ДАСТУРИ ИСТИФОДАБАРАНДА

ХУШ ОМАДЕД БА CОМОНАИ РАСМИИ МАРКАЗИ МИЛЛИИ ҚОНУНГУЗОРИИ НАЗДИ ПРЕЗИДЕНТИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН!

КОР БО МАХЗАНИ ҚОНУНГУЗОРИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Муҳтарам меҳмонон ва истифодабарандагони сомонаи расмии Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон (ММҚ),

Барои оғози кор бо «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) ба блоки бо номи шабеҳ дар сомонаи расмии ММҚ зер кунед. Блоки «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» кушодашаванда буда, ҳамеша дар қисми болои сомона дастрас аст. Шумо инчунин метавонед ба «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) аз феҳристи асосӣ (меню асосӣ) бо зеркунии пайванди «Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» дастрасӣ пайдо намоед.

БЛОКИ «МАХЗАНИ ҚОНУНГУЗОРИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН» (МҚҶТ)

Блоки «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон»

Ҳамаи модулҳо ва имконоти ҷустуҷӯи санадҳо дар «Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон» (МҚҶТ) мустақилона кор мекунанд. Ин маънои онро дорад, ки ҳангоми кор бо МҚҶТ ворид кардани «Ном»-и санад ва бо ҳамроҳи он интихоб кардани ҳамаи имконоти дигар, масалан «Таснифгар», «Мақомот», «Рақам», «Сана», «Матни асосӣ» ва ғайра ҳатмӣ нест. Аммо барои ҷустуҷӯи васеъ шумо метавонед аз ҳамаи имконоти ҷустуҷӯи санадҳо ба таври дилхоҳ истифода баред. Ҳамаи санадҳое, ки ба МҚҶТ ворид шуданд дар зери «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ», яъне дар «Ҷадвали санадҳо» дастрасанд.

ЛАВҲАИ ИМКОНОТИ ҶУСТУҶӮ

Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ

ҶАДВАЛИ САНАДҲО

Ҷадвали санадҳо

 

ТУГМАҲОИ «ТАТБИҚ КАРДАН» ва «БОЗСОЗӢ»

Тугмаҳо

Тугмаи «Татбиқ кардан»: Баъд аз он ки Шумо дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» имконоти дилхоҳро ворид карда, интиход мекунед, барои намоиш додани натиҷа тугмаи «Татбиқ кардан»-ро зер кунед. Аммо, вақте ки шумо дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» дархостеро ворид мекунед ё имконеро интихоб менамоед, онҳо ба таври худкор дарҳол татбиқ карда мешаванд.

Тугмаи «Бозсозӣ»: Агар хоҳед, ки ҳамаи дархостҳо ва имконотеро дар «Лавҳаи имконоти ҷустуҷӯ» лағв кунед, аз тугмаи «Бозсозӣ» истифода баред.

Агар шумо хоҳед, ки номи санади дақиқро аз санадҳои дар махзан мавҷудбуда ба даст оред, калидвожаи номи санадро ба сатри «Ном» ворид намоед. Ҳамаи санадҳое, ки дорои калидвожаи воридуша мебошанд нишон дода мешаванд. Масалан, агар шумо калидвожаи «дастрасӣ»-ро ворид кунед, санадҳое, ки калимаи «дастрасӣ»-ро дар бар мегиранд, дар «Ҷадвали санадҳо» нишон дода мешаванд (масалан, ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ ҲУҚУҚИ ДАСТРАСӢ БА ИТТИЛООТ)

САТРИ «НОМ»

Шумо инчунин метавонед санадҳоро аз рӯи муҳтаво бо истифодаи сатри «Матни асосӣ» ва полои дилҳол ҷустуҷӯ намоед. Масалан, барои ёфтани санад(ҳо)и дорои калима(ҳо), калидвожа(ҳо) ё ибора(ҳо)и лозимӣ, ба сатри «Матни асосӣ» дархостро ворид намуда, имкони «Дар бар мегирад»-ро интихоб намоед. Санадҳои дархостшуда ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред. Ҳамин тавр аз имкони «Дар бар намегирад» ё имконоти ҷустуҷӯи дигар истифода баред, Масалан, агар шумо ба сатри «Матни асосӣ» калимаи «Интернет»-ро ворид кунед ва имкони «Дар бар мегирад»-ро интихоб намоед, саданҳое, ки дар муҳтавои худ дорои калимаи «Интернет» мебошанд, нишод дода мешаванд.

САТРИ «МАТНИ АСОСӢ»

Сатри «Матни асосӣ»

Шумо метавонед санадҳоро аз рӯи «Ном», «Таснифгар», «Мақомот», «Рақам», «Сана», «Матни асосӣ» ва ғайра алоҳида ё якҷоя ба таври дилхоҳ ҷустуҷӯ намоед.

Масалан, агар хоҳед, ки санадҳоро танҳо «Аз рӯи моҳ ва сол» ҷустуҷӯ кунед, танҳо аз имкони «Аз рӯи моҳ ва сол» бо интихоби моҳ ва сол истифода баред. Санадҳо ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред.

Агар хоҳед, ки санадҳоро танҳо дар давраи муайян ҷустуҷӯ кунед, танҳо аз имкони «Аз санаи интихобшуда» ва/ё «То санаи интихобшуда» алоҳида ё якҷоя бо интихоби моҳ ва сол истифода баред. Санадҳо ба таври худкор нишон дода мешаванд. Ё ин ки аз тугмаи «Татбиқ кардан» истифода баред.

Ҳамин тавр Шумо метавонед ҳар гуна санадҳои махзанро алоҳида ё бо интихоби имконоти иловагӣ ҷустуҷӯ намоед ва ба даст оред.

Барои дидани санад ва мутолиа кардани он, аз тугмаи «ДИДАН» истифода баред ва барои пинҳон кардани он, аз тугмаи «ПИНҲОН КАРДАН» истифода баред.

ТУГМАҲОИ «ДИДАН» ва «ПИНҲОН КАРДАН»

Тугмаҳои ДИДАН ва ПИНҲОН КАРДАН

Шумо ҳам метавонед, бо зеркунии пайванди номи санад онро дар саҳифаи алоҳида кушоед ё ин ки дар форматҳои Word, PDF ва ZIP аз сомонаи мо боргирӣ намоед.

ЗАМИМА ДАР ФОРМАТҲОИ WORD, PDF ва ZIP (ДАР ҶАДВАЛИ САНАДҲО)

Замима

КОР БО СОМОНАИ РАСМӢ - БАҚАЙДГИРӢ ВА ВОРИДШАВӢ

Ҳамаи маводҳои Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ба ахбори омма дахл доранд, дар сомонаи мо дастрасанд. Барои гирифтани маълумот Шумо метавонед аз Феҳристи асосӣ (менюи асосӣ), Харитаи сомона, имкони Ҷустуҷӯ ва Ҷустуҷӯи васеъ истифода баред.
Барои бақайдгирӣ дар сомонаи Маркази миллии қонунгузории назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, лутфан ба таври расмӣ муроҷиат намоед. Корбарони бақайдгирифташуда метавонанд аз имкониятҳои иловагӣ истифода баранд, масалан, пайдо кардани дастрасӣ ба лоиҳаҳои санадҳо.

