004, №12, қ.1, мод. 694; с.2007, №5, мод. 372)**

**(Қонуни ҶТ аз 12.05.2007 № 267, аз 04.07.2020 № 1707)**

Қонуни мазкур асосҳои ташкилӣ, ҳуқуқӣ, иҷтимоию иқтисодии соҳаи киноро муқаррар намуда, принсип ва тадбирҳои татбиқи сиёсати давлатро дар рушди ин соҳа муайян менамояд.

БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

- кино - соҳаи фарҳанг ва санъат, ки маҷмӯи фаъолияти касбӣ, эҷодӣ, истеҳсолӣ, илмӣ, техникӣ, таълимӣ ва иттилоотии ба офаринишу истифодаи филмҳо нигаронидашударо дар бар мегирад;

- филм - асари аудиовизуалӣ дар шакли бадеӣ, хроникавию ҳуҷҷатӣ, илмию оммавӣ, таълимӣ, тасвирӣ, телевизионӣ ё дар шаклҳои дигар дар асоси тахайюли эҷодӣ офарида шуда, аз тасвири дар плёнкаи кино ё дар дигар намуди ҳомилҳо ва кадрҳои пайдарҳаму доир ба як мавзӯи том ба ҳам васлшуда акс ёфтааст, иборат буда, барои дарк намудан тавассути воситаҳои дахлдори техникӣ таъин гардидааст. Филми давомнокиаш на камтар аз 60 дақиқа филми пурраметраж мебошад. Филми давомнокиаш камтар аз 60 дақиқа филми кӯтоҳметраж мебошад;

- киносолнома - банаворгириҳои мунтазами сюжетҳои ҳуҷҷатие, ки хусусиятҳои (ғолибан гузаштаистодаи) хоси вақт, маҳал, вазъиятро инъикос мекунанд ва барои дар оянда офаридани филмҳо дар назар дошта шудаанд;

- филмҳои меросӣ - маводи аслии ҳамаи намуд ва жанрҳои филмҳо ва нусхаҳои филмҳои миллӣ, ки ба мерос гирифташуда, нигоҳдоштаву ба насли оянда супурда мешаванд;

- продюсери филм - шахси воқеӣ ё ҳуқуқие, ки истеҳсол ва паҳнкунии филмро ташкил ё (ва) маблағгузорӣ мекунад;

- ташкилоти кинематографӣ - шахси ҳуқуқие, ки соҳаи асосии фаъолияташ истеҳсоли филмҳо, нусхабардорӣ, паҳнкунӣ, намоиши оммавӣ, нигоҳдории филмҳо, рекламаи кино, нашриёти соҳаи кинематография, тарғиби санъати кино мебошад;

- соҳиби (молики) филм - шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ, ки ҳуқуқи соҳибӣ, истифода ва ихтиёрдории филмро ба даст овардааст;

- маводи аслии филм - негатив, контратип, нусхаи назоратии филм, нусхаи аслии фонограммаҳои аз нав сабтшуда, мусиқӣ, садоҳо, видеофонограмма-мастер, компакт-диск ва дигар маводе, ки дар шакли гуногуни моддӣ барои нусхабардории филм заруранд;

- нусхабардории филм - истеҳсоли як ё якчанд нусхаи филм дар плёнкаи кино, лентаи магнитӣ, диски лазерӣ ё дигар ҳомил;

- Регистри давлатии кино ва видеофилмҳо (регистри кино) ҷамъоварӣ, захира, коркард, нигоҳдорӣ, додани маълумоти дар регистрбуда.

Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи кино

Қонугузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи кино ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Ҷумҳурии Точикистон эътироф намудааст, иборат мебошад **(Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1707).**

Моддаи 3. Филми миллӣ

Филми миллӣ филме ҳисоб меёбад, ки ҷавобгӯи яке аз талаботи зерин бошад:

- мундариҷаи филм, мавзӯи он муҳимтарин принсипҳои рушди фарҳанги тоҷик, хусусият, анъана ва ҷанбаҳои миллиро инъикос намояд;

- продюсери филм шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон ё шахси ҳуқуқӣ, аз он ҷумла хориҷии дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба қайд гирифташуда бошад;

- на кам аз 50 фоизи ҳаҷми умумии корҳоро бо нархҳои смета ҳангоми истеҳсол, паҳнкунӣ ва намоиши филм ташкилотҳои кинематографии Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ намоянд;

- офарандагони асосии филм (муаллиф, таҳиягар, коргардон, оҳангсоз, рассом) шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон ё шахсони дорои ду шаҳрвандӣ, шахсони воқеии дар Ҷумҳурии Тоҷикистон иқоматдошта, шахсони ҳуқуқии ба қайд гирифташуда бошанд.

