Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон

ДАСТУРИ ИСТИФОДАБАРАНДА

ХУШ ОМАДЕД БА CОМОНАИ РАСМИИ МАРКАЗИ МИЛЛИИ ҚОНУНГУЗОРИИ НАЗДИ ПРЕЗИДЕНТИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН!

КОР БО МАХЗАНИ ҚОНУНГУЗОРИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Муҳтарам меҳмонон ва истифодабарандагони сомонаи расмии Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон (ММҚ),

Барои оғози кор бо «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) ба блоки бо номи шабеҳ дар сомонаи расмии ММҚ зер кунед. Блоки «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» кушодашаванда буда, ҳамеша дар қисми болои сомона дастрас аст. Шумо инчунин метавонед ба «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) аз феҳристи асосӣ (меню асосӣ) бо зеркунии пайванди «Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» дастрасӣ пайдо намоед.

БЛОКИ «МАХЗАНИ ҚОНУНГУЗОРИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН» (МҚҶТ)

Ҳамаи модулҳо ва имконоти ҷустуҷӯи санадҳо дар «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) мустақилона кор мекунанд. Ин маънои онро дорад, ки ҳангоми кор бо МҚҶТ ворид кардани «Ном»-и санад ва бо ҳамроҳи он интихоб кардани ҳамаи имконоти дигар, масалан «Таснифгар», «Мақомот», «Рақам», «Сана», «Матни асосӣ» ва ғайра ҳатмӣ нест. Аммо барои ҷустуҷӯи васеъ шумо метавонед аз ҳамаи имконоти ҷустуҷӯи санадҳо ба таври дилхоҳ истифода баред. Ҳамаи санадҳое, ки ба МҚҶТ ворид шуданд дар зери «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ», яъне дар «Ҷадвали санадҳо» дастрасанд.

ЛАВҲАИ ИМКОНОТИ ҶУСТУҶӮ

Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ

ҶАДВАЛИ САНАДҲО

ТУГМАҲОИ «ТАТБИҚ КАРДАН» ва «БОЗСОЗӢ»

Тугмаи «Татбиқ кардан»: Баъд аз он ки Шумо дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» имконоти дилхоҳро ворид карда, интиход мекунед, барои намоиш додани натиҷа тугмаи «Татбиқ кардан»-ро зер кунед. Аммо, вақте ки шумо дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» дархостеро ворид мекунед ё имконеро интихоб менамоед, онҳо ба таври худкор дарҳол татбиқ карда мешаванд.

Тугмаи «Бозсозӣ»: Агар хоҳед, ки ҳамаи дархостҳо ва имконотеро дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» лағв кунед, аз тугмаи «Бозсозӣ» истифода баред.

Агар шумо хоҳед, ки номи санади дақиқро аз санадҳои дар махзан мавҷудбуда ба даст оред, калидвожаи номи санадро ба сатри «Ном» ворид намоед. Ҳамаи санадҳое, ки дорои калидвожаи воридуша мебошанд нишон дода мешаванд. Масалан, агар шумо калидвожаи «дастрасӣ»-ро ворид кунед, санадҳое, ки калимаи «дастрасӣ»-ро дар бар мегиранд, дар «Ҷадвали санадҳо» нишон дода мешаванд (масалан, ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ ҲУҚУҚИ ДАСТРАСӢ БА ИТТИЛООТ)

САТРИ «НОМ»

Шумо инчунин метавонед санадҳоро аз рӯи муҳтаво бо истифодаи сатри «Матни асосӣ» ва полои дилҳол ҷустуҷӯ намоед. Масалан, барои ёфтани санад(ҳо)и дорои калима(ҳо), калидвожа(ҳо) ё ибора(ҳо)и лозимӣ, ба сатри «Матни асосӣ» дархостро ворид намуда, имкони «Дар бар мегирад»-ро интихоб намоед. Санадҳои дархостшуда ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред. Ҳамин тавр аз имкони «Дар бар намегирад» ё имконоти ҷустуҷӯи дигар истифода баред, Масалан, агар шумо ба сатри «Матни асосӣ» калимаи «Интернет»-ро ворид кунед ва имкони «Дар бар мегирад»-ро интихоб намоед, саданҳое, ки дар муҳтавои худ дорои калимаи «Интернет» мебошанд, нишод дода мешаванд.

САТРИ «МАТНИ АСОСӢ»

Сатри «Матни асосӣ»

Шумо метавонед санадҳоро аз рӯи «Ном», «Таснифгар», «Мақомот», «Рақам», «Сана», «Матни асосӣ» ва ғайра алоҳида ё якҷоя ба таври дилхоҳ ҷустуҷӯ намоед.

Масалан, агар хоҳед, ки санадҳоро танҳо «Аз рӯи моҳ ва сол» ҷустуҷӯ кунед, танҳо аз имкони «Аз рӯи моҳ ва сол» бо интихоби моҳ ва сол истифода баред. Санадҳо ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред.

Агар хоҳед, ки санадҳоро танҳо дар давраи муайян ҷустуҷӯ кунед, танҳо аз имкони «Аз санаи интихобшуда» ва/ё «То санаи интихобшуда» алоҳида ё якҷоя бо интихоби моҳ ва сол истифода баред. Санадҳо ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред.

Ҳамин тавр Шумо метавонед ҳар гуна санадҳои махзанро алоҳида ё бо интихоби имконоти иловагӣ ҷустуҷӯ намоед ва ба даст оред.

Барои дидани санад ва мутолиа кардани он, аз тугмаи «ДИДАН» истифода баред ва барои пинҳон кардани он, аз тугмаи «ПИНҲОН КАРДАН» истифода баред.

ТУГМАҲОИ «ДИДАН» ва «ПИНҲОН КАРДАН»

Шумо ҳам метавонед, бо зеркунии пайванди номи санад онро дар саҳифаи алоҳида кушоед ё ин ки дар форматҳои Word, PDF ва ZIP аз сомонаи мо боргирӣ намоед.

ЗАМИМА ДАР ФОРМАТҲОИ WORD, PDF ва ZIP (ДАР ҶАДВАЛИ САНАДҲО)

Замима

КОР БО СОМОНАИ РАСМӢ - БАҚАЙДГИРӢ ВА ВОРИДШАВӢ

Ҳамаи маводҳои Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ба ахбори омма дахл доранд, дар сомонаи мо дастрасанд. Барои гирифтани маълумот Шумо метавонед аз Феҳристи асосӣ (менюи асосӣ), Харитаи сомона, имкони Ҷустуҷӯ ва Ҷустуҷӯи васеъ истифода баред.
Барои бақайдгирӣ дар сомонаи Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, лутфан ба таври расмӣ муроҷиат намоед. Корбарони бақайдгирифташуда метавонанд аз имкониятҳои иловагӣ истифода баранд, масалан, пайдо кардани дастрасӣ ба лоиҳаҳои санадҳо.

Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон

Матни асосӣ:
Дидан

**ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН**

**ДАР БОРАИ НИЗОМИ ИҶОЗАТДИҲӢ**

(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с.2011, №7-8, мод.606; с.2012, №4, мод.252, №7, мод.686, №12, қ.1, мод.1024; с.2014, №7, қ.2, мод.400, №12, мод.824; с.2015, №11, мод.957, №12, қ.1, мод.1113; с.2016, №5, мод.364, №7, мод.618; с.2019, №4-5, мод.218; Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 2 январи соли 2020, №1666)

(Қонуни ҶТ аз 16.04.2012 № 802, аз 03.07.2012 № 836, аз 28.12.2012 № 931, аз 26.07.2014 № 1103, аз 31.12.2014 № 1170, 23.11.2015 № 1236, аз 25.12.2015 № 1267, аз 14.05.2016 № 1313, аз 23.07.2016 № 1340, аз 4.04.2019 № 1590, аз 2.01.2020 № 1666, аз 04.07.2020 № 1703, аз 23.12.2021 № 1821, аз 18.03.2022 № 1863)

Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқӣ, ташкилӣ ва иқтисодии низоми иҷозатдиҳӣ, номгӯи истиснои фаъолиятҳои дар асоси иҷозати мақоми ваколатдори давлатӣ амалишаванда, тартиби додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳиро ба субъектҳои фаъолияти соҳибкорӣ муайян намуда, шаклҳои ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳиро муқаррар карда, ҳифзи ҳуқуқу манфиатҳои қонунии шаҳрвандон, муҳити зист ва амнияти давлатро таъмин менамояд.

**БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ**

Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

"- ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ - ҳуҷҷати маъмурии дорои хусусияти иҷозатдиҳиест, ки аз ҷониби мақомоти иҷозатдиҳанда ба шахси ҳуқуқӣ ва соҳибкори инфиродӣ барои пешбурди фаъолият ё амали муайян, бо нишон додани мӯҳлати он, бо риояи ҳатмии шартҳои иҷозатдиҳӣ дар намуди иҷозат, сертификат, хулоса, тасдиқи санад, мувофиқакунӣ, шаҳодатнома, аттестат, рухсатнома, бақайдгирӣ, супориш ва қарор, ба истиснои иҷозатнома (литсензия), дода мешавад (Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236);

- низоми иҷозатдиҳӣ - маҷмӯи расмиёти танзимкунандаи фаъолияти соҳибкорӣ аз ҷониби мақомоти иҷозатдиҳанда, ки ба додан, азнавбарасмиятдарорӣ, боздоштан, барқарор намудани амал ва бекор кардани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ, додани нусхаи дуюми (дубликати) ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ, пешбурди Феҳристи ягонаи давлатии электронии ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ ва феҳристи ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ, назорати риояи шартҳои иҷозатдиҳӣ аз ҷониби шахсони ҳуқуқӣ ва соҳибкорони инфиродӣ, додани амрномаҳо оид ба бартараф намудани вайронкунии ин шартҳо алоқаманд мебошанд (Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236);

- шартҳои иҷозатдиҳӣ - маҷмӯи талабот ва шартҳои муқаррарнамудаи Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки иҷро намудани онҳо аз ҷониби аризадиҳанда зимни гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ва (ё) дорандаи ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ҳангоми амалӣ кардани намуди дахлдори фаъолияти соҳибкорӣ ҳатмӣ мебошад (Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236);

- мақоми иҷозатдиҳанда - мақоми ваколатдори давлатие, ки тибқи Қонуни мазкур ҳуқуқи додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳиро дорад;

- аризадиҳанда - шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродие, ки ба мақоми иҷозатдиҳанда ариза ва ҳуҷҷатҳои заруриро барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ пешниҳод намудааст;

- дорандаи ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ - шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродие, ки барои амалӣ кардани намуди муайяни фаъолият ё амал ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дорад;

- масъулияти изҳоршуда - аз ҷониби аризадиҳанда изҳор кардани масъулияти худ оид ба риоя намудани шартҳои иҷозатдиҳӣ ҳангоми амалӣ намудани фаъолияти соҳибкорӣ (Қонуни ҶТ аз 23.07.2016 № 1340);

- маъқулдонии худ аз худ - расмиёте, ки дар натиҷаи он ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дода шуда, азнавбарасмиятдаровардашуда ва барқароршуда ҳисобида мешавад, агар мақоми иҷозатдиҳанда вобаста ба ариза дар мӯҳлат ва бо шартҳое, ки Қонуни мазкур пешбинӣ кардааст, бо огоҳонидани аризадиҳанда қарор қабул накарда бошад (Қонуни ҶТ аз 23.07.2016 № 1340);

- равзанаи ягона - расмиёти соддакардашудаи баррасии ариза барои додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ва санҷиши иттилооти пешниҳодгардида ва (ё) барои тасдиқ ба мақомоти ваколатдори давлатӣ супурдани он, агар бо дигар қонун тасдиқ намудани он бе ҷалби аризадиҳанда ба ин раванд пешбинӣ гардида бошад;

- низоми иттилоотии додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ - маҷмӯи воситаҳои барномавӣ, усулҳо ва расмиёт барои гирифтани дархости электронӣ, қабул, тартиб додан, коркард, супоридан, нигоҳдорӣ ва тафтиши пуррагии ҳуҷҷатҳои электронӣ ва барасмиятдарории ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703);

- шакли электронии иҷозатдиҳӣ - иҷозат дар шакли ҳуҷҷати электронӣ, ки бо истифода аз низоми иттилоотии додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ба расмият дароварда ва гирифта мешавад;

- барасмиятдарории электронии ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ барасмиятдарории ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ бо истифода аз технологияи иттилоотӣ - коммуникатсионӣ дар доираи ҳамгироии электронии байни мақомоти давлатӣ, ташкилоти ваколатдор ва дархосткунандагон;

- ҳамгироии байниидоравии электронӣ - мубодилаи маълумот байни мақомоти давлатӣ тавассути технологияҳои иттилоотӣ - коммуникатсионӣ;

- дархости электронии додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ - ҳуҷҷат барои додани иҷозат, ки тибқи шакли ягонаи электронии тасдиқшуда аз ҷониби дархосткунанда тартиб дода шудааст;

- махзани электронии ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ - ҷузъи низоми иттилоотии додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ, ки дорои маълумот оид ба ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳии ба субъектҳои фаъолияти соҳибкорӣ додашуда ва маълумоти дигари оморию таҳлилӣ мебошад (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703);

- феҳристи ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ - маҷмӯи маълумот оид ба ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳии додашуда, азнавбарасмиятдаровардашуда, боздошташуда, барқароркардашуда ва бекоркардашуда, ки аз ҷониби ҳар як мақоми иҷозатдиҳанда пеш бурда мешавад;

- Феҳристи ягонаи давлатии электронии ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ - манбаи ҷамъбастии маълумот ва иттилоот оид ба ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳие, ки дар низоми мустақим (он-лайн) дастрас мебошад.

Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи низоми иҷозатдиҳӣ

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи низоми иҷозатдиҳӣ ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат мебошад (Қонуни ҶТ аз 2.01.2020 № 1666).

Моддаи 3. Меъёрҳои муайянкунии намудҳои фаъолияте, ки бо додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ танзим карда мешаванд

Ба намудҳои фаъолияти бо роҳи додани иҷозат танзимшаванда чунин намудҳои фаъолияте мансубанд, ки ба яке аз меъёрҳои дар сархатҳои якум ва дуюм, инчунин ҳатман ба меъёри дар сархати сеюми ҳамин модда пешбинигардида ҷавобгӯй бошанд:

- зарурати истифодабарии захираҳои маҳдуди давлатӣ;

- зарурати муқаррар намудани шартҳо ва талаботи махсус нисбат ба фаъолият ва санҷиши риояи онҳо дар ҷараёни амалӣ намудани фаъолият бо мақсади роҳ надодан ба расонидани зиён ба ҳуқуқ, манфиатҳои қонунии шаҳрвандон, муҳити зист ва амнияти давлат;

- додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дигар расмиёти танзимкунандаи фаъолияти субъектҳои соҳибкориро, ки қонунгузорӣ барои ҷудо намудани захираҳои маҳдуди давлатӣ ва (ё) барои таъмин намудани риояи шартҳо ва талаботи махсус бо мақсади роҳ надодан ба расонидани зиён ба ҳуқуқу манфиатҳои қонунии шаҳрвандон, муҳити зист ва амнияти давлат муқаррар намудааст, такрор намекунад.

Моддаи 3(1). Тартиби ворид намудан, тағйир додан ва хориҷ кардани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ аз номгӯи ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ

(Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236)

1. Тартиби ворид намудан, тағйир додан ва хориҷ кардани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ аз номгӯи ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ танҳо бо роҳи ворид намудани тағйиру иловаҳо ба Қонуни мазкур анҷом дода мешавад.

2. Ҳангоми муқаррар намудани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳии нав бояд талаботи боби 3 Қонуни мазкур риоя карда шаванд (Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236).

Моддаи 4. Салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи низоми иҷозатдиҳӣ

Ба салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи низоми иҷозатдиҳӣ инҳо дохил мешаванд:

- муайян намудани мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи танзими низоми иҷозатдиҳӣ (Қонуни ҶТ аз 23.07.2016 № 1340);

- тасдиқи қоидаҳои гузаронидани санҷиши фаъолияти мақомоти давлатӣ оид ба риояи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи танзими низоми иҷозатдиҳӣ (Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236);

- тасдиқи қоидаҳои пешбурди Феҳристи ягонаи давлатии электронии ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ;

- тасдиқи қоидаҳои пешбурди феҳристи ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ.

Моддаи 5. Ваколатҳои мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи танзими низоми иҷозатдиҳӣ

Ба ваколатҳои мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи танзими низоми иҷозатдиҳӣ дохил мешаванд:

- санҷиши фаъолияти мақомоти давлатӣ оид ба риояи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи танзими низоми иҷозатдиҳӣ, инчунин ирсоли пешниҳод дар бораи бекор кардани қарорҳои ғайриқонунии мақомоти зикргардида (Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236);

- гузаронидани мониторинг вобаста ба татбиқи Қонуни мазкур;

- ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод намудани иттилооти ҳарсола аз рӯи натиҷаҳои мониторинги гузаронидашуда;

- натиҷагирӣ аз таҷриба дар танзими фаъолияти соҳибкорӣ бо роҳи додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ, таҳия ва пешниҳоди таклифҳо оид ба такмили қонунгузорӣ дар соҳаи танзими низоми иҷозатдиҳӣ;

- санҷиши санадҳои баҳодиҳии таъсири танзимноки лоиҳаҳои санадҳои меъёрии ҳуқуқии танзимкунандаи низоми иҷозатдиҳӣ ва пешниҳоди хулоса бо муҳокимаи ҳатмӣ бо субъектҳои фаъолияти соҳибкорӣ ва иттиҳодияҳои онҳо;

- пешбурди Феҳристи ягонаи давлатии электронии ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ.

Моддаи 6. Ваколатҳои мақомоти иҷозатдиҳанда

(Қонуни ҶТ аз 23.07.2016 № 1340)

Ба ваколатҳои мақомоти иҷозатдиҳанда дохил мешаванд (Қонуни ҶТ аз 23.07.2016 № 1340):

- додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ;

- азнавбарасмиятдарории ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ;

- боздоштани амали ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ;

- додани нусхаи дуюми (дубликати) ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ;

- дароз кардани мӯҳлати амали ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ;

- рад кардан аз додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ;

- қатъ кардани мӯҳлати амали ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ;

- бекор кардани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ дар ҳолатҳои муқаррарнамудаи моддаи 28 Қонуни мазкур;

- пешбурди феҳристи ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ;

- тасдиқи намунаи ариза, санади надоштани иҷозат ва огоҳинома барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ (Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236);

- муайян намудани намунаи ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ (Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236);

- амалӣ намудани расмиёти иҷозатдиҳӣ барои додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ дар шакли электронӣ тавассути низоми иттилоотии додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703);

- фиристодани дархости электронӣ ба мақомоти давлатӣ оид ба пешниҳоди ҳуҷҷатҳо ва маълумот, ки барои додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ зарур мебошанд (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703);

- назорати риояи талабот ва шартҳои ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ аз ҷониби дорандагони ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ.

Моддаи 7. Амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ

1. Намуди фаъолияте, ки барои амалӣ намудани он ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дода шудааст, танҳо аз ҷониби шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродии ҳуҷҷати иҷозатдиҳиро гирифта, иҷро шуда метавонад.

2. Амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон паҳн мегардад.

3. Дар ҳолатҳое, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва (ё) санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ намудаанд, амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ метавонад берун аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон низ паҳн гардад (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703).

Моддаи 8. Мӯҳлати амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ

Ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ба мӯҳлати номаҳдуди амал ва барои намудҳои фаъолияте, ки бояд иҷозатнома (литсензия) гирифта шавад, ба мӯҳлати амали иҷозатнома дода мешавад.

Моддаи 9. Маблағгузорӣ ва пардохтҳо барои додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ

1. Маблағгузорӣ ва пардохтҳо барои додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ дар доираи маблағҳое амалӣ мегарданд, ки аз буҷетҳои дахлдор барои нигоҳдории мақомоти иҷозатдиҳанда ҷудо карда мешаванд.

2. Барои баррасии ариза оид ба додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ барои намудҳои фаъолияти дар Қонуни мазкур пешбинишуда, пардохти иҷозатдиҳӣ баробар ба як нишондиҳанда барои ҳисобҳо ситонида мешавад, ки он баргардонида намешавад.

3. Барои додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ баробар ба ду нишондиҳанда барои ҳисобҳо пардохт ситонида мешавад.

4. Маблағҳои пардохти иҷозатдиҳӣ ба буҷети давлатӣ гузаронида мешаванд.

5. Дар сурати тамдиди мӯҳлати амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ баробар ба додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ пардохт ситонида мешавад.

Моддаи 10. Коргузорӣ дар соҳаи додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ

1. Нисбати ҳар як шахси ҳуқуқӣ ва соҳибкори инфиродие, ки барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ариза додааст, мақоми иҷозатдиҳанда парванда тартиб дода, барои ҳар як намуди ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ, пешбурди дафтари бақайдгирии аризаҳо ва ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳии додашударо ба роҳ мемонад.

2. Дар парванда ҳамаи ҳуҷҷатҳое, ки аз тарафи аризадиҳанда ворид шудаанд, инчунин нусхаҳои қарорҳо ва амрномаҳои мақоми иҷозатдиҳанда марбут ба аризадиҳанда нигоҳ дошта мешаванд.

3. Дар дафтари бақайдгирии аризаҳо ва ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳии додашуда маълумот оид ба аризадиҳанда, санаи ворид шудани ҳуҷҷат, сана ва рақами қарорҳои қабулнамудаи мақоми иҷозатдиҳанда, санаи додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ва имзои шахси масъул ва шахсе, ки ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ гирифтааст, сабт карда мешаванд.

4. Мақоми иҷозатдиҳанда феҳристи ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳии додашударо таҳия менамояд ва пеш мебарад.Дар доираи низоми иттилоотии додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ махзани электронии ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ пеш бурда мешавад (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703).

5. Дар феҳристи ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ маълумоти зерин нишон дода мешаванд:

- маълумот оид ба аризадиҳанда (номи шахси ҳуқуқӣ, барои соҳибкори инфиродӣ - насаб, ном ва номи падар);

- намуди ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

- сана ва рақами қарор (амр, фармон, фармоиш) дар бораи додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

- силсила, рақам ва санаи додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

- маълумот дар бораи азнавбарасмиятдарории ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ва дар сурати аз нав ба расмият даровардани он, додани нусха ва нусхаи дуюми (дубликати) ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

- асос, сана ва рақами қарор (амр, фармон, фармоиш) дар бораи бартараф кардани вайронкунии шартҳои ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

- асос, сана ва рақами қарор (амр, фармон, фармоиш) дар бораи боздоштан ва барқарор кардани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

- асос, сана ва рақами қарор (амр, фармон, фармоиш) дар бораи бекор кардани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

- асос, сана ва рақами қарор (амр, фармон, фармоиш) дар бораи беэътибор донистани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ (Қонуни ҶТ аз 26.07.2014 № 1103);

- асос, сана ва рақами қарор (амр, фармон, фармоиш) дар бораи қатъ намудани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ (Қонуни ҶТ аз 23.07.2016 № 1340).