 

Махзани Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон

Калидвожаро ворид намоед
Рақамеро ворид намоед (ҳатмӣ нест)
Калидвожа ё ибораеро ворид намоед (ҳатмӣ нест)
Моҳ ва солро интихоб намоед (ҳатмӣ нест)
Моҳ ва солро интихоб намоед (ҳатмӣ нест)
Моҳ ва солро интихоб намоед (ҳатмӣ нест)
Матни асосӣ:
Таснифгар Рақам Ном Мақомот Санаsort ascending Ҳолат Замима
Қонун 1831 ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН «ДАР БОРАИ ТАРБИЯИ ҶИСМОНӢ ВА ВАРЗИШ» Маҷлиси Олии ҶТ 23.12.2021 Амалкунанда Microsoft Office document icon word PDF icon PDF Package icon ZIP
Матни асосӣ:
Таснифгар Рақам Ном Мақомот Санаsort ascending Ҳолат Замима
ҚОНУН 1845 ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН «ДАР БОРАИ ИСТИФОДАИ ЭНЕРГИЯИ АТОМӢ» Маҷлиси Олии ҶТ 23.12.2021 Амалкунанда Microsoft Office document icon WORD PDF icon PDF Package icon ZIP
Матни асосӣ:
Таснифгар Рақам Ном Мақомот Санаsort ascending Ҳолат Замима
Қонун 1822 ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН «ДАР БОРАИ ПАРАНДАПАРВАРӢ» Маҷлиси Олии ҶТ 23.12.2021 Амалкунанда Microsoft Office document icon word PDF icon PDF Package icon ZIP

Феврал 2020

-A A +A

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ АУДИТИ ЭКОЛОГӢ

Ношири мавод: Тоирзода Малика Тоир Санаи интишор: Сшб, 11/02/2020 - 09:23
Тоҷикӣ
Замима: 
Таснифгар: 
ҚОНУН
Рақам: 
785
Мақомот: 
Маҷлиси Олии ҶТ
Ҳолат: 
Амалкунанда
Сана: 
26.12.2011

ҚОНУНИ

ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

ДАР БОРАИ АУДИТИ ЭКОЛОГӢ

 

хбори маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2011, №12, мод. 849;)

 

Қонуни мазкур принсипҳо ва тартиби гузаронидани аудити экологиро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади пешгирии таъсири манфии фаъолияти идоракунӣ, хоҷагидорӣ ва дигар намудҳои фаъолият ба муҳити зист, ҳаёт ва саломатии аҳолӣ муайян менамояд.

 

Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

- рушди устувор - раванди рушди ҷомеа, ки ҳалли мутавозини вазифаҳои иҷтимоиву иқтисодӣ ва масъалаҳои нигоҳдории муҳити мусоиди зист ва иқтидори захираҳои табииро бо мақсади қонеъ гардонидани талаботи наслҳои имрӯза ва ояндаи инсон таъмин менамояд;

- амнияти экологӣ - ҳолати таҳти муҳофизат қарор доштани манфиатҳои ҳаётан муҳими шахс, ҷомеа, муҳити зист аз таҳдидҳое, ки дар натиҷаи таъсиррасонии антропогенӣ ва табиӣ ба муҳити зист рӯй медиҳанд, аз ҷумла фалокату садамаҳо, офатҳои табиӣ;

- аудити экологӣ - намуди фаъолият, ки таҳлили мувофиқати фаъолият ва ҳисоботи субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ ба қонунгузорӣ, ҳуҷҷатҳои меъёрию методӣ, дастурӣ ва танзимкунандаи соҳаи ҳифзи муҳити зист ва захираҳои табииро дар бар мегирад;

- аудитори экологӣ - шахси воқеӣ, ки аз аттестатсияи мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи ҳифзи муҳити зисти Ҷумҳурии Тоҷикистон гузаштааст ва шаҳодатномаи тахассусӣ гирифтааст;

- ташкилоти аудитории экологӣ - шахси ҳуқуқӣ, ки дорои иҷозатнома оид ба ҳуқуқи гузаронидани аудити экологӣ мебошад;

- хулосаи аудити экологӣ - санади ҳуқуқӣ, ки дар он натиҷаи санҷиши фаъолияти субъекти хоҷагидорӣ ва маълумоти дигар тибқи  шартҳои шартномаи байни субъекти хоҷагидорӣ ва ташкилоти аудитории экологӣ, аудиторе, ки бе ташкили шахси ҳуқуқӣ ба фаъолияти соҳибкорӣ машғул мебошад, сабт шудааст;

- иҷозатнома оид ба ҳуқуқи гузаронидани аудити экологӣ - ҳуҷҷати махсусе, ки  ҳуқуқи дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон бо аудити экологӣ машғул шудани дорандаи онро тасдиқ менамояд.

 

Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи аудити экологӣ

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи аудити экологӣ ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, иборат мебошад.

 

Моддаи 3. Мақсад ва вазифаҳои аудити экологӣ

1. Мақсадҳои аудити экологӣ инҳоянд:

- мусоидат ба субъектҳои фаъолияти хоҷагидорӣ дар муайян намудани сиёсати экологии худ;

- ташаккули афзалиятҳо барои амалӣ намудани чорабиниҳо, аз ҷумла чораҳои огоҳикунанда барои риояи талаботи экологии муқарраргардида;

- ташкили механизми иҷрои танзими самараноки истифодабарии табиат ва таъмини рушди устувор.

2. Вазифаҳои аудити экологӣ инҳоянд:

- асосноккунии стратегия ва барномаи экологии субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ;

- муайян намудани афзалиятҳо ҳангоми банақшагирии фаъолияти субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ оид ба ҳифзи муҳити зист, ошкор намудани имкониятҳои иловагии амалисозии он;

- санҷиши риояи қонунгузории ҳифзи муҳити зист аз ҷониби субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ;

- баланд бардоштани самаранокии танзими таъсиррасонии субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ ба муҳити зист;

- паст намудани хавфи сар задани ҳолатҳои фавқулоддаи ба ифлосшавии муҳити зист алоқаманд.

 

Моддаи 4. Принсипҳои аудити экологӣ

Принсипҳои асосии аудити экологӣ инҳоянд:

- ҳатмӣ будани баҳисобгирии талаботи амнияти экологӣ ва рушди устувор;

- баҳисобгирии хусусиятҳои табиӣ ва иҷтимоиву иқтисодии ҳудуд, ҳолати имрӯза ва ояндаи муҳити зисти табиӣ;

- салоҳияти касбӣ;

- мустақилияти фаъолияти аудитории экологӣ;

 - боэътимодӣ ва пуррагии маълумот;

- илман асоснок, холисона ва қонунӣ будани хулосаҳои аудиторӣ;

- махфияти маълумот.

 

Моддаи 5. Намудҳои аудити экологӣ

1. Дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон метавонанд аудити экологии ташаббусӣ ва ҳатмӣ гузаронида шаванд.

2. Аудити экологии ташаббусиро дар асоси қарори субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ ташкилоти аудитории экологӣ, аудитори бе ташкили шахси ҳуқуқӣ бо фаъолияти соҳибкорӣ машғулбуда мегузаронад.

3. Аудити экологии ҳатмӣ бо қарори мақоми ҳокимияти давлатӣ аз ҷониби ташкилоти аудитории экологӣ гузаронида мешавад.

4. Тартиби таъини аудити экологии ҳатмиро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.

 

 Моддаи 6. Объектҳои аудити экологӣ

Объектҳои аудити экологӣ инҳоянд:

- фаъолият ва ҳисоботи субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ;

- ҳуҷҷатҳои техникӣ ва технологӣ;

- ҳуҷҷатҳои меъёрии идоравӣ;

 - ҳисоботи субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ оид ба корҳо дар соҳаи ҳифзи муҳити зист;

- барнома ва нақшаи чорабиниҳои субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ оид ба ҳифзи муҳити зист;

- лоиҳаҳои нақшаҳои (барномаҳои) сохтмон, азнавсозӣ, васеъкунӣ, консерватсия ва барҳамдиҳии объектҳои фаъолияти субъекти хоҷагидорӣ;

- лоиҳаҳои азхудкунии замин.

