Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон

ДАСТУРИ ИСТИФОДАБАРАНДА

ХУШ ОМАДЕД БА CОМОНАИ РАСМИИ МАРКАЗИ МИЛЛИИ ҚОНУНГУЗОРИИ НАЗДИ ПРЕЗИДЕНТИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН!

КОР БО МАХЗАНИ ҚОНУНГУЗОРИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Муҳтарам меҳмонон ва истифодабарандагони сомонаи расмии Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон (ММҚ),

Барои оғози кор бо «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) ба блоки бо номи шабеҳ дар сомонаи расмии ММҚ зер кунед. Блоки «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» кушодашаванда буда, ҳамеша дар қисми болои сомона дастрас аст. Шумо инчунин метавонед ба «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) аз феҳристи асосӣ (меню асосӣ) бо зеркунии пайванди «Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» дастрасӣ пайдо намоед.

БЛОКИ «МАХЗАНИ ҚОНУНГУЗОРИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН» (МҚҶТ)

Ҳамаи модулҳо ва имконоти ҷустуҷӯи санадҳо дар «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) мустақилона кор мекунанд. Ин маънои онро дорад, ки ҳангоми кор бо МҚҶТ ворид кардани «Ном»-и санад ва бо ҳамроҳи он интихоб кардани ҳамаи имконоти дигар, масалан «Таснифгар», «Мақомот», «Рақам», «Сана», «Матни асосӣ» ва ғайра ҳатмӣ нест. Аммо барои ҷустуҷӯи васеъ шумо метавонед аз ҳамаи имконоти ҷустуҷӯи санадҳо ба таври дилхоҳ истифода баред. Ҳамаи санадҳое, ки ба МҚҶТ ворид шуданд дар зери «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ», яъне дар «Ҷадвали санадҳо» дастрасанд.

ЛАВҲАИ ИМКОНОТИ ҶУСТУҶӮ

Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ

ҶАДВАЛИ САНАДҲО

ТУГМАҲОИ «ТАТБИҚ КАРДАН» ва «БОЗСОЗӢ»

Тугмаи «Татбиқ кардан»: Баъд аз он ки Шумо дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» имконоти дилхоҳро ворид карда, интиход мекунед, барои намоиш додани натиҷа тугмаи «Татбиқ кардан»-ро зер кунед. Аммо, вақте ки шумо дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» дархостеро ворид мекунед ё имконеро интихоб менамоед, онҳо ба таври худкор дарҳол татбиқ карда мешаванд.

Тугмаи «Бозсозӣ»: Агар хоҳед, ки ҳамаи дархостҳо ва имконотеро дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» лағв кунед, аз тугмаи «Бозсозӣ» истифода баред.

Агар шумо хоҳед, ки номи санади дақиқро аз санадҳои дар махзан мавҷудбуда ба даст оред, калидвожаи номи санадро ба сатри «Ном» ворид намоед. Ҳамаи санадҳое, ки дорои калидвожаи воридуша мебошанд нишон дода мешаванд. Масалан, агар шумо калидвожаи «дастрасӣ»-ро ворид кунед, санадҳое, ки калимаи «дастрасӣ»-ро дар бар мегиранд, дар «Ҷадвали санадҳо» нишон дода мешаванд (масалан, ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ ҲУҚУҚИ ДАСТРАСӢ БА ИТТИЛООТ)

САТРИ «НОМ»

Шумо инчунин метавонед санадҳоро аз рӯи муҳтаво бо истифодаи сатри «Матни асосӣ» ва полои дилҳол ҷустуҷӯ намоед. Масалан, барои ёфтани санад(ҳо)и дорои калима(ҳо), калидвожа(ҳо) ё ибора(ҳо)и лозимӣ, ба сатри «Матни асосӣ» дархостро ворид намуда, имкони «Дар бар мегирад»-ро интихоб намоед. Санадҳои дархостшуда ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред. Ҳамин тавр аз имкони «Дар бар намегирад» ё имконоти ҷустуҷӯи дигар истифода баред, Масалан, агар шумо ба сатри «Матни асосӣ» калимаи «Интернет»-ро ворид кунед ва имкони «Дар бар мегирад»-ро интихоб намоед, саданҳое, ки дар муҳтавои худ дорои калимаи «Интернет» мебошанд, нишод дода мешаванд.

САТРИ «МАТНИ АСОСӢ»

Сатри «Матни асосӣ»

Шумо метавонед санадҳоро аз рӯи «Ном», «Таснифгар», «Мақомот», «Рақам», «Сана», «Матни асосӣ» ва ғайра алоҳида ё якҷоя ба таври дилхоҳ ҷустуҷӯ намоед.

Масалан, агар хоҳед, ки санадҳоро танҳо «Аз рӯи моҳ ва сол» ҷустуҷӯ кунед, танҳо аз имкони «Аз рӯи моҳ ва сол» бо интихоби моҳ ва сол истифода баред. Санадҳо ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред.

Агар хоҳед, ки санадҳоро танҳо дар давраи муайян ҷустуҷӯ кунед, танҳо аз имкони «Аз санаи интихобшуда» ва/ё «То санаи интихобшуда» алоҳида ё якҷоя бо интихоби моҳ ва сол истифода баред. Санадҳо ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред.

Ҳамин тавр Шумо метавонед ҳар гуна санадҳои махзанро алоҳида ё бо интихоби имконоти иловагӣ ҷустуҷӯ намоед ва ба даст оред.

Барои дидани санад ва мутолиа кардани он, аз тугмаи «ДИДАН» истифода баред ва барои пинҳон кардани он, аз тугмаи «ПИНҲОН КАРДАН» истифода баред.

ТУГМАҲОИ «ДИДАН» ва «ПИНҲОН КАРДАН»

Шумо ҳам метавонед, бо зеркунии пайванди номи санад онро дар саҳифаи алоҳида кушоед ё ин ки дар форматҳои Word, PDF ва ZIP аз сомонаи мо боргирӣ намоед.

ЗАМИМА ДАР ФОРМАТҲОИ WORD, PDF ва ZIP (ДАР ҶАДВАЛИ САНАДҲО)

Замима

КОР БО СОМОНАИ РАСМӢ - БАҚАЙДГИРӢ ВА ВОРИДШАВӢ

Ҳамаи маводҳои Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ба ахбори омма дахл доранд, дар сомонаи мо дастрасанд. Барои гирифтани маълумот Шумо метавонед аз Феҳристи асосӣ (менюи асосӣ), Харитаи сомона, имкони Ҷустуҷӯ ва Ҷустуҷӯи васеъ истифода баред.
Барои бақайдгирӣ дар сомонаи Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, лутфан ба таври расмӣ муроҷиат намоед. Корбарони бақайдгирифташуда метавонанд аз имкониятҳои иловагӣ истифода баранд, масалан, пайдо кардани дастрасӣ ба лоиҳаҳои санадҳо.

Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон

Матни асосӣ:
Дидан

**ҚОНУНИ**

Ҷ**УМҲУРИИ ТО**Ҷ**ИКИСТОН**

**ДАР БОРАИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРӢ**

(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2010, №12, қ.1, мод. 830;

Қонунҳои ҶТ аз 27.11.2014 с., № 1158; аз 04.04.2019 с., №1591 )

Қонуни мазкур самтҳои асосии сиёсати давлатиро дар соҳаи таъмини амнияти озукаворӣ, ҳамчун қисми таркибии амнияти давлат, тибқи принсип ва меъёрҳои байналмилалии эътирофшуда муайян менамояд.

**БОБИ** 1.

**МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ**

**Моддаи** **1. Мафҳумҳои асосӣ**

Мафҳумҳои асосие, ки дар Қонуни мазкур истифода мешаванд:

- **амнияти озуқавор**ӣ - вазъи иқтисодии давлат мебошад, ки аз ҳисоби истеҳсолоти дохилӣ бехатарии озуқавории кишвар таъмин гардида, дастёбии воқеӣ, ки барои ҳаёти солиму фаъол ва рушди демографии ҳамаи аҳолӣ зарур аст, кафолат дода мешавад;

- **таъмини амнияти озуқаворӣ** - таҳия ва амалӣ намудани чорабиниҳои *сиёсиву и*ҷ*тимо*ӣ*, и*қ*тисод*ӣ*, техник*ӣ*, иттилоот*ӣ ва чорабиниҳои дигаре, ки асосан аз ҳисоби истеҳсолоти дохилӣ бо *озуқаи* ҳ*аётан му*ҳим дар сатхи меъёрҳои муносиби илман асоснок барои қонеъ намудани талаботи аҳолӣ ва пешгирии бӯҳронҳои озуқаворӣ равона шудаанд; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- ***озуқаи ҳаётан муҳим*** *- озуқае, ки аз рӯи таркиб ва ҳаҷм асоси меъёри ғизои аҳолии кишварро ташкил медиҳад;* (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591 )**

- **меъёрҳои *физиологии* истеъмоли озуқа** - меъёрҳои илман *асоснок ва аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи тандурустӣ тасдиқшудаи* истеъмоли моддаҳои ғизоӣ ва неру, ки талаботи ҳамаи шахсони солимро бо ғизо ва нерӯи зарурӣ қонеъ менамоянд; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- бӯ**ҳрони озуқаворӣ** - вазъияте, ки таъмини аҳолӣ бо *озуқаи* ҳ*аётан му*ҳим тибқи меъёрҳои *физиологии* истеъмоли озуқа дар ҳ*удуд* ё қисми зиёди ҳ*удуди* давлат таҳти хатар қарор дошта, хатари мазкур танҳо бо истифодаи чораҳои танзими давлатӣ, дар мавриди зарурат бошад, бо иштироки ташкилотҳои байналмилалӣ бартараф карда мешавад; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- **истиқлолияти озуқаворӣ** - шароити таъмини амнияти озуқавории давлат, ки дар сурати қатъ гардидани интиқоли озуқа аз беруни давлат бӯҳрони озуқаворӣ ба амал намеояд;

- **сатҳи зарурии истеҳсоли озуқа** - сатҳи истеҳсоли озуқа ва ашёи хоми асосии хурокворӣ аз ҷониби истеҳсолкунандагони ватанӣ, ки дар асоси талаботи миёнаи сарикасии аҳолӣ ба *озуқаи* ҳ*аётан му*ҳим, бо назардошти тақсимоти аҳолӣ аз рӯи синну сол, ҷинс, шароити меҳнат, иқлим, инчунин дигар хусусиятҳои вояи ғизо ва ҳаҷми ҳисобкардашудаи содироти амнияти озуқавории давлатро кафолат медиҳад; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- **дастёбии воқеии озуқа** - интиқоли мунтазами озуқа ба ҷойҳои истеъмоли он дар ҳаҷме, ки барои қонеъ гардонидани талаботи аҳолӣ кифоя мебошад;

- **дастёбии иқтисодии озуқа** - имконияти аз ҷониби аҳолӣ тибқи меъёрҳои *физиологии* истеъмоли озуқа харидорӣ намудани озуқа дар шароити мавҷудаи тариқи истеъмол, системаи нарх, сатҳи даромад, кӯмакпулиҳои иҷтимоӣ ва имтиёзҳои ҷойдошта; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- ***захираи давлатии озуқа*** - қисми таркибии захираи моддии давлатӣ, ки бо мақсади пешгирии бӯҳрони озуқаворӣ ва (ё) бартараф кардани оқибатҳои он барои истифода аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ташаккул дода мешавад. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

**Моддаи 2. Қонунгузории** Ҷ**умҳурии То**ҷ**икистон** **дар бораи амнияти озуқаворӣ**

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи амнияти озуқаворӣ ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, иборат мебошад. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

**Моддаи 3. Таъмини амният ва истиқлолияти озуқаворӣ**

*1. Амният ва истиқлолияти озуқаворӣ бо роҳи муҳайё намудани* кафолати дастрасии озуқа ба аҳолӣ аз ҳисоби маҳсулоти дохилӣ дар сатҳи меъёрҳои физиологии истеъмоли озуқа тавассути амалигардонии маҷмӯи тадбирҳо аз ҷониби мақомоти давлатӣ таъмин карда мешаванд. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

2. Самтҳои   асосии   таъмини   амният   ва   истиқлолияти озуқавории кишвар инҳоянд:

- муқаррар намудани номгӯи *озуқаи ҳаётан муҳим*; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- таъмини дастёбии воқеӣ ва иқтисодии *озуқаи ҳаётан муҳим*; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- *таъмини сатҳи зарурии истеҳсоли озуқа ва ташаккули захираи* *давлатии озуқа, новобаста ба таъсири манфии омилҳои дохилӣ ва беруна;* (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

ташкили низоми идоракунии бахши кишоварзӣ, нигоҳдорӣ ва афзун намудани ҳаҷми истеҳсоли озуқаи рақобатпазир ва ба содирот нигаронидашуда; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- *рушди* фаъолияти иқтисодии хориҷӣ, аз ҷумла мувофиқ намудани содирот ва воридот; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- татбиқи сиёсати самарабахши аграрӣ;

- ташкили хариди фаврӣ, интиқол ва тақсими *озуқаи ҳаётан муҳим* барои аҳолӣ ҳангоми ба вуҷуд омадани бӯҳрони озуқаворӣ ё хатари ба вуҷуд омадани он; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- мониторинги вазъи бозори озуқа ва ашёи хоми кишоварзӣ;

- рушди технологияҳои иттилоотӣ-коммуникатсионии савдои озуқа ва ашёи хоми кишоварзӣ; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- амалӣ намудани назорати давлатии бозори озуқа, аз ҷумла баҳисобгирӣ ва назорати истеҳсол, таҳвили дохилию берунӣ ва ташаккули захираи озуқа; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

таъмини рушди бозори озуқа ва бартараф намудани монеаҳои савдои байниминтақавӣ, аз ҷумла дар хариди маҳсулоти кишоварзӣ, ашёи хом ва озуқа барои ташкилотҳои буҷетӣ; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- *ташаккули низоми дастрасии озуқа ба гурӯҳҳои ниёзманди аҳолӣ.* (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

3. Ҳангоми ба вуҷуд омадани бӯҳрони озуқаворӣ ё хатари он мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ метавонанд ба мӯҳлати муайян аз рӯи меъёр тақсим кардани озуқаро муқаррар намоянд.