6. Иттилооти дар феҳристи ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ мавҷудбуда ошкоро ва дастрас мебошад.

7. Хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 23.12.2021 № 1821).

БОБИ 2. ПРИНСИПҲОИ ТАНЗИМИ НИЗОМИ ИҶОЗАТДИҲӢ

Моддаи 11. Принсипҳои асосии низоми иҷозатдиҳӣ

1. Принсипҳои асосии низоми иҷозатдиҳии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз инҳо иборат мебошанд:

- шаффофияти қабули қарорҳо, танзимкунӣ ва пешбинишаванда будани ҷараёни додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ;

- муқаррар намудани тартиби ягонаи додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ;

- масъулияти изҳоршуда;

- равзанаи ягона;

- маъқулдонии худ аз худ;

- мутаносибии манфиатҳои ҷомеа ва ҳуқуқҳои субъектҳои фаъолияти соҳибкорӣ ҳангоми муқаррар намудани зарурати пешбурди ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

- арзёбии таъсири танзимкунанда дар ҳолати ҷорӣ кардани намудҳои нави ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ.

2. Ҳама гуна шубҳа, ихтилофот ва нофаҳмиҳо дар санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ, ки бо низоми иҷозатдиҳӣ алоқаманд мебошанд, ба манфиати субъекти фаъолияти соҳибкорӣ шарҳ дода мешаванд.

Моддаи 12. Шаффофияти қабули қарорҳо, танзимкунӣ ва пешбинишаванда будани ҷараёни додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ

1. Мақомоти иҷозатдиҳанда ӯҳдадоранд, ки дар бораи лоиҳаҳои санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ оид ба низоми иҷозатдиҳӣ иттилоъ диҳанд ва шаффофияти фаъолияти худро роҷеъ ба қабули қарорҳо бо роҳи ҷалб намудани субъектҳои фаъолияти соҳибкорӣ дар ҷараёни таҳияи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ ва қабули қарорҳо оид ба низоми иҷозатдиҳӣ таъмин намоянд.

2. Мақомоти иҷозатдиҳанда шаффофияти танзими низоми иҷозатдиҳиро тавассути дастрасии озод ба таҳияи лоиҳаҳои санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ ва интишори онҳо тибқи Қонуни мазкур таъмин менамоянд.

3. Маълумот оид ба ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ ба Феҳристи ягонаи давлатии электронии ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ (минбаъд-Феҳристи электронӣ) баъди интишори онҳо дар нашрияҳои расмӣ ворид карда мешаванд.

4. Дастрасӣ ба Феҳристи электронӣ ройгон буда, аз тариқи шабакаи интернет амалӣ карда мешавад.

Моддаи 13. Тартиби ягонаи додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ

1. Тартиби ягонаи додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ бо Қонуни мазкур муқаррар гардида, аз инҳо иборат мебошад:

- пардохти маблағи баррасии ариза барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

- муайян будани мақсади гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

- риояи тартиби пешниҳоди ариза ва баррасии он;

- пурра будани номгӯи ҳуҷҷатҳое, ки барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ зарур мебошанд;

- асосноккунии сабаби рад намудан аз додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

- дар ҳолатҳои зарурӣ додани нусхаи дуюми (дубликати) ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

- сари вақт азнавбарасмиятдарории ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

- асосноккунии боздоштан, барқарор намудан, бекор кардан ва қатъ намудани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

2. Мақомоти иҷозатдиҳанда наметавонанд тартиби дигари додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳиро муқаррар намоянд.

Моддаи 14. Масъулияти изҳоршуда

1. Барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ роҳбари шахси ҳуқуқӣ ё шахси ваколатдорнамудаи ӯ ё соҳибкори инфиродӣ ба мақоми иҷозатдиҳандаи дахлдор шахсан, бо мактуби фармоишӣ ё ба воситаи почтаи электронӣ (дар шакли ҳуҷҷати электронӣ бо имзои рақамӣ) аризаи имзошударо пешниҳод менамояд, ки тибқи он аризадиҳанда барои риоя кардани шартҳои ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ҳангоми амалӣ намудани фаъолияти соҳибкорӣ ва барои эътимоднок будани ҳуҷҷатҳои пешниҳодгардида масъулиятро ба дӯш мегирад.

2. Принсипи масъулияти изҳоршуда ҳангоми додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳии муқаррарнамудаи сархатҳои дуюм ва сеюми банди 2), сархатҳои дуюм ва сеюми банди 3), сархатҳои якум, дуюм, сеюм, чорум, панҷум ва ҳафтуми банди 4), банди 5), сархати якуми банди 6), сархатҳои якум ва дуюми банди 7), сархатҳои якум, дуюм ва сеюми банди 8), бандҳои 9) - 11), 13) - 16), сархатҳои дуюм, сеюм ва шашуми банди 17) моддаи 29 Қонуни мазкур татбиқ намегардад (Қонуни ҶТ аз 18.03.2022 № 1863).

Моддаи 15. Равзанаи ягона

1. Додани ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ аз рӯи принсипи равзанаи ягона ба воситаи ҳамгироии байниидоравии электронӣ бо истифода аз низоми иттилоотии додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ амалӣ карда мешавад.

2. Мақомоти давлатӣ бо дархости мақоми иҷозатдиҳӣ ҳуҷҷатҳои электронӣ, иттилоот ва ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳиро дар мӯҳлати панҷ рӯзи корӣ баъд аз гирифтани дархости дахлдор ирсол мекунанд.

3. Агар мақоми давлатӣ дар мӯҳлати муқаррарнамудаи Қонуни мазкур ба дархости мақоми иҷозатдиҳӣ ва ё дигар мақомоти ваколатдори давлатӣ ҷавоб надиҳад, ҳуҷҷатҳо ва иттилооти дахлдор мувофиқашуда ва ё тасдиқшуда ҳисобида мешаванд (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703).

Моддаи 16. Маъқулдонии худ аз худ

1. Ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ додашуда ё вобаста ба ҳолатҳо мӯҳлати амали он тамдидшуда ҳисобида мешавад, агар мақоми иҷозатдиҳанда дар мӯҳлати дар Қонуни мазкур пешбинигардида оид ба додан ё тамдид намудани мӯҳлати амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳии дахлдор ба аризадиҳанда ҷавоб надода бошад.

2. Пас аз гузаштани мӯҳлати муқаррарнамудаи Қонуни мазкур барои додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ва дар сурати набудани огоҳиномаи хаттӣ аз ҷониби мақоми иҷозатдиҳанда, аризадиҳанда метавонад ба фаъолияте, ки барои он ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дархост намудааст, оғоз намояд.

3. Расмиёти маъқулдонии худ аз худ нисбат ба ҳамаи ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳии аз ҷониби мақоми иҷозатдиҳанда додашаванда, ба истиснои ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ, ки мувофиқи сархатҳои дуюм ва чоруми банди 2), сархатҳои дуюм ва сеюми банди 3), сархати панҷуми банди 4), сархати якуми банди 5), сархати сеюми банди 8), бандҳои 9), 11), 15) ва 16), сархати шашуми банди 17) моддаи 29 Қонуни мазкур дода мешаванд, татбиқ карда мешавад (Қонуни ҶТ аз 18.03.2022 № 1863).

4. Ҷавоби манфии мақоми иҷозатдиҳанда, ки дар мӯҳлати пешбининамудаи Қонуни мазкур барои додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дода шудааст, ба маъқулдонии худ аз худ баробар карда намешавад.

5. Дар сурати ошкор кардани носаҳеҳӣ дар ҳуҷҷатҳои пешниҳодшуда мақоми иҷозатдиҳанда дар ин хусус аризадиҳандаро на дертар аз панҷ рӯзи корӣ қабл аз гузаштани мӯҳлате, ки Қонуни мазкур барои додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳии дахлдор пешбинӣ намудааст, огоҳ менамояд.

6. Агар пас аз додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳие, ки дар асоси он оғоз намудани соҳибкорӣ ва (ё) пешбурди он иҷозат дода мешавад, мақоми иҷозатдиҳанда далели иҷро нагардидани ягон шарти муҳими барои додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ пешбинигардидаро муқаррар намояд, мақоми иҷозатдиҳанда дорандаи ҳуҷҷатро дар бораи носаҳеҳиҳои ошкоргардида на дертар аз як моҳи баъди гузаштани мӯҳлате, ки Қонуни мазкур барои додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ пешбинӣ намудааст, огоҳ карда, дар айни ҳол тартиби бартараф кардани онҳо ва мӯҳлати иҷрои ин ӯҳдадориро муқаррар менамояд. Мӯҳлати муқарраргардида наметавонад аз сӣ рӯзи тақвимӣ кам ва аз шаст рӯзи тақвимӣ зиёд бошад.

7. Дар сурати ба вуҷуд омадани ҳолати дар қисми 1 ҳамин модда пешбинигардида мақоми иҷозатдиҳанда ҳуҷҷати иҷозатдиҳиро дар мӯҳлати на зиёда аз панҷ рӯзи пас аз ба охир расидани мӯҳлати муқаррарнамудаи қисми 1 моддаи 22 Қонуни мазкур ба расмият медарорад.

8. Ҳангоми дар мӯҳлатҳои муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби мақомоти давлатии дахлдор ба дархосткунанда пешниҳод нагардидани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар доираи низоми иттилоотии додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ, низом онро додашуда меҳисобад (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703).

Моддаи 17. Мутаносибии манфиатҳои ҷомеа ва субъектҳои фаъолияти соҳибкорӣ

1. Муносибати мақомоти иҷозатдиҳанда бо субъектҳои фаъолияти соҳибкорӣ ба дараҷаи баробар бояд ба таъмини манфиатҳои ҷомеа ва ҳифзи ҳуқуқҳои соҳибкорон мусоидат намояд.

2. Санҷиши тартиби татбиқи фаъолияте, ки субъекти фаъолияти соҳибкорӣ дар асоси принсипҳои маъқулдонии худ аз худ ва масъулияти изҳоршуда амалӣ менамояд, аз ҷониби мақомоти иҷозатдиҳанда, ки мутобиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи санҷиши фаъолияти субъектҳои хоҷагидор" барои гузаронидани санҷишҳо ваколатдор карда шудаанд, амалӣ карда мешавад (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703).

Моддаи 18. Арзёбии таъсири танзимкунӣ

1. Арзёбии таъсири танзимкунии ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ асосноксозии дар асоси арзёбии хароҷот ва фоида амалишудаи зарурати ҷорӣ намудан ё тағйир додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ва таҳлили оқибатҳо барои соҳибкорӣ, аз ҷумла таъмини риояи ҳуқуқу манфиатҳои соҳибкорон ва давлат, ҳамчунин мутобиқат ба мақсадҳои сиёсати танзим ва принсипҳои муқаррарнамудаи Қонуни мазкурро ифода менамояд.

2. Санади арзёбии таъсири танзимкунӣ ҷузъи таркибии маълумотномаи асоскунанда ба лоиҳаи санади меъёрии ҳуқуқии танзимкунандаи низоми иҷозатдиҳӣ мебошад. Санади арзёбии таъсири танзимкунӣ зарурати қабул намудани лоиҳаи мушаххаси санади меъёрии ҳуқуқиро муайян мекунад, инчунин ҷиҳатҳои миқдорӣ ва сифатии таъсироти асосии (фоида ва хароҷоти) онро ба ҷомеа арзёбӣ менамояд (Қонуни ҶТ аз 26.07.2014 № 1103).

БОБИ 3. РАСМИЁТИ АРЗЁБИИ ТАЪСИРИ ТАНЗИМКУНИИ САНАДҲОИ МЕЪЁРИИ ҲУҚУҚИИ МУҚАРРАРКУНАНДА Ё ТАҒЙИРДИҲАНДАИ ҲУҶҶАТҲОИ ИҶОЗАТДИҲӢ

Моддаи 19. Стандартҳои сифат барои арзёбии таъсири танзимкунии санадҳои меъёрии ҳуқуқие, ки ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳиро муқаррар менамоянд ё тағйир медиҳанд

Санадҳои меъёрии ҳуқуқие, ки ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳиро муқаррар менамоянд ё тағйир медиҳанд, бояд ба стандартҳои зерини сифат мутобиқат кунанд:

1) Устуворӣ: ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ бояд ба принсипҳои бозорӣ асос ёбанд ва ба талаботҳои пешгӯишавандагӣ, шаффофияти қабули қарорҳо ва танзимкунӣ ҷавобгӯй бошанд. Ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳие, ки нисбати бақайдгирӣ, амалӣ намудан ва барҳамдиҳии фаъолияти соҳибкорӣ, рақобати озод, савдо ва сармоягузорӣ маҳдудиятҳо муқаррар менамоянд, бояд аз нуқтаи назари ҳифзи манфиатҳои ҷомеа асоснок карда шуда бошанд:

2) Самаранокии хароҷот: ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ бояд ҳалли камхарҷтари вазифаи дақиқ муайяншударо пешниҳод намоянд;

3) Фасеҳӣ ва самаранокӣ: ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ нишондиҳандаҳоеро муқаррар менамоянд, ки онҳо бояд аз ҷониби шахсоне ба даст оварда шаванд, ки ба онҳо дахл мекунанд ва наметавонанд тавассути ҷорӣ намудани технология ва усулҳое, ки барои ба муваффақият ноил гардидан зарур мебошанд, далелнок шарҳ дода шаванд.

4) Мутаносибӣ: санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ бояд ба таври баробар ба таъмини манфиатҳои ҷомеа ва ҳифзи ҳуқуқҳои соҳибкорон мусоидат намоянд.

Моддаи 20. Арзёбии таъсири танзимкунии ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ

1. Ҳар як мақоми давлатӣ то таҳияи лоиҳаи санади меъёрии ҳуқуқие, ки ҳуҷҷати иҷозатдиҳиро муқаррар менамояд ё тағйир медиҳад, арзёбии таъсири танзимкуниро амалӣ менамояд, ки аз инҳо иборат мебошад:

1) Муайян намудани масъала (проблема). Арзёбии таъсири танзимкунӣ масъалаеро муайян мекунад, ки онро ҳал кардан зарур аст, инчунин натиҷаҳои имконпазири танзим аз ҷониби давлатро муқаррар менамояд. Муайянкунии масъала бояд унсурҳои зеринро дар бар гирад:

- ҷузъиёти ҳуқуқӣ, ки тартиби ба ваколати мақоми идоракунӣ мансуб донистани масъаларо барои танзимкунии давлатӣ нишон медиҳад;

- ҷузъиёти таҳлилӣ, ки сабаби ба вуҷуд омадани масъаларо шарҳ медиҳад ва аҳамиятнокии онро муайян менамояд;

- арзёбии оқибатҳои эҳтимолӣ дар сурате, ки амалҳои дигар анҷом дода нашаванд;

- муайян намудани ҳадафҳои амалҳои давлат.

2) Арзёбии хароҷот ва фоидаи асосии дахолати давлатӣ. Арзёбии таъсири танзимкунӣ нишондиҳандаҳои сифатӣ ва миқдории оқибатҳои асосии имконпазири дахолати давлатиро муқаррар менамояд (Қонуни ҶТ аз 23.07.2016 № 1340):

- оқибатҳои манфӣ ё хароҷот дар натиҷаи дахолати давлатӣ;

- оқибатҳои мусбат ё фоида дар натиҷаи дахолати давлатӣ;

- камбудиҳои асосии таъсири имконпазири дахолати давлатӣ.

3) Арзёбии роҳҳои алтернативӣ. Арзёбии таъсири танзимкунӣ на камтар аз ду роҳи алтернативиро, ки барои ҳалли масъала ба инобат гирифта мешаванд, пешниҳод менамояд. Яке аз роҳҳои ҳатмии алтернативӣ ягон чора наандешидан мебошад. Алтернативаҳои дигар бояд аз инҳо бар оянд:

- мутобиқ гардонидани ҳуҷҷати иҷозатдиҳии амалкунанда;

- иваз намудани механизми ҷории ҳуҷҷати иҷозатдиҳии амалкунанда;

- тадбирҳои иттилоотӣ ва маърифатӣ;

- танзими инфиродӣ;

- танзими инфиродӣ ё танзим аз ҷониби тарафи сеюм;

- фишангҳои бозорӣ, аз ҷумла боҷҳо.

4) Баргузор намудани муҳокима. Арзёбии таъсири танзимкунӣ тарафҳои манфиатдори асосиеро, ки танзим метавонад ба онҳо дахл кунад, муайян менамояд ва тартиби анҷомдиҳии раванди муҳокима ва мувофиқасозӣ бо ин тарафҳоро тавзеҳ медиҳад. Ин намуди таҳлил эҳтиёҷоти асосиро ба маълумот ва чӣ тавр ба қонеъ гардонидани эҳтиёҷоти дахлдор мусоидат намудани муҳокимаҳоро муқаррар менамояд.

5) Тавсияҳо. Таҳиягари арзёбии таъсири танзимкунӣ андешидани тадбирҳои муайянеро, ки дар заминаи меъёрҳои дар моддаи 21 Қонуни мазкур пешбинигардида асоснок карда шудаанд, тавсия медиҳад.

6) Ҳисобот оид ба арзёбии анҷомдодашудаи таъсири танзимкунӣ. Ҳисоботи таъсири танзимкунӣ аз ҷониби таҳиякунандаи лоиҳаи санади меъёрии ҳуқуқӣ пешниҳод карда мешавад ва инҳоро дар бар мегирад (Қонуни ҶТ аз 26.07.2014 № 1103):

- тавсифи раванди муҳокимаи тарафҳои манфиатдор;

- ҷамъбасткунии роҳҳои алтернативӣ;

- ҷадвали таҳлилии мулоҳизаҳо, шарҳу эзоҳот ва пешниҳодҳое, ки дар марҳилаи таҳияи арзёбии таъсири танзимкунӣ ворид карда шудаанд;

- қарор оид ба баррасии лоиҳаи санади меъёрии ҳуқуқӣ бе таҳлили иловагӣ, қабул бе таҳлили пешакии таҳияи лоиҳаи санади меъёрии ҳуқуқӣ;

- гузаронидани таҳлили муфассали зарурати лоиҳа дар асоси таҳлили ниҳоии оқибатҳои танзимкунӣ.

2. Арзёбии таъсири танзимкунӣ барои таҷдиди назар гардидан аз ҷониби мақоми давлатӣ ва барои муҳокимаи ҷамъиятӣ пешниҳод карда мешавад. Мӯҳлати баррасӣ ва додани хулоса сӣ рӯзро ташкил медиҳад.

3. Мақоми давлатӣ лоиҳаи санади меъёрии ҳуқуқиро таҳия ва арзёбии ниҳоии таъсири танзимкуниро ба он замима менамояд.

4. Мақоми давлатӣ лоиҳаи санади меъёрии ҳуқуқӣ ва арзёбии ниҳоии таъсири танзимкуниро мутобиқи хулосаҳои гирифташуда ва муҳокимаи ҷамъиятӣ такмил медиҳад ва ҷадвали ихтилофотро таҳия менамояд.

БОБИ 4. РАСМИЁТИ ДОДАНИ ҲУҶҶАТИ ИҶОЗАТДИҲӢ

Моддаи 21. Пешниҳоди ариза барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ

1. Барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ аризадиҳанда ё шахси ваколатдори ӯ аризаи имзошудаи намунааш аз ҷониби мақоми иҷозатдиҳанда муқарраргардидаро шахсан, бо мактуби фармоишӣ ё ба воситаи почтаи электронӣ (дар шакли ҳуҷҷати электронӣ бо имзои рақамӣ,инчунин дархости электронии додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ тибқи шакли ягона дар доираи низоми иттилоотии додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ), ки маълумоти зеринро дар бар мегирад, ба мақоми дахлдор пешниҳод менамояд (Қонуни ҶТ аз 23.07.2016 № 1340, аз 04.07.2020 № 1703):

- ном, шакли ташкилию ҳуқуқӣ, суроғаи ҷойгиршавӣ ва рақами ягонаи мушаххаси шахси ҳуқуқӣ ё ному насаб, суроға ва рақами ягонаи мушаххаси соҳибкори инфиродӣ;

- фаъолият ё амале, ки барои амалӣ намудани он аризадиҳанда мехоҳад ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ гирад;

- аз ҷониби аризадиҳанда ба зиммаи худ гирифтани масъулият барои риоя намудани шартҳои иҷозатдиҳии ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ҳангоми амалӣ намудани фаъолият ва барои эътимоднокии ҳуҷҷатҳои пешниҳодшуда.

2. Ҳангоми ба сомонаи мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи танзими низоми иҷозатдиҳӣ бо имзои электронӣ фиристодани аризаи электронӣ барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ замимаҳои он дар шакли электронӣ (нусхабардории ҳуҷҷатҳои аслӣ) пешниҳод карда мешаванд. Ба ариза барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ, ба ғайр аз маълумоти дар қисми 1 ҳамин модда пешбинигардида, нусхаи ҳуҷҷатҳои зерин замима карда мешавад:

- шаҳодатномаи бақайдгирии давлатии шахси ҳуқуқӣ ва соҳибкори инфиродӣ;

- расиди пардохт барои баррасии ариза (Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236).

3. Ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар асоси ҳуҷҷатҳои муқаррарнамудаи Қонуни мазкур дода мешавад. Талаб кардани ҳуҷҷатҳои дигар аз ҷониби мақоми иҷозатдиҳанда манъ аст.

4. Ҳуҷҷатҳо дар шакли нусха пешниҳод карда мешаванд. Маълумоте, ки дар ҳуҷҷат ва иттилооти пешниҳодгардида зикр ёфтааст тибқи расмиёти равзанаи ягона санҷида мешаванд.