 

Моддаи 7. Мақоми ваколатдори танзими давлатии аудити экологӣ

Мақоми ваколатдори танзими давлатии аудити экологиро (минбаъд - мақоми ваколатдор) Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян мекунад, ки он чунин вазифаҳоро иҷро менамояд:

- таҳия ва интишори  санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ оид ба аудити экологӣ;

- муқаррар намудани стандартҳои аудити экологӣ;

- пешбурди Феҳристи ҷумҳуриявии аудиторҳои экологӣ ва ташкилотҳои аудитории экологӣ;

- муқаррар кардани талаботи тахассусӣ нисбат ба аудиторҳои экологӣ;

- иҷозатномадиҳӣ ба фаъолияти аудитории экологӣ;

- аттестатсияи аудиторҳои экологӣ;

- ҳамкории байналмилалӣ дар соҳаи аудити экологӣ;

- вазифаҳои дигари муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон.

Моддаи 8. Иҷозатномадиҳӣ ба фаъолияти аудитории экологӣ

Иҷозатнома оид ба ҳуқуқи гузаронидани аудити экологӣ дар  асоси Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи иҷозатномадиҳӣ ба баъзе намудҳои фаъолият" дода мешавад.

 

Моддаи 9. Аттестатсияи  аудиторҳои экологӣ

1. Аттестатсияи аудиторҳои экологиро мақоми ваколатдор дар шакли имтиҳони тахассусӣ мегузаронад. Ба шахсоне, ки имтиҳони тахассусиро супурдаанд, шаҳодатномаи тахассусии аудитори экологӣ дода мешавад.

2. Шаҳодатномаи тахассусии аудитори экологӣ ба мӯҳлати номаҳдуди эътибори он дода мешавад.

 

Моддаи 10. Бекор кардани шаҳодатномаи тахассусии аудитори экологӣ

1. Шаҳодатномаи тахассусии аудитори экологӣ дар ҳолатҳои зерин бекор карда мешавад:

- муқаррар гардидани пешниҳоди маълумоти беэътимод барои ба аттестатсия роҳ додани номзад ба аудитори экологӣ;

- ғайриқобили амал эътироф намудани аудитори экологӣ ё маҳдуд намудани қобилияти амали он бо тартиби судӣ;

- додани хулосаи аудити экологии бардурӯғ, инчунин додани хулоса бе гузаронидани аудити экологӣ;

- қувваи қонунӣ пайдо кардани ҳукми суд дар бораи ба мӯҳлати муайян маҳрум кардан аз ҳуқуқи машғул шудан бо фаъолияти аудитории экологӣ;

- мунтазам риоя нагардидани талаботи асосии стандартҳои аудити экологӣ ва дигар қонунвайронкунӣ дар рафти фаъолияти касбӣ.

2. Қарори бекор намудани шаҳодатномаи тахассусии аудитори экологиро мақоми ваколатдор қабул мекунад.

 

Моддаи 11. Феҳристи ҷумҳуриявии аудиторҳои экологӣ ва ташкилотҳои  аудитории экологӣ

1. Тартиби ташкил ва пешбурди Феҳристи ҷумҳуриявии аудиторҳои экологӣ ва ташкилотҳои аудитории экологиро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.

2. Феҳристи ҷумҳуриявии аудиторҳои экологӣ ва ташкилотҳои аудитории экологӣ бояд маълумотро дар бораи аудиторҳои экологӣ, ташкилотҳои аудитории экологӣ, шаҳодатномаи тахассусӣ ва иҷозатномаи машғул шудан ба фаъолияти аудитории экологиро дар бар гирад. 

 

Моддаи 12. Тартиби гузаронидани аудити экологӣ

1. Аудити экологӣ дар асоси шартномаи байни субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ ва ташкилоти аудитории экологӣ ё аудиторе, ки бе ташкили  шахси ҳуқуқӣ ба фаъолияти соҳибкорӣ машғул аст, дар сурати доштани иҷозатнома оид ба гузаронидани аудити экологӣ дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон гузаронида мешавад.

2. Дар шартномаи гузаронидани аудити экологӣ бояд шартҳои ҳатмии зерин пешбинӣ гарданд: мавзӯи шартнома, мӯҳлат, ҳаҷми муайяни хизматрасонӣ, ҳаҷм ва шартҳои пардохти маблағ, ҳуқуқу ӯҳдадориҳо ва масъулияти тарафҳо. Бо розигии тарафҳо дар шартнома метавонанд дигар шартҳо пешбинӣ карда шаванд.

3. Ташкилоти аудитории экологӣ, аудиторе, ки  бе ташкили шахси ҳуқуқӣ ба фаъолияти соҳибкорӣ машғул аст, ҳуқуқ доранд барои гузаронидани аудит дар асоси шартнома дигар ташкилотҳои экологии иҷозатномаи дахлдор дошта ва аудиторҳои экологии аз аттестатсия гузаштаро ҷалб намоянд. Дар ин сурат тамоми масъулият оид ба талаботи дар моддаҳои 14 ва 15 Қонуни мазкур нишондодашуда ба зиммаи ташкилоти аудитории экологӣ, аудитори  бе ташкили шахси ҳуқуқӣ ба фаъолияти соҳибкорӣ машғулбуда гузошта мешавад, ки бо субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ шартнома бастаанд.  

 

Моддаи 13. Хулосаи аудити экологӣ

1. Оид ба натиҷаҳои аудити экологии гузаронидашуда хулосаи аудити экологӣ тартиб дода мешавад.

2. Шакли хулосаи аудити экологӣ аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ муқаррар карда мешавад.

3. Хулосаи аудити экологиро роҳбари ташкилоти аудитории экологӣ ё муовини ӯ ба имзо мерасонад ва бо мӯҳри ташкилот тасдиқ карда мешавад. Дар ҳолати гузаронидани аудит аз ҷониби аудитори  бе ташкили шахси ҳуқуқӣ ба фаъолияти соҳибкорӣ машғулбуда, хулосаи аудити экологӣ бо имзои худи ӯ тасдиқ карда мешавад.

 

Моддаи 14. Ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ

1. Субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ ҳуқуқ дорад, ки:

- аз аудитори экологӣ ва ташкилоти аудитории экологӣ оид ба талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон вобаста ба гузаронидани аудити экологӣ ва баъд аз шиносоӣ бо хулосаи аудиторӣ оид ба санадҳои меъёрӣ, ки дар асоси онҳо хулосаҳои аудиторҳои экологӣ тартиб дода шудаанд, маълумот гирад;

- нисбат ба хулосаи аудиторӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузорӣ шикоят намояд;

- аз хизматрасонии аудитори экологӣ ва ташкилоти аудитории экологӣ дар мавриди риоя накардани шартҳои шартнома барои гузаронидани аудити экологӣ даст кашад.

2. Субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ ӯҳдадор аст:

- ба аудитори экологӣ ё ташкилоти аудитории экологӣ барои сари вақт ва хушсифат гузаронидани аудити экологӣ тибқи шартҳои шартнома шароит муҳайё кунад;

- талаботи аудитори экологӣ ё ташкилоти аудитории экологиро, ки аз шартҳои шартнома барои гузаронидани аудити экологӣ бармеоянд, иҷро намояд;

- ба гузаронидани аудити экологӣ бо мақсади маҳдуд намудани доираи масъалаҳои мавриди аудит фарогирифташуда, агар дар шартнома барои гузаронидани аудити экологӣ тартиби дигаре пешбинӣ нагардида бошад, халал нарасонад;

- дигар ӯҳдадориҳои дар шартнома барои гузаронидани аудити экологӣ ва қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқарраргардидаро иҷро намояд. 