Филми истеҳсоли якҷоя филми миллӣ ҳисобида мешавад агар:

- якҷоя бо ташкилоти кинематографии хориҷӣ, бо назардошти шартҳои дар шартномаҳои байналмилалии Ҷумҳурии Тоҷикистон муқарраргардида, истеҳсол шавад;

- ба меъёрҳои дар банди якуми қисми якуми ҳамин модда мувофиқ бошад.

Филми миллӣ бояд ба забони тоҷикӣ садо диҳад. Дар филм метавонад нутқ ба забони хориҷӣ ҳам садо диҳад, агар ин ба филмнома мувофиқат намояд.

БОБИ 2. ИДОРАИ ДАВЛАТӢ ДАР СОҲАИ КИНО

Моддаи 4. Принсипҳои сиёсати давлатӣ дар соҳаи кино

Сиёсати давлатӣ дар соҳаи кино ба принсипҳои зерин асос меёбад:

- эътирофи кино ҳамчун соҳаи махсуси фарҳанг ва санъат, ки шарти ҳатмии мавҷудияти он инкишофи заминаи эҷодӣ, истеҳсолӣ, таълимӣ, техникӣ, илмӣ ва иттилоотӣ мебошад;

- масъулияти давлат барои нигоҳдорӣ ва инкишофи кино;

- озодии эҷод;

- мусоидат ба соҳибкорӣ дар кино;

- дастрас намудани асарҳои кино ба аҳолӣ;

- риояи меъёрҳои шартномаҳои байналмилалӣ дар соҳаи кино.

Моддаи 5. Мақоми ваколатдор оид ба амалигардонии сиёсати давлатӣ дар соҳаи кино

Сиёсати давлатиро дар соҳаи кино мақоми давлатии аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ваколатдоршуда (минбаъд , мақоми ваколатдор) амалӣ мегардонад, ки он:

- лоиҳаи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ, ки соҳаи киноро ба танзим медарорад, таҳия менамояд;

- маблағҳои дар буҷети давлатӣ тасдиқгардидаро, ки барои дастгирии лоиҳаҳо оид ба истеҳсоли филмҳо, барномаҳо дар соҳаи кино пешбинӣ шудаанд, тақсим ва истифодаи мақсадноки ин маблағҳоро таъмин менамояд;

- дар давоми сол офаридани на кам аз як филми пурраметражи бадеии миллиро таъмин менамояд;

- регистри киноро танзим мекунад;

- мутобиқи меъёри синну соли тамошобинон таснифоти филмҳоро амалӣ менамояд **(Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1707)**;

- тарбия ва такмили ихтисоси мутахассисони соҳаи киноро таъмин менамояд;

- таҳия ва амалигардонии лоиҳаҳои истеҳсоли филмҳо ва барномаҳоро дар соҳаи кино ҳамоҳанг месозад;

- иштироки ташкилотҳои кинематографии Тоҷикистонро дар ташкилотҳои кинематографӣ ва барномаҳои байналмилалӣ дар соҳаи кино ҳамоҳанг месозад;

- ташаббускор ва ҳамоҳангсози чорабиниҳои соҳаи кино дар Тоҷикистон ва иштироки ташкилотҳои кинематографии тоҷик дар чорабиниҳои байналмилалии соҳаи кино мегардад;

- ташаббускор ва ҳамоҳангсози барномаҳо вобаста ба ҳифзи ҳуқуқҳои муаллиф дар соҳаи паҳнкунӣ ва намоиши оммавии филмҳо мегардад;

- дигар ваколатҳоро мутобиқи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ менамояд **(Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1707).**

Моддаи 6. Дастгирии давлатии кино

Самтҳои асосии дастгирии давлатии кино инҳо мебошанд;

- қабули қонун ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ дар соҳаи кино;

- мусоидати молиявии давлат барои истеҳсол, нусхабардорӣ, паҳнкунӣ ва намоиши филмҳои миллӣ;

- маблағгузории пурраи давлатии киносолномаҳо;

- дастгирии афзалиятноки офариниши филмҳо барои бачагону наврасон ва филм-дебютҳо.