**Моддаи** **4. Принсипҳои асосии таъмини амнияти озуқаворӣ**

Принсипҳои асосии таъмини амнияти озуқаворӣ инҳоанд:

- таъмини дастёбии баробари бозори озуқаворӣ ба ташкилоту корхонаҳо новобаста ба шакли ташкилию ҳуқуқӣ;

- роҳ надодан ба пастравии сатҳи кунунии таъмини амнияти озуқаворӣ дар сатҳи давлатӣ;

- истеҳсолкунандагони ватании маҳсулоти кишоварзӣ, ашёи хом ва озуқаро дар асоси рақобат дастгири кардани давлат;

- ташаккули захираҳои озуқа аз рӯи барномаи мақсаднок;

- бо мақсади ташаккул ва дастгирии мувозанати бозори дохилии озуқа дар асоси мониторинг қабул намудани қарорҳои идоракунӣ;

- баланд бардоштани аҳамияти ташкилотҳои ғайритиҷоратӣ, соҳавӣ ва ғайра дар соҳаи истеҳсол, интиқол ва коркарди маҳсулоти кишоварзӣ, ашёи хом ва озуқа;

- шаффофияти иттилоот оид ба вазъи бозори озуқа;

- созгории пурраи талабот ба маҳсулоти хӯрокворӣ;

- ба қонунгузорӣ оид ба бехатарии маҳсулоти хӯрокворӣ мутобиқ будани сифати озуқавории истеҳсолшаванда, воридшаванда ва фурухташаванда;

- ташаккул, азнавкунӣ ва пуррагардонии захираҳои давлатии озуқа новобаста ба таъсири омилҳои дохилӣ ва берунӣ;

- ташкили истеҳсолоти самарабахши аграрӣ дар асоси истифодаи мақсаднок ва идоракунии захираҳои табиӣ бо мақсади таъмини аҳолӣ бо озуқа ва саноат бо ашёи хоми кишоварзӣ дар ҳаҷми зарурӣ барои рушди устувори иқтисодӣ ва иҷтимоии давлат.

**Моддаи 5. Тадбирҳои дастгирии давлати** **оид ба таъмини амнияти озуқаворӣ**

1. Мақсади дастгирии давлатӣ оид ба амнияти озуқаворӣ таъмини талаботи аҳолии давлат ба *озуқаи ҳаётан муҳим* аз ҳисоби истеҳсоли он аз ҷониби истеҳсолкунандагони ватании маҳсулоти кишоварзӣ, ашёи хом ва озуқа мебошад. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

2. Тадбирҳои асосии дастгирии давлатӣ инҳоанд:

- рушди заминаи моддию техникии истеҳсолкунандагони маҳсулоти кишоварзӣ бо назардошти фаъолияти самараноки иншоотҳои мелиоративӣ ва обёрикунанда дар асоси лизинги техника ва таҷҳизоти кишоварзӣ;

- маблағгузории барномаҳои таъмини илмии пешбурди соҳа, мукаммалгардонии механизмҳои ташкили ва иқтисодии фаъолияти ташкилотҳои кишоварзӣ ва коркард оид ба рушди тухмипарварӣ, ниҳолпарварӣ, селексияи растанӣ ва зотпарварӣ;

- мусоидат ҷиҳати истифодаи технологияҳои пешқадами истеҳсолот, коркард, нигаҳдорӣ ва истифодаи оқилонаи озуқа;

- мусоидат барои таъсиси иншоотҳои замонавии савдои яклухт (марказҳои тақсимкунӣ, бозорҳо ва маҷмааҳои яклухти озуқа);

- ташаккули системаи самараноки аз истеҳсолкунанда ба истеъмолкунандаи ниҳоӣ расониданн маҳсулоти кишоварзӣ, ашёи хоми кишоварзӣ ва озуқа;

- рушди инфрасохтори нақлиёти анборҳои савдои яклухти озуқа;

- дастгирии илмии мониторинги амнияти озукаворӣ ва амалӣ намудани чорабиниҳои дигаре, ки тибқи қонунгузорӣ пешбинӣ шудаанд.

**БОБИ 2.**

**САЛОҲИЯТИ МАҚОМОТИ ҲОКИМИЯТИ** **ДАВЛАТӢ**

**ОИД БА ТАЪМИНИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРӢ**

**Моддаи 6. Салоҳияти Ҳукумати** Ҷ**умҳурии То**ҷ**икистон** **оид ба таъмини амнияти озуқавор**ӣ

Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба таъмини амнияти озуқаворӣ салоҳияти зеринро дорост:

– амалӣ намудани сиёсати ягонаи давлатӣ оид ба амнияти озуқаворӣ;

– таҳия ва татбиқи барномаҳои   мақсадноки   амнияти озуқаворӣ;

– таъмин намудани мувофиқати озуқаи дар ҳ*удуди* давлат истеҳсол ва фурухташаванда ба талаботи ҳатмии стандартҳои сифат ва бехатарии маҳсулоти хӯрокворӣ; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

– *муайян намудани меъёри истеъмоли **озуқаи ҳаётан муҳим** барои аҳолӣ;* **(ҚҶТ аз 27.11.14 с. №1158;** ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

– идора кардани захираи давлатии озуқа ва масъул будан оид ба нигаҳдорӣ, истифода ва барқароршавии он;

– ташкил намудани ташхис ва таҳлили илмии маълумот оид ба таъмини аҳолӣ бо *озуқа* ҳ*аётан му*ҳ*им, инчунин* омода кардани дурнамои вазъияти амнияти озуқаворӣ; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

– муайян намудани тартиби гузаронидани чорабиниҳои ҳифзи аҳолӣ дар шароити бӯҳронҳои озуқаворӣ;

– таъмин ва гузаронидани мониторинги вазъияти амнияти озуқаворӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон;

– тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудани боҷҳои содиротию воридотии мавсимӣ барои *озуқаи* ҳ*аётан му*ҳим; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

– *амалӣ намудани салоҳиятҳои дигари пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон*. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

***Моддаи*** 7. Ваколатҳои мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба таъмини амнияти озуқаворӣ (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

Мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба таъмини амнияти озуқавориро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян мекунад ва фаъолияти онҳоро ҳамоҳанг месозад. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

*Ба ваколатҳои мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба таъмини амнияти озуқаворӣ дохил мешаванд:* (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод намудани тартиби ташаккулёбии номгӯй ва ҳаҷми захираи зарурии камнашавандаи озуқа;

*амалӣ намудани фаъолият дар самти таъмини бехатарии озуқа;*

таҳия ва ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод намудани низоми чорабиниҳо оид ба дастрасии озуқа ба гурӯҳҳои ниёзманди аҳолӣ;

*мусоидат ба рушди инфрасохтори бозори дохилии маҳсулоти кишоварзӣ, ашёи хом ва озуқа;*

дар шароити буҳрони озуқаворӣ ва таҳдиди он пешниҳод намудани таклифҳо ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба муайян намудани меъёри тақсими озуқаи ҳаётан муҳим;

якҷоя бо мақомоти дахлдори давлатӣ муайян намудани нархҳои кафолатноки хариди маҳсулоти кишоварзӣ, ашёи хом ва озуқа барои захираи давлатии озуқа;

*амалӣ намудани ваколатҳои дигари пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон.* (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

**Моддаи** 8. *Ваколат*ҳои **мақомоти и**ҷ**роияи маҳаллии ҳокимияти** **давлатӣ** **оид ба таъмини амнияти озуқавор**ӣ (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

Мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ оид ба таъмини амнияти озуқаворӣ ваколатҳои зеринро амалӣ менамояд:

- татбиқи сиёсати ягонаи давлатӣ оид ба амнияти озукдворӣ дар ҳудуди худ бо назардошти шароити маҳал;

- таҳия ва татбиқи барномаҳои мақсадноки минтақавӣ оид ба амнияти озуқаворӣ;

- ҳамоҳангсозии фаъолияти мақомоти давлатӣ, ки амнияти озуқавориро дар вилоят, шаҳр ва ноҳия таъмин менамоянд.

**Моддаи 9. Чорабиниҳои ҳифзи аҳол**ӣ **дар шароити б**ӯ**ҳрони озуқаворӣ**

Дар шароити бӯҳрони озуқаворӣ ва ё таҳдиди он мақомоти давлатии ваколатдор:

- аз рӯи меъёр тақсим кардани маҳсулоти асосии озуқаро барои мӯҳлати муайян муқаррар менамояд;

- нархи кафолатноки ашёи хомро муқаррар намуда, онро барои захираи давлатӣ бевосита аз истеҳсолкунандагони маҳсулоти кишоварзӣ фавран мехарад;

- чорабиниҳои дигареро, ки қонунгузорӣ пешбинӣ намудааст, амалӣ менамояд.

**Моддаи 10. Барномаҳои мақсадноки давлатӣ оид ба таъмини амнияти озукаворӣ**

1. Барномаҳои мақсадноки давлатӣ оид ба таъмини амнияти озуқаворӣ аз ҷониби *мақомоти* ваколатдори давлатӣ таҳия ва бо тартиби дар қонунгузорӣ пешбинигардида тасдиқ карда мешаванд. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

2. Барномаҳои мақсадноки давлатӣ оид ба таъмини амнияти озуқаворӣ чорабиниҳоро доир ба татбиқи маҷмӯи чораҳои дастгирии давлатӣ, ки дар қисми 2 моддаи 5 Қонуни мазкур муқаррар шудаанд, пешбинӣ менамоянд.

***Моддаи 11. Захираи давлат***ии ***озу***қа (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

1. Захираи *давлатии озу*қа барои пешгирии таъмини номӯътадили аҳолӣ бо озуқа, инчунин барои расонидани кӯмаки башардӯстона мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ташкил карда мешавад. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

2. *Захираи давлатии озуқа иборат аст аз:* (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

*фонди захиравии озуқа;*

*маҳсулоти кишоварзӣ, ашёи хом ва озуқаи дар доираи ҷойгиронии фармоиши давлатӣ харидашуда;*

*маҳсулоти кишоварзӣ, ашёи хом ва озуқаи дар гардиш қарордошта*. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

**БОБИ 3. ТАЪМИНОТИ ИТТИЛООТӢ ОИД БА АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРӢ**

**Моддаи 12. Иттилоот ва мониторинг оид ба амнияти озукаворӣ**

1. Иттилоот оид ба амнияти озуқаворӣ аз маълумоти зерин иборат мебошад:

- вазъияти истеҳсоли озуқа, таъминот ва истеъмоли он, ҷараёни тағйирёбии нишондиҳандаҳо;

- тавозуни ҷумҳуриявӣ ва минтакавии сатҳи зарурӣ ва воқеии истеҳсоли озуқа;

- вазъияти рушди маҷмааи агросаноатӣ, саноати хӯрокворӣ, хоҷагиҳои моҳипарварӣ, ҷангал ва шикор;

- маълумот оид ба озуқаи истеҳсол ва воридгардида, ҳаракат, нарх ва сифати он, инчунин ҷараёни тағйирёбии истеъмоли он дар давоми соли тақвими;

- маълумот оид ба ҳолати захираи давлатии маҳсулоти кишоварзӣ;

- вазъият ва равандҳои рушди бозорҳои дохилӣ ва хориҷии маҳсулот ва ашёи хоми кишоварзӣ;

- маълумот оид ба иҷрои барномаҳои мақсадноки давлатӣ оид ба таъмини амнияти озуқаворӣ ;

- маълумот дар бораи муқаррар намудани регламентҳои техникӣ, стандарт ва меъёрҳои давлатӣ оид ба таъмини сифат ва бехатарии озуқа;

- даромади гурӯҳҳои гуногуни аҳолӣ;

- хароҷоти воқеии истеъмоли озуқа;

- сатҳи бекорӣ.

2. Тартиби пешниҳоди маълумотро дар соҳаи амнияти озуқаворӣ Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.

**Моддаи** **13. Тавозуни сатҳи зарурӣ ва воқеии истеҳсоли озуқа**

1. Тавозуни сатҳи зарурӣ ва воқеии истеҳсоли озуқа асоси системаи ҳисоби арзёбии сатҳи амнияти озуқаворӣ ва истиқлолияти озуқаворӣ, инчунин заминаи банақшагирии истеҳсол ва таҳвили озуқаи асосӣ мебошад.

2. Тавозуни солонаи сатҳи зарурӣ ва воқеии истеҳсоли озуқа аз ҷониби *мақомоти* ваколатдори давлати тартиб дода мешавад. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

3. Дар асоси таҳлили вазъият ва дурнамои сатҳи зарурӣ ва воқеии истеҳсоли озуқа ва истеъмоли он *мақомоти* ваколатдори давлатӣ дар доираи татбиқи барномаҳои мақсадноки давлатӣ оид ба таъмини амнияти озуқаворӣ: (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- ҳаҷми зарурии таҳвили *озуқаи* ҳ*аётан му*ҳим; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- сатҳи пасттарини ҷоизи захираи маҳсулоти *озуқаи* ҳ*аётан му*ҳим дар бозори маҳсулоти кишоварзӣ, ашёи хом ва озуқа; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- сатҳи баландтарини ҷоизи хароҷоти хариди озуқаро тасдиқ менамояд.