 

Моддаи 15. Ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои аудиторҳои экологӣ ва ташкилотҳои аудиторӣ

1. Аудиторҳои экологӣ ва ташкилотҳои аудиторӣ ҳуқуқҳои зерин доранд:

 - мустақилона муайян намудани шакл ва усулҳои гузаронидани аудити экологӣ бо назардошти шартҳои мушаххаси шартнома бо субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- гирифтан ва санҷидани маълумоти зарурӣ барои амалӣ кардани аудити экологӣ, аз ҷумла ҳангоми мусоидати мақомоти давлатӣ, ки аудити экологиро  таъин кардаанд;

- аз шахсони мансабдори субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ гирифтани тавзеҳоти шифоҳӣ ва хаттӣ оид ба масъалаҳое, ки дар рафти гузаронидани аудити экологӣ пайдо гардидаанд;

- даст кашидан аз гузаронидани аудити экологӣ дар ҳолати аз ҷониби субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ пешниҳод нагардидани ҳуҷҷатҳои зарурӣ, инчунин дар ҳолати аз ҷониби мақомоти давлатӣ, ки гузаронидани аудити экологиро таъин кардаанд, ҳангоми зарурат таъмин нагардидани амнияти шахсии аудитори экологӣ ва аъзои оилаи ӯ.

2. Аудитори экологӣ ва ташкилоти аудитории экологӣ ӯҳдадоранд:

- талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистонро ҳангоми гузаронидани аудити экологӣ ҳатман риоя намоянд;

- аудити экологиро бо салоҳият гузаронанд;

- ҳуҷҷатҳои дар рафти аудити экологӣ гирифта ва тартиб додаашонро эҳтиёт намоянд ва мазмуни онҳоро бе розигии роҳбари субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ, ба истиснои ҳолатҳои муқаррарнамудаи қонунгузорӣ ва шартҳои шартнома барои гузаронидани аудити экологӣ, фош накунанд;

- ба роҳбарон ва дигар шахсони мансабдори субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ оид ба талаботи қонунгузорӣ вобаста ба гузаронидани аудити экологӣ, ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои тарафҳо ва баъди шиносоӣ бо хулосаи аудити экологӣ оид ба санадҳои меъёрии ҳуқуқие, ки ба онҳо хулосаҳои аудитори экологӣ асос ёфтаанд, маълумот пешниҳод намоянд;

- субъекти фаъолияти хоҷагидориро аз номувофиқатии фаъолияти ӯ ба талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон  дар соҳаи ҳифзи муҳити зист ва амнияти экологӣ огоҳ намоянд;

- махфияти натиҷаи аудити экологӣ ва маълумотеро, ки ҳангоми гузаронидани он  дастрас намудаанд ва махфияташ зери ҳимояи қонун аст, риоя намоянд;

- ба мақоми ваколатдор оид ба вайронкунии қонунгузории  Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ҳифзи муҳити зист, агар чунин қонунвайронкунӣ эҳтимолан боиси хатари экологӣ дар миқёси кишвар ва минтақа шуда тавонад, хабар диҳанд;

- маълумоти дар рафти аудити экологӣ дастрас намудаашонро ба шахсони сеюм надиҳанд;

- дигар ӯҳдадориҳоро, ки дар шартнома барои гузаронидани аудити экологӣ ва қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар гардидаанд, иҷро намоянд.

3. Барои машғул шудан ба фаъолияти аудитории экологӣ ба ташкилот зарур аст, ки роҳбари аввали он ва муовинонаш шаҳодатномаи тахассусии аудитори экологиро дошта бошанд.

 

Моддаи 16. Ҳамкории байналмилалӣ дар соҳаи аудити экологӣ

1. Ҳамкории байналмилалӣ дар соҳаи аудити экологӣ дар асоси қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, амалӣ карда мешавад.

2. Шаҳодатномаҳои тахассусии байналмилалӣ ва хориҷии аудиторҳои экологӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон эътибор доранд.

3. Аудиторҳои экологӣ ва ташкилотҳои аудитории хориҷӣ, ки дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолият мекунанд, бо тартиби муайянкардаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Феҳристи ҷумҳуриявии аудиторҳои экологӣ ва ташкилотҳои аудитории экологӣ ворид карда мешаванд ва пас аз ин ҳуқуқи фаъолият намуданро дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон доранд. 

 

Моддаи 17. Маблағгузории  аудити экологӣ

Аудити экологӣ аз ҳисоби субъекти фаъолияти хоҷагидорӣ дар асоси шартнома маблағгузорӣ карда мешаванд.

 

Моддаи 18. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

 

Моддаи 19. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

 

    Президенти  

Ҷумҳурии Тоҷикистон                                                      Эмомалӣ РАҲМОН

     ш. Душанбе,

26 декабри соли 2011,

          № 785

 

ҚОНУН ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН  ДАР БОРАИ ИТТИЛООТИ ЭКОЛОГӢ

Ношири мавод: Тоирзода Малика Тоир Санаи интишор: Сшб, 11/02/2020 - 09:35
Тоҷикӣ
Замима: 
Таснифгар: 
ҚОНУН
Рақам: 
705
Мақомот: 
Маҷлиси Олии ҶТ
Ҳолат: 
Амалкунанда
Сана: 
25.03.2011
ҚОНУН ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН 
ДАР БОРАИ ИТТИЛООТИ ЭКОЛОГӢ
 
(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2011, №3, мод.172)
 
Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқӣ, ташкилӣ, иқтисодӣ ва иҷтимоии таъмини иттилооти экологиро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон  муайян менамояд ва ба таъмини ҳуқуқи шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ  ба дастрасии иттилооти экологии мукаммал, эътимоднок ва саривақтӣ мусоидат карда, муносибатҳоро дар ин бахш танзим менамояд.
 
Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ
 
Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:
- иттилоот - маълумот дар бораи шахсҳо, ашё, объект, воқеиёт, рӯйдоду ҳодисот (падидаҳо) ва равандҳо, сарфи назар аз шакли пешниҳоди онҳо;
- иттилооти экологӣ – иттилооти ҳуҷҷатии дорои маълумот оид ба вазъи муҳити зист ва таъсир ба он, тадбирҳои ҳифзи он, ҳамчунин таъсири муҳити зист ба инсон мебошад, ки таркибашро Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст,  муайян менамоянд;
- иттилооти хосаи экологӣ – иттилооти экологӣ, ки дар асоси шартнома манзур мешавад ва барои пешниҳоди он тайёрии иловагӣ, аз ҷумла ҷамъоварӣ, коркард ва таҳлили иттилоот зарур аст;
- иттилооти умумии экологӣ– иттилооти экологие, ки барои истифодаи омма аз ҷониби моликони иттилооти экологӣ ҷиҳати иҷрои ӯҳдадориҳояшон, ки аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон бармеоянд, муқаррар шудааст;
- захираҳои иттилооти экологӣ - иттилооти экологие, ки сарфи назар аз усули пешниҳод ё ташкили нигоҳдориаш (аснод, маҷмӯи аснод, захираҳои китобхонаҳо, бойгониҳо, махзани маълумот), барои воридкунӣ ба системаи иттилоотии экологӣ пешбинӣ шудааст ё дар дохилаш мавҷуд аст;
- молики иттилооти экологӣ - мақомоти давлатӣ ё дигар шахси ҳуқуқӣ, ки дар натиҷаи фаъолияташ иттилооти  экологӣ  ташаккул меёбад;
- пешниҳоди иттилооти экологӣ - амали молики иттилооти экологӣ, ки тибқи ӯҳдадориҳои ба моликони чунин иттилоот вогузоркардаи   Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ё дар асоси шартнома оид ба пешниҳоди иттилооти хосаи экологӣ ба расонидани иттилооти экологӣ ба мақомоти давлатӣ, дигар шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ мусоидат менамояд;
- интишори иттилооти экологӣ - амали молики иттилооти экологӣ, ки  мақсадаш тавассути ҷойгиронӣ дар нашрияҳо, дигар воситаҳои ахбори омма, сомонаҳои расмии худ дар шабакаи умумиҷаҳонии иттилоотӣ ё бо роҳҳои дигари дастраси умум расонидани иттилооти экологӣ ба мақомоти давлатӣ, шахсони дигари воқеӣ ва ҳуқуқӣ мебошад.
 
Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон  дар бораи иттилооти экологӣ
 
Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон  дар бораи иттилооти экологӣ ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон  асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат мебошад.
 
Моддаи 3. Объекти муносибатҳо дар бахши иттилооти экологӣ
 
Объекти муносибатҳо дар бахши иттилооти экологӣ иттилооти экологиест, ки маълумоти зеринро дар бар мегирад:
- дар бораи вазъи муҳити зист, аз ҷумла ҳавои атмосферӣ, обҳои рӯизаминӣ ва зеризаминӣ, замин, хок, олами набототу ҳайвонот, ландшафтҳои табиӣ, дигар объектҳои табиӣ ва таъсири мутақобилаи онҳо, инчунин дар бораи организмҳои ирсӣ-муҳандисӣ ва микроорганизмҳо;
- дар бораи таъсири моддаҳо, инчунин энергия, ғалоғула, нурафканӣ ва дигар омилҳои физикӣ ба муҳити зист;
- дар бораи қарорҳои мақомоти давлатӣ, фаъолияти хоҷагидорӣ ва фаъолияти дигари шахсони ҳуқуқӣ вобаста бо таъсири манфӣ ба муҳити зист ё ҳифзи он, инчунин асосноккунии зарурати иҷрои онҳо, аз он ҷумла асосноккунии молиявию иқтисодӣ;
- дар бораи санадҳои қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, нақшаҳои комплексии ҳудудӣ, барномаҳо ва чорабиниҳо оид ба истифодаи оқилонаи захираҳои табиӣ ва ҳифзи муҳити зист, консепсияҳо, стратегияҳо, нақшаҳо, барномаҳо ва чорабиниҳое, ки амалигардонии онҳо ба муҳити зист таъсир мерасонад ё таъсир расонида метавонад, инчунин асосноккунии зарурати қабули онҳо, аз он ҷумла асосноккунии молиявию иқтисодӣ;
- дар бораи вазъи саломатӣ ва бехатарии шаҳрвандон;
- дар бораи шароити зиндагии шаҳрвандон то он дараҷа, ки ба онҳо муҳити зист ё тавассути муҳити зист омилҳо, фаъолият ва тадбирҳои дар сархатҳои сеюм ва чоруми ҳамин модда зикршуда таъсир мерасонанд ё расонида метавонанд.
 
Моддаи 4. Ҳуқуқи дастрас кардани иттилооти экологӣ
 
Ба шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ ҳуқуқи озодона дастрас кардани иттилооти экологии дар ихтиёри моликони иттилооти экологӣ мавҷуда бе зарурати фаҳмонидани сабабҳои таваҷҷӯҳ ба ин  иттилооти экологӣ, бо тартиб ва тарзе, ки Қонуни мазкур муайян намудааст, кафолат дода мешавад.
 
Моддаи 5. Намудҳои иттилооти экологӣ ва манбаъҳои асосии он
 
1. Иттилооти экологӣ ба иттилооти умумии экологӣ ва иттилооти хосаи экологӣ тақсим мешавад.
2. Ба иттилооти хосаи экологӣ нисбат додани иттилооти экологие, ки аз ҳодисаи расонидани зарар ба муҳити зист иборат аст, манъ аст.
3. Иттилооти экологие, ки моликони иттилооти экологӣ тибқи Қонуни мазкур пешниҳод ё интишор мекунанд, дар натиҷаи фаъолиятҳои зерин ташаккул меёбад:
- гузаронидани мониторинги муҳити зист;- гузаронидани ченкунӣ дар соҳаи ҳифзи муҳити зист;
- ба роҳ мондани баҳисобгирии давлатӣ дар соҳаи ҳифзи муҳити зист;
- ба роҳ мондани баҳисобгирии захираҳои табиии истифодашаванда ва таъсир ба муҳити зист;
- гузаронидани арзёбии таъсири фаъолияти пешбинишудаи хоҷагидорӣ ё фаъолияти дигар ба муҳити зист;
- гузаронидани экспертизаи экологӣ;
- амалӣ намудани назорат дар соҳаи ҳифзи муҳити зист;
- гузаронидани аудити экологӣ;
- гузаронидани сертификатсияи экологӣ;
- амалӣ намудани бамеъёрдарорӣ дар соҳаи ҳифзи муҳити зист;
- таҳия ва амалӣ намудани нақшаҳои маҷмӯии ҳудудӣ, барномаҳо ва чорабиниҳо оид ба истифодаи оқилонаи захираҳои табиӣ ва ҳифзи муҳити зист.
4. Додани иҷозатномаҳо (литсензияҳо) ва дигар ҳуҷҷатҳои иҷозатномаҳодиҳӣ, ки дар асоси онҳо захираҳои табиӣ ҳамчун манбаи ҷамъоварии иттилооти экологӣ истифода карда мешаванд, ворид намудани тағйирот ва (ё) иловаҳо ба ин иҷозатномаҳо (литсензияҳо) ё дигар ҳуҷҷатҳо, манънамоӣ, барқароркунӣ, тамдиди мӯҳлати амали иҷозатномаҳодиҳӣ, қатъ намудани амали онҳо тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар карда мешавад.
 
Моддаи 6. Тартиби ташаккул ва пешбурди захираҳои давлатии  иттилооти экологӣ
 
1. Тартиби ташаккул ва пешбурди захираҳои давлатии иттилооти экологӣ аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад.
2. Захираҳои давлатии иттилооти экологӣ иттилооти экологиеро дар бар мегиранд, ки дар натиҷаи фаъолияти дар қисмҳои 3 ва 4 моддаи 5 ҳамин Қонун пешбинишудаи моликони иттилооти экологӣ ташаккул меёбад ва дар мақомоти давлатӣ, ташкилотҳои дигари давлатӣ ҷиҳати иҷрои вазифаҳои тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ӯҳдаи онҳо гузошташуда захира карда мешавад.
3. Пешниҳод ва интишори маълумоте, ки ба захираҳои давлатии иттилооти экологӣ ворид шудааст, мувофиқи моддаҳои 9–12  Қонуни мазкур амалӣ карда мешавад.
 
Моддаи 7. Дастрасӣ ба иттилооти экологӣ
 
1. Дастрасии мақомоти давлатӣ, дигар шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ  ба иттилооти умумии экологӣ тавассути пешниҳод ё интишори иттилооти умумии экологӣ аз тарафи моликони иттилооти экологӣ таъмин карда мешавад.
2. Дастрасии мақомоти давлатӣ, дигар шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ  ба иттилооти хосаи экологӣ дар асоси шартнома бо моликони иттилооти  экологӣ таъмин карда мешавад.
 