Тадбирҳои асосии дастгирии давлатии кино ба самтҳои зерин равона карда мешаванд:

- офаридани филмҳои миллӣ, аз ҷумла барои бачагон ва наврасон, ҳамчунин филм-дебютҳо;

- муҳаё намудани шароит барои паҳнкунӣ ва намоиши филмҳои миллӣ;

- нигоҳдорӣ ва инкишофи заминаи моддию техникии кино;

- татбиқи барномаҳои таълимӣ ва илмию техникӣ;

- гузаронидани кинофестивалҳо ва дигар чорабиниҳои фарҳангӣ;

- иштирок дар кинофестивалҳо ва дигар чорабиниҳои фарҳангии байналмилалӣ.

Ҳамаи ташкилотҳои кинематографӣ ба дастгирии давлатӣ ҳуқуқ доранд.

БОБИ 3. МАБЛАҒГУЗОРИИ ДАВЛАТИИ КИНО

Моддаи 7. Шарт ва тартиби маблағгузории давлатии кино

Яке аз шаклҳои дастгирии давлатии кино қисман аз ҷониби давлат маблағгузорӣ кардани он аст.

Давлат барои лоиҳаҳои махсусан муҳим оид ба эҷоди филмҳои миллӣ ва дигар барномаҳои махсусан муҳим дар соҳаи кинои миллӣ кафолати қарзҳои бонкии имтиёзнок медиҳад.

Шарт ва тартиби маблағгузории давлатии кино аз ҷониби мақоми ваколатдор муайян гардида, бо шартномаҳои байни он ва продюсер, кирокунанда, намоишдиҳандаи филмҳои миллӣ ба танзим дароварда мешавад.

Моддаи 8. Маблағгузории давлатии истеҳсоли филми миллӣ

Мақоми ваколатдор дар бораи ба продюсер ҷудо кардани маблағ барои истеҳсоли филми миллӣ бо назардошти хулосаи комиссияи экспертие, ки мақоми ваколатдор аз ҷумлаи шахсони эҷодкори касбӣ, продюсерҳо, кирокунандагон ва намоишдиҳандагони филмҳо ташкил намудааст, дар ҳудуди масрафи буҷети давлатӣ, ки дар соли молиявии навбатӣ барои кино пешбинӣ шудааст, қарор қабул мекунад.

Маблағгузории давлатӣ барои истеҳсоли филми миллӣ, чун қоида, наметавонад аз 70 фоизи сметаи хароҷоти истеҳсоли он зиёд бошад.

Дар мавридҳои истисноӣ, бо назардошти аҳамияти бадеӣ ва фарҳангии лоиҳаи филм ва зарурати аз тариқи телевизион намоиш додани филм, мақоми ваколатдор дар бораи маблағгузории давлатӣ дар ҳаҷми 100 фоизи сметаи хароҷоти истеҳсоли он қарор қабул мекунад.

Моддаи 9. Маблағгузории давлатии паҳнкунии филми миллӣ

Мақоми ваколатдор барои ба паҳнкунандаи филм ҷудо кардани маблағ барои паҳнкунии (нусхабардорӣ, субтитркунонӣ, реклама ва ғайра) филми миллии барои намоиш додан дар Ҷумҳурии Тоҷикистон таъингардида, бо назардошти хулосаи комиссияи экспертӣ дар ҳудуди масрафи буҷети ҷумҳуриявии дар соли молиявии навбатӣ барои кино пешбинишуда, қарор қабул мекунад.

Маблағгузории давлатӣ ба кирокунии филми миллӣ наметавонад аз 70 фоизи сметаи хароҷоти кирои он зиёд бошад.

Моддаи 10. Маблағгузории давлатии иштироки филми миллӣ дар кинофестивалҳои байналмилалӣ

Мақоми ваколатдор маблағгузории давлатии иштироки филми миллиро дар кинофестивали байналмилалӣ таъмин мекунад.