**Моддаи** **14. Сифат** **ва бехатарии озуқа** ***барои истеъмол*** (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

1. Сифат ва бехатарии озуқа *барои истеъмол*, ки дар ҳ*удуди* давлат аз ҷониби шахсони хуқуқӣ ва воқеӣ истеҳсол, ворид ва фурӯхта мешаванд, бояд ба талаботи регламентҳои дахлдори техникӣ, меъёр ва қоидаҳои санитарӣ, байторӣ, фитосанитарӣ, инчунин дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии амалкунанда мувофиқ бошанд. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

2. Назорати давлатии *таъмини бехатарии озу*қ*а барои истеъмол ва сифати он* аз ҷониби мақомоти ваколатдори давлатӣ дар доираи *ваколат*ҳ*ояшон* амалӣ карда мешавад. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

3. Маҳсулоти кишоварзӣ, ашёи хом ва озуқавории ба ҳудуди давлат *воридшаванда* бояд дар бораи дар таркиби онҳо мавҷуд будан ё набудани манбаи ирсии тағйирёфта маълумот дошта бошанд. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

**БОБИ 4.**

**МУҚАРРАРОТИ** **ХОТИМАВӢ**

**Моддаи 15. Шурои амнияти озуқавор**ӣ

1. Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади ҳамоҳангсозии идоракунӣ ва қабули қарорҳои стратегӣ ва фаврӣ вобаста ба таъмини мӯътадил ва мунтазами аҳолӣ бо озуқаворӣ Шӯрои амнияти озуқавории Ҷумҳурии Тоҷикистонро таъсис медиҳад. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

2. Шӯрои амнияти озуқавории Ҷумҳурии Тоҷикистон мақоми машваратӣ буда, дар фаъолияти худ Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, фармону амрҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, қарору фармоишҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, қарорҳои Шӯрои амнияти озуқавории Ҷумҳурии Тоҷикистон, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ ва Низомномаи худро, ки аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ мегарданд, ба роҳбарӣ мегирад. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

**Моддаи** **16. Таъмини амнияти озуқавор**ӣ

Амнияти озуқавории Ҷумҳ*урии То*ҷ*икистон* дар ин ҳолатҳо таъмингардида ҳисобида мешавад, агар: (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- истеҳсоли солонаи озуқаи ҳ*аётан му*ҳим камтар аз 80 фоизи талаботи солонаи аҳолиро ба намудҳои озуқа ташкил диҳад; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- сифат, ғизонокӣ ва бехатарии озуқаи ҳ*аётан му*ҳ*ими* *ба бозори дохилии* Ҷумҳ*урии То*ҷ*икистон* баровардашуда тибқи қонунгузорӣ ба регламентҳои техникӣ ва талаботи *меъёр*ҳ*ои физиолог*ӣ ҷавобгӯ бошанд; (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

- дар бозори *дохилии* Ҷумҳ*урии То*ҷ*икистон* барои таъмини кафолатноки *аҳол*ӣ бо озуқаворӣ дар ҳаҷми на камтар аз микдори тавсияшавандаи истеъмол мавҷуд бошад. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

***Моддаи 17. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур***

(ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд. (ҚҶ**Т аз 04.04.2019 с., №1591)**

**Моддаи 18. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур**

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

**Президенти**

Ҷ**умҳурии То**ҷ**икистон**                                                                                **Эмомалӣ Раҳмон**

ш. Душанбе

29 декабри соли 2010

№ 671

Пинҳон кардан
Таснифгар	Рақам	Ном	Мақомот	Сана	Ҳолат	Замима
ҚОНУН	671	ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРӢ	Маҷлиси Олии ҶТ	29.12.2010	Амалкунанда	WORD PDF ZIP

Матни асосӣ:
Дидан

**ҚОНУНИ**

**ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН**

**ДАР БОРАИ БУҶЕТИ ДАВЛАТИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН БАРОИ СОЛИ 2011**

(Қонуни ҶТ аз 23.04.11с., №714; Қонуни ҶТ аз 12.10.2011с., №765; Қонуни ҶТ аз 29.11.11с., №767)

**Моддаи 1.** Ҳаҷми умумии Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2011 аз ҳисоби ҳамаи манбаъҳои маблаггузорӣ ба маблаги 8292070 ҳазор сомонӣ тасдик карда шавад, аз ҷумла:

-   даромади Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҳисоби воридоти андозию ғайриандозӣ ва грантҳо - 6167443 ҳазор сомонӣ,

аз онҳо:

воридоти андозӣ                                                                                                    - 5495492 ҳазор сомонӣ;

воридоти гаӣриандозӣ                                                                                        - 510551 ҳазор сомонӣ;

грантҳо барои дастгирии буҷет аз ҳисоби

ташкилотҳои баӣналмилалии молиявӣ                                      - 161400 ҳазор сомонӣ;

буҷети лоиҳаҳои инвеститсионӣ, ки якҷоя бо

ташкилотҳои молиявии

           баӣналмилалӣ татбик мегарданд                                                        - 1695004 ҳазор сомонӣ,

аз онҳо:

кдрзҳо                                                                                                                         - 630910 ҳазор сомонӣ;

грантҳо                                                                                                                        - 492064 ҳазор сомонӣ;

карзҳои давлатӣ барои амалӣ
намудани лоиҳаҳои инвеститсионӣ
дар баҳшҳои энергетика ва наклиёт                                                                            - 572030 ҳазор сомонӣ;

- маблагҳои маҳсуси ташкилотҳои буҷети                                                  - 429623 ҳазор сомонӣ.

**Моддаи 2**. Ҳаҷми умумии ҳароҷоти Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2011 ба маблағи 8593870 ҳдзор сомонӣ тасдик карда шавад, аз ҷумла барои маблаггузории:

- макомоти ҳокимияти давлатӣ ва идоракунӣ                                         - 555689 ҳдзор сомонӣ;

мудофиа (на барои нашр)                                                                               - 331011 ҳдзор сомонӣ;

макомоти ҳифзи ҳукук, тартиботи

ҳукукӣ ва судҳо (на барои нашр)                                                                   - 379374 ҳдзор сомонӣ;

маориф                                                                                                                    - 1363359 ҳдзор сомонӣ;

нигоҳдории тандурустӣ                                                                                     - 592751 ҳдзор сомонӣ;

ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ                                                                                      - 1354511 ҳдзор сомонӣ;

ҷорабиниҳои фарҳангию оммавӣ ва солимгардонӣ                             - 294478 ҳдзор сомонӣ;

- ҳоҷагии манзилию коммуналӣ ва ҳифзи муҳити зист                        - 504418 ҳдзор сомонӣ;

комплекси сузишворию энергетики                                                           - 1219060 ҳдзор сомонӣ;

соҳаи кишоварзӣ, заминсозӣ ва ҳоҷагии об                                             - 300263 ҳдзор сомонӣ;

- истиҳроҷ ва коркарди маъдан, саноати

              истиҳроҷи маъданҳои куӣ ва соҳтмон                                                       - 74638 ҳдзор сомонӣ;

наклиёт ва коммуникация                                                                                - 1013171 ҳ,азор сомонӣ;

пардоҳти фоизи карзҳои давлатӣ                                                                  - 203011 ҳдзор сомонӣ;

дигар соҳаҳои иктисодиёт ва ҳизматрасонӣ                                             - 25697 ҳдзор сомонӣ;

- ҳароҷоти дигар                                                                                                      - 382439 ҳдзор сомонӣ,

аз ҷумла:

баргардонидани андоз аз арзиши иловашуда - 18000 ҳдзор сомонӣ.

**Моддаи 3.** Андозаи ниҳрии касри Буҷети давлатии Ҷ,умҳ,урии Тоҷикистон барои соли 2011 ба андозаи 1,0 фоизи Маҷмуи маҳсулоти доҳилӣ ё ба маблаги 301800 ҳдзор сомонӣ тасдик карда шавад.

Манбаи пушонидани касри буҷет ба таври заӣл муаӣян карда шавад:

- даромад аз ҳусусигардонии моликияти давлатӣ                                  - 25000 ҳдзор сомонӣ;

- даромад аз фуруши векселҳои ҳазинадорӣ                                           - 25000 ҳдзор сомонӣ;

- аз ҳисоби ҷалби
даромадҳои иловагӣ, депозитҳри буҷети
ҷумҳуриявӣ ва карзи (гранти) барномавӣ

            аз институтҳри баӣналмилалии молиявӣ                                   - 251800 ҳазор сомонӣ.

Маблаггузории пардоҳти карзи асосии берунии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба андозаи 0,6 фоизи Маҷмуи маҳсулоти доҳилӣ ё ба маблаги 190555 ҳазор сомонӣ аз ҳисоби ҷалби карзҳои (грантҳои) ташкилотҳои баӣналмилалии молиявӣ ва депозитҳои буҷети ҷумҳуриявӣ дар Бонки миллии Тоҷикистон ба 1 январи соли 2011 муаӣян карда шавад.

**Моддаи 4.** Буҷети ҷумҳуриявӣ барои соли 2011 аз руи даромад ба маблағи 3740507 ҳазор сомонӣ, аз руи ҳароҷот - ба маблағи 4038807 ҳазор сомонӣ ва касри он - ба маблағи 298300 ҳазор сомонӣ тасдик карда шавад.

**Моддаи 5**. Дар буҷети ҷумҳуриявӣ барои соли 2011 воридоти даромад аз ҳамаи субъектҳои ҳоҷагидории дар каламрави Ҷумҳурии

Тоҷикистон   қарордошта ба   маблағи умумии 3740507 ҳазор сомонӣ муқаррар карда шавад, аз ҷумла:

андоз аз арзиши иловашуда                                                                  - 2116868 ҳазор сомонӣ;

аксизҳо                                                                                                         - 277467 ҳазор сомонӣ;

андоз аз фуруш (нахи пахта ва алюминийи аввалия)                    - 84573 ҳазор сомонӣ;

андоз аз маҳсулоти коркарди молҳо                                                   - 25480 ҳазор сомонӣ;

роялти барои об                                                                                            - 33729 ҳазор сомонӣ;

андоз аз фоидаи шаҳсони ҳукукӣ                                                        - 94882 ҳазор сомонӣ;

андози ҳадди акал аз даромадҳо                                                          - 88880 ҳазор сомонӣ;

андози даромад аз шаҳсони вокеӣ                                                       - 149875 ҳазор сомонӣ;

боҷҳои гумрукӣ                                                                                         - 257316 ҳазор сомонӣ;

андоз аз истифодабарандагони роҳҳои автомобилгард                  - 15193 ҳазор сомонӣ;

- даромадҳои дигари ғаӣриандозӣ                                                         - 434844 ҳазор сомонӣ;
- грантҳои ташкилотҳои баӣналмилалии молиявӣ                         - 161400 ҳазор сомонӣ.

**Моддаи 6**. Ҳароҷоти буҷети ҷумҳуриявӣ барои соли 2011 аз руи тартиби тақсимоти вазифавӣ ба андозаи зерин тасдик карда шавад:

Маблағгузории мақомоти ҳокимияти давлатӣ ва идоракунӣ             - 417863 ҳазор сомонӣ,
аз ҷумла:

-    мақомоти ҳокимияти давлатӣ ва идоракунӣ                                     - 113507 ҳазор сомонӣ;

сиёсати молиявӣ ва андозу буҷет                                                            - 97419 ҳазор сомонӣ;

фаъолият дар сиёсати ҳориҷӣ                                                                  - 132904 ҳазор сомонӣ;

мақомоти дигари давлатӣ                                                                         - 74033 ҳазор сомонӣ.

Мудофиа (на барои нашр)                                                                              - 308325 ҳазор сомонӣ.

          Макомоти ҳифзи ҳукук,судҳо ва прокуратура (на барои нашр)          - 302578 ҳазор сомонӣ.

Маориф                                                                                                                 - 309360 ҳазор сомонӣ,

аз ҷумла:

таҳсилоти миёна                                                                                            - 110603 ҳазор сомонӣ;

таҳсилоти олӣ ва миёнаи касбӣ                                                                 - 113613 ҳазор сомонӣ;

фаъолияти дигар дар соҳаи маориф                                                        - 85144 ҳазор сомонӣ.

          Нигоҳдории тандурустӣ                                                                                   - 108660 ҳазор сомонӣ,

   аз ҷумла:

беморҳонаҳо                                                                                                    - 63491 ҳазор сомонӣ;

дармонгоҳҳо                                                                                                    - 960 ҳазор сомонӣ;

ҳифзи саломатии аҳолӣ                                                                                - 6697 ҳазор сомонӣ;

фаъолияти дигар дар соҳаи нигоҳдории тандурустӣ                            - 37512 ҳазор сомонӣ.

Хифзи иҷтимоии аҳолӣ                                                                                  - 265731 ҳазор сомонӣ,
аз ҷумла:

сугуртаи иҷтимоӣ                                                                                               - 156389 ҳазор сомонӣ;

ҳифзи иҷтимоӣ                                                                                                     - 17848 ҳазор сомонӣ,

фаъолияти дигар дар соҳаи

            суғуртаи иҷтимоӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ                                              - 91494 ҳазор сомонӣ.

Ҷорабиниҳои фарҳангию оммавӣ,
            солимгардонӣ ва ҷамъиятӣ                                                                              - 188887 ҳазор сомонӣ,

аз ҷумла:

чорабиниҳои варзишӣ                                                                                      - 3019 ҳазор сомонӣ;

муассисаҳои фарҳангию маърифатӣ                                                       - 25050 ҳазор сомонӣ;

воситаҳои аҳбори омма                                                                                 - 52405 ҳазор сомонӣ;

фаъолияти дигар дар соҳаиҷорабиниҳои

фарҳангию оммавӣ ва варзишӣ                                                                - 108413 ҳазор сомонӣ.

Хоҷагии манзилию коммуналӣ ва ҳифзи муҳити зист                      - 36724 ҳазор сомонӣ.