Моддаи 8. Маҳдудияти дастрасӣ ба иттилооти экологӣ
 
1. Пешниҳод ё интишори иттилооти экологӣ дар мавридҳои зерин манъ аст, агар:
- иттилоот тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон сирри давлатӣ ба шумор равад;
- ошкор намудани иттилоот ба баррасии судии парвандаҳо, пешбурди тафтишоти пешакӣ ва истеҳсолоти парвандаҳои ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ халал расонад;
- ошкор намудани иттилоот ба муҳити зист зарар расонад ё хатари расонидани чунин зарарро дошта бошад;
- ҳолатҳои дигаре, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии  байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, бо дарназардошти амнияти давлат, ҳимояи ҳуқуқу озодиҳои шаҳрвандон, ҳуқуқҳои шахсони ҳуқуқӣ муайян намудаанд.
2. Пешниҳоди иттилооти экологӣ  инчунин рад карда мешавад, агар:
- мақомоти давлатӣ, ташкилоти дигари давлатӣ иттилооти дархостшударо надошта бошанд ва гирифтани чунин иттилоот аз дигар моликони иттилооти экологӣ бинобар набудани он ғайриимкон бошад;
- шахси ҳуқуқӣ, ки мақомоти давлатӣ ё ташкилоти дигари давлатӣ нест, иттилооти экологии дархостшударо надошта бошад;
- дар ҳолатҳои дигаре, ки қонунгузории  Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ намудааст.
3. Дастрасӣ ба иттилооти экологии зерин маҳдуд карда намешавад:
- дар бораи вазъи муҳити зист ё зарари ба он расида;
- дар бораи партови моддаҳои олудакунанда ба атмосфера, партови гандаобҳо ба объектҳои обӣ, ки аз меъёрҳои ҳифзи муҳити зист зиёданд ва ё дар сурати набудани чунин меъёрҳо, агар муайянкунии онҳоро   қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон талаб намояд;
- дар бораи партови моддаҳои кимиёвӣ ё дигар моддаҳо, омехтаи онҳо, ашёҳо ва дигар партовҳо ба объекти обӣ;
- дар бораи афтодани моддаҳои кимиёвӣ ва дигар моддаҳо ба замин ва хок, ки ба бадшавии ҳолати онҳо ё сифати обҳои зеризаминӣ оварда мерасонад;
- дар бораи нурафкании иондоркунанда ва электромагнитӣ, ғалоғула ё таъсири дигари физикии аз меъёрҳои ҳифзи муҳити зист зиёд ё набудани чунин меъёрҳо, агар қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар кардани онҳоро талаб намояд;
- дар ҳолатҳои дигаре, ки  қонунгузории  Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ намудааст.
 
Моддаи 9. Пешниҳоди иттилооти экологӣ ба шахсони воқеӣ ва ҳуқуқие, ки мақомоти давлатӣ ё ташкилоти дигари давлатӣ ба шумор намераванд
 
1. Иттилооти умумии экологӣ аз тарафи молики иттилооти экологӣ ба шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ, ки мақомоти  давлатӣ ва ё ташкилоти дигари давлатӣ (минбаъд - дархосткунанда) ба ҳисоб намераванд, дар асоси дархости онҳо ройгон пешниҳод карда мешавад, агар қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон тартиби дигарро муайян накарда бошад.
2. Иттилооти умумии экологӣ аз тарафи молики иттилооти экологӣ ба дархосткунанда дар давоми даҳ рӯз аз рӯзи воридшавии дархост оид ба пешниҳоди он манзур карда мешавад.
3. Талабот ба дархост оид ба пешниҳоди иттилооти умумии экологиро қонунгузории  Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.
4. Иттилооти умумии экологӣ дар шакл, ҳаҷм ва таркиби зикрнамудаи дархост оид ба пешниҳоди иттилооти умумии экологӣ пешниҳод мешавад. Агар молики иттилооти экологӣ барои дар шакл ва ҳаҷми дархостшуда пешниҳод намудани иттилооти экологӣ имконияти техникӣ надошта бошад, онро дар шакл ва ҳаҷми мавҷуда бо зикри сабабҳои дахлдор манзур мегардонад.
5. Дар сурати шахси ҳуқуқӣ будани молики иттилооти умумии экологии дархостшуда, ки мақомоти давлатӣ ё ташкилоти дигари давлатӣ намебошад, мақомоти давлатӣ ё ташкилоти дигари давлатӣ, ки ба унвонаш дархост ворид шудааст ва қонеъ намудани ин дархост ба салоҳияти ӯ дохил мешавад, вазифадор аст, ки дар давоми даҳ рӯзи баъди ворид шудани дархост чунин иттилооти экологиро аз молики иттилооти экологӣ мустақилона дархост намояд ва дархосткунандаро хаттӣ дар ин бора огоҳ созад.
6. Дар ҳолати воридшавии дархости мақомоти давлатӣ ё ташкилоти дигари давлатӣ дар бораи пешниҳоди иттилооти умумии экологӣ, ки дар қисми 5 ҳамин модда пешбинӣ шудааст, молики иттилооти экологӣ вазифадор аст, ки дар давоми даҳ рӯзи баъди ворид шудани он иттилооти дархостшударо пешниҳод намояд ё дар давоми панҷ рӯзи баъди воридшавии дархост дархосткунандаро дар бораи рад намудани пешниҳоди иттилооти умумии экологӣ бо зикри сабабҳои раднамоӣ тибқи муқаррароти қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, огоҳ созад.
7. Мақомоти давлатӣ ё ташкилоти дигари давлатӣ, ки тибқи қисми 6 ҳамин модда иттилооти умумии экологиро дастрас намудааст, иттилооти мазкурро дар давоми як моҳ аз рӯзи воридшавии дархост ба дархосткунанда пешниҳод менамояд. Дар ҳолати аз молики иттилооти экологӣ гирифтани раднома дар бораи пешниҳоди иттилооти умумии экологӣ, мақомоти давлатӣ ё ташкилоти дигари давлатӣ  дар давоми панҷ рӯзи баъди воридшавии раднома дархосткунандаро бо зикри сабабҳои радди дархост огоҳ месозад.
8. Агар қаноатбахш кардани дархост оид ба пешниҳоди иттилооти умумии экологӣ дар салоҳияти мақомоти давлатӣ ё ташкилоти дигари давлатӣ набошад, онҳо вазифадоранд, ки дар давоми панҷ рӯзи баъди воридшавии дархост онро ба дигар мақомоти давлатӣ ё ташкилоти дигари давлатие, ки салоҳияти қаноатбахш гардонидани чунин дархостро дороанд, равон намоянд ва дар ин хусус дархосткунандаро огоҳ созанд.
9. Агар иттилооти экологии дархостшуда ба иттилооти хосаи экологӣ мансуб бошад, молики иттилооти экологӣ вазифадор аст, ки дар давоми панҷ рӯзи баъди воридшавии дархост ба дархосткунанда бастани шартномаи дарёфти иттилооти хосаи экологиро пешниҳод намояд.
10. Дар сурати мавҷудияти асос барои рад намудани пешниҳоди иттилооти экологӣ, тибқи муқаррароти қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии  байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, молики иттилооти экологӣ дар давоми панҷ рӯз дархосткунандаро дар бораи рад намудани дархости пешниҳоди иттилооти экологӣ бо нишон додани сабабҳои раднамоӣ ва фаҳмонидани тартиб ва мӯҳлати эътироз нисбати қарори қабулшуда хаттӣ огоҳ менамояд.
 
Моддаи 10. Хусусияти пешниҳоди иттилооти экологӣ ба мақомоти давлатӣ ва ташкилотҳои давлатӣ
1. Иттилооти умумии экологӣ аз тарафи моликони иттилооти экологӣ ба мақомоти давлатӣ ё ташкилотҳои дигари давлатӣ тибқи санадҳои меъёрии ҳуқуқии  Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси дархости онҳо бо роҳи табодули чунин иттилоот ё ирсоли он пешниҳод карда мешавад.
2. Иттилооти хосаи экологӣ ба мақомоти давлатӣ ройгон пешниҳод карда мешавад, агар қонунгузории  Ҷумҳурии Тоҷикистон тартиби дигареро муайян накарда бошад. Иттилооти хосаи экологӣ ба ташкилотҳои дигари давлатӣ бо тартиби муайяннамудаи моддаи 11 Қонуни мазкур  пешниҳод карда мешавад.
 
Моддаи 11. Тартибу шартҳои пешниҳоди иттилооти хосаи экологӣ ва пардохт барои он
 
Иттилооти хосаи экологӣ ба шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ дар асоси шартномаи дарёфти иттилооти хосаи экологӣ пешниҳод карда мешавад. Андозаи пардохт барои чунин иттилоот набояд аз хароҷоти асоснок барои ҷамъоварӣ, коркард ва таҳлили иттилооти хосаи экологӣ зиёд бошад.
 