Маблағгузории давлатии иштироки филми миллӣ дар кинофестивали байналмилалӣ ба андозаи то 100 фоизи сметаи хароҷоти иштироки он пешбинӣ карда мешавад.

Моддаи 11. Масъулият барои истифодаи маблағгузории давлатии кино

Маблағгузории давлатӣ наметавонад ба мақсадҳои дигар истифода шавад, ба ҷуз он мақсадҳое, ки дар шартномаи миёни мақоми ваколатдор ва продюсер, паҳнкунанда, намоишдиҳандаи филми миллӣ пешбинӣ гардидааст.

Муносибатҳои шартномавии байни мақоми ваколатдор ва продюсер, паҳнкунанда, намоишдиҳандаи филми миллӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба танзим дароварда мешаванд.

Моддаи 12. Нигоҳдории маводи аслии филмҳои миллӣ, филмҳои меросӣ ва киносолномаҳо

Маводи аслии филмҳои миллӣ, ки пурра аз ҷониби давлат маблағгузорӣ шудаанд, филмҳои меросӣ ва киносолномаҳо барои нигоҳдории доимӣ ба бойгонии давлатии асноди кинои Тоҷикистон супорида мешаванд. Тартиби нигоҳдории маводи аслии филмҳои миллӣ, филмҳои меросӣ ва киносолномаҳоро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян мекунад.

Тартиби нигоҳдории маводи аслии филмҳои миллӣ, ки аз тарафи давлат қисман маблағгузорӣ шудаанд, бо шартномаи миёни мақоми ваколатдор ва продюсерҳои ин филмҳои миллӣ муқаррар карда мешавад.

Бойгонии давлатии асноди кинои Тоҷикистон ҳангоми нигоҳдории маводи аслии филмҳои миллӣ, филмҳои меросӣ ва киносолномаҳо риояи ҳуқуқи муаллиф ва ҳуқуқҳои вобаста ба онро таъмин менамояд.

Бойгонии давлатии асноди кинои Тоҷикистон дастрасии озод ва ройгони маводи аслии филмҳоро ба продюсерҳои онҳо таъмин менамояд.

БОБИ 4. ТАНЗИМИ ДАВЛАТИИ СОҲАИ КИНО

Моддаи 13. Фаъолият дар соҳаи кино

Фаъолият дар соҳаи кино бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ гардонида мешавад **(Қонуни ҶТ аз 12.05.2007 № 267)**.

Моддаи 14. Рекламаи кино

Рекламаи киноро Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи реклама танзим менамояд.

Моддаи 15. Регистри давлатии кино

Регистри давлатии киноро мақоми ваколатдор дар асоси низомнома, ки онро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ менамояд, танзим мекунад.

Ҳамаи филмҳое, ки дар Тоҷикистон истеҳсол мешаванд, ба Тоҷикистон барои киро ва намоиши оммавӣ ворид мегарданд, ба истиснои филмҳое, ки дар фестивалҳо, семинарҳо, ретроспектива ва дигар чорабиниҳо намоиш дода мешаванд, бояд дар регистри кино ба қайд гирифта шаванд. Филмҳо дар давоми ҳафт рӯзи корӣ ба қайд гирифта мешаванд.

Ихтиёрдори регистри кино мақоми ваколатдор мебошад.

Мақоми ваколатдор маълумотро оид ба регистри кино ба мақомоти ҳокимияти давлатӣ мутобиқи тартиби муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ройгон пешниҳод менамояд.

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ аз маълумоти регистри кино ҳуқуқи истифода бурданро доранд.

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ маълумоташонро, ки объекти регистри кино ба ҳисоб мераванд, ройгон мегиранд.

Маълумот аз регистри кино ба ҷуз тартиби ба қонунгузорӣ муқарраршуда дигар хел ва бо дигар мақсад истифода бурда намешавад.

Дар регистри кино маълумоти зерин нишон дода мешавад:

номи филм;

офарандагони асосии филм (муаллифи филмнома, таҳиягар, коргардон, наворбардор, оҳангсоз, рассом);

соҳиби ҳуқуқи муаллифӣ ва молумулкӣ;

давомнокии филм;

кишваре, ки филм дар он истеҳсол шудааст;

таърихи истеҳсоли филм;

ҷойи нигоҳдории маводи аслии филм;

хорич карда шуд (Қонун аз 12.05.2007 № 267);

маълумоти дигар.