Комплекс сузишворию энергетики                                                             -882741 ҳазор сомонӣ.

Соҳаҳои кишоварзӣ, заминсозӣ ва ҳоҷагии об                                     - 93056 ҳазор сомонӣ,

аз ҷумла:

- ҳариди доруворӣ бар зидди касалиҳои чорво ва парранда             - 2000 ҳазор сомонӣ;

- барномаи ҳариди туҳмии ғалладона,

           картошка ва дигар зироатҳои кишоварзӣ                                         - 4740 ҳазор сомонӣ;

- барономаи рушди соҳаи паҳтакорӣ                                                         - 1260 ҳазор сомонӣ;

- барномаи барқарорсозӣ ва рушди

           минбаъдаи соҳаи боғу токпарварӣ                                                   - 2000 ҳазор сомонӣ;

барномаи мубориза бар зидди малаҳ                                                      - 3800 ҳазор сомонӣ.

барномаи мубориза бар зидди

         ҳашароти зараррасон ва касалиҳои боғу токзор                                    - 1200 ҳазор сомонӣ.

              Истиҳроҷ ва коркарди маъданҳосаноати
         истихроҷи маъданҳои кӯҳӣ ва сохтмон                                                         - 75939 ҳазор сомонӣ.

Нақлиёт ва коммуникация                                                                             - 105629 ҳазор сомонӣ.

Соҳаҳои дигари иқтисодиёт ва ҳизматрасонӣ                                        - 24582 ҳазор сомонӣ.

Чорабиниҳои дигар                                                                                           - 918732 ҳазор сомонӣ,

аз ҷумла:

- ҳизматрасонии уҳдадориҳои карзӣ                                                          - 203011 ҳазор сомонӣ,
аз онҳо:

            - пардохти фоизҳои қарзҳои берунӣ                                                            - 159011 ҳазор сомонӣ;

            - пардохти фоизҳои карзҳои доҳилӣ                                                             - 44000 ҳазор сомонӣ;

- хароҷоти шаҳри Душанбе барои амалӣ

           намудани вазифаҳои поӣтахт                                                             - 10000 ҳазор сомонӣ;

- фонди хароҷоти пешбининашудаи

          Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон                                                        - 25000 ҳазор сомонӣ,

аз ҷумла:

            - барои харидани техникаи зиддисадамавӣ, ва наҷотӣ                          - 5000 ҳазор сомонӣ;

- хароҷоти дигаре, ки аз рӯи соҳаҳои

        иқтисод гурӯҳбандӣ нашудааст                                                            - 680721 ҳазор сомонӣ,

аз онҳо:

- баргардонидани андоз аз арзиши иловашуда                                    - 18000 ҳазор сомонӣ;

- трансфертно ба буҷетҳоӣ маҳаллӣ дар
           намуди маблағҳои мақсаднок (субвенсия)    -                                             - 341726 ҳазор сомонӣ.

**Моддаи 7.** Ҳароҷоти буҷети ҷумҳуриявӣ дар соли 2011 аз рӯи тартиби тақсимоти идоравӣ тибқи замима тасдиқ карда шавад (на барои нашр).

**Моддаи 8**. Дар соли 2011 хароҷоти вазорату идораҳо, ташкилотҳо аз ҳисоби буҷети ҷумҳуриявӣ аз рӯи гурӯҳбандии иктисодӣ дар ҳаҷмҳои зерин анҷом дода шавад:

а) ҳароҷоти ҷорӣ                                                                                                      - 2654024 ҳазор сомонӣ.

Ҳароҷот барои молҳо ва хизматрасониҳо                                                    - 1799145 ҳазор сомонӣ,

аз ҷумла:

музди меҳнат ва иловапулиҳо                                                                          - 627025 ҳазор сомонӣ;

маблағҷудокунӣ ба буҷети суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақа                     - 87644 ҳазор сомонӣ;

- дигар ҳариди молҳо ва хизматрасониҳо                                                      - 1073476 ҳазор сомонӣ,

         аз онҳо:
           - пардохти хизматрасонии газ, барк, алока ва
           дигар ҳизматрасонии коммуналӣ                                                                       - 79114 ҳазор сомонӣ;

- хариди таҷҳнзоти камарзиш, асбобу
           анҷом, дигар молҳо ва хизматрасонӣ                                                             - 994362 ҳазор сомонӣ.

Пардоҳти фоизи қарзҳои дохилӣ ва берунӣ                                             - 203011 ҳазор сомонӣ.

Субсидияҳо ва дигар рансфертҳои ҷорӣ                                                      - 662868 ҳазор сомонӣ,

аз ҷумла:

- субсидияҳо ва трансфертно ба

           корхонаҳо ва ташкилотҳои давлатӣ                                                    - 38177 ҳазор сомонӣ;

- маблағе, ки ба буҷетҳои маҳаллӣ дар

           шакли маблағи мақсаднок дода мешавад                                                 - 363226 ҳазор сомонӣ;

- трансфертҳо ба аҳолӣ                                                                                        - 202180 ҳазор сомонӣ,
аз онҳо:

- таъминоти нафакавии соҳторҳои
            қудратӣ ва ҳизматчиёни давлатӣ                                                                     - 76557 ҳазор сомонӣ;

трансфертҳо ба ташкилотҳои ҳориҷӣ                                                            - 59285 ҳазор сомонӣ;

б) хароҷоти асосӣ                                                                                                   - 1377690 ҳазор сомонӣ,
аз ҷумла:

хариди сармояи асосӣ                                                                                   - 85810 ҳазор сомонӣ;

маблағҳои асосии марказонидашуда                                                        - 1268300 ҳазор сомонӣ;

хариди мол барои ташкили захираҳо                                                       - 16000 ҳазор сомонӣ;

трансфертҳои асосӣ                                                                                        - 7580 ҳазор сомонӣ;

в) додани қарз ба муҳоҷирон ва хизматчиёни давлатӣ                             - 7093 ҳазор сомонӣ.

**Моддаи 9.** Фонди захиравии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2011 ба маблағи 120000 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

**Моддаи 10**. Ҳаҷми маблағҳои мақсаднок (субвенсия) аз буҷети ҷумҳуриявӣ ба буҷетҳои Вилояти Мухтори Куҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо ба маблағи 341726 ҳазор сомонӣ тасдик карда шавад, аз ҷумла барои:

Вилояти Мухтори Куҳистони Бадаҳшон                                                  - 78899 ҳазор сомонӣ;

вилояти Хатлон                                                                                                    - 187994 ҳазор сомонӣ;

шаҳри Ваҳдат                                                                                                        - 3500 ҳазор сомонӣ;

ноҳияи Варзоб                                                                                                      - 5623 ҳазор сомонӣ;

ноҳияи Рашт                                                                                                         - 12707 ҳазор сомонӣ;

ноҳияи Ҷиргатол                                                                                                 - 12322 ҳазор сомонӣ;

ноҳияи Нуробод                                                                                                  - 9369 ҳазор сомонӣ;

ноҳияи Тавилдара                                                                                              - 6302 ҳазор сомонӣ;

ноҳияи Тоҷикобод                                                                                              - 7844 ҳазор сомонӣ;

ноҳияи Фаӣзобод                                                                                                 - 8159 ҳазор сомонӣ;

ноҳияи Шаҳринав                                                                                               - 9007 ҳазор сомонӣ.

Маблағҳои мақсаднок (субвенсия) аз буҷети ҷумҳуриявӣ барои мувозинати даромад ва ҳароҷот ҷудо карда мешаванд.

**Моддаи 11**. Пули нақди гардони кассавии буҷети ҷумҳуриявӣ ба 1 январи соли 2012 ба маблағи 150000 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

**Моддаи 12.** Дар соли 2011 ҳаҷми буҷети мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ аз рӯи даромад бо дарназардошти субвенсияе, ки аз буҷети ҷумҳуриявӣ ҷудо карда мешавад, ба маблақғи 2038664 ҳазор сомонӣ ва хароҷот ба маблағи 2042164 ҳазор сомонӣ бо барзиёдии хароҷот нисбат ба даромад ба маблағи 3500 ҳазор сомонӣ муаӣян карда шавад.

**Моддаи 13.** Буҷети суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақа барои соли 2011 аз рӯи даромад ба маблағи 1013569 ҳазор сомонӣ ва хароҷот ба маблағи 1031569 ҳазор сомонӣ бо барзиёдии хароҷот нисбат ба даромад ба маблағи 18000 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад. Касри буҷети суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақа аз ҳисоби буҷети ҷумҳуриявӣ пушонида шавад.

**Моддаи 14.** Дар соли 2011 ба буҷети ҷумҳуриявӣ даромадҳои андозӣ ва ғаӣриандозии зерин ворид карда шаванд:

андоз аз фӯруши нахи пахта ва алюминиӣи аввалия                                                    - 100 фоиз;

андоз аз маҳсулоти коркарди молҳо                                                                                     - 100 фоиз; -

роялти барои об                                                                                                                             - 100 фоиз;

боҷи гумрукӣ                                                                                                                                  - 100 фоиз;

андоз аз арзиши иловашуда ва аксиз, ки ба

          воситаи мақомоти гумрук ворид мешавад                                                                - 100 фоиз;

- дигар пардоҳтҳои ҳатмӣ ва даромадҳои
         ғайриандозии умумидавлатӣ (инҷунин муҷозоти
         молиявии онҳо), хироҷ барои ҳаракати
         волситаҳои наклиёти автомобилии ҳориҷӣ

         дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон                                                                                     -100 фоиз;

- аз Ширкати саҳомии холдингии кушодаи
        Барки Тоҷик» андоз аз арзиши иловашуда,
        андоз аз истифодабарандагони роҳҳои
        автомобилгард, андоз аз фонда, андози ҳадди
        ақал аз даромадҳо, роялти барои об ва инҷунин

        роялти барои об аз НОБ- и Сангтуда-1                                                                               - 100 фоиз;

- аз корҳонаҳои воҳиди давлатии «Ширкати
        аюминиӣи Тоҷик», «Роҳи оҳани Тоҷикистон» ва
       ҷамъияти саҳомии кушодаи «Тоҷиктелеком» андоз аз
        арзиши иловашуда, андоз аз фонда ва андози ҳадди

        ақал аз даромадҳо                                                                                                                        -100 фоиз;

- аз Бонки давлатии амонатгузории
       Ҷумҳурии Тоҷикистон «Амонатбонк» андоз аз

       фоида ва андози ҳадди ақал аз даромадҳо                                                                        - 100 фоиз;

- аз марказҳои идораи лоиҳаҳои инвеститсионӣ,
       намояндагиҳои дипломатӣ, консулгариҳо

       ва шахсони ба онҳо баробаркардашуда,

       андози даромад аз шаҳсони вокеӣ                                                                                       - 100 фоиз;

аз ширкатҳои алоқаи мобилӣ андоз аз арзиши

      ловашуда ва андози аксизӣ (ба истиснои ҶСК Тоҷиктелеком»)                                              -100 фоиз;

аз Бонки миллии Тоҷикистон андоз аз арзиши

       иловашуда, андоз аз фонда, андози ҳадди ақал

        аз даромадҳо ва дигар пардохтҳои ҳатмӣ                                                                       - 100 фоиз.

**Моддаи 15.** Дар соли 2011 ҳиссаҷудокунии маблаг аз андоз ва даромади умумидавлатӣ, ки аз андозсупорандагони дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон қарордошта ворид мешаванд, ба буҷети ҷумҳуриявӣ ва буҷетҳои маҳаллӣ аз рӯи таносубҳои (фоизҳои) зерин тасдиқк карда шавад:

- андоз аз арзиши иловашуда:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо

(ғаӣр аз шаҳри Душанбе, шаҳри Турсунзода ва ноҳияи Ҳ^исорР)-100 фоиз;

аз шаҳри Душанбе - 53 фоиз ба буҷети шаҳр ва 47 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

аз шаҳри Турсунзода - 100 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

аз ноҳияи Ҳисор - 18 фоиз ба буҷети ноҳия ва 82 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

-    андоз аз фондаи шаҳсони ҳуқуқӣ ва андози ҳадди ақал аз даромадҳо:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо

(ғаӣр аз шаҳри Душанбе, шаҳри Роғун, шаҳри Турсунзода) - 100 фоиз;

аз шаҳри Душанбе - 40 фоиз ба буҷети шаҳр ва 60 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

аз шаҳри Роғун - 60 фоиз ба буҷети шаҳр ва 40 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

аз шаҳри Турсунзода - 100 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

- андози даромад аз шаҳсони воқеӣ:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо

(ғаӣр аз вилояти Суғд. шаҳри Душанбе, шаҳри Роғун, шаҳри Турсунзода ва ноҳияи Рудакӣ) -100 фоиз;

аз вилояти Суғд - 76 фоиз ба буҷети вилоят ва 24 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

аз шаҳри Душанбе - 60 фоиз ба буҷети шаҳр ва 40 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

аз шаҳри Турсунзода - 55 фоиз ба буҷети шаҳр ва 45 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

аз шаҳри Роғун - 39 фоиз ба буҷети шаҳр ва 61 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

аз ноҳияи Рудакӣ - 71 фоиз ба буҷети ноҳия ва 29 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ;

андоз аз истифодабарандагони роҳҳои автомобилгард:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо                                       - 100 фоиз;

аксизҳо:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо                                          - 100 фоиз;

- андози замин:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо                                          - 100 фоиз;

андозе, ки тибқи низоми соддакардашуда пардохта мешавад:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо                                          - 100 фоиз;

андоз аз истифодабарандагони каъри замин:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо                                          - 100 фоиз;

- боҷи давлатӣ:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо                                          - 100 фоиз;

- андози ягона барои истеҳсолкунандагони маҳсулоти кишоварзӣ:
ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо                                          - 100 фоиз;

- андозҳои маҳаллӣ, дигар пардоҳтҳои ҳатмии маҳаллӣ ва воридоти дигари ғаӣриандозии маҳаллӣ:

ба буҷетҳои вилоятҳо, шаҳрҳо ва ноҳияҳо                                         - 100 фоиз;

-   воридоти андозӣ, ки ба буҷети ҷумҳуриявӣ аз шаҳри Душанбе аз нақшаи тасдиқгардида барзиёд доҳил шудаанд, ба буҷети шаҳри Душанбе гузаронида шаванд.