Моддаи 12. Интишори иттилооти умумии экологӣ
 
1. Иттилооти умумии экологӣ аз тарафи моликони иттилооти экологӣ тавассути нашрияҳо, воситаҳои дигари ахбори омма, сомонаҳои расмии худ дар шабакаи умумиҷаҳонии иттилоотӣ ё бо роҳҳои дигари дастраси умум тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон интишор карда мешавад.
2. Таркиби иттилооти умумии экологии интишораш ҳатмӣ, моликони иттилооти экологӣ, ки ӯҳдадоранд чунин иттилоотро интишор намоянд ва мӯҳлати интишори он тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон  муайян карда мешавад.
 
Моддаи 13. Ҳамкории байналмилалӣ дар бахши иттилооти экологӣ
 
Ҳамкории байналмилалӣ дар бахши иттилооти экологӣ дар асоси қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии  байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, амалӣ карда мешавад.
 
Моддаи 14. Ҷавобгарӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур
 
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои вайрон кардани Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
 
Моддаи 15. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур
 
Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.
 
 
Президенти
  ҶумҳурииТоҷикистон                                                                        Эмомалӣ  РАҲМОН
 
ш. Душанбе,
25 марти соли 2011,
№ 705

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ КОНСЕССИЯҲО

Ношири мавод: Тоирзода Малика Тоир Санаи интишор: Сшб, 11/02/2020 - 09:44
Тоҷикӣ
Замима: 
Таснифгар: 
ҚОНУН
Рақам: 
783
Мақомот: 
Маҷлиси Олии ҶТ
Ҳолат: 
Амалкунанда
Сана: 
26.12.2011

ҚОНУНИ

ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

 

ДАР БОРАИ КОНСЕССИЯҲО

 

хбори маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2011, №12, мод. 847;)

 

Қонуни мазкур муносибатҳои вобаста ба консессияро танзим намуда, салоҳияти мақомоти давлатӣ, шарт ва тартиби ба консессия додани объектҳо, ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои консессиядор, иҷро ва мӯҳлати шартномаи консессия, инчунин кафолати дастгирии фаъолияти консессиониро муайян менамояд.

 

Боби 1. Муқаррароти умумӣ

 

Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

- консессия (иҷозат, гузашт) - (минбаъд - консессия) дар асоси шартномаи консессия бо пешниҳоди ҳуқуқи истифодабарии самараноки муваққатӣ ба консессиядор супоридани объектҳои моликияти давлатӣ, аз ҷумла: замин, сарватҳои зеризаминӣ, об, фазои ҳаво, олами набототу ҳайвонот, дигар моликияти давлатӣ ва боигарии табиӣ, ки қонунгузорӣ манъ накардааст, инчунин ҳуқуқи бунёди (сохтмони) иншооти нав аз ҳисоби консессиядор бо шарти дар оянда баргардонидани онҳо ба давлат;

- шартномаи консессионӣ - шартномае, ки байни конседент ва консессиядор баста шуда, дар он ҳуқуқ, ӯҳдадорӣ ва масъулияти тарафҳо, инчунин шартҳои амалишавии консессия муайян карда мешаванд;

- конседент - Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки аз номи он Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ё мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ баромад намуда, метавонанд фаъолияташонро тавассути мақомоти дахлдори давлатӣ амалӣ намоянд;

- консессиядор - шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ, ба истиснои ташкилоту муассисаҳои давлатӣ, ки ҳуқуқи консессияро тибқи шартномаи консессионӣ соҳиб шудаанд;

- объектҳои консессионӣ - объектҳои моликияти давлатӣ ва иншоотҳое, ки дар натиҷаи иҷрои шартҳои шартномаи консессия пайдо мешаванд;

- мақомоти консессионӣ - мақомоти давлатии аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ё мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ваколатдоршуда, ки ба онҳо бо тартиби муайянгардида ҳуқуқи ҳалли масъалаҳои консессия дода шудааст.

 

Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи консессияҳо

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи консессияҳо ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин аз санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон иборат мебошад.

 

Моддаи 3. Принсипҳои фаъолияти консессионӣ

Фаъолияти консессионӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо назардошти манфиатҳои миллӣ дар асоси принсипҳои зерин сурат мегирад:

- қонуният;

- фоидаи тарафҳо;

- дар асоси озмун интихоб кардани консессиядор;

- дахолат накардан ба фаъолияти хоҷагидории консессиядор, ки дар доираи талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон сурат мегирад;

 - риояи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи истифодабарӣ ва ҳифзи табиат, қаъри замин, об, ҳавзаи дарёҳо ва кӯлҳо, бехатарии экологӣ ва санитарию гигиенӣ, суғурта, таъминоти иҷтимоӣ ва ҳифзи меҳнат;

- фаъолияти озод ва шаффофи конседент ва консессиядор ҳангоми татбиқи шартномаи консессионӣ;

- таъмини истеҳсоли маҳсулоти аз ҷиҳати экологӣ бехатар, ки ба стандартҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон мутобиқ аст, агар санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон тартиби дигареро пешбинӣ накарда бошанд.

 

Моддаи 4.  Муносибатҳои моликият ҳангоми фаъолияти консессионӣ

1. Ба консессия супоридани объекти моликияти давлатӣ маънои ба консессиядор додани ҳуқуқи ихтиёрдории объект ва ё ҳуқуқи бемӯҳлати иҷро намудани вазифаҳои муайяни давлатиро надорад.

2. Фоидаи холис, ки консессиядор дар натиҷаи фаъолияти консессионӣ мегирад, дар ҳаҷми муайянкардаи шартномаи консессия (дар шакли моликият ё маблағ) моликияти ӯ мебошад.

3. Ҷумҳурии Тоҷикистон барои харидорӣ намудани маҳсулоти истеҳсолнамудаи консессиядор ҳуқуқи бартариятнок дорад.

 

Боби 2. Идоракунии муносибатҳои соҳаиконсессионӣ ва салоҳияти мақомоти давлатӣ

 

Моддаи 5. Идоракунии давлатӣ дар соҳаи муносибатҳои консессионӣ

Идоракунии давлатӣ дар соҳаи муносибатҳои консессионӣ аз тарафи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва мақомоти консессионӣ амалӣ карда мешавад.

 

Моддаи 6. Салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон

Ба салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи муносибатҳои консессионӣ мансуб аст:

- муайян намудани мақомоти консессионӣ;

- таҳияи барномаҳо оид ба самтҳои афзалиятноки фаъолияти консессионӣ;

- муқаррар намудани тартиби экспертизаи давлатии лоиҳа ва барномаҳои консессионӣ;

- муқаррар намудани тартиби бақайдгирии шартномаҳои консессионӣ ва ташкили назорати иҷрои онҳо;

- муайян намудани номгӯи объектҳое, ки ба консессия дода намешаванд ва ё ба консессия додани онҳо маҳдуд карда шудааст;

- бастани шартномаҳои консессионӣ тибқи талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- ҳалли дигар масъалаҳои соҳаи муносибатҳои консессионӣ дар доираи талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон.

 

Моддаи 7. Ваколати мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ

Ваколати мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ дар соҳаи муносибатҳои консессионӣ аз инҳо иборат аст:

- тавсиф намудани объектҳои консессионие, ки ба сармоягузорон пешниҳод мегарданд;

- ташкил ва гузаронидани озмун аз рӯи объектҳое, ки дар ихтиёри онҳо қарор доранд;

- бастани шартномаҳои консессионӣ аз рӯи объектҳои консессионие, ки дар ихтиёри онҳо мебошанд;

- ҳалли дигар масъалаҳо мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон.