Моддаи 16. Таснифоти филмҳо аз рӯи синну сол

**(Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1707)**

1. Ҳамаи филмҳои истеҳсоли Ҷумҳурии Тоҷикистон ва инчунин филмҳое, ки ба ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади пахш кардан ворид мегарданд, аз рӯи синну сол ба категорияҳои зерин ҷудо мешаванд:

- филмҳое, ки барои кӯдакони то шашсола пешбинӣ шудаанд, бо рақам ва аломати "0+" ишора карда мешаванд;

- филмҳое, ки барои кӯдакони аз шашсола боло пешбинӣ шудаанд, бо рақам ва аломати "6+" ё бо калимаҳои "барои кӯдакони аз шашсола боло" ишора карда мешаванд;

- филмҳое, ки барои кӯдакони аз дувоздаҳсола боло пешбинӣ шудаанд, бо рақам ва аломати "12+" ё бо калимаҳои "барои кӯдакони аз дувоздаҳсола боло" ишора карда мешаванд;

- филмҳое, ки барои кӯдакони аз шонздаҳсола боло пешбинӣ шудаанд, бо рақам ва аломати "16+" ё бо калимаҳои "барои кӯдакони аз шонздаҳсола боло" ишора карда мешаванд;

- филмҳое, ки барои тамошобинони аз ҳаждаҳсола боло пешбинӣ шудаанд, бо рақам ва аломати "18+" ё бо калимаҳои "барои кӯдакон манъ аст" ишора карда мешаванд.

2. Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқие, ки барои намоиш ё паҳн кардани филм дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷозатнома доранд, ӯҳдадоранд тамошобинро пеш аз пахши филм дар бораи категорияи синнусолии он хабардор намоянд **(Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1707).**

БОБИ 5. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ

Моддаи 17. Ҷавобгарӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

Моддаи 18. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

Президенти

Ҷумҳурии Тоҷикистон Э. Раҳмонов

ш. Душанбе

9 декабри соли 2004 № 67

Пинҳон кардан
Таснифгар	Рақам	Ном	Мақомот	Сана	Ҳолат	Замима
ҚОНУН	67	ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ КИНО	Маҷлиси Олии ҶТ	09.12.2004	Амалкунанда	WORD PDF ZIP

Primary tabs

^-A A ⁺A

Чоршанбе, Октябр 16, 2024

КОНФЕРЕНСИЯИ ҶУМҲУРИЯВИИ ИЛМӢ-АМАЛӢ ДАР МАВЗУИ “КОНСТИТУТСИЯ-ЗАМИНАИ РУШДИ ҚОНУНГУЗОРИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН”

11 октябри соли 2024 дар Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон бахшида ба 30-солагии қабули Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва «Соли маърифати ҳуқуқӣ» эълон гардидани соли 2024 конференсияи ҷумҳуриявии илмӣ-амалӣ дар мавзуи “Конститутсия-заминаи рушди қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон” баргузор гардид.

Нишонаи номӣ (тег):

КОНФЕРЕНСИЯИ ҶУМҲУРИЯВИИ ИЛМӢ-АМАЛӢ ДАР МАВЗУИ “КОНСТИТУТСИЯ-ЗАМИНАИ РУШДИ ҚОНУНГУЗОРИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН”

Баҳодиҳии муҳтаво:

Ҳоло баҳо надорад

Бештар оида ба КОНФЕРЕНСИЯИ ҶУМҲУРИЯВИИ ИЛМӢ-АМАЛӢ ДАР МАВЗУИ “КОНСТИТУТСИЯ-ЗАМИНАИ РУШДИ ҚОНУНГУЗОРИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН”

РУШДИ ИҚТИСОДИ РАҚАМӢ ДАР ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Ҷумҳурии Тоҷикистон дар марҳилаи нави иқтисоди рақамӣ қарор дошта, тадбирҳои муассирро барои гузариш ба рақамикунонии иқтисодиёт дар соҳаҳои гуногуни кишвар бароҳ монда, солҳои охир ба як қатор дастовардҳо ноил гаштааст, ки рақамикунонии соҳаҳои иҷтимоӣ, аз ҷумла меҳнат, муҳоҷират, шуғли аҳолӣ ва таҳсилоти ибтидоии касбӣ барои беҳтар намудани хизматрасониҳои давлатӣ ба аҳолӣ ва соддагардонию шаффофияти фаъолияти сохторҳои давлатӣ мусоидат менамояд.