**Моддаи 16**. Дар соли 2011 воридоти молҳо ба маблағи 60 млн. сомонӣ, ки номгуӣ ва ҳаҷми онҳо аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муаӣян карда мешаванд ва барои ташаккул ва пурра кардани Фонди давлатии захираҳои моддии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ташкили заҳираҳои сафарбарии давлатӣ равона гарднда, аз ҳисоби буҷети ҷумҳуриявӣ маблағгузорӣ мешаванд, ҳамҷунин воридоти гази табиӣ ва барқ аз андоз аз арзиши иловашуда озод карда мешаванд.

Воридоти мазкур камсулфур барои эҳтиёҷоти Ҷамъияти саҳомии шакли кушодаи «Маркази барқу гармдиҳӣ»-и шаҳри Душанбе ба миқдори 30000 танна аз андоз аз арзиши иловашуда, аксизҳои ва боҷи гумрукӣ озод карда шавад. (Қонуни ҶТ аз 29.11.11с. №767)

**Моддаи 17.** Муқаррар карда шавад, ки дар соли 2011 андоз аз арзиши иловашуда барои воридоти гандум (ба истиснои воридоти гандум барои истеҳсоли молҳои зераксизӣ) ва таҳвили он бо меъёри 10 фоиз, инҷунин воридоти молҳое, ки ба мавкеи молии 3003 ва 3004 номгуӣ молии фаъолияти иктисодии ҳориҷии иттиҳоди иқтисодии Евразия мансубанд, бо меъёри 5 фоиз андозбандӣ карда мешаванд.

Воридоти мол бо мақсади истеҳсолот ва таҳвили минбаъдаи маҳсулоти истеҳсолнамудани Ҷамъияти саҳомии пӯшидаикорхонаи муштараки «Тоҷик Азот» бо меъёри 9 фоиз бо андоз аз арзиши иловашуда андозбандӣ карда мешавад. **(Қ ҶТ аз 12.10.2011с. №765)**

**Моддаи 18.** Дар соли 2011 воридоти техника ва наклиёти коммуналию мусофиркашонӣ, ки номгуӣ ва миқдори онҳо аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар карда мешавад ва аз ҳисоби буҷети маҳаллии шаҳри Душанбе харидорӣ шуда, барои пурра намудани парки нақлиёти коммуналию мусофиркашонии шаҳри Душанбе равона мегардад, аз андоз аз арзиши иловашуда озод карда мешаванд.

Қисмҳои эҳтиётӣ ва ҷузъҳои алоҳидаи барои васлкунии тракторҳо ва мошинҳои кишоварзӣ таъингардида, ки барои Ҷамъияти муштараки саҳомии пушидаи «ТоҷИрон» ворид мегарданд ва таҳвили тракторҳо, комбаӣнҳо ва мошинолоти кишоварзии истеҳсоли Ҷамъияти муштараки саҳомии пушидаи «ТоҷИрон», аз андоз аз арзиши иловашуда ва боҷи гумрукӣ, ҳамҷунин воридоти хуроки омехтаи парранда ва воридоти ангиштсанг дар ҳаҷми 6500 тонна барои конеъ гардонидани талаботи шаҳсони вокеӣ ва ҳуқуқии ноҳияи Мурғоби Вилояти Муҳтори Кӯҳистони Бадаҳшон аз пардоҳти андоз аз арзиши иловашуда, иҷунин хизматрасонии ҳуқуқие, ки ғайрирезидентҳо дар асоси шартномаи тарафаӣн бо Корхонаи воҳиди давлатии «Ширкати Алюминиӣи Тоҷик» анҷом медиҳанд, аз пардохти андоз аз даромад озод карда мешаванд.

Воридоти аттраксионҳое, ки барои иншиоти «Боғи Пойтахт» дар шаҳри Душанбе аз ҳисоби буҷети маҳаллии шаҳри Душанбе хароидорӣ карда шуда, номгӯюмиқдори онҳо аз тарафи Ҳукумати ҶТ муқаррар   карда мешавад, инчунин воридоти бланкаҳои шиносномоҳои биометрӣ, ки аз ҷоноби Вазорати корҳои хориҷи ҶТ амалӣ карда мешавад, аз андоз аз арзиши иловашуда ва боҷи гумрукӣ озод карда мешавад. (ҚҶТ аз 26.12.11с., №768)

Молҳои аз тарафи Ҷамъияти саҳомии пӯшида «Оби Зулол» воридшаванда, ки ба мавқеи моли 840220000 ва 843860000 Номгӯи моли фаъолияти иқтисодии хориҷи Иттиҳоди иқтисодии ЕврАзия мансубан, аз андоз аз арзиши иловашуда озод карда мешаванд. (ҚҶТ аз 29.12.11с., №797)

**Моддаи 19.** Дар соли 2011 иҷрои кор ва ҳизматрасонии фармоишгарон ва пудратҷиёни асосӣ оид ба соҳтмони Касри миллат дар шаҳри Душанбе, Китобҳонаи миллӣ дар шаҳри Душанбе, Осорҳонаи миллӣ дар шаҳри Душанбе, меҳмонҳонаҳои «Исмоили Сомонӣ» ва «Сирена Душанбе», вокеъ дар ҳиёбони Рудакии шаҳри Душанбе, меҳмонҳонаи панҷситорадор, вокеъ дар куҷаи Аӣнии шаҳри Душанбе ва иншооти соҳаи маориф, ки минбаъд роӣгон ба моликияти Ҷумҳурии Тоҷикистон гузаронида мешаванд, аз пардоҳти андозҳои зерин озод карда мешаванд:

андоз аз арзиши иловашуда;

андоз аз истифодабарандагони роҳҳои автомобилгард;

андоз аз фоидаи шаҳсони ҳуқуқӣ;

андозӣ ҳадди ақал аз даромадҳо;

андозӣ иҷтимоӣ аз шаҳсоне, ки шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон намебошанд.

Фармоишгарон ва пудратҷиёни асосии объектҳои мазкур (ба истиснои иншооти соҳаи маориф, ки минбаъд роӣгон ба моликияти Ҷумҳурии Тоҷикистон гузаронида мешаванд) бо тартиби муаӣяннамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон мукаррар карда мешаванд.

Воридоти молҳо аз ҷониби фармоишгарон ва пудратҷиёни асосӣ барои соҳтмони иншооти дар ҳамин модда зикршуда (ба истиснои иншооти соҳаи маориф, ки минбаъд роӣгон ба моликияти Ҷумҳурии Тоҷикистон гузаронида мешаванд) аз андоз аз арзиши иловашуда тибқи номгуӣ ва дар ҳаҷме, ки аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ мегарданд, озод карда мешаванд.

Воридоти молҳо аз ҷониби фармоишгарон барои соҳтмони иншооти соҳаи маориф, ки минбаъд роӣгон ба моликияти Ҷумҳурии Тоҷикистон гузаронида мешаванд, аз андоз аз арзиши иловашуда бо тартиби муаӣяннамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон озод карда мешаванд.

**Моддаи 20.** Мукаррар карда шавад, ки дар соли 2011 маблағҳо аз иҷрои барзиёдии кисми даромади буҷетҳои тасдиқшудаи вилоят ва шаҳру ноҳияҳо 20 фоиз, шаҳри Душанбе 10 фоиз ва 30 фоизи маблағҳо аз иҷрои барзиёдии қисми даромади буҷети тасдиқшудаи ҷумҳуриявӣ ба «Фонди стабилизатсионӣ оид ба рушди иқтисодиёт» равона карда мешаванд.

**Моддаи 21**. Ба Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷозат дода шавад, ки дар соли 2011 бо мақсади зиёд намудани даромади буҷет аз ҳисоби фоиз аз депозитҳои буҷетҳои ҷумҳуриявӣ ва маҳаллӣ, ки ба 1 январи соли 2011 ба вуҷуд омадаанд, онҳоро дар бонкҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ба муҳлати кутоҳмуддат дар давраи соли буҷети ҷоӣгир намояд.

**Моддаи 22.** Дар соли 2011 ба моддаҳои ҳимояшавандаи ҳароҷот музди меҳнат, маблагҷудокунӣ барои суғуртаи иҷтимоӣ, стипендия, нафакд, ёрдампулӣ, ҷубронпулӣ доҳил карда шаванд. Дар сурати зарурат ва мавҷуд будани сарфа аз руи моддаҳои хароҷот дар ҳолати набудани карз аз руи онҳо, Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва мақомоти он дар маҳалҳо метавонанд бо тартиби муқарраргардида дар маблаггузории моддаҳои ҳароҷот тағӣироти даҳлдор ворид намоянд.

**Моддаи 23.** Маблағҳои махсуси вазоратҳо, идораҳо, ташкилотҳои аз буҷети давлатӣ маблағгузоришаванда дар даромаду ҳароҷоти ташкилотҳои даҳлдори буҷетӣ ба ҳисоб гирифта мешаванд. Хамзамон 30 фоизи маблагҳои маҳсуси Раёсати Бозрасии давлатии автомобилии Вазорати корҳои доҳилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, 20 фоизи маблагҳои маҳсуси Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Гвардияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Қушунҳои сарҳадии Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, 5 фоизи маблагҳои муассисаҳои томактабӣ, таҳсилоти умумӣ, ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ, муассисаҳои тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, 10 фоизи маблагҳои маҳсуси муассисаҳои таҳсилоти олии касбӣ ва дигар муассисаҳои соҳаи маориф, илм, фарҳанг ва дастгоҳҳои марказии Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Вазорати энергетика ва саноати Ҷумҳурии Тоҷикистон, 15 фоизи маблагҳои маҳсуси дигар муассиса ва ташкилотҳои буҷетӣ, ба истиснои маблагҳои грантӣ ва сарпарастӣ, **маблағҳои махсуси Вазорати корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар хориҷа** ба буҷетҳои даҳлдор ҳар семоҳа ворид карда шаванд. **(ҚҶТ аз 23.04.11с №714)**

Ба муассисаҳои буҷетӣ истифодабарии маблағҳои маҳсус (ба истиснои маблағҳои грант ва сарпарастӣ) берун аз низоми хазинадорӣ манъ карда шавад.

Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳангоми аз ҳаҷми маблағҳои дар Буҷетӣ давлатӣ тасдикшуда кам ё зиёд ворид гардидани маблағҳои маҳсуси муассисаҳои буҷетӣ дар сметаи даромад ва хароҷоти онҳо ва дар қисми даромад ва хароҷоти Буҷети давлатӣ тағӣироти даҳлдор ворид намояд.

Дар соли 2011 дар ҳолати иҷро нагардидани Буҷети давлатӣ маблаггузории хароҷоти дар буҷет пешбинишудаи вазорату идораҳо ва ташкилотҳо, ки маблағҳои махсус доранд, аз ҳисоби ин маблағҳо амалӣ карда шавад.

**Моддаи 24.** Дар соли 2011 50 фоизи маблағҳои аз додани сертификат бадастовардаи Агентии стандартизатсия, метрология, сертификатсия ва нозироти савдои назди Хукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба даромади буҷети ҷумҳуриявӣ гузаронида шуда, аз андозбандӣ озод мебошанд. 50 фоизи маблағҳо аз ҳисоби додани сертификат дар ихтиёри Агентии стандартизатсия, метрология, сертификатсия ва нозироти савдои назди Хукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон монда, тибки Кодекси андози Ҷумҳурии Тоҷикистон андозбандӣ карда шаванд.

**Моддаи 25.** Дар соли 2011 маблағҳое, ки аз ҳисоби ҳизматрасонии консулии Вазорати корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон, намояндагиҳои дипломатӣ ва муассисаҳои консулии бурунмарзии Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид мешаванд, дар сметаи даромаду хароҷоти идораҳои мазкур ба ҳисоб гирифта, барои маблағгузории фаъолият ва сохтмони биноҳои маъмурӣ равона карда шаванд.

Бакияи маблағҳои буҷетӣ ва маблағҳои махсуси дар суратҳисобҳои намояндагиҳои дипломатӣ ва муассисаҳои консулии бурунмарзии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ба 1 январи соли 2011 ба вуҷуд омадаанд, хусусияти мақсаднок дошта, барои маблаггузории ҳароҷоти соли 2011 равона карда шаванд.

**Моддаи** 26. Имтиёзи рафтуомад ба маҳалли гузаронидани руҳсатӣ барои ҳизматҷиёни ҳарбии Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи гражданин назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи марказии ташкилоти мададгори мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Гвардияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Сарпрокуратураи ҳарбии Ҷумҳурии Тоҷикистон, кормандони Вазорати корҳои доҳилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Хадамоти гумруки назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Раёсати корҳои ислоҳии Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Агентии таъмини амволп махсуси назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон. Агентии назорати давлатии молиявӣ ва мубориза бо коррупспяи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар идораҳое, ки барои ҳизматҷиёни онҳо дар асоси крнунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷунин имтиёз пешбинӣ шудааст, як маротиба дар як сол ва танҳо дар каламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон бо пешниҳод намудани ҳуҷҷатҳои тасдиқкунанда пардоҳта шавад.