5. Аризае, ки барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ пешниҳод мегардад ва ҳуҷҷатҳои ба он замимагардида аз рӯи номгӯй ба қайд гирифта мешаванд. Нусхаи номгӯйи мазкур, ки бо имзои шахси масъули мақоми иҷозатдиҳанда бо сабти санаи бақайдгирии ариза тасдиқ карда шудааст, ба аризадиҳанда фиристода (супурда) мешавад. Мақоми иҷозатдиҳанда аризадиҳандаро аз хусуси қабул намудани аризаи электронӣ дар шакли электронӣ хабар мекунад (Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236).

6. Ариза барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар ҳолатҳои зерин ба қайд гирифта намешавад:

- имзо шудан аз ҷониби шахсе, ки барои ин ваколат надорад;

- агар ҳуҷҷатҳо бе риояи талаботи моддаи мазкур ба расмият дароварда шуда бошанд.

7. Дар бораи рад кардани бақайдгирии ариза барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ аризадиҳанда шахсан, бо мактуби фармоишӣ ё ба воситаи почтаи электронӣ (дар шакли ҳуҷҷати электронӣ бо имзои рақамӣ) дар мӯҳлати на бештар аз се рӯзи кории пас аз рӯзи муроҷиат намудан, бо нишондоди асос барои рад намудани бақайдгирии ариза огоҳонида мешавад.

8. Баъди бартараф намудани камбудиҳое, ки боиси рад кардани бақайдгирии ариза барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ гардидаанд, аризадиҳанда метавонад аризаи нав пешниҳод кунад ва он бояд тибқи тартиби муқарраргардида баррасӣ карда шавад.

Моддаи 22. Қарор дар бораи додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ё дар бораи рад кардани ариза барои гирифтани он

1. Мақоми иҷозатдиҳанда дар асоси ариза барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ва ҳуҷҷатҳои ба он замимагардида дар бораи додан ё рад намудан аз додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар мӯҳлати на бештар аз даҳ рӯзи корӣ аз рӯзи бақайдгирии он қарор қабул менамояд.

2. Иттилоъ оид ба қабули қарор дар бораи додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ба аризадиҳанда на дертар аз рӯзи кории ояндаи баъди қабули қарор дода мешавад.

3. Додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар шакли электронӣ тавассути низоми иттилоотии додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ амалӣ карда мешавад. Иҷозате, ки дар шакли электронӣ дар доираи низоми мазкур дода шудааст, ҳамчун ҳуҷҷати ҳомили коғазии он эътибори ҳуқуқӣ дорад (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703).

4. Ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар он сурат додашуда эътироф мегардад, ки агар мақоми иҷозатдиҳанда дар мӯҳлати муқаррарнамудаи Қонуни мазкур ба аризадиҳанда ҷавоб надода бошад. Баъди гузаштани мӯҳлате, ки барои огоҳонидан дар бораи рад гардидани бақайдгирии ариза барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ, дар бораи рад гардидани он ё дар бораи қабули қарор оид ба додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ муқаррар карда шудааст, ба шарти вуҷуд надоштани огоҳиномаи хаттӣ дар бораи сабабҳои рад гардидани бақайдгирии ариза барои гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ва (ё) рад кардани он аризадиҳанда метавонад фаъолиятеро, ки барои он ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дархост карда буд, тибқи принсипи маъқулдонии худ аз худ амалӣ намояд.

5. Дар сурати ба вуҷуд омадани ҳолати маъқулдонии худ аз худ мақоми иҷозатдиҳанда ӯҳдадор аст ҳуҷҷати иҷозатдиҳиро дар мӯҳлати муқаррарнамудаи қисми 1 ҳамин модда пешниҳод намояд.

Моддаи 23. Рад кардан аз додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ

1. Асосҳои рад кардан аз додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ аз инҳо иборат мебошанд:

- аз ҷониби аризадиҳанда дар ҳаҷми пурра пешниҳод нагардидани ҳуҷҷатҳо;

- ошкор гардидани маълумоти носаҳеҳ дар ҳуҷҷатҳое, ки аризадиҳанда пешниҳод намудааст;

- хулосаи манфии асоснокшуда оид ба натиҷаҳои тадқиқот, муоинаҳо ё дигар арзёбиҳои илмӣ ва техникӣ дар сурате, ки гузаронидани онҳо ҳатмӣ бошанд.

2. Рад кардан аз додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ бо асосҳои дигаре, ки Қонуни мазкур муқаррар накардааст, манъ аст.

3. Дар огоҳиномаи хаттӣ дар бораи рад кардан аз додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ бояд сабабҳои рад кардан ва мӯҳлате, ки дар давоми он аризадиҳанда сабабҳои дар сархатҳои якум ва дуюми қисми 1 ҳамин модда зикргардидаро бартараф карда, метавонад ҳуҷҷатҳоро барои баррасии такрорӣ пешниҳод намояд, зикр карда шаванд. Мӯҳлате, ки дар давоми он аризадиҳанда метавонад камбудиҳои ошкоршударо бартараф намояд ва ҳуҷҷатҳоро барои баррасии такрорӣ пешниҳод кунад, наметавонад камтар аз даҳ рӯзи корӣ аз рӯзи гирифтани огоҳиномаи хаттӣ дар бораи рад кардан аз додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ бошад.

4. Дар сурати аз ҷониби аризадиҳанда бартараф шудани камбудиҳое, ки барои рад кардан аз додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар мӯҳлати муқарраргардида асос шудаанд, баррасии такрории ҳуҷҷатҳо аз ҷониби мақоми иҷозатдиҳанда дар мӯҳлати на зиёда аз се рӯзи кории баъди рӯзи гирифтани ариза оид ба бартараф кардани сабабҳои рад кардан ва ҳуҷҷатҳои дахлдори тасдиқкунандаи бартараф кардани сабабҳои рад кардан амалӣ карда мешавад.

5. Ҳангоми баррасии такрории ҳуҷҷатҳо аз ҷониби мақоми иҷозатдиҳанда овардани он сабабҳое, ки пештар дар шакли хаттӣ ба аризадиҳанда баён нашуда буданд, мумкин нест, ба истиснои овардани сабабҳои рад кардане, ки бо ҳуҷҷатҳои тасдиқкунандаи бартараф гардидани сабабҳои пештар зикргардида алоқаманд мебошанд.

6. Барои такроран баррасӣ кардани ариза боҷ ситонида намешавад.

7. Аризае, ки баъди гузаштани мӯҳлати дар огоҳинома оид ба рад кардан аз додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ зикргардида пешниҳод шудааст, аз нав пешниҳодгардида ҳисобида мешавад ва аз ҷониби мақоми иҷозатдиҳанда бо тартиби умумӣ баррасӣ карда мешавад.

8. Шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродӣ ҳуқуқ дорад тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон нисбати қарори мақоми иҷозатдиҳанда дар бораи рад кардан аз додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ, инчунин аз амалҳои (беамалии) шахси мансабдори мақоми иҷозатдиҳанда шикоят пешниҳод намояд.

Моддаи 24. Азнавбарасмиятдарории ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ

1. Дар сурати азнавташкилдиҳии шахси ҳуқуқӣ, тағйир ёфтани номи он ё макони ҷойгиршавӣ (суроғаи почтавӣ) шахси ҳуқуқӣ ё вориси ҳуқуқии он ӯҳдадор аст дар мӯҳлати ҳафт рӯзи кории баъди гузаштани расмиёти бақайдгирии давлатӣ бо сабаби азнавташкилдиҳӣ, тағйир ёфтани номи он ё макони ҷойгиршавӣ (суроғаи почтавӣ) ба мақоми иҷозатдиҳанда ариза дар бораи аз нав барасмиятдарориро бо замима намудани ҳуҷҷатҳои тасдиқкунандаи маълумотҳои зикргардида, нусхаи шаҳодатнома дар бораи бақайдгирии давлатӣ, нусхаи огоҳинома дар бораи тағйир ёфтани макони ҷойгиршавӣ, ки ба мақоми бақайдгирӣ фиристода мешаванд, пешниҳод намояд.

2. Дар сурати тағйир ёфтани ному насаб ё ҷойи истиқомати худ, соҳибкори инфиродӣ ӯҳдадор аст дар мӯҳлати ҳафт рӯзи кории баъди ворид кардани тағйироти дахлдор ба мақоми иҷозатдиҳанда ариза дар бораи азнавбарасмиятдарории ҳуҷҷати иҷозатдиҳиро бо замима намудани ҳуҷҷатҳои тасдиқкунандаи маълумоти зикргардида пешниҳод намояд.

3. Аризадиҳанда ҳуҷҷатҳоро ба мақоми иҷозатдиҳанда тавассути мактуби фармоишӣ ё ба воситаи почтаи электронӣ, факс, шахсан ё бо воситаи дигаре, ки муайян кардани аризадиҳанда ва санаи аз ҷониби мақоми иҷозатдиҳанда гирифтани ҳуҷҷатҳоро имконпазир мегардонад, ирсол менамояд.

4. То азнавбарасмиятдарории ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ шахси ҳуқуқӣ ё вориси ҳуқуқии он ё соҳибкори инфиродие, ки дар бораи азнавбарасмиятдарории ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ариза пешниҳод намудааст, амалҳо ва (ё) фаъолияти дар он зикргардидаро дар асоси нусхаи аризаи пешниҳоднамуда дар хусуси азнавбарасмиятдарории ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ бо қайди мақоми иҷозатдиҳанда оид ба санаи қабули ариза иҷро мекунад ё амалӣ менамояд.

5. Ҳангоми азнавбарасмиятдарории ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ мақоми иҷозатдиҳанда ба феҳристи ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳии додашуда тағйироти дахлдор ворид менамояд.

6. Азнавбарасмиятдарорӣ ва додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар мӯҳлати на бештар аз панҷ рӯзи кории баъди рӯзи аз ҷониби мақоми иҷозатдиҳанда гирифтани ариза дар бораи азнавбарасмиятдарории ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ бо замимаи ҳуҷҷатҳои дахлдор ва ҳуҷҷате, ки ворид намудани пардохт барои азнавбақайдгирии ҳуҷҷати иҷозатдиҳиро тасдиқ мекунад, анҷом дода мешаванд.

7. Барои азнавбарасмиятдарории ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ баробар ба чоряки маблағе, ки барои баррасии ариза дар бораи додани ин ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар санаи супурдани ариза дар бораи азнавбарасмиятдарорӣ пардохта мешавад, маблағ ситонида мешавад.

8. Аз аризадиҳанда талаб кардани пешниҳоди ҳуҷҷатҳои дигаре, ки дар ҳамин модда пешбинӣ нагардидаанд, манъ аст.

Моддаи 25. Додани нусхаи дуюми (дубликати) ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ

1. Дар сурати гум ё фарсудашавии ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар асоси аризаи шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродӣ нусхаи дуюми (дубликати) ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дода мешавад.

2. Мақоми иҷозатдиҳанда ӯҳдадор аст нусхаи дуюми (дубликати) ҳуҷҷати иҷозатдиҳиро дар мӯҳлати на бештар аз панҷ рӯзи кории баъди рӯзи гирифтани ариза, нусхаи аслии ҳуҷҷати иҷозатдиҳиро дар сурати фарсудашавӣ ва ҳуҷҷати тасдиқкунандаи аз ҷониби аризадиҳанда ворид карда шудани пардохтро барои додани нусхаи дуюми (дубликати) ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ диҳад (фиристонад) (Қонуни ҶТ аз 23.07.2016 № 1340).

3. Барои додани нусхаи дуюми (дубликати) ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ баробар ба чоряки маблағи муқарраршуда дар санаи пешниҳод намудани ариза дар бораи додани нусхаи дуюм (дубликат) пардохт ситонида мешавад.

4. Аз аризадиҳанда талаб кардани ҳуҷҷатҳои дигаре, ки дар ҳамин модда пешбинӣ нагардидаанд, манъ аст.

Моддаи 26. Боздоштани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ

1. Амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ метавонад дар ҳолатҳои зерин боздошта шавад:

- ошкор гардидани вайронкунии талаботи Қонуни мазкур аз ҷониби шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродӣ;

- аз ҷониби шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродӣ иҷро нашудани қарорҳое, ки тибқи тартиби муқарраргардида қабул шудаанд ва онҳоро барои бартараф намудани вайронкуниҳои ошкоргардида ӯҳдадор мекунанд.

2. Мақоми иҷозатдиҳанда амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳиро ба мӯҳлати на бештар аз даҳ рӯзи корӣ боз медорад. Боздоштани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ба мӯҳлати бештар аз даҳ рӯзи корӣ аз ҷониби суд дар асоси аризаи мақоми иҷозатдиҳанда амалӣ мегардад.

3. Қарори мақоми иҷозатдиҳанда оид ба боздоштани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар шакли хаттӣ (аз тариқи факс, почтаи электронӣ) на дертар аз се рӯзи кории баъд аз қабули он ба шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродӣ расонида мешавад.

4. Мақоми иҷозатдиҳанда ӯҳдадор аст мӯҳлати бартараф намудани вайронкуниҳоеро,

ки боиси боздоштани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ гардидаанд, муқаррар намояд. Мӯҳлати бартараф намудани камбудиҳое, ки боиси боздоштани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ гардидаанд, наметавонад аз даҳ рӯзи кории баъди рӯзи аз ҷониби шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродӣ гирифта шудани қарор дар бораи боздоштани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ камтар бошад.

5. Дар сурати бартараф кардани ҳолатҳое, ки боиси боздоштани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ гардидаанд мақоми иҷозатдиҳанда дар бораи боздоштани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ қарор қабул кардааст, ӯҳдадор аст дар мӯҳлати се рӯзи кории баъди рӯзи гирифтани тасдиқнома оид ба бартараф кардани ҳолатҳои зикргардида дар бораи барқарор намудани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ қарор қабул кунад.

6. Нисбат ба қарори мақоми иҷозатдиҳанда дар бораи боздоштани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ тибқи тартиби муқарраргардида шикоят пешниҳод кардан мумкин аст.

7. Дар сурати аз ҷониби суд эътироф гардидани беасосии боздоштани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ мақоми иҷозатдиҳанда дар назди шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродӣ дар ҳаҷми зарари ба онҳо расонидашуда ҷавобгар мебошад. Зимнан аз лаҳзаи аз ҷониби суд эътироф гардидани беасосии боздоштан, амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ барқароршуда ҳисобида мешавад.

Моддаи 27. Қатъ гардидани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ

1. Амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар ҳолатҳои зерин қатъ мегардад:

- муроҷиат намудани шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродӣ бо ариза дар бораи қатъи амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ;

- барҳамдиҳии шахси ҳуқуқӣ - аз лаҳзаи барҳамдиҳӣ ё қатъ гардидани фаъолияти он дар натиҷаи азнавташкилдиҳӣ, ба истиснои табдилдиҳии он;

- қатъ гардидани амали шаҳодатнома ё патент дар бораи бақайдгирии давлатии соҳибкори инфиродӣ;

- вафот кардан, аз тарафи суд тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон маҳдуд кардани қобилияти амал, ғайри қобили амал эътироф кардан ё бедарак ғоибшуда эътироф карда шудани субъекти фаъолияти соҳибкорӣшахси воқеӣ;

- мунтазам (ду маротиба ё зиёда аз он) аз ҷониби шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродӣ вайрон кардани талаботи Қонуни мазкур дар давоми як сол, ки боиси вайрон гаштани ҳуқуқ, расонидани зиён, манфиатҳои қонунии шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ, ҳаёт ва саломатии шаҳрвандон, амнияти ҷамъиятӣ ва зарар ба муҳити зист шуда бошанд;

- аз ҷониби шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродӣ дар мӯҳлати муқаррарнамудаи мақоми иҷозатдиҳанда ё суд бартараф нагардидани ҳолатҳое, ки боиси боздоштани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ шудаанд;

- қатъ гардидани фаъолият ё амале, ки барои анҷом додани он ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дода шудааст.

2. Бо фаро расидани ҳолатҳое, ки дар сархатҳои дуюм, сеюм, чорум ва ҳафтуми қисми 1 ҳамин модда зикр гардидаанд, амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ қатъгардида ҳисобида мешавад.

3. Амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ аз ҷониби мақоми иҷозатдиҳанда дар ҳолатҳое, ки дар сархати якуми қисми 1 ҳамин модда зикр гардидаанд, аз ҷониби суд - дар ҳолатҳое, ки дар сархатҳои панҷум ва шашуми қисми 1 ҳамин модда зикр гардидаанд, қатъ карда мешавад.

4. Қарори мақоми иҷозатдиҳанда дар бораи қатъ намудани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар шакли хаттӣ на дертар аз се рӯзи баъди рӯзи қабул гардидани он ба маълумоти шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродӣ расонида мешавад. Дар муддати даҳ рӯзи баъди рӯзи гирифтани қарор дар бораи қатъ кардани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ он бояд ба мақоми иҷозатдиҳанда баргардонида шавад.

5. Оид ба қарори мақоми иҷозатдиҳанда дар бораи қатъ кардани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ тибқи тартиби муқарраргардида шикоят кардан мумкин аст.

6. Дар сурати аз ҷониби суд эътироф гардидани беасосии қатъ гардидани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ мақоми иҷозатдиҳанда дар назди шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродӣ дар ҳаҷми зарари ба онҳо расонидашуда ҷавобгар мебошад. Зимнан аз лаҳзаи аз ҷониби суд эътироф гардидани беасосии қатъ гардидани амали ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ, он барқароршуда ҳисобида мешавад.

Моддаи 28. Бекор кардани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ

1. Ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ дар ҳолатҳои зерин бекор карда мешавад:

- дар асоси аризаи шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродӣ - аз ҷониби мақоми иҷозатдиҳӣ;

- дар ҳолати муқаррар намудани ғайриқонунӣ будани қарори мақоми иҷозатдиҳанда оид ба додани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ ва муқаррар гардидани ҳолати гирифтани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ бо пешниҳоди ҳуҷҷатҳои қалбакӣ аз ҷониби мақомоти судӣ.

2. Дар муддати даҳ рӯзи баъди рӯзи аз ҷониби шахси ҳуқуқӣ ё соҳибкори инфиродӣ гирифтани қарори суд дар бораи бекор кардани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ, бояд он ба мақоми иҷозатдиҳанда баргардонида шавад.

3. Қарори суд дар бораи бекор кардани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ аз рӯзи додани он амал мекунад.

4. Оид ба қарори суд дар бораи бекор кардани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ тибқи тартиби муқарраргардида шикоят кардан мумкин аст.

5. Дар ҳолати боздоштан ва ё қатъ гардидани ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ мақоми иҷозатдиҳанда ё суд ҳуқуқ доранд оид ба қарори қабулшуда дар воситаҳои ахбори омма маълумот нашр намоянд.

БОБИ 5. МАҚОМОТИ ИҶОЗАТДИҲАНДА ВА НОМГӮИ ҲУҶҶАТҲОИ ИҶОЗАТДИҲӢ

(Қонуни ҶТ аз 23.07.2016 № 1340)

Моддаи 29. Мақомоти иҷозатдиҳанда ва номгӯи ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ

(Қонуни ҶТ аз 23.07.2016 № 1340)

1. Аз ҷониби мақомоти иҷозатдиҳанда ҳуҷҷатҳои зерин барои анҷомдиҳии фаъолияти муайян дода мешаванд (Қонуни ҶТ аз 23.07.2016 № 1340):

1) Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи бехатарии озуқаворӣ:

- иҷозати воридоти карантинӣ;

- аттестати байторию санитарии шароити истеҳсолот.

2) Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи назорати давлатии тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ:

- хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 23.12.2021 № 1821);

- хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 23.12.2021 № 1821);

- хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 23.12.2021 № 1821);

- шаҳодатномаи аккредитатсияи субъектҳои соҳибкории фармасевтӣ, аз ҷумла намояндагиҳои тиббии ташкилотҳои фармасевтии хориҷии ба фаъолият дар соҳаи фармасевтӣ машғулбуда;

- рухсатнома барои гузаронидани озмоишҳои клиникӣ;

- рухсатнома барои воридот ва содироти маводи доруворӣ ва молҳои тиббӣ;

- шаҳодатномаи воридот ва содироти маводи нашъадор, моддаҳои психотропӣ ва прекурсорҳои дар соҳаи тиб истифодашаванда (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703).

хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703)

3) Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи назорати санитарию эпидемиологӣ (Қонуни ҶТ аз 23.12.2021 № 1821):

- хулосаи санитарию эпидемиологӣ;

- мувофиқакунонии усулҳои нобудсозии пеститсидҳо ва заҳрхимикатҳои мӯҳлати истифодабариашон гузашта ва иҷозати истифодабарӣ надошта;

- мувофиқакунонии лоиҳаҳои биноҳои қабул ва нигоҳдории пораву партовҳои металлҳои сиёҳ ва ранга (нуқтаҳои қабул) ва таҷҳизоти он (Қонуни ҶТ аз 23.12.2021 № 1821);

4) Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи ҳифзи муҳити зист:

- иҷозат барои партофтани моддаҳои зараровар ба атмосфера;

- иҷозати истифодабарии махсуси об;

- иҷозат барои истифодабарии объекти олами ҳайвонот ва наботот;

- иҷозат барои истифодабарии ҷангал;

- хулосаи экспертизаи давлатии экологӣ;

- хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 25.12.2015 № 1267)

- иҷозат барои воридот ва содироти партовҳо барои истифодабарии такрорӣ;

- иҷозат барои бамеъёрдарории истеҳсол, истифодабарӣ, нобудсозӣ ва ҷойгир кардани партовҳо.

5) Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи заминсозӣ:

- сертификати ҳуқуқи истифодабарии замин барои хоҷагиҳои деҳқонӣ (фермерӣ);

- иҷозат барои истифодабарии системаҳои моҳворавии мавқеъмуайянкунӣ (GPS);

- иҷозат барои вайрон кардан ва барқароркунии нуқтаҳои нобудшудаи пойгоҳҳои шабакаи марзкашӣ ва аломатҳои марзӣ;

- иҷозат барои кӯчонидани аломатҳои беруна ё аз нав поягузорӣ кардани марказҳои нуқтаҳои геодезӣ.

6) Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи молия:

- шаҳодатнома барои гузаронидани бозиҳои лоторея;

- иҷозат барои истихроҷи канданиҳои фоиданоки пошхӯрда бо усули худфаъолӣ ва худбиёрӣ (Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236, аз 25.12.2015 № 1267, аз 2.01.2020 № 1666);

- шаҳодатнома барои сохтани маснуоти заргарӣ, дандонҳо аз металлҳои қиматбаҳо (Қонуни ҶТ аз 23.07.2016 № 1340).

7) Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи алоқа:

- иҷозат барои истифодабарии захираҳои рақамгузорӣ дар соҳаи алоқаи барқӣ;

- иҷозат барои истифодабарии радиобасомадҳо;

- иҷозат барои насб ва истифодабарии воситаҳои радиоэлектронӣ ва дастгоҳҳои дорои баландбасомаде, ки афканишоти радиозудӣ доранд ё манбаи мавҷҳои электромагнитӣ мебошанд;

- хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703) ;

- бақайдгирии шартномаҳои пайвастшавии байнишабакавӣ.

8) Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи назорати давлатии кӯҳкорӣ:

- шаҳодатномаи бақайдгирии иншооти истеҳсолии хатарнок дар феҳристи давлатӣ;

- иҷозат барои иҷрои корҳои таркишӣ;

- иҷозат барои пайваст намудани таҷҳизоти газӣ дар нақлиёти автомобилӣ;

- шаҳодатнома барои истифодабарии анборҳои маводи тарканда;

- шаҳодатнома барои харидани маводи тарканда (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703).

9) Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика:

- иҷозат барои пайвастшавии истифодабарандагон ба хатҳои барқӣ (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703). .

10) Мақоми ваколатдори давлатй дар соҳаи нақлиёт:

- хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703)

- мувофиқакунии убури роҳҳои автомобилгард бо каналҳо, хатҳои алоқа, интиқоли барқ, лӯлаҳои нафт, газ, об ва роҳҳои оҳан, таҷҳизоти пайвастшавӣ ва воридшавӣ;

- хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703)

- мувофиқакунии иҷроиши корҳои коркарди қум ва шағал дар маҷрои дарёҳо болотар ё поёнтар аз пулҳо ба масофаи на камтар аз 2 км;

- хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703)

- мувофиқакунии шартҳои техникии сохтани иншооти коммуникатсионӣ дар қитъаи ҳамшафати роҳҳои автомобилгарди истифодабарии умумӣ.

11) Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи авиатсияи гражданӣ (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703):

- иҷозат барои дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳавопаймоҳо қабул кардани мусофирон, бағоҷ, борҳо ва муросилот барои интиқоли ҳавоӣ дар ҳудуди ҷумҳурӣ (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703);

- иҷозат барои дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳавопаймоҳо қабул кардани мусофирон, бағоҷ, борҳо ва муросилот барои интиқоли ҳавоӣ ба қаламрави давлати хориҷӣ ва ё кашонидани онҳо аз ҳудуди давлати хориҷӣ ба қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703);

- иҷозат барои истифодабарии фазои ҳавоӣ;

- иҷозат барои парвози байналмилалии ҳавопаймоҳо;

- сертификати шахси ҳуқуқӣ, ки хизматрасонии техникӣ ва таъмири техникаҳои авиатсиониро анҷом медиҳад;

- шаҳодатномаи (сертификати) фурудгоҳ;

- иҷозат барои интиқоли ҳавоии борҳои хатарнок;

- шаҳодатномаи (сертификати) хадамоти таҷҳизоти аэронавигатсионӣ;

- шаҳодатномаи (сертификати) муассисаи авиатсионӣ (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703).

12) Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи меҳнат:

- хулоса оид ба риоя намудани талаботи ҳифзи меҳнат ҳангоми сохтмон, таҷдиди иншооти истеҳсолӣ, мошинҳо ва механизмҳо (Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236).

13) Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи меъморӣ ва шаҳрсозӣ:

- супориши меъморию банақшагирии объектҳои дорои аҳамияти ҷумҳуриявӣ ва стратегӣ, ки номгӯи онҳоро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ намудааст;

- иҷозат барои оғоз намудани корҳои сохтмонӣ дар объектҳои дорои аҳамияти ҷумҳуриявӣ ва стратегӣ, ки номгӯи онҳоро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ намудааст (Қонуни ҶТ аз 26.07.2014 № 1103).

14) Мақоми ваколатдори давлатии маҳаллӣ дар соҳаи меъморӣ ва шаҳрсозӣ:

- супориши меъморию банақшагирӣ;

- иҷозат барои оғоз намудани корҳои сохтмонӣ (Қонуни ҶТ аз 26.07.2014 № 1103).

15) Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи корҳои дохилӣ:

- иҷозат барои кашонидани маводи таркандаи таъиноти саноатӣ ва сахттаъсири заҳролуд (Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236);

- иҷозат барои нигохдории маводи таркандаи таъиноти саноатӣ ва сахттаъсири заҳролуд (Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236).

16) Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи танзими муомилоти қонунии прекурсорҳо:

- шаҳодатномаи воридот ва содироти прекурсорҳо.

- хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703)

17) Мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ:

- иҷозат барои обтаъминкунии ғайримутамаркази корхонаҳои алоҳидаи кишоварзӣ, обёрӣ намудани чарогоҳҳо;

- иҷозат барои ҷойгир кардани рекламаи берунӣ;

- қарор дар бораи ҷудо намудани қитъаи замин;

- иҷозати сохтмони бино ва иншоот дар шаҳри Душанбе (Қонуни ҶТ аз 4.04.2019 № 1590);

- хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 04.07.2020 № 1703)

- мувофиқакунии корҳо оид ба қабудизоркунии роҳҳо;

- иҷозат барои таъсиси шабакаҳои кабелии пахши барномаҳо (Қонуни ҶТ аз 23.12.2021 № 1821).

2. Мақомоти иҷозатдиҳанда ҳуқуқ надоранд ба субъектҳои соҳибкорӣ ҳуҷҷатҳоеро диҳанд, ки хусусияти иҷозатдиҳӣ дошта, дар номгӯи ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳӣ мавҷуд набошанд. Аз ҷониби дигар мақомоти давлати дар қисми 1 ҳамин модда пешбининагардида додани ҳуҷҷатҳои дорои хусусияти иҷозатдиҳӣ ба субъектҳои соҳибкорӣ манъ аст(Қонуни ҶТ аз 23.11.2015 № 1236, аз 23.07.2016 № 1340).

БОБИ 6. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ

Моддаи 30. Ҳалли баҳсҳо

Баҳсҳо дар соҳаи низоми иҷозатдиҳӣ тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳал карда мешаванд.

Моддаи 31. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

Моддаи 32. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

Президенти

Ҷумҳурии Тоҷикистон                                Эмомалӣ Раҳмон

ш.Душанбе

2 августи соли 2011 № 751

ҚАРОРИ МАҶЛИСИ НАМОЯНДАГОНИ МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Оид ба қабул намудани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи низоми иҷозатдиҳӣ"

Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор мекунад:

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи низоми иҷозатдиҳӣ" қабул карда шавад.

Раиси

Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии

Ҷумҳурии Тоҷикистон                                Ш. Зуҳуров

ш.Душанбе, 15 июни соли 2011, № 472

ҚАРОРИ МАҶЛИСИ МИЛЛИИ МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Оид ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи низоми иҷозатдиҳӣ"

Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистонро "Дар бораи низоми иҷозатдиҳӣ" баррасӣ намуда, қарор мекунад:

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи низоми иҷозатдиҳӣ" ҷонибдорӣ карда шавад.

Раиси

Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии

Ҷумҳурии Тоҷикистон                            М. Убайдуллоев

ш. Душанбе, 21 июли соли 2011 № 199

Пинҳон кардан
Таснифгар	Рақам	Ном	Мақомот	Сана	Ҳолат	Замима
ҚОНУН	751	ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ НИЗОМИ ИҶОЗАТДИҲӢ	Маҷлиси Олии ҶТ	02.08.2011	Аз эътибор соқитшуда	WORD PDF ZIP

Матни асосӣ:
Дидан

**ҚОНУНИ**

**ҶУМҲУРИИ** **ТОҶИКИСТОН**

**ДАР** **БОРАИ** **БАҲОДИҲИИ** **МУТОБИҚАТ**

(Ахбори маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2011, №7-8, мод. 613;

Қонуни ҶТ аз 01.08.2012с., №889)

Қонуни мазкур муносибатҳои ҳуқуқӣ ва ташкилиро дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқати объектҳо ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ танзим намуда, низоми ягонаи сиёсати давлатиро барои амалӣ сохтани баҳодиҳии мутобиқат таъмин менамояд.

**БОБИ** 1. **МУҚАРРАРОТИ** **УМУМӢ**

**Моддаи** 1. **Мафҳумҳои** **асосӣ**

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

- **баҳодиҳии** **мутобиқат** - фаъолият оид ба муайян кардани мутобиқати объектҳои баҳодиҳии мутобиқат ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ, ки санҷиш, назорат, сертификатсия ва аккредитатсияро дар бар мегирад;

- **аккредитатсия** - расмиёти аз тарафи мақоми давлатӣ оид ба аккредитатсия расман эътироф шудани салоҳиятнокии шахсони ҳуқуқӣ дар гузаронидани корҳо оид ба санҷиш ва сертификатсия;

- **Системаи** **давлатии** **аккредитатсияи** **Ҷумҳурии** **Тоҷикистон** (**минбаъд** - **Системаи** **аккредитатсия**) - маҷмӯи субъектҳои баҳодиҳии мутобиқат, санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ, регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ, ки қоида ва расмиёти аккредитатсия ва дар маҷмӯъ фаъолияти системаро муайян менамоянд;

- **аломати** **мутобиқати** **Системаи** **давлатии** **аккредитатсияи** **Ҷумҳурии** **Тоҷикистон** (**минбаъд** - **аломати** **Системаи** **аккредитатсия**) - аломате, ки бо тартиби муқарраргардида оид ба гузаронидани ҳамаи расмиёти зарурии аккредитатсия ва дар бораи мутобиқати мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ё озмоишгоҳи (маркази) санҷишии аккредитатсияшуда ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ гувоҳӣ медиҳад;

- **мақоми** **аккредитатсияшуда** **оид** ба **сертификатсия** - мақоми давлатӣ ва ташкилоте, ки барои иҷрои корҳои сертификатсия дар доираи муайян аккредитатсия шудаанд;

- **озмоишгоҳи** (**маркази**) **санҷишии** **аккредитатсияшуда** - ташкилоте, ки барои гузаронидани санҷиши маҳсулот дар доираи муайян аккредитатсия шудааст;

- **доираи** **аккредитатсия** - соҳаи фаъолияте, ки дар он ба мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ё озмоишгоҳи (маркази) санҷишии аккредитатсияшуда барои иҷрои корҳои сертификатсия ё санҷиши маҳсулот ҳуқуқ дода мешавад;

- **шаҳодатномаи** **аккредитатсия** - ҳуҷҷатест, ки дар бораи салоҳиятнокии шахси ҳуқуқӣ барои иҷрои корҳо оид ба сертификатсия ё санҷиши маҳсулот дар доираи муайяни аккредитатсия шаҳодат медиҳад;

- **мақоми** **давлатӣ** **оид** ба **аккредитатсия** - мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи аккредитатсия, ки дорои ҳуқуқи гузаронидани аккредитатсия мебошад;

- **мақоми давлатии марказӣ оид ба сертификатсия** - мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи санҷиш ва сертификатсия;

- **дархосткунандаи аккредитатсия** - шахси ҳуқуқӣ, ки бо дархост барои аккредитатсия муроҷиат менамояд;

- **феҳристи Системаи давлатии аккредитатсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон** - маҷмӯи маълумоте, ки аз тарафи мақоми давлатӣ оид ба аккредитатсия дар бораи шаҳодатномаҳои аккредитатсияи додашуда, ворид намудани тағйиру иловаҳо ба онҳо, боздоштан, таҷдид, бекор, қатъ ва тамдид намудани мӯҳлати амали онҳо тартиб дода мешаванд;

- **сертификатсия** - шакли тасдиқи мутобиқат ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ, ки аз тарафи мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия амалӣ карда мешавад;

- **декларатсиякунонии мутобиқат** - шакли тасдиқи мутобиқат, ки аз ҷониби истеҳсолкунанда ё фурӯшанда амалӣ мегардад;

- **Системаи давлатии сертификатсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд - Системаи сертификатсия**) - маҷмӯи субъектҳои баҳодиҳии мутобиқат, санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ, регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ, ки қоида ва расмиёти сертификатсия ва дар маҷмӯъ амали системаро муайян менамоянд;

- аломати мутобиқати Системаи давлатии сертификатсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд - аломати Системаи сертификатсия) - аломате, ки бо тартиби муқарраргардида дар бораи гузаронидани ҳамаи расмиёти зарурии сертификатсия ва мутобиқ будани объектҳои баҳодиҳии мутобиқати тамғагузоштаи онҳо ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ гувоҳӣ медиҳад;

- **истеҳсолкунанда (фурӯшанда)** - шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ, аз ҷумла шахси воқеӣ ё ҳуқуқии хориҷӣ, ки маҳсулот истеҳсол мекунад ё мефурӯшад;

- **сертификати мутобиқат** - ҳуҷҷате, ки ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи **стандартонӣ мутобиқ будани объекти баҳодиҳии мутобиқатро тасдиқ мекунад;**

**- декларатсия оид ба мутобиқат** - ҳуҷҷате, ки дар он истеҳсолкунанда ё фурӯшанда мутобиқати маҳсулоти истеҳсол ё фурӯхташавандаи худро ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ тасдиқ мекунад;

- **сертификати салоҳиятнокӣ** - ҳуҷҷате, ки салоҳияти касбии шахси воқеиро барои иҷрои корҳо ва хизматрасониҳои муайян тасдиқ менамояд;

- **дархосткунандаи сертификатсия** - шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ, аз ҷумла шахси воқеӣ ё ҳуқуқии хориҷӣ, ки бо дархост барои сертификатсия муроҷиат менамояд;

- **тарҳи (схемаи) сертификатсия** - амалиёти муқарраргардидаи пай дар пай, ки натиҷаҳои онҳо ба сифати исботи мутобиқати объектҳои баҳодиҳии мутобиқат ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ баррасӣ карда мешаванд;

- **системаи идоракунии сифат** - қисми системаи умумии идоракунӣ, ки сохтори ташкилӣ, банақшагирӣ, масъулият, усулҳо, расмиёт, равандҳо ва захираҳоеро дар бар мегирад, ки барои таъмини сифати маҳсулот ва хизматрасонӣ зарур мебошанд

- **системаи идоракунии муҳити зист** - қисми системаи умумии идоракунӣ, ки сохтори ташкилӣ, банақшагирӣ, масъулият, усулҳо, расмиёт, равандҳо ва захираҳоеро дар бар мегирад, ки иҷрои талаботи ҳифзи табиатро таъмин мекунанд;

- **феҳристи Системаи давлатии сертификатсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон** - маҷмӯи маълумоте, ки аз тарафи мақоми давлатии марказӣ оид ба сертификатсия доир ба сертификатҳои мутобиқат ва сертификатҳои салоҳиятнокии додашуда, декларатсияҳо оид ба мутобиқати бақайдгирифташуда, ворид намудани тағйиру иловаҳо ба онҳо, боздоштан, таҷдид, бекор, қатъ, тамдид намудани мӯҳлати амали онҳо тартиб дода мешаванд;

- **мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат** - мақоми ваколатдори ҳокимияти давлатӣ, ки танзими давлатиро дар соҳаи бамеъёрдарории техникӣ амалӣ менамояд

**Моддаи** 2. **Қонунгузории** **Ҷумҳурии** **Тоҷикистон** **дар** **бораи** **баҳодиҳии** **мутобиқат**

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи баҳодиҳии мутобиқат ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат мебошад.

**Моддаи 3. Мақсад ва принсипҳои асосии баҳодиҳии мутобиқат**

1. Баҳодиҳии мутобиқат бо мақсадҳои зерин амалӣ карда мешавад:

- таъмини ҳифзи ҳаёт ва саломатии инсон, молу мулк ва ҳифзи муҳити зист;

- афзун намудани рақобатпазирии маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ;

- фароҳам сохтани шароити мусоид барои таъмини гардиши озоди маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ дар бозорҳои дохилӣ ва берунӣ, инчунин барои иштирок дар ҳамкориҳои байналмилалии иқтисодӣ, илмию техникӣ ва савдои байналмилалӣ.

2. Принсипҳои баҳодиҳии мутобиқат инҳо мебошанд:

- таъмини мутобиқати комили ҳаммонандии қоида ва расмиёти сертификатсия барои маҳсулоти истеҳсоли ватанӣ ва хориҷӣ;

- риояи талаботи махфияти маълумоте, ки ҳангоми иҷрои корҳо оид ба баҳодиҳии мутобиқат дастрас мегарданд;

- роҳ надодан ба якҷоякунии ваколатҳо оид ба аккредитатсия ва сертификатсия дар як мақом;

- роҳ надодан ба якҷоякунии вазифаҳои назорати давлатӣ ва сертификатсия дар як мақоми давлатӣ;

- мустақилияти мақомоти сертификатсия аз истеҳсолкунандагон, иҷрокунандагон, фурӯшандагон ва харидорон.

**Моддаи** 4. **Объектҳои** **баҳодиҳии** **мутобиқат**

Объектҳои баҳодиҳии мутобиқат инҳо мебошанд:

- маҳсулот, ҷараёни коркард, истеҳсол, истифодабарӣ, нигоҳдорӣ, ҳамлу нақл, фурӯш ва безараргардонии партовҳои маҳсулот, иҷрои кор ва хизматрасонӣ;

- системаи идоракунии сифат;

- системаи идоракунии муҳити зист;

- салоҳиятнокии шахси ҳуқуқӣ оид ба иҷрои корҳои сертификатсия ё санҷиши маҳсулот;

- салоҳиятнокии касбии ҳайати кормандон барои иҷрои корҳои муайян ва хизматрасонӣ;

- объектҳои дигар, ки нисбат ба онҳо мувофиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи баҳодиҳии мутобиқат қарор қабул гардидааст.

**Моддаи 5. Субъектҳои баҳодиҳии мутобиқат**

Субъектҳои баҳодиҳии мутобиқат инҳо мебошанд:

- мақоми ваколатдори давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия;

- озмоишгоҳ (марказ) - ҳои санҷишии аккредитатсияшуда;

- дархосткунандагони аккредитатсия;

- дархосткунандагони сертификатсия.

**Моддаи** 6. **Намудҳои** **баҳодиҳии** **мутобиқат**

Баҳодиҳии мутобиқат дар намудҳои зерин амалӣ карда мешавад:

- назорат;

- аккредитатсия;

- сертификатсия;

- санҷиш.

**Моддаи** 7. **Ҳуҷҷатҳои** **баҳодиҳии** **мутобиқат**

1. Ба ҳуҷҷатҳои баҳодиҳии мутобиқат инҳо мансубанд:

- шаҳодатномаи аккредитатсия;

- сертификати мутобиқат;

- сертификати салоҳиятнокӣ;

- декларатсия оид ба мутобиқат.

2. Ҳуҷҷатҳои баҳодиҳии мутобиқат дар тамоми қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон амал мекунанд.

**БОБИ 2. ТАНЗИМ ВА ИДОРАКУНИИ ДАВЛАТИИ СОҲАИ БАҲОДИҲИИ МУТОБИҚАТ**

**Моддаи 8. Танзими давлатии соҳаи баҳодиҳии мутобиқат**

Танзими давлатии соҳаи баҳодиҳии мутобиқат аз инҳо иборат мебошад:

- муайян ва амалӣ намудани сиёсати ягонаи давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат;

- ҳамоҳангсозии корҳо оид ба баҳодиҳии мутобиқат;

- муқаррар намудани қоида ва расмиёти ягонаи иҷрои корҳо оид ба баҳодиҳии мутобиқат;

- тасдиқи номгӯи маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳатман сертификатсия мешаванд.

**Моддаи** 9. **Мақомоте**, ки **танзим** ва **идоракунии** **давлатии** **соҳаи** **баҳодиҳии** **мутобиқатро** **амалӣ** **менамоянд**

Танзими давлатӣ ва идоракунии соҳаи баҳодиҳии мутобиқатро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат ва дигар мақомоти давлатӣ дар доираи ваколатҳои худ   амалӣ менамоянд.

**Моддаи** **10.** **Салоҳияти** **Ҳукумати** **Ҷумҳурии** **Тоҷикистон** **дар** **соҳаи** **баҳодиҳии** **мутобиқат**

Ба салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат мансубанд:

- муайян ва амалӣ намудани сиёсати ягонаи давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат;

- муайян намудани мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат;

- тасдиқ намудани номгӯи маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ, инчунин дигар объектҳои баҳодиҳии мутобиқат, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳатман бояд сертификатсия шаванд;

- амалӣ намудани салоҳиятҳои дигар дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудааст.

**Моддаи** **11.** **Ваколатҳои** **мақоми** **ваколатдори** **давлатӣ** **дар** **соҳаи** **баҳодиҳии** **мутобиқат**

Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат дорои ваколатҳои зерин мебошад:

- татбиқи   сиёсати ягонаи давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат;

- иштирок дар таҳияи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ оид ба баҳодиҳии мутобиқат;

- ташкил ва амалӣ намудани системаҳои аккредитатсия ва сертификатсия;

- таҳия ва такмили қоидаҳо оид ба аккредитатсия ва сертификатсияи ба меъёрҳои байналмилалӣ мувофиқ;

- муайян намудани мақоми давлатӣ оид ба аккредитатсия ва мақоми давлатии марказӣ оид ба сертификатсия;

- муайянкунии тасвир ва тартиби истифодаи аломатҳои системаҳои аккредитатсия ва сертификатсия;

- муайян намудани тартиби эътирофи ҳуҷҷатҳои баҳодиҳии мутобиқат ва протоколҳои санҷиши маҳсулоте, ки берун аз қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон гирифта шудаанд, ба истиснои ҳолатҳое, ки тартиби эътирофи ин ҳуҷҷатҳо бо шартномаҳои байналмилалӣ муқаррар карда шудааст;

- дар асоси пешниҳоди мақомоти давлатӣ таҳия намудани номгӯи маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ, инчунин объектҳои дигари баҳодиҳии мутобиқат, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд ҳатман сертификатсия шаванд ва ворид намудани тағйиру иловаҳо ба онҳо;

- амалӣ намудани назорати давлатии мувофиқ омадани объектҳои баҳодиҳии мутобиқат, ки аз сертификатсия гузаштаанд, таҳти сертификатсияи ҳатмӣ қарор доранд ва ё бо ҳуҷҷатҳои мувофиқ дар бораи баҳодиҳии мутобиқат тасдиқ гардидаанд, ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳо оид ба соҳаи стандартонӣ;

- тасдиқи меҳнатталабии иҷрои корҳо дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузорӣ;

- дар доираи ваколатҳои худ намояндагӣ кардани Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ташкилотҳои байналмилалӣ;

- дар доираи ваколатҳои худ ба имзо расондани шартномаҳои байналмилалии дорои хусусияти байниидоравӣ;

- таъсис ва таъмини фаъолияти маркази иттилоотӣ оид ба масъалаҳои баҳодиҳии мутобиқат;

- иҷрои ваколатҳои дигари муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат.