Баҳодиҳии муҳтаво:

Бештар оида ба РУШДИ ИҚТИСОДИ РАҚАМӢ ДАР ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

KHOVAR.TJ

АГЕНТИИ МИЛЛИИ ИТТИЛООТИИ ТОҶИКИСТОН «ХОВАР»
WWW.KHOVAR.TJ

«ХОВАР FM»

Садриддин Айнӣ (1878 – 1954): Адиб, олим ва асосгузори адабиёти муосири тоҷик. Аввалин Президенти Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон. Муаллифи асарҳои «Таърихи амирони манғитияи Бухоро», «Таърихи инқилоби фикрӣ дар Бухоро», «Намунаи адабиёти тоҷик», «Дохунда», «Ғуломон», «Ёддоштҳо» ва дигар асарҳо, ки ба 29 забони хориҷӣ нашр шудаанд.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон аз 08 сентябри соли 1997 ба асосгузори адабиёти муосири тоҷик Садриддин Айнӣ унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шуд.
Бобоҷон Ғафуров (1909 – 1977): Олим, академики Академияи Илмҳои ИҶШС, арбоби ҳизбӣ ва давлатӣ, муаллифи китоби оламшумули «Тоҷикон» ва зиёда аз 300 асару мақолаҳо.
Солҳои 1944-1946 котиби дуюм, с.1946-1956 котиби якуми КМ Ҳизби комунистии Тоҷикистон, 1956 – 1977 сарвари Пажуҳишгоҳи шарқшиносии ИҶШС.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон аз 08 сентябри соли 1997 ба таърихшинос ва шарқшиноси шинохтаи тоҷик, академик, муаллифи китоби «Тоҷикон» Бобоҷон Ғафуров унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шуд.
Мирзо Турсунзода (1911-1977): Шоири халқӣ, раиси Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон, Қаҳрамони меҳнати сотсиалистӣ, Раиси Кумитаи якдилии халқҳои Осиё ва Африқо. Барои достонҳои «Қиссаи Ҳиндустон»(1948), «Ҳасани аробакаш», «Чароғи абадӣ», «Садои Осиё»,(1960) «Ҷони ширин» (1963) бо ҷоизаҳои давлатии ИҶШС, ҶШС Тоҷикистон ва байналмилалии ба номи Ҷ. Неҳру (1967) сарфароз шуда буд.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон аз 07 майи соли 2001 ба шоири халқии Тоҷикистон, ходими намоёни ҷамъиятӣ Мирзо Турсунзода унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шуд.
Эмомалӣ Раҳмон: Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон. 19 ноябри соли 1992 дар иҷлосияи XVI Шўрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон раиси Шўрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, 6 ноябри соли 1994 бори аввал, солҳои 1999, 2006 ва 2013 Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб гардидаст.
Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат.
Бо қарори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон 11 декабри соли 1999 барои мустаҳкам намудани давлатдории соҳибистиқлол ва пойдории сулҳ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо унвони олии “Қаҳрамони Тоҷикистон” мукофотонида шудааст.
Нусратулло Махсум (1881 – 1938): Нусратулло Махсум (Лутфуллоев) ходими давлатӣ ва ҳизбӣ. Солҳои 1924-1926 раиси Кумитаи инқилобии ҶМШС Тоҷикистон, солҳои 1926-1933 раиси Кумитаи Иҷроияи Марказии ҶШС Тоҷикистон.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 27 июни соли 2006 ба фарзанди барӯманди халқи тоҷик Нусратулло Махсум унвони олии “Қаҳрамони Тоҷикистон” дода шудааст.
Шириншоҳ Шоҳтемур (1899 – 1937): Ходими давлатӣ ва ҳизбӣ. Солҳои 1929-1931 котиби Ҳизби коммунистии ҶШС Тоҷикистон, солҳои 1933-1937 Раиси Кумитаи Иҷроияи Марказии ҶШС Тоҷикистон.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 27 июни соли 2006 ба фарзанди барӯманди халқи тоҷик Шириншоҳ Шоҳтемур, унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шудааст.