**Моддаи 27.** Дар соли 2011 пардоҳти ҷубронпулӣ ба ивази озуқаворӣ ба ҳизматҷиёни ҳарбӣ, шаҳсони ҳаӣати қаторӣ ва роҳбарикунандаи мақомоти корҳои доҳилӣ ва кормандони дигар мақомоти ҳифзи ҳуқуқ, ки аз руи музди кор ба соҳторҳои қудратии Ҷумҳурии Тоҷикистон баробар карда шудаанд, ҳар моҳ ба маблағи 45 сомонӣ ба як шаҳе муқаррар карда шавад (на барои нашр).

**Моддаи 28.** Пардоҳти ҷубронпулӣ дар сурати бо амри Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳолати казармавӣ гузаронидани хизматҷиёни ҳарбӣ, шахсони ҳаӣати қаторӣ ва роҳбарикунандаи мақомоти корҳои доҳилӣ, кормандони дигар мақомоте, ки дар ҳифзи тартиботи ҷамъиятӣ ва амният иштирок мекунанд, дар доираи маблағи фонди музди меҳнат, ки тибки Қонуни мазкур дар сметаӣ хароҷот барои ҳамин вазорату идораҳо тасдиқ шудааст, анҷом дода шавад.

**Моддаи 29.** Дар соли 2011 тамоми амалиёти молиявии буҷетҳои маҳаллӣ, ки тавассути Бонки давлатии амонатгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон «Амонатбонк» гузаронида мешавад, ба тариқи музднок анҷом дода мешаванд. Инҷунин аз руи ҳамаи депозитноӣ мақомоти идоракунии давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки дар Бонки давлатии амонатгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон «Амонатбонк» ҷоӣгир карда мешаванд, барои истифодаи онҳо аз ҷониби бонки мазкур бо тартиби муқарраркардаи Хукумати Ҷумурии Тоҷикистон фоиз дода шавад.

**Моддаи 30.** Аз 1 январи соли 2011 барон ҳавасмандгардонии кормандон ва инкишофи заминаӣ моддию теҳникии Кумитаи андози назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Хадамоти гумруки назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон 50 фоизи маблағи умумии пинҳонкардашудаи (кам нишондодашудаи) андозҳо, фоизҳо ва ҷаримаҳо аз рӯи онҳо, ки дар рафти корҳои назоратӣ ошкор гардидаанд ба Кумитаи андози назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва 50 фоизи хироҷҳои гумруки ба Хадамоти гумрукии назди Ҳукумати Ҷумҳурин Тоҷикистон равон карда шаванд. Маблағҳои зикргардида бо тартиби марказонидашуда 100 фоиз ба буҷети ҷумҳуриявӣ ворид гардида, барои маблағгузории тадбирҳои дар моддаи мазкур пешбинишуда истифода шаванд ва тартиби дар моддаи 23 Конуни мазкур пешбинигардида нисбати онҳо татбик намегардад.

**Моддаи 31.** Аз 1 январи соли 2011 нишондиҳанда барои ҳисобҳо ҷиҳати ҳисобкунии андозҳо, боҷҳо, дигар пардоҳтҳои ҳатмӣ, пардоҳтҳои иҷтимоӣ, инҷунин барои ҳисобкунии ин ё он бузургиҳои арзишии ҳадди ниҳоӣ (поёнӣ ё болоӣ), ки мутобики конунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон татбик карда мешаванд, дар ҳдҷми 40 сомонӣ ва барои муҷозотҳои ҷаримавӣ 35 сомонӣ муқаррар карда шавад.

**Моддаи 32.** Муқаррар карда шавад, ки иҷрои ҳалномаҳои суди дар бораи руёнидани зарари моддию маънавӣ, ки аз тарафи кормандони мақомоти идоракунии давлатӣ ва ҳифзи ҳукук ҳангоми адои вазифаҳои ҳизматӣ расонида шудааст, аз ҳисоби маблағҳои сметаӣ ҳароҷоти онҳо амалӣ карда мешавад.

**Моддаи 33.** Муқаррар карда шавад, ки воридоти маблағ аз ҳисоби татбиқи ҷораҳои маҷбуркунӣ барои ваӣронкунии қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, аз ҷумла ҷарима, пушаӣмона (пеня), ҷубронпулӣ, зарари молиявӣ, мусодираи молу мулк ба даромади буҷети ҷумҳуриявӣ гузаронида мешавад.

**Моддаи 34.** Ҳисобот оид ба иҷрои Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 2009 аз руи даромад ба маблаги 5951767 ҳазор сомонӣ, аз рӯи хароҷот ба маблага 5687330 ҳазор сомонӣ бо барзиёдии даромад нисбати хароҷот ба маблағи 264437 ҳазор сомонӣ тасдиқ карда шавад.

Хароҷоти вокеии Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 2009 барои пардоҳти ӯҳдадориҳои карзии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба пардоҳти қарзи асосии берунӣ ба маблағи 93986,6 ҳазор сомонӣ тасдик карда шавад.

**Моддаи 35.** Дар мавриди барзиёд ё кам иҷро гардидани қисми даромади Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2011 Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон метавонад ба қисмҳои даромад ва хароҷоти Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, аз ҷумла ба қисмҳои даромад ва ҳароҷоти Буҷети ҷумҳуриявӣ барои соли 2011 мувофиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи молияи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон» бе тағӣири ҳаҷми касри буҷет тағӣирот ворид намояд.

Бо сабаби тағӣир ёфтани ҳаҷми истеҳсолот (кор ва ҳизматрасонӣ), андозаи нархҳо ва тағӣирёбии сохтори, инҷунин заминаӣ андозбандӣ, ки аз санадҳои меъёрии ҳуқуқии қабулнамудаи мақомоти давлатӣ бармеоянд, Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон бо тартиби мукарраргардида дар баӣни буҷети ҷумҳуриявӣ ва буҷетҳои маҳаллӣ ҳисобҳои баӣниҳамдигарӣ гузаронида, ба даромад ва ҳароҷоти буҷетҳои даҳлдор тағӣирот ворид менамояд.

**Моддаи 36.** Қонуни мазкур аз 1 январи соли 2011 мавриди амал карор дода шавад.

                         **Президенти**

                    **Ҷумҳурии То**ҷ**икистон**                                                 **Эмомаӣ Раҳмон**



               ш.Душанбе

       18 ноябри соли 2010

                 №639

**Оид ба қабул намудани Қонуни Ҷумҳурии То**ҷ**икистон**

**«Дар бораи Бу**ҷ**ети давлатии Ҷумҳурии То**ҷ**икистон**

**барои соли 2011»**

Маҷлиси намояндагони Маҷлпси Олии Нумҳурии Тоҷикистон қ а р о р   м е к у н а д:

1. Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2011» қабул карда шавад.

2. Барномаи миёнамӯҳлати хароҷоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2011-2013 ба

маълумот гирифта шавад.

3.   Кумитаҳои Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар доираи салоҳияти ҳуд назорати иҷрои буҷетро ба роҳ монда, истифодаи мақсадноку самарабахши маблағҳои буҷетиро аз ҷониби маблағгирандагон таҳлил ва ҳангоми зарурат натиҷаи таҳлилро барои барраси ба Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод намоянд.

4. Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон:

-    ҳаҷми умумии Буҷети давлатии тасдиқшудаи Ҷумҳурии Тоҷикистонро барои соли 2011 аз ҳисоби ҳамаи манбаъҳои маблағгузори ба маблағи 8292070 ҳазор сомонӣ ва ҳаҷми умумии хароҷот ба маблағи 8593870 ҳазор сомонӣ, бо барзиёдии хароҷот нисбат ба манбаъҳои маблағгузори ба андозаи 301800 ҳазор сомонӣ барои нҷро қабул намояд;

-   маблағгузории ҷорабиниҳои дар буҷет пешбинишударо дар доираи маблағи тасдикшуда мутаносибан баробари даромади воқеӣ таъмин намояд;

ҳангоми қабул намудани қарорҳое, ки дар дурнамои миёнамӯҳлат аз ҳисоби захираҳои молиявии давлат маблағгузориро талаб менамоянд, Барномаи миёнамӯҳлати хароҷоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистонро барои солҳои 2011-2013 ба инобат гирад;

бо мақсади кам кардани бақияпулиҳо аз рӯи пардоҳти андозҳо ва пардохтҳои иҷтимоии солҳои гузашта, бо назардошти зарурати ихтисор кардани қарзи муассисаҳои буҷети аз корҳонаҳо ва ташкилотҳо, ки то 1 январи соли 2011 ба вуҷуд омадааст, мувофиқи тартиби муқарраргардида, бе тағӣир додани иҷрои воқеии даромад ва хароҷоти буҷет ҳисоббаробаркуниро баӣни онҳо гузаронад;

оид ба иҷрои Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2011 ҳар семоҳа ба Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аҳборот диҳад;

дар бораи истифодабарии маблағҳои Фонди стабилизатсионӣ оид ба рушди иқтисод ба Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳисоботи солона пешниҳод намояд;

истифодабарии маблағҳоеро, ки дар иҳтиёри Агентии стандартизатсия, метрология, сертификатам ва нозироти савдои назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҳисоби додани сертификатҳо боки мемонад, бо мақсади аз нав таҷҳизонидан бо технологияи муосир ба роҳ монад;

дарҳостҳои пешниҳоднамудаи вакилонро дида баромада, ҳангоми иҷрои Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2011 ё таҳияи Буҷети давлатӣ барои солҳои оянда имконияти ҳалли масъалаҳои гузошташударо ба инобат гирад;

тавассути воситаҳои ахбори омма дар ҳар се моҳ аз рафти иҷрои Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2011 аҳборот диҳад.

    5. Ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷозат дода шавад, ки аз ҳисоби қарзҳои баргардонидашудаи ба ҳоҷагиҳои кишоварзӣ аз буҷети ҷумҳуриявӣ додашуда, ба маблағи то 90,0 млн. сомонӣ бо меъёри 10 фоизи солона ба ҳоҷагиҳои кишоварзии ҷумҳурӣ тавассути системаи бонкӣ ба мӯҳлати то 1 апрели соли 2012 қарзи давлатӣ ҷудо намояд.

    6. Бонки миллим Тоҷикистон:

-якҷоя бо Бонки давлатии амонатгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон «Амонатбонк», Кумитаи андози Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва бонкҳои тиҷоратии ҷумҳурӣ аз рӯи меъёрҳои муқаррарнамудаи моддаҳои 14 ва 15 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2011» андозу даромадҳоро сари вақт ба буҷети ҷумҳуриявӣ ва буҷетҳои маҳаллӣ гузаронад;

аз рӯи амалиётҳои вобаста ба ҳизматрасонии ӯҳдадориҳои қарзии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба сифати агенти Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон амал карда, иҷрои ҳисобу китоб ва пардоҳтҳоро оид ба қарзи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон таъмин намояд;

-   барои сари вақт иҷро кардани пардоҳтҳои асъории Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2011 мубодилаи маблағҳои буҷетиро ба асъори ҳориҷӣ мувофиқи дархости Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз рӯи қурби расмии бозори баӣнибонкии асьор таъмин намояд.

**Раиси Ма**ҷ**лиси намояндагони**

Маҷ**лиси Олии Ҷумҳурии**

Тоҷ**икистон**                                                                                                 **Ш. Зуҳуров**

ш. Душанбе, 11 ноябри соли 2010, № 231

Пинҳон кардан
Таснифгар	Рақам	Ном	Мақомот	Сана	Ҳолат	Замима
ҚОНУН	639	ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ БУҶЕТИ ДАВЛАТИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН БАРОИ СОЛИ 2011	Маҷлиси Олии ҶТ	18.11.2010	Амалкунанда	WORD PDF ZIP

Матни асосӣ:
Дидан

**ҚОНУНИ**

Ҷ**УМҲУРИИ ТО**Ҷ**ИКИСТОН**

**ДАР БОРАИ ИХТИРООТИ МАХФ**Ӣ

(Қ**онуни ҶТ аз 02.01.2019 с., № 1569**)

Қонуни мазкур муносибатҳои молумулкӣ ва шахсии ғайримолумулкии ба онҳо алоқамандро, ки бинобар офаридан, ҳифзи ҳуқуқӣ ва истифодабарии ихтирооти махфӣ дар *ҳудуди* Ҷумҳурии Тоҷикистон ба миён меоянд, танзим мекунад **(ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1569)**.

**Моддаи 1. Мафҳумҳои асос**ӣ

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

– ***ариза*** – маҷмӯи ҳуҷҷатҳои бо Қонуни мазкур муқарраршуда, ки барои гирифтани ҳуҷҷати муҳофизатӣ ба Идораи патентӣ пешниҳод карда мешаванд;

– ***ихтироот ва кашфиётҳои махф***ӣ – ихтирооте мебошанд, ки дорои маълумоти сирри давлатӣ буда, тибқи тартиби муқарраршудаи Қонуни мазкур махфӣ дониста шудаанд;

- ***объектҳои махфии моликияти саноат***ӣ - ихтироот, намунаҳои саноатӣ ва моделҳои судманди дорои маълумоти сирри давлатӣ, ки маҳсули фаъолиЯти зеҳнии инсон мебошанд;

- ***шартҳои патентпазир***ӣ - шартҳои бо Қонуни мазкур муқарраршудаи пешниҳоди ҳифзи ҳуқуқии ихтироъ;

- ***ҳаммонанди ихтироот*** - объекте, ки таъиноташ бо таъиноти ихтироъ як буда, маҷмӯи аломатҳои он ба маҷмӯи аломатҳои асосии ихтироъ монанд аст;

- ҳуҷҷ***атҳои*** ***мухофизатӣ*** - патентҳо ва нахустпатентҳое, ки барои ихтирооти махфӣ тибқи Қонуни мазкур дода мешаванд;

- ***сатҳи техника*** - маҷмӯи маълумоте мебошад, ки то санаи аввалияти ихтироот дар ҷаҳон қобили дастрасии умум гардидааст.