**Моддаи** **12.** **Ваколатҳои** **мақомоти** **дигари** **давлатӣ** **дар** **соҳаи** **баҳодиҳии** **мутобиқат**

Мақомоти дигари давлатӣ дар доираи ваколатҳои худ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат:

- дар татбиқ намудани сиёсати ягонаи давлатӣ иштирок мекунанд;

- барои ворид намудани объектҳои баҳодиҳии мутобиқат ба номгӯи маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ, инчунин объектҳои дигари баҳодиҳии мутобиқат, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд ҳатман сертификатсия шаванд, пешниҳод манзур менамоянд;

- иҷрои корҳоро оид ба сертификатсияи ҳатмӣ тибқи ваколатҳои ба зиммаи онҳо вогузоштаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон тавассути мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия таъмин менамоянд.

**Моддаи 13. Назорати давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат**

1. Назорати давлатии аз ҷониби мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ва озмоишгоҳ (марказ) - ҳои санҷишии аккредитатсияшуда   иҷро гардидани талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар бораи баҳодиҳии мутобиқат шахсони мансабдори мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат амалӣ менамоянд.

2. Назорати давлатии мувофиқати объектҳои баҳодиҳии мутобиқатро, ки аз сертификатсия гузашта, дорои ҳуҷҷатҳои дахлдор оид ба баҳодиҳии мутобиқат ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ мебошанд, шахсони мансабдори мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат амалӣ менамоянд.

3. Назорати давлатии аз тарафи шахсони ҳуқуқӣ, соҳибкорони инфиродӣ ё ҳайати кормандони онҳо иҷро намудани талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар бораи баҳодиҳии мутобиқат, ки ба сертификатсияи ҳатмӣ вобаста мебошад, мақомоти ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат ва мақомоти дигари давлатӣ дар доираи ваколатҳои худ амалӣ менамоянд.

4. Мақомоти давлатӣ, ки иҷрои талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар бораи баҳодиҳии мутобиқат назорат мекунанд, мувофиқи қисми 3 моддаи мазкур ҳуқуқ доранд, ба мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат дар бораи боздоштан ё манъ кардани фурӯши маҳсулот, хизматрасонӣ, фаъолияти ҳайати кормандон ва фаъолияти объектҳои дигари баҳодиҳии мутобиқат, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд ҳатман сертификатсия шаванд,   пешниҳод намоянд.

5. Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат ҳуқуқ дорад, барои бартараф кардани камбудиҳо, боздоштан, манъ кардани истеҳсол ё фурӯши маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ, амрияҳои иҷрояшон ҳатмӣ диҳад, инчунин фурӯши маҳсулот, хизматрасонӣ, фаъолияти ҳайати кормандон ва фаъолияти объектҳои дигари баҳодиҳии мутобиқатро, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд ҳатман сертификатсия шаванд ё аз сертификатсияи ихтиёрӣ гузашта, вале ба талаботи регламентҳои техникӣ, ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ ва қоидаҳои савдо мувофиқ нестанд, боздорад ё манъ намояд.

6. Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат фаъолияти дигар мақомоти давлатиро, ки соҳаи баҳодиҳии мутобиқатро назорат мекунанд, ҳамоҳанг месозад.

7. Шахсони мансабдори мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат, ки иҷрои талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба баҳодиҳии мутобиқатро назорат мекунанд, ба биноҳои хизматӣ, истеҳсолӣ ва савдои шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии назоратшаванда, ки таҳти санҷиш қарор гирифтаанд, ҳуқуқи озодона ворид шуданро доранд.

**БОБИ 3. АККРЕДИТАТСИЯ**

**Моддаи 14. Мақсад ва принсипҳои аккредитатсия**

1. Аккредитатсия бо мақсадҳои зерин амалӣ карда мешавад:

- тасдиқ намудани ваколати мақомоти давлатӣ ва дигар ташкилотҳо барои иҷрои корҳо оид ба сертификатсия ё санҷиши маҳсулот дар доираи муайяннамудаи аккредитатсия;

- таъмин намудани боварии истеҳсолкунандагон, фурӯшандагон ва истеъмолкунандагони маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ ба фаъолияти мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ва озмоишгоҳ (марказ)-ҳои санҷишии аккредитатсияшуда;

- муҳайё сохтани шароит барои эътирофи мутақобилаи натиҷаҳои фаъолияти мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ва озмоишгоҳ (марказ)-ҳои санҷишии аккредитатсияшуда дар сатҳи байналмилалӣ;

- бартараф намудани монеаҳои техникӣ дар савдо.

2. Принсипҳои аккредитатсия инҳо мебошанд:

- ягонагӣ ва пуррагии системаи аккредитатсия;

- ихтиёрӣ будани аккредитатсия;

- ошкоро ва дастрас будани қоида ва расмиёти аккредитатсия;

- таъмин намудани шароити баробар барои дархосткунандагони аккредитатсия;

- махфияти иттилооте, ки дар раванди аккредитатсия дастрас мегарданд.

**Моддаи 15. Ваколатҳои мақоми давлатӣ оид ба аккредитатсия**

Ба ваколатҳои мақоми давлатӣ оид ба аккредитатсия инҳо дохил мешаванд:

- амалӣ намудани сиёсати давлатӣ дар соҳаи аккредитатсия;

- амалӣ сохтани аккредитатсия, додани шаҳодатномаҳо ба мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ё озмоишгоҳ (марказ)-ҳои санҷишии аккредитатсияшуда ва додани ҳуқуқ барои истифодаи аломати Системаи аккредитатсия;

- пешбурди феҳристи Системаи давлатии аккредитатсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- амалӣ намудани санҷиши назоратии фаъолияти мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ва озмоишгоҳ (марказ)-ҳои санҷишии аккредитатсияшуда;

- муқаррар намудани тартиби аккредитатсия, шакли шаҳодатномаи аккредитатсия, замима ба шаҳодатномаи аккредитатсия ва аломати Системаи аккредитатсия, мазмун, мӯҳлати амали ҳуҷҷатҳои аккредитатсия, тартиби додани онҳо, бақайдгирӣ ва ворид намудани тағйиру иловаҳо ба онҳо, боздоштан, таҷдид, бекор, қатъ ва тамдид намудани мӯҳлати амали онҳо, инчунин тартиби тасдиқ кардани номгӯи ҳуҷҷатҳо оид ба аккредитатсия;

- баррасии шикоятҳои субъектҳои аккредитатсия ва қабул кардани қарор нисбат ба онҳо;

- ҷалб намудани экспертҳо ва аудиторҳо оид ба аккредитатсия, сертификатсия дар соҳаи таъмини ченаки ягона, экспертҳои техникӣ ва мутахассисони дигар барои иштирок дар кори аккредитатсия;

- иштирок дар кори ташкилотҳои байналмилалӣ оид ба масъалаи аккредитатсия;

- таъсис додани шӯро оид ба аккредитатсия;

- боздоштан ва беэътибор донистани шаҳодатномаҳои аккредитатсияи мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ва озмоишгоҳ (марказ)-ҳои санҷишии аккредитатсияшуда.

**Моддаи** **16.** **Ҳуқуқ** ва **ӯҳдадориҳои** **дархосткунандагони** **аккредитатсия**

1. Дархосткунандагони аккредитатсия ҳуқуқ доранд бо тартиби муқарраргардида нисбат ба амалҳои ғайриқонунии мақоми давлатӣ оид ба аккредитатсия ба суд шикоят намоянд.

2. Дархосткунандагони аккредитатсия ӯҳдадоранд:

- талаботи Системаи аккредитатсияро иҷро намоянд;

- ба шахсони мансабдори мақоми давлатӣ оид ба аккредитатсия барои иҷрои корҳои аккредитатсия шароити зарурӣ фароҳам созанд;

- корҳоро дар ҳудуди доираи аккредитатсия иҷро намоянд;

- номувофиқатиҳои ошкоршударо дар мӯҳлати муқаррарнамудаи мақомоти давлатӣ оид ба аккредитатсия бартараф кунанд;

- ба шахсоне, ки назорати давлатӣ ва санҷишро амалӣ менамоянд, барои ба бино ворид шудан, дастрасии таҷҳизот ва таъмин намудан бо иттилоот мусоидат намоянд;

- дар санҷишҳои муқоисавӣ ва муқоисаи натиҷаҳои ченак иштирок намоянд;

- дар ҳолати қатъ кардани амал ё бозхонди шаҳодатномаи аккредитатсия дар мӯҳлати муқаррарнамудаи мақоми давлатӣ оид ба аккредитатсия шаҳодатномаро баргардонанд ва фаъолиятро оид ба сертификатсия ё санҷишҳо қатъ намоянд.

**БОБИ 4. СЕРТИФИКАТСИЯ**

**Моддаи 17. Мақсад ва принсипҳои сертификатсия**

1. Сертификатсия бо мақсадҳои зерин амалӣ карда мешавад:

- тасдиқ намудани мутобиқати объектҳои баҳодиҳии мутобиқат ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ;

- мусоидат намудан ба истеъмолкунандагон дар интихоби дурусти маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ.

2. Принсипҳои сертификатсия инҳо мебошанд:

- ошкоро ва дастрас будани қоида ва расмиёти сертификатсия;

- мустақил будани мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ва озмоишгоҳ (марказ)-ҳои санҷишии аккредитатсияшуда аз дархосткунандагони сертификатсия;

- ҳифзи манфиатҳои молумулкии дархосткунандагони сертификатсия, аз ҷумла бо роҳи риояи махфияти маълумоте, ки дар раванди расмиёти сертификатсия дастрас мегарданд.

3. Сертификатсия метавонад ҳатмӣ ё ихтиёрӣ бошад.

**Моддаи 18. Ваколатҳои мақоми давлатии марказӣ оид ба сертификатсия**

Ба ваколатҳои мақоми давлатии марказӣ оид ба сертификатсия дохил мешаванд:

- амалӣ намудани сертификатсия ва додани сертификатҳои мутобиқат, додани ҳуқуқ барои истифодаи аломати Системаи сертификатсия;

- муқаррар намудани тартиби сертификатсия, шаклҳои сертификатҳои мутобиқат, замимаи онҳо ва аломати Системаи сертификатсия, мазмун, мӯҳлати амали сертификатҳои мутобиқат, тартиби додани онҳо, бақайдгирӣ, ворид намудани тағйиру иловаҳо ба онҳо, боздоштан, таҷдид, бекор, қатъ ва тамдид намудани мӯҳлати амали онҳо, инчунин тартиби тасдиқ кардани номгӯи ҳуҷҷатҳо барои гирифтани сертификати мутобиқат;

- бақайдгирии декларатсия оид ба мутобиқат тибқи доираи аккредитатсия;

- пешбурди феҳристи Системаи давлатии сертификатсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- ба роҳ мондани санҷиши назоратии сифат ва бехатарии маҳсулот, кор ва хизматрасонии сертификатсияшуда;

- ба дархосткунандаи сертификатсия додани ҳуқуқ барои тамғагузории объектҳои баҳодиҳии мутобиқат бо аломати Системаи сертификатсия;

- баррасии арзу шикоятҳои дархосткунандагони сертификатсия ва қабул намудани қарор оид ба онҳо;

- ба корҳои сертификатсионӣ ҷалб намудани эксперту аудиторҳо оид ба сертификатсия ва дигар мутахассисон;

- таъсис додани шӯро оид ба сертификатсия;

- боздоштан ва беэътибор донистани сертификатҳои мутобиқат.

**Моддаи 19. Тартиб ва расмиёти иҷрои корҳои сертификатсия**

1. Тартиби иҷрои корҳои сертификатсияро дар Системаи сертификатсия мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат муқаррар менамояд.

2. Натиҷаи мусбии сертификатсия бо сертификати мутобиқат ё сертификати салоҳиятнокӣ тасдиқ карда мешавад, ки онро мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ба дархосткунандаи сертификатсия медиҳад.

3. Расмиёти сертификатсия бояд тавре таҳия, тасдиқ ва татбиқ карда шаванд, ки барои савдои байналмилалӣ монеаҳои иловагӣ барпо накунанд.

4. Ҳангоми таҳияи расмиёти сертификатсия бояд дастурамал ва тавсияҳои байналмилалӣ ба эътибор гирифта шаванд, ба истиснои ҳолатҳое, ки чунин дастурамал ва тавсияҳо барои талаботи бехатарии миллӣ, пешгирии таҷрибаи фиребдиҳӣ, ҳифзи саломатӣ ва бехатарӣ, ҳаёт ва саломатии инсон ва ҳайвоноту наботот, ҳифзи муҳити зист, омилҳои назарраси иқлимӣ ва ҷуғрофӣ, проблемаҳои муҳими технологӣ ё инфрасохторӣ номувофиқ бошанд.

5. Дар ҳолати вуҷуд надоштани дастурамал ва расмиёти байналмилалии дахлдор ё дар ҳолати мувофиқат накардани мазмуни техникии расмиёти таҳияшавандаи сертификатсия бо дастурамал ва тавсияҳои байналмилалӣ, агар расмиёти мазкур ба савдои байналмилалӣ таъсири назаррас расонда тавонад, мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат:

- дар марҳилаи аввали таҳияи расмиёти сертификатсия бо мақсади шиносоии тарафҳои манфиатдор дар бораи ҷорӣ намудани расмиёти мушаххаси сертификатсия ахборот нашр менамояд;

- лоиҳаи расмиётро барои баррасӣ ба тарафҳои манфиатдор пешниҳод менамояд;

- дар ҳолати қабул ё рад намудани пешниҳоди тарафҳои манфиатдор онҳоро ба таври хаттӣ огоҳ есозад.

6. Дар ҳолати ба вуҷуд омадан ё мавҷуд будани таҳдиди пайдошавии проблемаҳои бехатарӣ, саломатӣ, ҳифзи муҳити зист ё амнияти миллӣ, мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат метавонад талаботи қисми 5 моддаи мазкурро бо чунин шартҳо иҷро накунад:

- сари вақт огоҳ намудани тарафҳои манфиатдор бо расмиёти амалкунандаи сертификатсия;

- тибқи дархости тарафҳои манфиатдор пешниҳод кардани расмиёти амалкунанда;

- бе маҳдуд намудани ҳуқуқҳои тарафҳои манфиатдор, ба онҳо додани имконият барои пешниҳоди таклифҳо;

- дар ҳолати қабул ё рад намудани пешниҳоди тарафҳои манфиатдор онҳоро ба таври хаттӣ хабардор намудан.

7. Ҳама расмиёти қабулшудаи сертификатсия бояд сари вақт нашр карда шаванд ё барои шиносоӣ ба тарафҳои манфиатдор бо тариқи дигар пешниҳод карда шаванд.

8. Ба истиснои ҳолатҳои пешбининамудаи қисми 6 моддаи мазкур мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат вазифадор аст, дар давраи байни интишори талаботи вобаста ба расмиёти сертификатсия ва мавриди амал қарор додани онҳо, ба истеҳсолкунандагон ҷиҳати мутобиқ гардонидани мол ва усулҳои истеҳсолот ба талаботи муқарраршуда, мӯҳлати муайяни оқилона пешбинӣ намояд, вале он набояд аз 60 рӯз кам бошад.

9. Мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия бояд:

- дархосткунандаро оид ба давомнокии гузаронидани расмиёти сертификатсия огоҳ намоянд;

- дархосткунандаро оид ба қарори қабулшуда бо назардошти натиҷаҳои баррасии ҳуҷҷатҳо огоҳ намоянд;

- дар ҳолати ба даст омадани натиҷаҳои манфӣ дархосткунандаро дар бораи норасоиҳои асосноккардашуда ба таври хаттӣ огоҳ намоянд;

- дар ҳолати камбудиҳо доштани дархост, бо хоҳиши дархосткунанда корҳои сертификатсиониро иҷро кунанд.

10. Аз дархосткунанда талаб намудани маълумоти барои сертификатсия зарур то ҳадди ақал бояд маҳдуд карда шавад.

11. Агар баъди муайян кардани мувофиқати мол ба тавсифномаи он тағйирот ворид карда шаванд, расмиёти сертификатсия нисбат ба моли шаклан дигаргуншуда бояд ба андозае маҳдуд бошад, то боварии заруриро нисбати он, ки моли мазкур чун пештара ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои стандартонӣ ҷавобгӯ аст, таъмин намояд.

**Моддаи** **20.** **Сертификатсияи** **ҳатмӣ**

1. Сертификатсияи ҳатмӣ нисбат ба объектҳои баҳодиҳии мутобиқати ба номгӯи маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд ҳатман сертификатсия шаванд, воридгардида, инчунин нисбат ба дигар объектҳои баҳодиҳии мутобиқат, амалӣ карда мешавад.

2. Фурӯш ва рекламаи маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ, фаъолияти ҳайати кормандон ва объектҳои дигари баҳодиҳии мутобиқат, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд ҳатман сертификатсия шаванд, бе мавҷуд будани ҳуҷҷатҳо дар бораи баҳодиҳии мутобиқат манъ аст.

3. Корҳои сертификатсияи ҳатмиро мақомоти давлатии аккредитатсияшуда, ва ё **ташкилоти** **дигари** **аккредитатсияшуда**, ки тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ваколати ташкил ва гузаронидани сертификатсияи ҳатмӣ ба зиммаи онҳо вогузор гардидааст, анҷом медиҳад.(**ҚҶТ** аз **01.08.2012**с**., №889)**

4. Сертификатсияи ҳатмӣ дар асоси дархост ё шартнома бо дархосткунанда барои сертификатсия амалӣ карда мешавад.

5. Тарҳҳои сертификатсия, ки ҳангоми сертификатсияи ҳатмии намудҳои муайяни маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ, фаъолияти ҳайати кормандон ва объектҳои дигари баҳодиҳии мутобиқат истифода мегарданд, мувофиқи регламенти техникӣ муқаррар карда мешаванд, вале дар ҳолате, ки агар тарҳи сертификатсия дар он муқаррар нашуда бошад ё регламенти техникӣ мавҷуд набошад, мувофиқи ҳуҷҷатҳои соҳаи бамеъёрдарории техникӣ ва стандартонӣ муқаррар карда мешаванд.

6. Агар бо тарҳи сертификатсия зарурати гузаронидани санҷиши маҳсулот муқаррар гардида бошад, дар ин ҳолат онро озмоишгоҳи (маркази) санҷишии аккредитатсияшуда дар асоси дархост ё шартнома бо дархосткунандагон мегузаронад.

**Моддаи** **21.** **Декларатсиякунонии** **мутобиқат**

1. Декларатсиякунонии мутобиқат аз тарафи дархосткунанда оид ба тасдиқи мутобиқат бо чунин тарзҳо амалӣ мегардад:

- бо роҳи қабули декларатсия оид ба мутобиқат дар асоси далелҳои бо протоколҳои санҷишӣ тасдиқшуда;

- бо роҳи қабули декларатсия оид ба мутобиқат дар асоси далелҳои бо протоколҳои санҷишӣ тасдиқшуда ва сертификату протоколҳои санҷишии мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ва ё озмоишгоҳ (марказ)-ҳои санҷишии аккредитатсияшуда.

2. Декларатсия оид ба мутобиқат дар мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия дар асоси талаботи Системаи сертификатсия ба қайд гирифта мешавад.

3. Корҳои бақайдгирии декларатсия оид ба мутобиқат аз тарафи мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия дар асоси дархост ё шартнома бо дархосткунанда дар бораи тасдиқи мутобиқат иҷро карда мешаванд.

4. Тартиби бақайдгирии декларатсия оид ба мутобиқат, инчунин номгӯи ҳуҷҷатҳои пешниҳодшаванда барои бақайдгирии декларатсия аз тарафи мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат муайян карда мешаванд.

**Моддаи** **22.** **Сертификатсияи** **ихтиёрӣ**

1. Мақомоти давлатӣ ва дигар ташкилоте, ки аз тарафи мақоми давлатӣ оид ба аккредитатсия бо тартиби муқарраршуда аккредитатсия шудаанд, ҳуқуқ доранд сертификатсияи ихтиёриро амалӣ намоянд.

2. Сертификатсияи ихтиёриро мақоми аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия бо ташаббуси дархосткунандагони сертификатсия дар асоси шартнома ё дархост амалӣ менамояд.

3. Ҳангоми сертификатсияи ихтиёрӣ дархосткунандаи сертификатсия регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартониро, ки мувофиқи онҳо сертификатсияи ихтиёрӣ амалӣ карда мешавад, мустақилона интихоб мекунад ва номгӯи нишондиҳандаҳоеро, ки ҳангоми сертификатсияи ихтиёрии объектҳои баҳодиҳии мутобиқат назорат карда мешаванд, муайян менамояд. Ба номгӯи ин нишондиҳандаҳо ба таври ҳатмӣ нишондиҳандаҳои бехатарӣ ворид карда мешаванд, агар онҳо дар регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ барои объекти баҳодиҳии мутобиқати мазкур муқаррар гардида бошанд.

**Моддаи** **23.** **Талабот** ба **номгӯи** **маҳсулот**, **кор** ва **хизматрасонӣ**, **фаъолияти** **ҳайати** **кормандон** ва **объектҳои** **дигари** **баҳодиҳии** **мутобиқат**, ки **дар** **Ҷумҳурии** **Тоҷикистон** **ҳатман** **сертификатсия** **мешаванд**

1. Дар номгӯи маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ, фаъолияти ҳайати кормандон ва объектҳои дигари баҳодиҳии мутобиқат, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳатман сертификатсия мешаванд, муқаррар карда мешаванд:

- намудҳои маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ, фаъолияти ҳайати кормандон ва объектҳои дигари баҳодиҳии мутобиқат, ки ҳатман сертификатсия мешаванд;

- регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ, ки дар хусуси мутобиқат ба онҳо сертификатсияи ҳатмӣ гузаронида мешавад.

2. Ҳангоми тартиб додани номгӯи маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ, фаъолияти ҳайати кормандон ва объектҳои дигари баҳодиҳии мутобиқат, ки    дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд ҳатман сертификатсия шаванд, чунин меъёрҳо муқаррар карда мешаванд:

- хатарнокии имконпазири маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ, фаъолияти ҳайати кормандон ва объектҳои дигари баҳодиҳии мутобиқат ба ҳаёт ва саломатии инсон, молу мулк ва муҳити зист;

- номувофиқатии воситаҳои техникии истеҳсоли ватанӣ ва хориҷӣ.

**Моддаи** **24.** **Пардохт** **барои** **иҷрои** **корҳои** **сертификатсия** ва **гузаронидани** **санҷиши** **маҳсулот**

1. Пардохт барои иҷрои корҳои сертификатсия вобаста ба меҳнатталабии иҷрои корҳои тасдиқнамудаи мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат аз тарафи дархосткунандаи сертификатсия сурат мегирад.

2. Арзиши гузаронидани санҷиши маҳсулот бо назардошти меҳнатталабии гузаронидани санҷиши маҳсулот метавонад дар шартномаи байни озмоишгоҳи (маркази) санҷишии аккредитатсияшуда ва дархосткунандагони сертификатсия муайян карда шавад.

3. Пардохти маблағи корҳои сертификатсионӣ барои маҳсулоти ҳаммонанди ватанӣ ва воридотӣ як хел муқаррар карда мешавад.

**Моддаи** **25.** **Ҳуқуқ** ва **ӯҳдадориҳои** **мақомоти** **аккредитатсияшуда** **оид** ба **сертификатсия**

1. Мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ҳуқуқ доранд:

- ба дархосткунандагони сертификатсия сертификатҳои мутобиқат ва сертификатҳои салоҳиятнокӣ диҳанд;

- амали сертификати мутобиқат ва сертификати салоҳиятнокиро, ки худи онҳо додаанд, дар ҳолати ошкоршавии номувофиқатии объекти баҳодиҳии мутобиқат ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ боздоранд ва ё бекор намоянд;

- аломати Системаи аккредитатсияро истифода баранд;

- декларатсияҳо оид ба мутобиқатро тибқи доираи аккредитатсия ба қайд гиранд.

2. Мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ӯҳдадоранд:

- иҷрои талаботи муқаррарнамудаи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартониро нисбат ба мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия таъмин намоянд;

- талаботи Системаи сертификатсияро иҷро намоянд;

- ба дархосткунандагони сертификатсия оид ба қоида ва расмиёти сертификатсия иттилоот ешниҳод намоянд;

- баҳисобгирии сертификатҳои мутобиқат ва сертификатҳои салоҳиятнокии додашударо ба роҳ монанд;

- дар бораи сертификатҳои мутобиқат ва сертификатҳои салоҳиятнокии ба объекти баҳодиҳии мутобиқат додашуда, дар бораи ворид намудани тағйиру иловаҳо ба онҳо, боздоштан, таҷдид, бекор, қатъ ва тамдид намудани мӯҳлати амали онҳо ба мақоми давлатии марказӣ оид ба сертификатсия мунтазам иттилоъ диҳанд;

- сертификатсияро танҳо дар доираи муайяни аккредитатсия гузаронанд;

- дар ҳолати аз тарафи мақоми давлатӣ оид ба аккредитатсия боздоштан ё бекор кардани шаҳодатномаи аккредитатсия фаъолиятро оид ба сертификатсия боздоранд ё қатъ намоянд;

- аз рӯи имконият гузаронидани корҳои сертификатсиониро таъмин намоянд.

**Моддаи** **26.** **Ҳуқуқ** ва **ӯҳдадориҳои** **озмоишгоҳ** (**марказ**)-**ҳои** **санҷишии** **аккредитатсияшуда**

1. Озмоишгоҳ (марказ)-ҳои санҷишии аккредитатсияшуда ҳуқуқ доранд:

- санҷиши мутобиқ будани маҳсулотро ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ тибқи доираи аккредитатсия гузаронанд;

- аломати Системаи аккредитатсияро истифода баранд.

2. Озмоишгоҳ (марказ)-ҳои санҷишии аккредитатсияшуда ӯҳдадоранд:

- иҷрои талаботи муқаррарнамудаи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартониро оид ба озмоишгоҳ (марказ)-ҳои санҷишии аккредитатсияшуда таъмин намоянд;

- қоида ва расмиёти муқаррарнамудаи санҷиши маҳсулотро риоя намоянд;

- ба мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ё дархосткунандаи сертификатсия протоколи санҷиши маҳсулотро супоранд;

- эътимоднокии натиҷаҳои санҷиши маҳсулотро таъмин намоянд;

- санҷишро танҳо дар доираи аккредитатсия гузаронанд;

- дар ҳолати аз тарафи мақоми давлатӣ оид ба аккредитатсия боздоштан ё бекор кардани шаҳодатномаи аккредитатсия фаъолиятро оид ба санҷиш боздоранд ё қатъ намоянд.

**Моддаи** **27.** **Ҳуқуқ** ва **ӯҳдадориҳои** **дархосткунандагони** **сертификатсия**

1. Дархосткунандагони сертификатсия ҳуқуқ доранд:

- барои иҷрои корҳои сертификатсия ҳама гуна мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсияро интихоб намоянд;

- барои гузаронидани санҷиши маҳсулот ба ҳама гуна озмоишгоҳ (марказ)-и санҷишии аккредитатсияшуда муроҷиат намоянд;

- аломати Системаи сертификатсияро барои тамғагузории объектҳои баҳодиҳии мутобиқат, ки сертификати мутобиқат доранд, истифода баранд;

- нисбат ба амалҳои ғайриқонунии мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия ва озмоишгоҳ (марказ)-ҳои санҷишии аккредитатсияшуда тибқи тартиб ва мӯҳлати дар Системаи сертификатсия муқарраргардида ба мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат ва дар ҳолати розӣ набудан бо қарори он, ба суд муроҷиат намоянд.

2. Дархосткунандагони сертификатсия ӯҳдадоранд:

- талаботи Системаи сертификатсияро риоя намоянд;

- ҳангоми иҷрои корҳои сертификатсия ба шахсони мансабдори мақомоти аккредитатсияшуда оид ба сертификатсия шароити зарурии корӣ фароҳам оранд;

- мутобиқати объекти баҳодиҳии мутобиқатро ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ, ки дар сертификати мутобиқат нишон дода шудаанд, таъмин намоянд;

- фурӯши маҳсулот, кор ва хизматрасонӣ, фаъолияти ҳайати кормандон ва фаъолияти объектҳои дигари баҳодиҳии мутобиқатро, агар ин объектҳо ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ, ки дар сертификати мутобиқат ва сертификати салоҳиятнокӣ нишон дода шудаанд, мувофиқ набошанд, инчунин дар ҳолати ба охир расидани мӯҳлати амали ин сертификатҳо ё дар ҳолати муваққатан боздоштан ё бекор кардани онҳо, боздоранд ё манъ намоянд.

**Моддаи 28. Эътирофи ҳуҷҷатҳои баҳодиҳии мутобиқати маҳсулот**

1. Ҳуҷҷатҳои баҳодиҳии мутобиқати маҳсулот, ки берун аз қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон гирифта шудаанд, метавонанд дар асоси санадҳои ҳуқуқии байналмилалии дар Ҷумҳурии Тоҷикистон амалкунанда эътироф карда шаванд.

2. Тартиби эътирофи ҳуҷҷатҳои мазкури баҳодиҳии мутобиқати маҳсулот бо санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, муқаррар карда мешавад, агар ин тартибро санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон муқаррар накарда бошад, он аз тарафи мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат муқаррар карда мешавад.

**Моддаи** **29.** **Шартҳои** ба **Ҷумҳурии** **Тоҷикистон** **ворид** **намудани** **маҳсулоте**, ки **ҳатман** **сертификатсия** **мешаванд**

1. Ба муомилоти озод баровардани маҳсулоти воридотии ҳатман сертификатсияшаванда дар қаламрави гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо тартиби муқаррарнамудаи Кодекси гумруки Ҷумҳурии Тоҷикистон анҷом дода мешавад.

2. Тартиби ба ҳудуди гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид намудани маҳсулоти ҳатман сертификатсияшавандаро мақоми ваколатдор оид ба масъалаҳои фаъолияти гумрукӣ ва мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат муқаррар менамоянд.

**Моддаи** **30.** **Маблағгузории** **корҳои** **баҳодиҳии** **мутобиқат**

Маблағгузории дастгоҳи марказии мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат, марказҳои вилоятӣ ва минтақавии он аз ҳисоби маблағҳои буҷети ҷумҳуриявӣ ва маҳаллӣ, инчунин тавассути хизматрасонии музднок, сурат мегирад.

**Моддаи 31. Иҷрои корҳо дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқат**

Корҳо оид ба сертификатсияи объектҳои баҳодиҳии мутобиқат, инчунин корҳои аккредитатсияи мақомот оид ба сертификатсия ва озмоишгоҳ (марказ)-ҳои санҷишӣ мувофиқи талаботи Қонуни мазкур амалӣ карда мешаванд.

**БОБИ** 5. **МУҚАРРАРОТИ** **ХОТИМАВӢ**

**Моддаи** **32.** **Ҷавобгарӣ** **барои** **риоя** **накардани** **талаботи** **Қонуни** **мазкур**

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқие, ки талаботи Қонуни мазкурро риоя намекунанд, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

**Моддаи** **33.** **Дар** **бораи** аз **эътибор** **соқит** **донистани** **Қонуни** **Ҷумҳурии** **Тоҷикистон** "**Дар** **бораи** **сертификатсияи** **маҳсулот** ва **хизматрасонӣ**"

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 13 декабри соли 1996 "Дар бораи сертификатсияи маҳсулот ва хизматрасонӣ" (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 1996, №23, мод.337; с. 2002, №4, қ.1, мод.227; с. 2007, №7, мод.669) аз 1 январи соли 2013 аз эътибор соқит дониста шавад.

**Моддаи** **34.** **Тартиби** **мавриди** **амал** **қарор** **додани** **Қонуни** **мазкур**

Қонуни мазкур аз 1 январи соли 2013 мавриди амал қарор дода шавад.

                **Президенти**

      Ҷумҳурии Тоҷикистон                                                                           Эмомалӣ РАҲМОН

              **ш. Душанбе,**

         **2 августи соли 2011,**

                     **№759**

Пинҳон кардан
Таснифгар	Рақам	Ном	Мақомот	Сана	Ҳолат	Замима
ҚОНУН	759	ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ БАҲОДИҲИИ МУТОБИҚАТ	Маҷлиси Олии ҶТ	02.08.2011	Амалкунанда	WORD PDF ZIP

Матни асосӣ:
Дидан

**ҚОНУНИ**

**ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН**

**ДАР БОРАИ ИТТИФОҚҲОИ КАСАБА**

(А**хбори маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2011, №6, мод. 611;)**

(Қонуни ҶТ аз 2.01.2020 № 1673)

Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқии таъсиси иттифоқҳои касаба, ҳуқуқу кафолатҳои фаъолияти онҳоро муайян намуда, муносибатҳои иттифоқҳои касабаро бо мақомоти ҳокимияти давлатӣ, корфармоён, иттиҳодияҳои онҳо, дигар иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ, шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ танзим менамояд.

БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

Моддаи 1. Мавзӯи танзими Қонуни мазкур

Мавзӯи танзими Қонуни мазкур муносибатҳои ҷамъиятие мебошанд, ки вобаста ба амалӣ намудани ҳуқуқи конститутсионии шаҳрвандон ба муттаҳидшавӣ, таъсис, фаъолият, азнавташкилдиҳӣ ва (ё) барҳамдиҳии иттифоқҳои касаба, иттиҳодияҳои (ассотсиатсияҳои) онҳо, ташкилотҳои ибтидоии иттифоқи касаба (минбаъд-иттифоқҳои касаба) ба вуҷуд меоянд.

Моддаи 2. Мафҳумҳои асосӣ

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

- иттифоқи касаба - ташкилоти ҷамъиятии ихтиёрие мебошад, ки шаҳрвандонро аз лиҳози манфиатҳои умумӣ дар соҳаҳои фаъолияти истеҳсолӣ ва ғайриистеҳсолӣ барои ҳифзи ҳуқуқҳои меҳнатӣ, иҷтимоию иқтисодӣ ва дигар ҳуқуқу манфиатҳои аъзои худ муттаҳид менамояд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2020 № 1673);

- ташкилоти ибтидоии иттифоқи касаба - иттиҳодияи ихтиёрии дар асоси оиннома ва ё низомномаи иттифоқи касаба амалкунандаи аъзои иттифоқи касаба, ки дар як корхона, муассиса, ташкилот, ҷамъият новобаста аз шакли ташкилию ҳуқуқӣ кор мекунанд ё дар як муассисаи таълимӣ таҳсил менамоянд (минбаъд - корхона);

- аъзои иттифоқи касаба - шахсони ба синни 15 расидае, ки ихтиёран ба иттифоқи касаба дохил шудаанд, оинномаи (низомномаи) онро эътироф менамоянд ва дар қайди ташкилоти ибтидоии иттифоқи касаба буда, ҳаққи аъзогӣ мепардозанд;

- ҳаққи аъзогӣ - пардохти ихтиёрии маблағи узви иттифоқи касаба ба ташкилоти иттифоқи касаба, ки барои иҷрои вазифаҳои оинномавӣ истифода карда мешавад;

- иттиҳодияи ҷумҳуриявии иттифоқи касаба - иттиҳодияи ихтиёрии соҳавии ташкилотҳои ибтидоӣ ва вилоятии иттифоқҳои касаба, ки бо манфиатҳои умумии иҷтимоӣ-меҳнатӣ ва касбӣ алоқаманданд;

- мақомоти иттифоқи касаба - мақомоте, ки мутобиқи оинномаи (низомномаи) иттифоқи касаба, иттиҳодияҳои иттифоқҳои касаба таъсис ёфта, тавассути онҳо иттифоқи касаба ваколатҳои худро амалӣ менамояд;

- иттиҳодияи минтақавии иттифоқҳои касабаи байнисоҳавӣ - иттиҳодияи ихтиёрии минтақавии иттифоқҳои касабаи байнисоҳавӣ, ки дар ҳудуди вилоят, шаҳр ва ё ноҳия амал менамояд;

- ташкилоти минтақавии иттифоқи касаба - иттиҳодияи ихтиёрии аъзои иттифоқҳои касабаи ибтидоии як иттифоқи касаба, ки дар ҳудуди вилоят, шаҳр ва ноҳияҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон амал менамояд;

- намояндаи иттифоқи касаба - роҳбари иттифоқи касаба ё шахси дигаре, ки мутобиқи оиннома (низомнома) ё бо қарори мақомоти дахлдори иттифоқи касаба барои намояндагӣ ваколатдор карда шудааст.

Моддаи 3. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи иттифоқҳои касаба

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи иттифоқҳои касаба ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат мебошад (Қонуни ҶТ аз 2.01.2020 № 1673).

Моддаи 4. Доираи амали Қонуни мазкур

1. Амали Қонуни мазкур ба фаъолияти иттифоқҳои касаба, ташкилот ва иттиҳодияҳои онҳо, мақомоти иттифоқи касаба, намояндаи иттифоқи касаба дар доираи ваколатҳояш, корфармоён, иттиҳодияҳои онҳо, ҳамчунин ба мақомоти ҳокимияти давлатӣ ва худидоракунии маҳаллӣ паҳн мегардад.

2. Хусусияти хоси татбиқи Қонуни мазкур дар Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон (барои хизматчиёни ҳарбӣ), мақомоти корҳои дохилӣ, мақомоти амнияти миллӣ ва дигар сохторҳои ҳарбикунонидашуда тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории ин соҳаҳо муқаррар карда мешавад.

Моддаи 5. Ҳуқуқи шаҳрвандон ба муттаҳид шудан дар иттифоқи касаба

1. Шаҳрвандон барои ҳимояи манфиатҳои худ ҳуқуқ доранд бо хоҳиши худ, бе иҷозати пешакӣ ташкилоти иттифоқи касаба таъсис диҳанд, бо шарти риояи оиннома (низомнома) ба иттифоқи касаба дохил ва аз он хориҷ шаванд.

2. Шаҳрвандон ҳуқуқ доранд дар корхонаҳо, агар дар онҳо на камтар аз се нафар муттаҳид шуда бошанд, ташкилотҳои иттифоқи касаба таъсис диҳанд.

3. Шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки берун аз қаламрави он зиндагӣ ва кор мекунанд, метавонанд ба иттифоқҳои касабаи Ҷумҳурии Тоҷикистон дохил шуда, ташкилоти иттифоқи касаба таъсис диҳанд.

4. Шаҳрвандони хориҷӣ ва шахсони бешаҳрванд, ки дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат мекунанд, ба истиснои ҳолатҳои алоҳидаи муқаррарнамудаи қонунгузорӣ ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки онҳоро Ҷумҳурии Тоҷикистон эътироф намудааст, метавонанд ба иттифоқҳои касабаи Ҷумҳурии Тоҷикистон шомил шаванд.

Моддаи 6. Ҳукуқи иттифоқҳои касаба, ташкилотҳои онҳо ба ташкили иттиҳодияҳо

1. Иттифоқҳои касаба, ташкилотҳои онҳо бо мақсади иҷрои вазифаҳои оинномавии худ ҳуқуқ доранд дар асосҳои умумӣ аз рӯи аломатҳои соҳавӣ, ҳудудӣ ё аломатҳои дигар иттиҳодияҳо (шӯроҳо, федератсияҳо, конфедератсияҳо ва иттиҳодияҳои ба он монанд) таъсис диҳанд (агар ин дар оиннома пешбинӣ шуда бошад), ҳамчунин ба ҳайати иттиҳодияҳо озодона дохил шаванд ва аз онҳо бароянд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2020 № 1673).

2. Иттифоқҳои касабае, ки хоҳиши ташкил намудани иттиҳодияҳои иттифоқҳои касабаро доранд, бо ҳам созишнома мебанданд ва оинномаи (низомномаи) иттиҳодияро тасдиқ менамоянд.

3 Ҳуқуқҳои иттиҳодияҳои иттифоқҳои касабаро мутобиқи Қонуни мазкур, ҳамчунин оинномаи (низомномаи) ин иттиҳодия иттифоқҳои касабае муайян мекунанд, ки ин иттиҳодияҳоро ташкил намудаанд.

Моддаи 7. Узвият ба иттифоқи касаба

1. Узви иттифоқи касаба шахсе шуда метавонад, ки дар корхона, дар хоҷагии шахси воқеии истифодабарандаи меҳнати кироя кор мекунад, ҳамчунин шахсе, ки мустақилона меҳнат мекунад.

2. Шаҳрванд иттифоқи касабаеро, ки ба он хоҳиши шомил шудан дорад озодона интихоб менамояд. Барои дохил шудан ба иттифоқи касаба аризаи корманд ба ташкилоти ибтидоии иттифоқи касаба асос мебошад.

3. Ҳеҷ каcpo барои шомил шудан ё нашудан ба иттифоқи касаба маҷбур кардан мумкин нест.

4. Дар оинномаи (низомномаи) иттифоқи касаба узвият ба иттифоқи касаба нисбат ба шахсе, ки ба кори эҷодӣ машғул аст, аъзои хоҷагиҳои деҳқонӣ, шахсони воқеӣ-субъектони фаъолияти соҳибкорӣ мебошад, инчунин шахсе, ки дар муассисаҳои таълимии ибтидоии касбӣ ё таҳсилотҳои олии касбӣ таҳсил менамояд, шахсе, ки бо сабаби ба нафақа баромадан аз кор ё хизмат озод шудааст ва ё шахсе, ки муваққатан кор намекунад, метавонад пешбинӣ карда шавад.

5. Узви иттифоқи касаба ҳаққи аъзогиро ба ташкилоти иттифоқи касабаи ҷои кор ё таҳсил пардохт менамояд. Тартиб, андоза ва мӯҳлати пардохти ҳаққи аъзогӣ дар оинномаи (низомномаи) иттифоқи касабаи дахлдор муайян карда мешаванд.

6. Ҳаққи аъзогие, ки аз ҷониби аъзои иттифоқи касаба пардохта шудааст, бозгардонида намешавад.

Моддаи 8. Сохтори ташкилӣ ва тартиби таъсиси иттифоқҳои касаба

1. Сохтори ташкилии иттифоқҳои касабаи Тоҷикистонро ташкилотҳои ибтидоии иттифоқҳои касаба, кумитаҳои соҳавии ноҳиявӣ, шаҳрӣ, вилоятӣ ва ҷумҳуриявӣ, иттиҳодияҳои муштараки вилоятии иттифоқҳои касаба ташкил медиҳанд.

2. Ташкилотҳои ибтидоии иттифоқҳои касаба дар корхонаҳо ё ҳангоми муттаҳид намудани аъзои иттифоқи касабае, ки мустақилона худашонро бо кор таъмин кардаанд ё дар корхона ё дар назди шахси ҳуқуқии меҳнати кирояро истифодабаранда кор мекунанд, таъсис дода мешаванд, дар сурати мавҷуд будани шумораи на камтар аз се аъзо.

3. Иттифоқҳои касабаи маҳаллӣ (шаҳрӣ, ноҳиявӣ) на кам аз ду ташкилотҳои ибтидоии иттифоқҳои касабаи дар корхонаҳои як воҳиди марзиву маъмурӣ амалкунандаро муттаҳид карда метавонанд.

4. Иттифоқҳои касабаи вилоятӣ ташкилотҳои иттифоқҳои касабаи як соҳаи дар воҳидҳои марзиву маъмурии вилоят амалкунандаро муттаҳид месозанд.

5. Иттифоқҳои касабаи соҳавии ҷумҳуриявӣ ташкилотҳои иттифоқҳои касабаи як соҳаи дар ҳудуди ҷумҳурӣ амалкунандаро муттаҳид менамоянд.

6. Иттиҳодияи умумиҷумҳуриявии иттифоқи касаба иттифоқҳои касабаи соҳавӣ, вилоятӣ, маҳаллӣ, иттифоқҳои касабаи ташкилотҳои муштаракро бо мақсади ҳамоҳангу муттаҳид сохтани амалиёти ташкилотҳои ҳамаъзо ба таври ихтиёрӣ муттаҳид менамояд.

Моддаи 9. Мустақилияти иттифоқҳои касаба

1. Иттифоқҳои касаба дар фаъолияти худ мустақил буда, ба мақомоти ҳокимияти давлатӣ, мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот, корфармоён, ҳизбҳои сиёсӣ ва дигар ташкилотҳои (иттиҳодияҳои) ҷамъиятӣ вобаста нестанд ва ба онҳо ҳисоботдиҳанда намебошанд.