**Моддаи 2. Қонунгузории** Ҷ**умҳурии То**ҷ**икистон** **дар бораи ихтирооти махфӣ**

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ихтирооти махфӣ ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон эътироф кардааст, иборат мебошад **(ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1569)**.

**Моддаи 3. Мақоми ваколатдори давлати оид ба ҳифзи ихтироот ва кашфиётҳои махф**ӣ

Мақоми давлатӣ оид ба ҳифзи ихтироот ва кашфиётҳои махфӣ (минбаъд - Идораи патента), ки аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад, амалигардонии сиёсати ягонаи давлатиро дар соҳаи ҳифзи ҳуқуқии ин ихтироот ва кашфиётҳои махфӣ таъмин намуда, аризаҳоро оид ба ихтироот ва кашфиётҳои махфӣ қабул мекунад, аз рӯи онҳо *экспертиза* мегузаронад, бақайдгирии давлатии ихтироот ва кашфиётҳои махфиро ба ҷо оварда, ҳуҷҷатҳои муҳофизатӣ медиҳад, инчунин дигар вазифаҳоро, ки мувофиқи ҳуҷҷатхои таъсисии Идораи патента пешбинӣ шудаанд, амалӣ месозад **(ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1569)**.

**Моддаи 4. Махфигардонии ихтирооти дорои сирри давлатӣ**

1. Идораи патентӣ дар ҳолати пешниҳоди ариза ҷиҳати гирифтани ҳуҷҷати муҳофизатӣ ба ихтироот, ки дар асоси Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ихтироъ» сурат мегирад, корро барои ошкор кардани маълумоти дорои сирри давлатӣ ва махфӣ гардонидани дархостҳои ин гуна маълумотро дарбаргиранда, ташкил менамояд. Қоидаҳои тартибдиҳӣ, пешниҳод ва баррасии ариза барои гирифтани патент ба ихтирооти махфӣ аз тарафи Идораи патентӣ муайян карда мешаванд.

2. Вазоратҳо, кумитаҳои давлатӣ ва идораҳои маъмурӣ (минбаъд-мақомоти давлатӣ) барои маълумоти махфишавандаи худ ҳуқуқ доранд ихтироотеро, ки дорои сирри давлатӣ мебошад, махфӣ гардонанд ва тавассути мақоми низоми махфияти худ ба Идораи патентӣ бо ариза ҷиҳати гузоштани мӯҳри махфияти дахлдор ба онҳо пешниҳод намоянд.

3. Идораи патентӣ аризаҳоеро, ки оид ба махфигардонии ихтироот аз тарафи шахсони мутобиқи моддаи 7 Қонуни мазкур (минбаъд-аризадиҳандагон) муқарраршуда пешниҳод гардидаанд, тариқи низоми махфияти мақоми марбута ва дар сурати набудани чунин шароит -бевосита аз рӯи тартиби муқарраркардаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ихтироъ» ва Қонуни мазкур барои баррасӣ қабул менамояд.

4. Тартиби махфигардонии аризаҳои дорои сирри давлатӣ, муқаррар намудани дараҷаи махфият, ҳамчунин мӯҳлати аз нав дида баромадани онҳоро мақомоти давлатии аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон мутобиқи муқаррароти Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи сирри давлатӣ» ва Қонуни мазкур муайяншаванда амалӣ мегардонад.

**Моддаи 5. Ҳуқуқ ба ихтирооти махфӣ ва истифодабарии он**

1. Ҳуқуқ ба ихтирооти махфӣ ва истифодабарии он тибқи Қонуни мазкур, Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи сирри давлатӣ» вадигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳифз карда мешавад.

2. Ҳуқуқ ба ихтирооти махфӣ ва истифодабарии он дар тамоми мӯҳлати махфигардонидашуда ба Ҷумҳурии Тоҷикистон, дар шахси мақомоти давлатии онро махфигардонида, тааллуқ дорад. Истифодабарии ихтирооти махфӣ бояд бо риояи низоми махфият барои маълумоти дорои сирри давлатӣ тибқи талаботи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи сирри давлатӣ» амалӣ гардад.

3. Истифодабарии ихтирооти махфиро аз тарафи шахсони дигар, агар он ба манфиати давлат бошад, мақоми давлатие, ки онро бо риояи низоми махфият тибқи тартиби муқаррарнамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон махфӣ гардонидааст, иҷозат медиҳад.

4. Ихтирооти махфӣ то ба анҷом расидани мӯҳлати махфигардонӣ моликияти Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳисоб мешавад.

**Моддаи 6. Муаллифи** **ихтирооти махфӣ**

1. Муаллифи ихтирооти махфӣ шахси воқеие ҳисобида мешавад, ки ихтирооти махфӣ бо меҳнати эҷодкоронаи вай офарида шудааст.

2. Агар дар офаридани ихтирооти махфӣ якчанд шахсони воқеӣ иштирок карда бошанд, ҳамаи онҳо муаллифони ихтирооти махфӣ ҳисоб мешаванд.

3. Шахсоне, ки дар офаридани ихтирооти махфӣ ҳиссаи шахсии эҷодӣ нагузоштаанд, ба муаллиф (муаллифон) танҳо ёрии техники, ташкилӣ ва ё моддӣ расонидаанд, ё ин ки танҳо барои ба расмият даровардани ҳуқуқ ба ихтирооти махфӣ кӯмак намудаанд, муаллифи ихтирооти махфӣ ҳисоб намешаванд.

4. Ҳуқуқи муаллифи ҳуқуқи шахсии бегонанашаванда буда, бемӯҳлат ҳифз карда мешавад.

5. Муаллифии ихтирооти махфӣ бо додани патент аз тарафи Идораи патента тасдиқ карда мешавад ва ин барои гирифтани подош ва ҷуброн барои махфигардонӣ ва истифодабарии он асос мебошад.

6. Ҳангоми ба манфиати давлат истифода бурда шудани ихтирооти махфӣ аз тарафи мақомоти давлатии онро махфигардонида ба муаллифи (муаллифони) он подош пардохт карда мешавад. Андоза, шартҳо ва тартиби пардохти подошро шартномаи байни муаллиф ва макомоти давлатӣ, ки ихтироотро махфӣ гардонидааст, муайян менамояд.

**Моддаи 7. Тартиби пешниҳод, баррас**ӣ **ва махфнгардонии аризаҳо барои ихтирооти махфӣ**

1. Ҳуқуқи пешниҳод кардани аризаро барои ихтирооти махфӣ муаллиф (муаллифон) ва ё вориси ҳуқуқии ӯ (онҳо), аз он ҷумла шахсе, ки ба ин ҳуқуқ ба тариқи гузашт соҳиб шудааст, дорад.

2. Ҳуқуқи додани ариза барои ихтирооти дорои маълумоти сирри давлатӣ ва тибқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷ**икистон** «Дар бораи ихтироъ»

эҷодшуда ба корфармо ва ё вориси ҳуқуқии он, аз ҷумла ба шахсе, ки ба ин ҳуқуқ бо роҳи гузашт соҳиб шудааст, тааллуқ дорад, агар дар шартномаи байни корфармо ва муаллифи ихтирооти махфӣ тартиби дигар пешбинӣ нашуда бошад.

3. Аризаҳо мувофиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ихтироъ» тартиб дода мешаванд. Тартиби баррасии аризаҳо ба ихтирооти махфӣ ва махфигардонии онҳоро Идораи патентӣ муайян мекунад.

**Моддаи 8. Шартхои муҳофизатии ихтирооти махфӣ**

1. Ҳангоми муайян кардани ҳифзи ҳуқуқии ихтирооти махфӣ шартҳои патентпазирии ихтироъ, ки тибқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ихтироъ» муқаррар гардидаанд, истифода мешаванд.

2. Ҳангоми муайянкунии навгонии ихтирооти махфӣ дар қатори маълумоти мувофиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ихтироъ» пешбинишуда, ба сатхи техника, бо назардошти аввалияти қаблии он, асноди зерин дохил карда мешавад:

- ҳуҷҷатҳои муҳофизатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба объектҳои махфии моликияти саноатӣ;

- ариза барои додани хуҷҷатҳои муҳофизатии объектҳои махфии моликияти саноатӣ, ки аз тарафи шахсони дигар дар Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод шудаанд (ба ғайр аз аризаҳои бозхондашуда);

- маълумоте, ки дорои сирри давлатӣ буда, дар воситаҳои ахбори омма ва сарчашмаҳои дигари иттилоотӣ ошкор карда шудаанд ва дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои шахсони конунӣ ба ин маълумот иҷозатдошта қабл аз пешниҳоди аввалияти *ихтирооти махфии арзшуда*, дастрас гардидаанд**(ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1569)**.

3. Ҳангоми муайян кардани навгонии ихтирооти махфӣ дараҷаи махфиятнокии маълумотҳои дорои сирри давлатии ба сатҳи техника дохилшаванда набояд аз дараҷаи махфиятнокии ихтирооти махфии арзшуда баланд бошад.

**Моддаи 9. Аввалияти ихтирооти махфӣ**

1. Аввалияти ихтирооти махфӣ аз рӯи санаи ба Идораи патентӣ ворид шудани ариза мувофиқи қисми 3 моддаи 4 Қонуни мазкур муқаррар карда мешавад.

2. Аввалияти ихтирооти махфӣ аз рӯи санаи воридшавии маводи иловагӣ мукаррар шуданаш мумкин аст, агар ин маводро аризадиҳанда то гузаштани мӯҳлати семоҳа аз санаи гирифтани огоҳиномаи Идораи патента дар бораи имконнопазирии ба эътибор гирифтани маводи иловагӣ бинобар моҳияти ихтирооти арзшударо тағйирдиҳанда пиндошта шуданашон ба сифати аризаи мустақил пешниҳод карда бошад.3. Аввалияти ихтирооти махфи аз руи санаи оа Идораи патенти пешниҳод шудани аризаи қаблии ин ихтироотро маънидодкунандаи ҳамон як аризадиҳанда муқаррар карда шуданаш мумкин аст, агар аризае, ки аз рӯи он ин гуна аввалият дархост мешавад, на дертар аз дувоздаҳ моҳи баъди санаи пешниҳоди аризаи қаблӣ ворид шуда бошад. Дар ин ҳол аризаи қаблӣ бозхондашуда ҳисобида мешавад.

4. Аввалияти ихтирооти махфӣ дар асоси якчанд аризаи қаблӣ, ки барои ҳар яки онҳо шартҳои дар қисми 3 ҳамин модца овардашуда риоя мегарданд, метавонад муқаррар шавад.

5. Муқаррар намудани аввалияти ихтирооти махфӣ аз рӯи санаи пешниҳоди аризае, ки аз рӯи он аллакай аввалияти барвақттар дархост шудааст, мумкин нест.

6. Аввалияти ихтирооти махфӣ аз рӯи аризаи ҷудокардашуда аз рӯи санаи пешниҳоди аризаи аввали ҳамон як аризадиҳанда, ки дар он ихтироъ кушода шудааст, муқаррар карда мешавад, агар аризаи ҷудокардашуда ба Идораи патента то аз рӯи аризаи нахустин кабул шудани қарор дар бораи рад гардидан оид ба додани ҳуҷҷати муҳофизатӣ, ки имконияти шикоят кардан аз болои он аз даст рафтааст ва дар ҳолати мавҷудияти қарор дар бораи ба аризаи зикршуда додани ҳуҷҷати муҳофизатӣ то рӯзи бакайдгирии ихтирооти махфӣ дар Феҳристи давлатии ихтирооти махфӣ ворид шуда бошад.

7. Агар дар рафти *экспертиза* муқаррар карда шавад, ки ихтирооти ҳаммонанд аввалияти якхела доранд, пас ҳуҷҷати муҳофизатӣ аз рӯи аризае дода мешавад, ки пештар фиристода шудани он ба Идораи патента исбот шудааст. Дар ҳолати мувофиқ омадани ин санаҳо бошад, агар созишномаи байни аризадиҳандагон ҳолати дигареро дар назар надошта бошад, аз рӯи аризае муайян карда мешавад, ки рақами бакайдгирии пештар додаи Идораи патентиро дорад **(ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1569)**.

Моддаи 10. *Сан*ҷиш **ва бақайдгирии** **ихтирооти махфӣ**

(Қ**ҶТ аз 02.01.2019 с., № 1569**)

1. Тибқи аризаҳо ба ихтирооти махфӣ, ки мувофиқи моддаҳои 4 ва 7 Қонуни мазкур махфӣ гардонида шудаанд, *экспертизаи* ихтирооти махфӣ мутобиқи тартиби гузаронидани *экспертизаи* ихтирооти гайримахфӣ, ки бо Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ихтироъ» муқаррар шудааст, бо назардошти хусусиятҳои зерини баррасии ихтирооти махфӣ гузаронида мешавад (Қ**ҶТ аз 02.01.2019 с., № 1569**):

- *экспертизаи* ариза ба ихтирооти махфӣ аз санҷиши расмӣ ва моҳиятӣ иборат мебошад **(ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1569)**;

- ҳангоми гузаронидани *экспертизаи* моҳиятии ариза Идораи патентӣ ҳуқуқ дорад, ки кормандони мақомоти дахлдори давлатиро ҷалб намояд **(ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1569)**;

-роҳбарони мақомоти давлатӣ ӯхдадоранд, ки мутахассисони мазкурро бо шарти нигохдошти музди миёнаи моҳона, ҷуброни роҳкиро ва истиқомат ба сафари хизматӣ фиристонаид;

- *экспертизаи* моҳиятии ариза, ки ба воситаҳои нави аслиҳаи ҳарбӣ, техникаи ҳарбӣ ва воситаҳои махсуси техники дахл доранд, баъд аз гирифтани хулосаи мақомоти давлатии дахлдоре, ки номгуи онҳоро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян мекунад, гузаронида мешавад **(ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1569)**;

- хароҷотро барои гузаронидани *экспертиза* мақоми давлатие, ки онро махфӣ гардонидааст, пардохт мекунад **(ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1569)**.