2. Дахолати мақомоти давлатӣ ва мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот, шахсони мансабдор, корфармоён ва иттиҳодияҳои онҳо ба фаъолияти иттифоқҳои касаба, ба истиснои ҳолатҳои пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, манъ аст (Қонуни ҶТ аз 2.01.2020 № 1673).

3. Иттифоқҳои касаба аз рӯи ӯҳдадориҳои дигар иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ, мақомоти ҳокимияти давлатӣ, мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот, корхонаҳо ва дар навбати худ онҳо аз рӯи ӯҳдадориҳои иттифоқҳои касаба ҷавобгар нестанд.

4. Иттифоқҳои касаба оиннома (низомнома) ва сохтори худро мустақилона таҳия ва тасдиқ мекунанд, мақомоти роҳбарикунандаро интихоб ва фаъолияти худро ташкил намуда, маҷлису конференсияҳо ва пленуму анҷуманҳо мегузаронанд.

5. Ҳамаи иттиҳодияҳо ва ташкилотҳои иттифоқҳои касаба дар назди қонун баробаранд, барои амалӣ намудани намояндагӣ ва ҳифзи ҳуқуқу манфиатҳои аъзои иттифоқи касаба ҳуқуқи баробар доранд.

Моддаи 10. Манъи маҳдудкунии ҳуқуқи шаҳрвандон аз рӯи аломати узвият ба иттифоқҳои касаба

1. Узвият ба иттифоқҳои касаба ба ягон маҳдудияти ҳуқуқҳои меҳнатӣ, инчунин иқтисодӣ, иҷтимоӣ, фарҳангӣ, сиёсӣ, шаҳрвандӣ ва озодиҳое, ки Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои дигари қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон кафолат додаанд, сабаб шуда наметавонад (Қонуни ҶТ аз 2.01.2020 № 1673).

2. Ҳар гуна маҳдудияти ҳуқуқӣ ё муқаррар намудани бартарӣ ҳангоми бастан, тағйир додан ё қатъ намудани шартномаи (қарордоди) меҳнатӣ вобаста ба узвият ба иттифоқҳои касаба ё ба иттифоқи касабаи мушаххас, ба шомил шудан ба он ё баромадан аз он манъ аст.

Моддаи 11. Ҳамкории иттифоқҳои касаба бо мақомоти давлатӣ, корфармоён ва иттиҳодияҳои онҳо

1. Ҳамкории иттифоқҳои касаба бо мақомоти давлатӣ, корфармоён ва иттиҳодияҳои (иттифоқҳои, ассотсиатсияҳои) онҳо дар асоси шарикии иҷтимоӣ ва ҳамкории тарафҳои муносибатҳои меҳнатӣ ва намояндагони онҳо, инчунин дар заминаи низоми шартномаҳо ва созишномаҳои коллективӣ ба роҳ монда мешавад.

2. Иттифоқҳои касаба дар қатори дигар шарикони иҷтимоӣ ҳуқуқи баробари иштирокро дар идоракунии маблағҳои суғуртаи иҷтимоӣ, шуғл, суғуртаи тиббӣ, нафақа ва дигар фондҳое, ки аз ҳисоби маблағҳои ҳаққи суғуртавӣ ташаккул меёбанд, инчунин ҳуқуқи назорати ҷамъиятиро нисбат ба истифодабарии ин фондҳо доро мебошанд.

3. Иттифоқҳои касаба ҳуқуқ доранд бо мақомоти ҳокимияти давлатӣ, иттиҳодияҳо (иттифоқҳо, ассотсиатсияҳо) ва дигар ташкилотҳои ҷамъиятии соҳаи рушди табобати санаторию курортӣ, муассисаҳои истироҳатӣ, сайёҳӣ, тарбияи ҷисмонии оммавӣ ва варзиш ҳамкорӣ кунанд.

4. Иттифоқҳои касаба дар муайян ва татбиқ намудани сиёсати иҷтимоию иқтисодии давлат ширкат меварзанд.

5. Иттифоқҳои касаба бо тартиби муқарраршуда тавассути намояндагони ваколатдори худ ҳуқуқ доранд дар кори ҳайати мушовараи вазоратҳо ва дигар мақомоти марказии ҳокимияти иҷроия, ҷаласаҳои мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, мақомоти идоракунии корхонаҳо иштирок намоянд.

Моддаи 12. Оинномаи (низомномаи) иттифоқҳои касаба

Иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳо мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва оинномаи (низомномаи) худ фаъолият менамоянд.

Оинномаи (низомномаи) иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳо дар анҷуманҳо, конференсияҳо, маҷлиси таъсисии иттифоқҳои касабаи сатҳи дахлдор қабул карда мешаванд ва набояд хилофи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон бошанд.

Оинномаи (низомномаи) иттифоқи касаба бояд масъалаҳои зайлро дарбар гирад:

- мақом ва номи пурраи иттифоқи касаба, номи ихтисоршудаи он, маҳалли ҷойгиршавии мақоми интихобии он (нишонии ҳуқуқӣ);

- мақсад ва вазифаҳои иттифоқи касаба;

- шарт ва тартиби қабул ба аъзогии иттифоқи касаба;

- ҳуқуқу ӯхдадориҳои аъзои иттифоқи касаба, шартҳо, тартиб ва асосҳои хориҷ кардан аз узвияти иттифоқҳои касаба;

- доираи фаъолияти соҳавӣ, минтақавӣ ё касбӣ;

- сохтори ташкилии иттифоқи касаба, ваколатҳои ташкилоти он, мақомоти интихобӣ, тартиби ташаккули ҳайати онҳо;

- шарт, мӯҳлат, тартиби даъвати анҷуманҳо, конференсияҳо ё маҷлиси умумии аъзои иттифоқи касаба ва тартиби қарор қабул кардани онҳо;

- тартиб ва мӯҳлати ҳисоботи мақомоти интихобии иттифоқи касаба дар назди аъзои он, тартиби назорат кардан ба фаъолияти мақомоти интихобии иттифоқи касаба;

- манбаъҳои воридшавии (ташаккули) маблағҳои иттифоқи касаба, инчунин маблағҳои дигаре, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон манъ накардааст ва самтҳои истифодаи онҳо;

- тартиби амалӣ намудани фаъолияти хоҷагӣ, ки барои иҷрои вазифаҳои оинномавӣ заруранд;

- тартиби ворид намудани тағйиру иловаҳо ба оинномаи (низомномаи) иттифоқи касаба;

- шарт ва тартиби қатъ намудани фаъолияти иттифоқи касаба ва ҳалли масъалаҳои моликият;

- тартиби ташкили мақомоти иттиҳодияҳои иттифоқи касаба ва ваколати онҳо;

- мӯҳлати ваколати мақоми иттифоқҳои касаба;

- тартиби азнавташкилдиҳӣ, қатъ намудани фаъолияти иттиҳодияи иттифоқи касаба ва истифодаи моликияти он дар ин ҳолатҳо;

- дигар масъалаҳое, ки мухолифи Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон набуда, ба фаъолияти иттиҳодияҳои иттифоқҳои касаба дахл доранд.

4. Мақомоти болоии иттифоқҳои касаба дар доираи ваколатҳои дар оиннома (низомнома) пешбинишуда низомномаҳои ташкилотҳои иттифоқҳои касабаро тасдиқ менамоянд.

Моддаи 13. Бақайдгирии давлатии иттифоқҳои касаба

1. Бақайдгирии давлатии иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳоро Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва мақомоти маҳаллии он (раёсатҳои адлияи Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон ва вилоятҳо) тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон анҷом медиҳанд.

2. Барои ба қайди давлатӣ гирифтани иттифоқҳои касаба, иттиҳодияҳои иттифоқхои касаба муассисони онҳо ё ки роҳбарони мақомоти интихобии онҳо ба мақоми бақайдгиранда бо ариза муроҷиат менамоянд. Ба ариза ҳуҷҷатҳои зерин - оиннома (низомнома), протоколи анҷуман, конференсия, маҷлиси муассисони аъзои иттифоқи касаба бо қарор дар бораи тасдиқ намудани ин ҳуҷҷатҳо, маълумот дар бораи мақомоти интихобӣ, рӯйхати ташкилотҳои иттифоқи касаба, ки ба ҳайати ин иттифоқи касаба ё иттиҳодияи иттифоқи касаба дар воҳиди марзиву маъмурии дахлдор дохил шудаанд, ҳамчунин маълумот дар бораи муассисони иттиҳодияҳо илова карда мешаванд.

3. Дар асоси ҳуҷҷатҳои пешниҳодшуда мақоми бақайдгирандаи давлатӣ иттифоқи касаба ё иттиҳодияи иттифоқи касабаро дар муддати 1 моҳ ба қайд мегирад ва шаҳодатнома дар бораи бақайдгирии давлатиро ба муроҷиаткунанда месупорад.

4. Мақоми бақайдгирандаи давлатӣ ба қайди давлатӣ гирифтани иттифоқҳои касабаро рад карда наметавонад. Дар сурати мутобиқат накардани ҳуҷҷатҳои пешниҳодшуда ба талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон мақоми бақайдгирандаи давлатӣ пешниҳод намудани ҳуҷҷатҳои иловагиро талаб мекунад. Дар мавриди рад кардани бақайдгирии давлатии иттифоқи касаба бо тартиби пешниҳоднамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон шикоят кардан мумкин аст.

5. Ташкилотҳои иттифоқҳои касабаи ноҳиявӣ, шаҳрӣ, вилоятӣ, соҳавӣ, ҷумҳуриявӣ ва федератсияи иттифоқҳои касаба, ки дар асоси оинномаи (низомномаи) худ амал мекунанд, тибқи тартиби муқаррарнамудаи моддаи мазкур ба қайди давлатӣ гирифта мешаванд.

6. Ташкилоти иттифоқи касаба, иттиҳодияи иттифоқҳои касаба аз рӯзи ба қайди давлатӣ гирифта шуданашон ҳуқуқи шахси ҳуқуқиро пайдо мекунанд.

7. Барои пешниҳоди ҳуҷҷатҳои нодуруст ҳангоми бақайдгирии давлатӣ шахсоне, ки ин ҳуҷҷатҳоро омода ва пешниҳод кардаанд, тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

Моддаи 14. Робитаҳои байналмилалии иттифоқҳои касаба

Иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳо ҳуқуқ доранд бо иттиҳодияҳои иттифоқҳои касабаи байналмилалӣ ҳамкорӣ намуда, ба онҳо шомил шаванд, дар фаъолияти онҳо иштирок кунанд ва дигар амалҳоеро, ки хилофи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон нестанд, анҷом диҳанд.

Моддаи 15. Рамзи иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳо

1. Иттифоқҳои касаба метавонанд рамзҳои худро дошта бошанд ва онҳоро истифода баранд.

2. Рамзҳои иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳо мутобиқи оиннома (низомнома) аз ҷониби мақомоти болоии онҳо тасдиқ гардида, бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба қайд гирифта мешаванд.

3. Рамзҳои иттифоқҳои касаба набояд ба рамзҳои давлатӣ ё ин, ки динӣ ва ё рамзҳои дигар иттиҳодияҳои шаҳрвандон ё иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ монанд бошанд.

БОБИ 2. ҲУҚУҚҲОИ АСОСИИ ИТТИФОҚҲОИ КАСАБА ВА ИТТИҲОДИЯҲОИ ОНҲО

Моддаи 16. Ҳуқуқҳои иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳо бо мақсади ҳифзи ҳуқуқҳои меҳнатии аъзои худ

1. Иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳо ҳуқуқҳои меҳнатии аъзои худро ҳимоя намуда, дар таҳияи сиёсати давлатии шуғли аҳолӣ ширкат варзида, оид ба ҳифзи иҷтимоии шахсоне, ки бинобар ихтисор шудани кор ё тағйир ёфтани шароити меҳнат аз корхона аз кор озод мегарданд, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ таклифҳо пешниҳод менамоянд.

2. Иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳо ҳуқуқҳои меҳнатии шаҳрвандон - аъзои иттифоқи касабаро ҳангоми бастан ё қатъ намудани шартномаи (қарордоди) меҳнатӣ ҳифз мекунанд, дар якҷоягӣ бо корфармо шахсони нав ба кор қабулшударо бо мазмуни созишнома ва шартномаи коллективӣ ва ҳуҷҷати таъсисии шахси ҳуқуқӣ шинос менамоянд.

3. Дар сурати номувофиқии шартномаи (қарордоди) меҳнатӣ ба қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва созишнома ва шартномаи коллективӣ иттифоқҳои касаба ҳуқуқ доранд аз корфармо тағйир додани шартҳои шартномаи (қарордоди) меҳнатиро ба манфиати корманд - узви иттифоқи касаба талаб намоянд.

4. Барҳамдиҳӣ ё азнавташкилдиҳии корхонаҳо ва қисмҳои таркибии сохтории онҳо, қисман ё пурра боздоштани истеҳсолот бо ташаббуси корфармо, соҳибмулк ё мақомоти идоракунии ваколатдори он, ки боиси ихтисори ҷойҳои кор ё бадшавии шароити меҳнат мегарданд, метавонад танҳо дар ҳолати пешакӣ огоҳ намудани (тибқи талаботи Кодекси меҳнати Ҷумҳурии Тоҷикистон) иттифоқҳои касабаи дахлдор ва гузаронидани гуфтушунидҳо оид ба риоя намудани ҳуқуқу манфиатҳои шаҳрвандон амалӣ гарданд.

5. Иттифоқҳои касаба мутобиқи Кодекси меҳнати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, оинномаи (низомномаи) иттифоқҳои касаба ҳангоми ошкор кардани поймолшавии ҳуқуқҳои меҳнатӣ, иҷтимоӣ, солимгардонии аъзои худ дорои ҳуқуқи тартиб додани санад, амрнома, тафтиши ҳодисаҳои нохуши истеҳсолӣ ва овардани пешниҳод дар хусуси бартараф кардани чунин норасоиҳо ба корфармоён ва мақомоти дахлдори давлатӣ мебошанд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2020 № 1673).

Моддаи 17. Ҳуқуқҳои иттифоқҳои касаба дар соҳаи ҳифзи меҳнат ва муҳити зист

1. Иттифоқҳои касаба ҳуқуқ доранд дар таҳияи барномаҳои давлатӣ оид ба масъалаҳои ҳифзи меҳнат ва муҳити зист, инчунин санадҳои меъёрии ҳуқуқие, ки масъалаҳои ҳифзи меҳнат ва пешгирии касалиҳои касбӣ ва бехатарии экологиро ба тартиб медароранд, ширкат варзанд.

2. Иттифоқҳои касаба нисбати риоя гардидани қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба ҳифзи меҳнат ва муҳити зист бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон назорати ҷамъиятй мебаранд.

3. Иттифоқҳои касаба тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуқуқ доранд дар ташхиси бехатарии шароити меҳнати иншоотҳои ба лоиҳа гирифташуда, сохташаванда ва истифодашавандаи истеҳсолӣ, инчунин механизму асбобҳои ба лоиҳа гирифташаванда ва истифодашаванда, аттестатсияи ҷойҳои корӣ доир ба шароити меҳнат иштирок намоянд.

4. Дар ҳолатҳои ошкор намудани ҳуқуқвайронкуниҳое, ки ба ҳаёт ва саломатии кормандон таҳдид мекунанд, иттифоқҳои касаба, нозирони ҷамъиятии онҳо оид ба ҳифзи меҳнат ҳуқуқ доранд аз корфармо ҳатман бартараф намудани ин ҳуқуқвайронкуниҳоро талаб намоянд, ҳамзамон ба мақомоти давлатӣ ва хадамоти назорати меҳнат барои андешидани чораҳои зарурӣ муроҷиат намоянд.

5. Дар мавриди иҷро накардани талабот оид ба бартараф намудани ҳуқуқвайронкуниҳо, махсусан дар ҳолати таҳдид ба ҳаёт ва саломатии кормандон, иттифоқҳои касаба, нозирони ҷамъиятии онҳо оид ба ҳифзи меҳнат ҳуқуқ доранд то аз тарафи мақомоти дахлдор қабул шудани қарор аз корфармо боздоштани корҳоро талаб намоянд.

Моддаи 18. Ҳуқуқҳои иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳо ба бурдани музокироти коллективӣ ва бастани созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ

1. Иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳо, ташкилотҳои ибтидоии иттифоқҳои касаба ва мақомоти онҳо барои бурдани музокироти коллективӣ бо корфармоён, иттиҳодияҳои онҳо, бастани созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ мувофиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуқуқ доранд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2020 № 1673).

2. Корфармоён, иттиҳодияҳои онҳо, мақомоти ҳокимияти давлатӣ ва мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот вазифадоранд дар музокироти коллективӣ, бастани созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ иштирок намоянд.

3. Намояндагии иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳо барои аз номи кормандон бурдани музокироти коллективӣ, бастани созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ дар сатҳи умумидавлатӣ, соҳавӣ ё минтақавӣ мутаносибан бо шумораи аъзои иттифоқи касаба, ки онҳо муттаҳид менамоянд, муайян карда мешавад.

Моддаи 19. Ҳуқуқҳои иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳо ба ҳифзи иҷтимоии кормандон

1. Иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳо бо корфармоёни дахлдор, иттиҳодияҳои онҳо ва мақомоти идоракунии давлатӣ оид ба масъалаҳои ҳифзи ҳуқуқҳои иҷтимоии аъзои худ, муайян намудани меъёрҳои асосии сатҳи зиндагӣ, андозаи ҷубронпулиҳо вобаста ба болоравии нархҳо, муқаррар намудани ҳаҷми маблағи камтарин барои рӯзгузаронӣ ва вобаста ба индекси нархҳо сари вақт таҷдиди назар кардани музди меҳнат, мукофотпулӣ, кӯмакпулиҳо, назорати иҷрои ин чорабиниҳо, инчунин оид ба дигар масъалаҳо мутобиқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон метавонанд созишнома ва шартномаҳо банданд.

2. Иттифоқҳои касаба бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар тақсими манзили истиқоматӣ, инчунин маблағе, ки барои сохтмони манзил равона карда шудааст, иштирок намуда, дар корхонаҳо дар бобати баҳисобгирии шаҳрвандоне, ки ба беҳтар намудани шароити манзил ниёз доранд, истифодабарии манзили идоравӣ ва хизматӣ, хобгоҳҳо ва дигар манзилҳои истиқоматӣ назорати ҷамъиятиро ба роҳ мемонанд.

Моддаи 20. Ҳуқуқҳои иттифоқҳои касаба ба амалӣ намудани назорати ҷамъиятӣ ба рафти иҷрои созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ

1. Иттифоқҳои касаба ҳуқуқ доранд ба рафти иҷрои созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ назорати ҷамъиятӣ баранд.

2. Дар сурати риоя накардани шартҳои созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ иттифоқҳои касаба ҳуқуқ доранд ба тарафи дигари созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ оид ба рафъи ин қонуншиканиҳо пешниҳод равон намоянд, ки он дар мӯҳлати муайянкардаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд баррасӣ гардад.

3. Тарафи қабулкардаи пешниҳод ӯҳдадор аст, ки дар бораи қарори қабулнамудааш ба тариқи хаттӣ дар мӯҳлати муқарраркардаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон иттифоқи касабаи дахлдорро хабардор намояд.

4. Дар сурате, ки тарафи қабулкардаи пешниҳод қонеъ намудани талаби иттифоқи касабаро рад кунад ва ё дар ҳолати ба мувофиқа наомадани тарафҳо, ихтилофи байни онҳо мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ҳалли баҳсҳои меҳнатии коллективӣ баррасӣ карда мешавад.

Моддаи 21. Ҳуқуқҳои иттифоқҳои касаба, иттиҳодияҳои онҳо дар ҳалли баҳсҳои меҳнатии фардӣ ва коллективӣ

1. Иттифоқҳои касаба, иттиҳодияҳои онҳо ҳуқуқ доранд манфиати аъзои иттифоқи касабаро дар мақомоти баррасикунандаи баҳсҳои меҳнатии фардӣ ва коллективӣ намояндагӣ кунанд.

2. Намояндагони иттифоқҳои касаба дар баррасии баҳсҳои меҳнатӣ дар кори комиссияҳои оид ба баҳсҳои меҳнатии фардӣ ва дигар мақомот иштирок менамоянд.

3. Иттифоқҳои касаба ҳуқуқ доранд дар сурати ба онҳо муроҷиат намудани аъзои иттифоқҳои касаба аз номи онҳо ба суд бо аризаи даъвогӣ муроҷиат намуда, ҳуқуқу манфиатҳои меҳнатӣ, иқтисодӣ, иҷтимоӣ ва ҳуқуқҳои дигари ба муносибатҳои меҳнатӣ алоқаманди онҳоро ҳимоя намоянд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2020 № 1673).

Моддаи 22. Ҳуқуқҳои иттифоқҳои касаба, иттиҳодияҳои онҳо ба амалӣ намудани назорати ҷамъиятии риояи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба меҳнат ва иттифоқҳои касаба

1. Иттифоқҳои касаба, иттиҳодияҳои онҳо ҳуқуқ доранд назорати ҷамъиятии риоя намудани қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи меҳнат ва иттифоқҳои касабаро аз ҷониби корфармо, соҳибмулк ёнамояндаи ваколатдори мақомоти идоракунандаи он амалӣ намоянд, инчунин рафъи қонуншикании ошкоршударо талаб намоянд.

2. Иттифоқҳои касаба бо мақсади назорати ҷамъиятии риояи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба меҳнат, ҳифзи ҳуқуқҳои иҷтимоӣ, меҳнатӣ ва манфиатҳои аъзои худ ҳуқуқ доранд бозрасии назорати ҷамъиятӣ ташкил намоянд, ки салоҳияти онро оинномаи (низомномаи) иттифоқҳои касаба ва санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамоянд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2020 № 1673).

3. Намояндагони иттифоқҳои касаба ҳуқуқ доранд бо мақсади санҷиши риояи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи меҳнат аз ҷониби корфармо, шахсони мансабдори он ба корхонаҳо, сарфи назар аз шакли ташкилию ҳуқуқӣ, ки дар он аъзои иттифоқи касаба фаъолият менамоянд, бе мамониат ворид шаванд.

Моддаи 23. Ҳуқуқҳои иттифоқҳои касаба ба дастрас намудани маълумот

Иттифоқҳои касаба ҳуқуқ доранд мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон аз корфармо, субъектҳои хоҷагидорӣ, иттиҳодияҳои онҳо, инчунин аз мақомоти идоракунии давлатӣ оид ба масъалаҳои меҳнат ва рушди иҷтимоию иқтисодӣ дар доираи ҳисоботи омории муқарраршуда ба таври ройгон маълумот дастрас намоянд.

Моддаи 24. Ҳуқуқҳои иттифоқҳои касаба ба иштирок дар таълим ва такмили ихтисоси кадрҳои иттифоқҳои касаба

1. Иттифоқҳои касаба ҳуқуқ доранд мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муассисаҳои таълимӣ ва илмӣ-тадқиқотӣ дошта, омӯзиш, бозомӯзӣ, такмили ихтисоси кадрҳои иттифоқи касаба, таълими кормандон ва аъзои иттифоқи касабаро амалӣ намоянд.

2. Маблағгузории ин муассисаҳо мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва шартномаҳои басташуда, метавонанд аз ҳисоби маблағҳои иттифоқҳои касаба, корфармо ва дигар манбаъҳои манънакардаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда шаванд.

Моддаи 25. Ҳуқуқҳои иттифоқҳои касаба дар соҳаи таъминоти иҷтимоӣ ва суғуртаи иҷтимоии давлатӣ

Иттифоқҳои касаба ҳуқуқу манфиатҳои шаҳрвандонро дар мақомоти давлатӣ оид ба масъалаҳои таъмини иҷтимоӣ ва суғуртаи иҷтимоии давлатӣ ифода ва ҳимоя намуда, фаъолияти онҳоро мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳти назорати ҷамъиятӣ қарор медиҳанд.

Моддаи 26. Ҳуқуқҳои иттифоқҳои касаба дар соҳаи ҳифзи саломатӣ

1. Иттифоқҳои касаба моликияти ба онҳо мансуби муассисаҳои санаторию курортӣ ва истироҳатгоҳҳоро идора намуда, дар таъсис ва ташкили кори курортҳо, санаторияҳо, профилакторияҳо, истироҳатгоҳҳо, лагерҳои солимгардонии кӯдакону наврасон, ташкилотҳои зерсохтор кӯмаки моддию молиявӣ мерасонад ва ба рушди мадании оммавӣ, тарбияи ҷисмонӣ, варзиш ва сайёҳӣ мусоидат менамоянд.

2. Иттифоқҳои касаба бо мақомоти давлатӣ, иттиҳодияҳои ҷумҳуриявии корфармоён созишнома баста, корҳои беҳтар намудани муолиҷаи санаторию курортӣ ва рушди муассисаҳои истироҳатӣ, сайёҳӣ, тарбияи ҷисмонии оммавӣ ва варзишро ба роҳ мемонанд.

Моддаи 27. Ташкил ва гузаронидани маҷлисҳо, гирдиҳамоиҳо, роҳпаймоиҳои осоишта, намоишҳо, корпартоиҳо

Иттифоқҳои касаба мутобиқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон маҷлисҳо, гирдиҳамоиҳо, намоишҳо, пикетгузориҳо ва роҳпаймоиҳо ва дигар чорабиниҳоро чун воситаи мубориза барои беҳтар намудани шароити меҳнат, баланд бардоштани музди кор, кам кардани бекорӣ, муттаҳид намудани меҳнаткашон дар мубориза барои ҳуқуқҳои меҳнатӣ ва манфиатҳои иҷтимоиву иқтисодӣ, муҳофизат аз худсарии корфармо, таъсир расонидан ба мақомоти давлатӣ бо мақсади пеш бурдани ҳамон сиёсати иқтисодиву иҷтимоӣ, ки ба талаботи аъзои иттифоқи касаба ҷавобгӯ бошад, ташкил менамоянд ва мегузаронанд.

БОБИ 3. КАФОЛАТИ ФАЪОЛИЯТИ ИТТИФОҚҲОИ КАСАБА

Моддаи 28. Кафолати фаъолияти иттифоқи касаба

Аъзои мақомоти интихобии иттифоқҳои касаба, иттиҳодияҳои онҳо ҳуқуқ доранд:

- аз корхонаҳое, ки дар онҳо аъзои иттифоқҳои касаба кор мекунанд, бемамониат дидан намоянд, ба муҳити кори онҳо шинос шаванд;

- аз корфармо, шахси дигари мансабдор ҳуҷҷати дахлдор, маълумот ва тафсироте, ки ба шароити меҳнат, иҷрои созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ ва ҳуқуқвайронкуниҳо оид ба меҳнат дахл доранд, талаб карда гиранд;

- ба корфармо, шахси мансабдор оид ба масъалаҳои ҳифзи меҳнат бевосита ба таври хаттӣ ё шифоҳӣ муроҷиат намояд.

Моддаи 29. Кафолатҳо барои кормандоне, ки ба ҳайати мақомоти интихобии иттифоқҳои касаба интихоб шудаанд

1. Ба кормандони корхона, муассиса ё ташкилоте, ки ба мақомоти интихобии иттифоқҳои касаба интихоб шудаанд, барои иҷрои ваколатҳояшон кафолат дода мешавад.

2. Корфармо шартномаи (қарордоди) меҳнатиро бо кормандоне, ки роҳбари мақомоти иттифоқи касаба мебошанд, танҳо бо розигии пешакии мақомоти болоии иттифоқи касаба қатъ карда метавонад.

3. Ба аъзои мақомоти интихобии иттифоқҳои касаба, ки аз кори истеҳсолии худ озод нашудаанд, тибқи созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ имтиёзҳо пешбинӣ шуда метавонанд.

4. Мувофиқи созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ аъзои мақомоти интихобии иттифоқҳои касаба дар вақти ба сифати вакил дар анҷуману конференсияҳое, ки иттифоқҳои касаба даъват мекунанд, иштирок карданашон, инчунин ҳангоми иштирокашон дар кори мақомоти он бо пардохти музди миёнаи моҳонаашон аз ҳисоби маблағҳои иттифоқҳои касаба ва корфармоён аз кори истеҳсолот озод карда мешаванд.

Моддаи 30. ӯҳдадории корфармо оид ба муҳайё намудани шароити мусоид барои фаъолияти иттифоқҳои касаба

1. Корфармо вазифадор аст оид ба муҳайё намудани шароити муносиб барои фаъолияти иттифоқҳои касаба дар корхона мусоидат намояд.

2. Мутобиқи созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ корфармо метавонад мақоми интихобии иттифоқи касабаро бо бинои корӣ, таҷҳизоти зарурӣ, гармӣ, равшанӣ, воситаҳои алоқа, наклиёт ва дигар воситаҳое, ки барои фаъолияти он заруранд, таъмин намояд.

3. Дар сурати мавҷуд будани розигии хаттии кормандоне, ки аъзои иттифоқи касаба мебошанд, корфармо ҳар моҳ аз музди меҳнати аъзои иттифоқи касаба ҳаққи аъзогии онҳоро дар муддати на дертар аз 3 рӯз пас аз пардохти музди меҳнат бо тартиби муқаррарнамудаи созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ ба суратҳисоби иттифоқҳои касабаи дахлдор мегузаронад (Қонуни ҶТ аз 2.01.2020 № 1673).

БОБИ 4. ТАШКИЛОТҲОИ ИБТИДОИИ ИТТИФОҚИ КАСАБА

Моддаи 31. Ташкилотҳои ибтидоии иттифоқи касаба дар корхона

1. Ташкилотҳои иттифоқи касаба дар корхона ва қисмҳои таркибии сохтории онҳо ҳуқуқу манфиатҳои меҳнатӣ ва иҷтимоию иқтисодии аъзои иттифоқи касабаро ҳимоя менамоянд. Ташкилотҳои ибтидоии иттифоқи касаба тавассути мақомоти интихобии мутобиқи оинномаи (низомномаи) соҳавӣ таъсисдода ё тавассути намояндагии иттифоқи касабае, ки ваколатдори намояндагии манфиатҳои аъзои иттифоқи касаба аст ва дар доираи муқаррароти пешбининамудаи ҳамин Қонун ва оинномаи (низомномаи) иттифоқи касаба амал менамояд, ваколатҳои худро амалӣ менамояд.

2. Дар сурати дар корхонаҳо мавҷуд будани якчанд ташкилоти иттифоқи касаба бо мувофиқаи байни онҳо ташкилоти иттифоқи касабае, ки аксарияти кормандонро муттаҳид месозад, ё дигар мақомоти намояндагии ташкилоте, ки теъдоди бештари кормандонро муттаҳид менамояд, тарафи созишнома ва ё шартномаи коллективӣ шуморида мешавад.

Моддаи 32. Ваколатҳои мақомоти интихобии ташкилоти ибтидоии иттифоқи касаба дар корхона

1. Мақомоти интихобии ташкилоти ибтидоии иттифоқи касаба дар корхонаҳо чунин ваколатҳо дорад:

- созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ мебанданд ва иҷрои онро назорат менамояд, дар бораи иҷрои он дар маҷлиси умумии коллектив (конференсия) ҳисобот медиҳад, аз мақомоти дахлдор ба ҷавобгарӣ кашидани шахсони мансабдореро, ки шартҳои созишномаҳо ва шартномаҳои коллективиро иҷро накардаанд, талаб менамояд;

- якҷоя бо корфармо масъалаҳои ҷорӣ, тачдиди назар ва тағйир додани меъёрҳои меҳнатро ҳал менамояд;

- якҷоя бо корфармо масъалаҳои музди меҳнати кормандони корхона, шаклҳо ва низоми пардохти музди меҳнат, нархгузорӣ, ҷадвали тариф, тарҳи маошҳои вазифавӣ, шартҳои ҷорӣ намудан ва андозаи иловапулиҳо, изофапулӣ, мукофотпулӣ ва дигар пардохтҳои ҳавасмандгардонию ҷӯброниро ҳал менамояд;

- якҷоя бо корфармо масъалаҳои вақти кор ва вақти истироҳатро ҳал менамояд, ҷадвали бастҳо ва додани рухсатиҳо, ҷорӣ кардани ҳисоби якҷояи вақти корро мувофиқа менамояд, ба изофакорӣ ва кор дар рӯзҳои истироҳат иҷозат медиҳад;

- якҷоя бо корфармо масъалаҳои рушди иҷтимоии корхона, беҳтар намудани шароити ҳифзи меҳнат, хизматрасонии моддию маишӣ ва тиббии кормандонро ҳал менамояд;

- дар ҳалли масъалаҳои иҷтимоию иқтисодӣ, муайян ва тасдиқ кардани рӯйхат ва тартиби ба кормандон додани имтиёзҳои иҷтимоӣ иштирок менамояд;

- дар таҳияи қоидаҳои тартиботи дохилии меҳнатии корхона иштирок менамояд;

- ба бекор кардани шартномаи (қарордоди) меҳнатӣ бо корманд бо ташаббуси корфармо розигӣ медиҳад ё онро рад менамояд;

- дар санҷиши ҳодисаҳои нохуш, бемориҳои касбӣ ва садама, дар кори комиссия оид ба масъалаҳои ҳифзи меҳнат иштирок менамояд;

- ҷиҳати аз тарафи корфармо пешниҳод гардидани ҳуҷҷатҳои зарурӣ барои таъин намудани нафақаи кормандон ва аъзои оилаи онҳо назорати ҷамъиятӣ мебарад;

- манфиати шахсони суғурташударо дар комиссияи суғуртаи иҷтимоии давлатӣ ҳимоя намуда, кормандонро тибқи шартҳои пешбининамудаи созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ ба санатория, профилактория, истироҳатгоҳҳо, муассисаҳои сайёҳӣ, пойгоҳҳо ва муассисаҳои солимгардонӣ равон мекунад ва ташкили хизматрасонии тиббиро ба кормандон ва аъзои оилаи онҳо месанҷад;

- манфиати кормандони корхонаҳои қарздорро дар марҳилаи муфлисшавӣ ҳимоя менамояд.

2. Мақомоти интихобии ташкилоти иттифоқи касаба, инчунин ҳуқуқҳои дигари бо қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинишударо доро мебошад.

Моддаи 33. Тартиби додани розигӣ барои қатъ намудани шартномаи меҳнатӣ бо ташаббуси корфармо

1. Мақомоти интихобии ташкилоти ибтидоии иттифоқи касаба дар ҳолатҳои пешбининамудаи қонунгузории меҳнат дар давоми даҳ рӯз пешниҳоди асосноки корфарморо дар бораи қатъ кардани шартномаи (қарордоди) меҳнатӣ бо корманд баррасӣ менамояд.

2. Дар сурати ба ҷаласа ҳозир нашудани корманд ё намояндаи ӯ, баррасии пешниҳод то ҷаласаи дигар дар доираи мӯҳлати муқаррарнамудаи қисми 1 ҳамин модда мавқуф гузошта мешавад.

3. Дар сурати такроран бе сабаби узрнок ба ҷаласа ҳозир нашудани корманд, мумкин аст пешниҳод дар ғоибии ӯ баррасӣ карда шавад.

4. Ташкилоти ибтидоии иттифоқи касаба корфарморо аз қарори қабулкарда дар мӯҳлати як ҳафта аз санаи қабули он ба тариқи хаттӣ хабардор менамояд.

5. Қарори иттифоқи касаба дар бораи додан ё надодани розигӣ ба қатъи шартномаи (қарордоди) меҳнатӣ бояд асоснок бошад.

БОБИ 5. МОЛИКИЯТИ ИТТИФОҚҲОИ КАСАБА, ФАЪОЛИЯТИ ХОҶАГӢ ВА МОЛИЯВӢ

Моддаи 34. Моликияти иттифоқҳои касаба

1. Иттифоқҳои касаба мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикиистон дорои ҳуқуқи соҳибӣ, истифода ва ихтиёрдории молу мулк ва маблағҳое мебошанд, ки молики онҳоянд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2020 № 1673).

2. Моликияти иттифоқи касаба бинову иморат, иншоот, нақлиёт, муассисаҳои санаторию курортӣ, сайёҳӣ, варзишӣ, муассисаҳои солимгардонӣ, истироҳатгоҳҳо, марказҳои фарҳангию равшаннамоӣ, илмию таълимӣ, ташкилот, фонди манзилӣ, нашриёт, матбаа, қоғазҳои қиматнок, ҳаққи аъзогии иттифоқи касаба ва дигар маблағу моликияте буда метавонанд, ки аз ҳисоби манбаъҳои худ ташаккул ёфтаанд, инчунин аз шахсони сеюм ба ихтиёрдории мақомоти иттифоқҳои касаба вогузошта шудаанд.

3. Манбаъ, тартиби ташаккул ва истифодаи маблағи буҷети иттифоқи касабаро оинномаи (низомномаи) иттифоқҳои касаба муайян менамояд.

4. Иттифоқҳои касабаро аз ҳуқуқи ихтиёрдорӣ ва истифодабарии молу мулке, ки барои идоракунии хоҷагидорӣ дода шудааст, танҳо бо қарори суд аз рӯи асосҳои муайяннамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон маҳрум кардан мумкин аст.

5. Моликияти иттифоқҳои касабаро қонун ҳимоя менамояд.

Моддаи 35. Фаъолияти молиявию хоҷагии иттифоқҳои касаба

1. Фаъолияти молиявию хоҷагии иттифоқҳои касаба мувофиқи оинномаи (низомномаи) онҳо амалӣ мегардад.

2. Иттифоқҳои касаба мувофиқи оиннома (низомнома) ва мақсаду вазифаҳояшон ҳуқуқ доранд, ки бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ташкилотҳои тиҷоратӣ, фондҳои ҷамъиятӣ ва дигар фондҳо таъсис диҳанд, инчунин бо фаъолияти ноширӣ ва молиявию хоҷагӣ машғул шаванд.

3. Пешбурди фаъолияти оинномавӣ ва нигаҳдории воҳидҳои кории кормандони озоди иттифоқҳои касаба аз ҳисоби ҳаққи аъзогӣ ва манбаъҳои дигари манънакардаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба роҳ монда мешавад (Қонуни ҶТ аз 2.01.2020 № 1673).

Моддаи 36. Ҳуқуқи иттифоқҳои касаба, иттиҳодияҳои онҳо дар бобати ба ҷавобгарӣ кашидани шахсони мансабдор

1. Мақомоти иттифоқҳои касаба (на поёнтар аз сатҳи ноҳиявӣ) ҳуқуқ доранд аз роҳбари корхона, агар он қонунгузорӣ дар бораи меҳнат ва созишномаҳо ва шартномаҳои коллективиро вайрон намояд, қатъ намудани шартномаи (қарордоди) меҳнатиро талаб намоянд.

2. Баррасии талаби мақомоти иттифоқи касаба ҳатмӣ мебошад.

БОБИ 6. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ

Моддаи 37. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқие, ки муқаррароти Қонуни мазкурро риоя намекунанд, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

Моддаи 38. Дар бораи аз эътибор соқит донистани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи иттифоқҳои касаба, ҳуқуқ ва кафолатҳои фаъолияти онҳо"

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 12 марти соли 1992 "Дар бораи иттифоқҳои касаба, ҳуқуқ ва кафолатҳои фаъолияти онҳо" (Ахбори Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 1992, №7, мод. 101; Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 1997, № 9, мод. 117) аз эътибор соқит дониста шавад.

Моддаи 39. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

Президенти

Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон

ш.Душанбе

2 августи соли 2011 № 757

Пинҳон кардан
Таснифгар	Рақам	Ном	Мақомот	Сана	Ҳолат	Замима
ҚОНУН	757	ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ ИТТИФОҚҲОИ КАСАБА	Маҷлиси Олии ҶТ	02.08.2011	Амалкунанда	WORD PDF ZIP

Primary tabs

^-A A ⁺A

Сешанбе, Октябр 1, 2024

Конференсияи ҷумҳуриявии илмӣ-амалӣ дар мавзуи “15 соли амали Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон:дастовардҳо, мушкилот ва дурнамо”

1 октябри соли 2024. ш.Душанбе

Дар Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади таъмини иҷрои банди 2 Нақша чорабиниҳои дохилиидоравӣ оид ба Барномаи рушди забони давлатӣ барои солҳои 2020-2030, ки 24 декабри соли 2020 аз ҷониби директори Марказ тасдиқ гардидааст, конфренсияи ҷумҳуриявии илмӣ-амалӣ дар мавзуи “15 соли амали Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон:дастовардҳо, мушкилот ва дурнамо” баргузор гардид.

Нишонаи номӣ (тег):

Баҳодиҳии муҳтаво:

Ҳоло баҳо надорад

Бештар оида ба Конференсияи ҷумҳуриявии илмӣ-амалӣ дар мавзуи “15 соли амали Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон:дастовардҳо, мушкилот ва дурнамо”

KHOVAR.TJ

АГЕНТИИ МИЛЛИИ ИТТИЛООТИИ ТОҶИКИСТОН «ХОВАР»
WWW.KHOVAR.TJ

«ХОВАР FM»

Садриддин Айнӣ (1878 – 1954): Адиб, олим ва асосгузори адабиёти муосири тоҷик. Аввалин Президенти Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон. Муаллифи асарҳои «Таърихи амирони манғитияи Бухоро», «Таърихи инқилоби фикрӣ дар Бухоро», «Намунаи адабиёти тоҷик», «Дохунда», «Ғуломон», «Ёддоштҳо» ва дигар асарҳо, ки ба 29 забони хориҷӣ нашр шудаанд.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон аз 08 сентябри соли 1997 ба асосгузори адабиёти муосири тоҷик Садриддин Айнӣ унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шуд.
Бобоҷон Ғафуров (1909 – 1977): Олим, академики Академияи Илмҳои ИҶШС, арбоби ҳизбӣ ва давлатӣ, муаллифи китоби оламшумули «Тоҷикон» ва зиёда аз 300 асару мақолаҳо.
Солҳои 1944-1946 котиби дуюм, с.1946-1956 котиби якуми КМ Ҳизби комунистии Тоҷикистон, 1956 – 1977 сарвари Пажуҳишгоҳи шарқшиносии ИҶШС.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон аз 08 сентябри соли 1997 ба таърихшинос ва шарқшиноси шинохтаи тоҷик, академик, муаллифи китоби «Тоҷикон» Бобоҷон Ғафуров унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шуд.
Мирзо Турсунзода (1911-1977): Шоири халқӣ, раиси Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон, Қаҳрамони меҳнати сотсиалистӣ, Раиси Кумитаи якдилии халқҳои Осиё ва Африқо. Барои достонҳои «Қиссаи Ҳиндустон»(1948), «Ҳасани аробакаш», «Чароғи абадӣ», «Садои Осиё»,(1960) «Ҷони ширин» (1963) бо ҷоизаҳои давлатии ИҶШС, ҶШС Тоҷикистон ва байналмилалии ба номи Ҷ. Неҳру (1967) сарфароз шуда буд.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон аз 07 майи соли 2001 ба шоири халқии Тоҷикистон, ходими намоёни ҷамъиятӣ Мирзо Турсунзода унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шуд.
Эмомалӣ Раҳмон: Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон. 19 ноябри соли 1992 дар иҷлосияи XVI Шўрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон раиси Шўрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, 6 ноябри соли 1994 бори аввал, солҳои 1999, 2006 ва 2013 Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб гардидаст.
Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат.
Бо қарори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон 11 декабри соли 1999 барои мустаҳкам намудани давлатдории соҳибистиқлол ва пойдории сулҳ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо унвони олии “Қаҳрамони Тоҷикистон” мукофотонида шудааст.
Нусратулло Махсум (1881 – 1938): Нусратулло Махсум (Лутфуллоев) ходими давлатӣ ва ҳизбӣ. Солҳои 1924-1926 раиси Кумитаи инқилобии ҶМШС Тоҷикистон, солҳои 1926-1933 раиси Кумитаи Иҷроияи Марказии ҶШС Тоҷикистон.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 27 июни соли 2006 ба фарзанди барӯманди халқи тоҷик Нусратулло Махсум унвони олии “Қаҳрамони Тоҷикистон” дода шудааст.
Шириншоҳ Шоҳтемур (1899 – 1937): Ходими давлатӣ ва ҳизбӣ. Солҳои 1929-1931 котиби Ҳизби коммунистии ҶШС Тоҷикистон, солҳои 1933-1937 Раиси Кумитаи Иҷроияи Марказии ҶШС Тоҷикистон.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 27 июни соли 2006 ба фарзанди барӯманди халқи тоҷик Шириншоҳ Шоҳтемур, унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шудааст.