2. Аз рӯи натиҷаи *экспертизаи* моҳиятии ариза дар бораи эътироф кардан ва ё накардани объекта арзшуда ҳамчун ихтирооти махфӣ қарор бароварда мешавад (Қ**ҶТ аз 02.01.2019 с., № 1569**).

3. Идораи патентӣ дар асоси карори худ оид ба эътироф намудани объекти арзшуда ҳамчун ихтирооти махфӣ онро ба Феҳристи давлатии ихтирооти махфии Ҷумҳурии Тоҷикистон дохил карда, ба муаллиф (ва ё муаллифон) ҳуҷҷатҳои муҳофизатӣ медиҳад.

4. Маълумот оид ба ихтирооти махфӣ ба Феҳристи давлатии ихтирооти махфии Ҷумҳурии Тоҷикистон дохил карда мешаванд. Қоидаҳои пешбурди Феҳристи давлатии ихтирооти махфии Ҷумҳурии Тоҷикистонро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ мекунад.

5. Иҷозат ба маълумот оид ба ихтирооти махфии ба қайд гирифташуда ва шиносоӣ бо онҳо бо риояи талаботи ҳифзи сирри давлатӣ, ки тибқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи сирри давлатӣ» пешбинӣ шудааст, сурат мегирад.

**Моддаи 11. Ҷубронпулӣ барои махфигардонии ихтироот**

1. Ба аризадиҳанда ҷубронпулӣ барои махфигардонии ихтироот дар ҳаҷм ва бо шартҳои дар асоси созишномаи байни муаллиф ва корфармо муайяншуда ва инчунин хароҷоти аризадиҳанда ҳангоми пешниҳод ва баррасии ариза дар бораи ихтирооти махфӣ пардохта мешавад.

2. Хароҷоти дар қисми 1 моддаи мазкур нишондодашуда яквақта аз тарафи мақоми давлатие, ки аризаро дар асоси моддаи 7 Қонуни мазкур махфӣ гардонидааст, дар мӯҳлати як моҳ аз рӯзи баровардани қарор аз тарафи Идораи патентӣ бобати эътироф намудани ихтирооти пешниҳодшуда ҳамчун ихтирооти махфӣ ё эътироф накардани он пардохт карда мешавад.

**Моддаи 12. Ошкор кардани ихтирооти махфӣ**

1. Санҷиши зарурати нигохдории дараҷаи махфияти муқарраршудаи ихтирооти махфӣ дар мӯҳлатҳои ҳангоми махфигардонии он муайянкардаи мақоми цавлатие, ки карори махфигардонии онро қабул кардааст, гузаронида мешавад. Чунин санҷиш метавонад бо ташаббуси аризадихднда, муаллиф ё вориси ҳуқуқии ӯ низ гузаронида шавад.

2. Қарор дар бораи ошкор кардани ихтирооти махфӣ бо тартиби муайяннамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, бо пешниҳоди мақоми давлатие, ки онро махфӣ гардонидааст, қабул карда мешавад.3. Оид ба қабул кардани қарор дар бор ошкор кардани ихтирооти махфи ба аризадиҳанда, муаллиф, инчунин Идораи патента барои хориҷ кардани ихтирооти махфии мазкур аз Феҳристи давлатии ихтирооти махфии Ҷумҳурии Тоҷикистон хабар до да мешавад..

**Моддаи 13. Супормдани ҳу**ҷҷ**ати муҳофизат** **ба ихтирооти ошкоркардашуда**

1. Аризадиҳанда дар мӯҳлати як сол аз санаи ошкор кардани ихтирооти махфӣ метавонад ба Идораи патента барои гирифтани ҳуҷҷати муҳофизатӣ, ки тибқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ихтироъ» пешбинӣ шудааст, дархост фиристад. Ҳуҷҷати муҳофизатӣ ба мӯҳлати боқимондаи эътиборнокиаш, ки тибқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ихтироъ» пешбинӣ шудааст, аз рӯзи пешниҳоди ариза ба Идораи патентӣ дода мешавад.

2. Аввалияти ихтирои махфии ошкоркардашуда аз рӯзи пешниҳоди ҳуҷҷатҳои ариза ба Идораи патентӣ дар асоси моддаи 9 Қонуни мазкур муайян карда мешавад.

3. Ҳуҷҷати муҳофизатие, ки ба ихтирои ошкоркардашуда дода шудааст, аз рӯзи пешниҳоди ариза дар бораи додани он эътибор дошта, барои дохил кардани ихтирои ошкоркардашудаи ҳифзшаванда ба сатҳи техника аз рӯзи аввалияти он ҳангоми муайян намудани навгонии дигари ихтирооти ғайримахфӣ тибқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ихтироъ» асос мебошад.

4. Патента ба ихтирои ғайримахфии тибқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ихтироъ» додашуда дар ҳолати додани патент ба ихтирооти ҳаммонанди ошкоршудаи аввалияти қаблидошта беэътибор дониста мешавад. Соҳибҳукуки патенти беэътибордонисташудаи ихтирои ғайримахфӣ, ки истифодаи онро то таърихи пешниҳоди ариза ё омода шудани он амалӣ кардааст, агар чунин ихтироот новобаста аз муаллифи (муаллифони) ихтирои ошкоршуда офарида шуда бошад, ҳуқуқи худро барои истифодаи минбаъдаи чунин ихтироот бе афзоиш додани ҳаҷми он нигоҳ медорад.

**Моддаи 14. Пардохтҳои ҳатм**ӣ

Барои амалҳои зерин пардохтҳои ҳатмӣ ситонида мешаванд: - пешниҳоди ариза; додани ҳуҷҷатҳои муҳофизатӣ; нигоҳ доштани эътибори он; дароз ва барқарор кардани мӯхлатҳои гузаронидашуда ва инчунин барои иҷрои дигар амалҳои аҳамияти ҳуқуқӣ дошта, ки ба ҳуҷҷатҳои муҳофизатии ихтирои махфӣ алоқаманд мебошанд. Номгӯи пурраи амалҳое, ки барои иҷрояшон пардохтҳои ҳатмӣ ситонида мешаванд, андоза ва мӯҳлатҳои пардохти онҳо, инчунин асосҳо барои озод намудан аз пардохт, кам кардани андоза ва ё бозгардондани он тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар карда мешавад.

**Модаи 15. Амали Қонуни мазкур нисбати шахсони воқеи ва ҳуқуқии хори**ҷӣ

Қонуни мазкур нисбати шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии хориҷӣ татбиқ намегардад, агар дар санадҳои ҳуқукии байналмилалие, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, тартиби дигаре пешбинӣ нагардида бошад.

**Моддаи 16. Баррасии баҳсҳо**

Баҳсҳои оид ба ихтирооти махфии бавуҷудомада аз ҷониби суд ҳал карда мешаванд.

**Моддаи 17.** Ҷ**авобгар**ӣ **барои риоя накардани қонуни мазкур**

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

**Моддаи 18. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур**

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

**Президенти**

Ҷ**умҳурии То**ҷ**икистон** **Эмомали Раҳмон**

**ш. Душанбе**

**21 июли соли 2010**

**№ 624**

Пинҳон кардан
Таснифгар	Рақам	Ном	Мақомот	Сана	Ҳолат	Замима
ҚОНУН	624	ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ ИХТИРООТИ МАХФӢ	Маҷлиси Олии ҶТ	21.07.2010	Амалкунанда	WORD PDF ZIP

Primary tabs

^-A A ⁺A

Чоршанбе, Июл 24, 2024

НИШАСТИ МАТБУОТӢ ДОИР БА ҶАМЪБАСТИ ФАЪОЛИЯТИ МАРКАЗИ МИЛЛИИ ҚОНУНГУЗОРӢ ДАР НИМСОЛАИ ЯКУМИ СОЛИ 2024

Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон 26 июли соли 2024 оид ба ҷамъбасти натиҷаҳои фаъолияти корӣ дар нимсолаи якуми соли 2024 бо иштироки намояндагони воситаҳои ахбори омма нишасти матбуотӣ баргузор менамояд.

Вақти баргузорӣ: соати 10:00

Макон: шаҳри Душанбе, кӯчаи академик А.Адҳамов-13, бинои маъмурии Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон.

Телефон барои тамос: 227-08-07; 988-94-33-95.

Нишонаи номӣ (тег):

НИШАСТИ МАТБУОТӢ ДОИР БА ҶАМЪБАСТИ ФАЪОЛИЯТИ МАРКАЗИ МИЛЛИИ ҚОНУНГУЗОРӢ ДАР НИМСОЛАИ ЯКУМИ СОЛИ 2024

Баҳодиҳии муҳтаво:

Ҳоло баҳо надорад

ПРЕСС-КОНФЕРЕНЦИЯ ПО ИТОГАМ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ НАЦИОНАЛЬНОГО ЦЕНТРА ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА ЗА ПЕРВОГО ПОЛУГОДИЯ 2024 ГОДА

Национальный центр законодательства при Президенте Республики Таджикистан 26 июля 2024 года проведет пресс-конференцию с участием представителей средств массовой информации по итогам деятельности Центра за первого полугодия 2024 года.

Начало проведения: в 10:00

Адрес: город Душанбе, улица академика А. Адхамова-13, административное здание Национального центра законодательства при Президенте Республики Таджикистан.

Телефон для справок: 227-08-07; 988-94-33-95

Нишонаи номӣ (тег):

ПРЕСС-КОНФЕРЕНЦИЯ ПО ИТОГАМ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ НАЦИОНАЛЬНОГО ЦЕНТРА ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА ЗА ПЕРВОГО ПОЛУГОДИЯ 2024 ГОДА

Баҳодиҳии муҳтаво:

Ҳоло баҳо надорад

KHOVAR.TJ

АГЕНТИИ МИЛЛИИ ИТТИЛООТИИ ТОҶИКИСТОН «ХОВАР»
WWW.KHOVAR.TJ

«ХОВАР FM»

Садриддин Айнӣ (1878 – 1954): Адиб, олим ва асосгузори адабиёти муосири тоҷик. Аввалин Президенти Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон. Муаллифи асарҳои «Таърихи амирони манғитияи Бухоро», «Таърихи инқилоби фикрӣ дар Бухоро», «Намунаи адабиёти тоҷик», «Дохунда», «Ғуломон», «Ёддоштҳо» ва дигар асарҳо, ки ба 29 забони хориҷӣ нашр шудаанд.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон аз 08 сентябри соли 1997 ба асосгузори адабиёти муосири тоҷик Садриддин Айнӣ унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шуд.
Бобоҷон Ғафуров (1909 – 1977): Олим, академики Академияи Илмҳои ИҶШС, арбоби ҳизбӣ ва давлатӣ, муаллифи китоби оламшумули «Тоҷикон» ва зиёда аз 300 асару мақолаҳо.
Солҳои 1944-1946 котиби дуюм, с.1946-1956 котиби якуми КМ Ҳизби комунистии Тоҷикистон, 1956 – 1977 сарвари Пажуҳишгоҳи шарқшиносии ИҶШС.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон аз 08 сентябри соли 1997 ба таърихшинос ва шарқшиноси шинохтаи тоҷик, академик, муаллифи китоби «Тоҷикон» Бобоҷон Ғафуров унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шуд.
Мирзо Турсунзода (1911-1977): Шоири халқӣ, раиси Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон, Қаҳрамони меҳнати сотсиалистӣ, Раиси Кумитаи якдилии халқҳои Осиё ва Африқо. Барои достонҳои «Қиссаи Ҳиндустон»(1948), «Ҳасани аробакаш», «Чароғи абадӣ», «Садои Осиё»,(1960) «Ҷони ширин» (1963) бо ҷоизаҳои давлатии ИҶШС, ҶШС Тоҷикистон ва байналмилалии ба номи Ҷ. Неҳру (1967) сарфароз шуда буд.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон аз 07 майи соли 2001 ба шоири халқии Тоҷикистон, ходими намоёни ҷамъиятӣ Мирзо Турсунзода унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шуд.
Эмомалӣ Раҳмон: Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон. 19 ноябри соли 1992 дар иҷлосияи XVI Шўрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон раиси Шўрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, 6 ноябри соли 1994 бори аввал, солҳои 1999, 2006 ва 2013 Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб гардидаст.
Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат.
Бо қарори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон 11 декабри соли 1999 барои мустаҳкам намудани давлатдории соҳибистиқлол ва пойдории сулҳ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо унвони олии “Қаҳрамони Тоҷикистон” мукофотонида шудааст.
Нусратулло Махсум (1881 – 1938): Нусратулло Махсум (Лутфуллоев) ходими давлатӣ ва ҳизбӣ. Солҳои 1924-1926 раиси Кумитаи инқилобии ҶМШС Тоҷикистон, солҳои 1926-1933 раиси Кумитаи Иҷроияи Марказии ҶШС Тоҷикистон.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 27 июни соли 2006 ба фарзанди барӯманди халқи тоҷик Нусратулло Махсум унвони олии “Қаҳрамони Тоҷикистон” дода шудааст.
Шириншоҳ Шоҳтемур (1899 – 1937): Ходими давлатӣ ва ҳизбӣ. Солҳои 1929-1931 котиби Ҳизби коммунистии ҶШС Тоҷикистон, солҳои 1933-1937 Раиси Кумитаи Иҷроияи Марказии ҶШС Тоҷикистон.
Бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 27 июни соли 2006 ба фарзанди барӯманди халқи тоҷик Шириншоҳ Шоҳтемур, унвони олии «Қаҳрамони Тоҷикистон» дода шудааст.