 

Моддаи 8. Ваколати мақомоти консессионӣ

Ваколати мақомоти консессионӣ дар соҳаи муносибатҳои консессионӣ аз инҳо иборат аст:

- ташкил ва гузаронидани озмунҳои консессионӣ;

- назорат ва риояи шартҳои шартномаҳои консессионӣ;

- таҳияи пешниҳодҳои консессионӣ;

- тартиб додани номгӯи объектҳои консессионӣ;

- пешбурди Феҳристи ягонаи давлатии шартномаҳои консессионӣ;

- иҷрои дигар ваколатҳое, ки санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян намудаанд.

Боби 3. Тартиб ва шартҳои ба консессия додани объектҳо

Моддаи 9. Таҳияи пешниҳодҳои консессионӣ

Пешниҳодҳои консессионӣ бо назардошти аҳамият ва зарурати иқтисодии объектҳои консессионӣ барои Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби мақомоти консессионӣ таҳия карда мешаванд. Дар пешниҳодҳо навъи фаъолият муайян карда мешавад ва он феҳристи молу мулки таҳвилшавандаро дар бар мегирад.

 

Моддаи 10. Тартиби ба консессия додани объектҳо

1. Объектҳо дар асоси озмун ба консессия дода мешаванд. Дар мавридҳои истисноӣ бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон объектҳо дар асоси гуфтушуниди мустақими байни Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва сармоягузорони эътимоднок ба консессия дода мешаванд.

2. Объектҳо бе озмун танҳо дар мавриди таъмини амнияти давлатӣ, манфиатҳои мудофиавии кишвар ва ё агар барои иштирок дар озмун дархости ягона ворид шуда бошад, ба консессия дода мешаванд.

3. Тартиб ва шартҳои гузаронидани озмун дар хусуси ба консессия пешниҳод намудани объектро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар мекунад.

 

Моддаи 11. Ба имзо расонидани шартномаи консессионӣ

1. Шартномаи консессионӣ байни конседент ва консессиядор дар шакли хаттӣ ба имзо расонида мешавад.

2. Шартномаи консессионӣ масъалаҳои зайлро дар бар мегирад:

- мавзӯи шартнома;

- объектҳои консессионӣ, аз ҷумла ҳудуди қитъаҳои замин ва сарватҳои зеризаминӣ, фазои обу ҳаво;

- мӯҳлати эътибори шартномаи консессия ва оғози корҳо;

- ҳуқуқу ӯҳдадориҳои тарафҳо;

- ҳаҷм ва тартиби пардохтҳои консессионӣ;

- пардохти андозҳои муқарраршуда ва дигар пардохтҳо тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- ҳаҷми сармоягузории ҳарсола ва мӯҳлати ҷудо намудани маблағҳо, инчунин ҳаҷми маҳсулот мувофиқи бизнес - нақша;

- талабот оид ба ҳифзи муҳити зист, бехатарии фаъолият ва ҳифзи қаъри замин;

- ҳуқуқи тарафҳо барои дастрас намудани маълумот доир ба фаъолияти консессионӣ;

- шартҳои ҷалби кормандони кироя, таълим, суғурта ва ҳифзи иҷтимоии онҳо тибқи талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- тартиб, шароит ва мӯҳлати баргардонидани объекти фаъолияти консессионӣ;
- оқибатҳои ҳуқуқӣ, иқтисодӣ ва ташкилӣ дар сурати рух додани ҳолатҳои фавқулодда ва рафънопазир;

- тартиби баррасии баҳсу мунозира ва масъулияти тарафҳо барои вайрон кардани шартҳои шартнома;

- кафолатҳои молиявӣ, суроғаҳои ҳуқуқӣ ва реквизитҳои бонкии тарафҳо;

- шартҳои тағйир додан ва бекор намудани шартномаи консессионӣ.

3. Ба шартномаи консессионӣ дигар шартҳоро, ки хилофи қонугузории Ҷумҳурии Тоҷикистон нестанд, дохил кардан мумкин аст.

 

Моддаи 12. Пардохти консессиядор

Консессиядор маблағҳои зеринро пардохт менамояд:

- пардохтҳои консессионӣ;

- маблағи бақайдгирии давлатии шартномаи консессионӣ;

 - андозҳо ва дигар пардохтҳое, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар кардааст.

 

Моддаи 13. Мӯҳлати эътибори шартномаи консессионӣ

1. Шартномаи консессионӣ вобаста ба хусусиятҳои техникию иқтисодии объекти консессионӣ ба мӯҳлати то 49 сол имзо карда мешавад. Мӯҳлати мазкур нисбати конҳои канданиҳои фоиданок, ки хароҷоти зиёдро  талаб намуда, давраи ҷуброни онҳо тӯлонӣ аст, татбиқ намегардад. Нисбат ба объектҳои алоҳида мумкин аст дар шартнома мӯҳлати дигар нишон дода мешавад, вале ин мӯҳлат наметавонад аз 99 сол зиёд бошад.

2. Баъди гузаштани мӯҳлати шартномаи консессионӣ консессиядоре, ки шартҳои шартномаро софдилона иҷро кардааст, барои тамдиди шартнома ҳуқуқи бартариятнокро соҳиб мегардад.

 

Моддаи 14. Ворид намудани тағйиру иловаҳо ба шартномаи консессионӣ ва қатъ кардани он

1. Ба шартномаи консессионӣ тибқи тартиби муқарраркардаи шартнома ва ё бо мувофиқаи тарафҳо тағйиру иловаҳо ворид карда мешаванд.

2. Шартномаи консессионӣ метавонад бо ризоияти тарафайн ё бо қарори суд дар ҳолати аз ҷониби яке аз тарафҳо риоя накардани шартҳои он қатъ карда шавад.

3. Амали шартномаи консессионӣ аз лаҳзаи аз Феҳристи ягонаи давлатии шартномаҳои консессионӣ хориҷ кардани он қатъ карда мешавад.

 

Моддаи 15. Гузашт кардани ҳуқуқу ӯҳдадориҳо аз рӯи шартномаи консессионӣ

1. Дар мавриди азнавташкилдиҳии яке аз тарафҳои шартномаи консессионӣ ҳуқуқу ӯҳдадориҳои он ба ворисони қонунӣ мегузаранд, агар дар қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ё шартномаи консессионӣ тартиби дигар пешбинӣ нашуда бошад.

2. Қисман ё пурра гузашт кардани ҳуқуқу ӯҳдадориҳои консессиядор ба шахсони сеюм, инчунин супоридани объекти консессионӣ танҳо бо иҷозати Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ё мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ амалӣ карда мешаванд.

 

Моддаи 16. Суғурта

Консессиядор дар фаъолияти худ талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи суғуртаро риоя менамояд.

Боби 4. Ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои консессиядор

Моддаи 17. Ҳуқуқҳои консессиядор

1. Консессиядор ҳуқуқ дорад:

- тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва бо истифода аз талаботи шартномаи консессионӣ дар қаламрави мавриди истифодааш биною иншоот, роҳҳои фаръӣ, роҳҳои васеи мошингард ва хатҳои алоқаи телеграфу телефон ва ғайраҳо созад;

- дар мувофиқа бо конседент ва ҳангоми мусбӣ будани хулосаи экспертизаи экологӣ ба таркиби молу мулк тағйирот дарорад, дар объектҳои консессионӣ корҳои азнавсозӣ, васеъкунӣ ва азнавтаҷҳизонии техникиро, ки арзиши онҳоро зиёд мегардонад, анҷом диҳад;

- барои эҳтиёҷоти объекти консессионӣ ва кормандон молу мулк ва маводи зарурӣ ворид намояд;

- маҳсулоти истеҳсолкардаашро содир намояд;

- аз амали ғайриқонунии мақомоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва шахсони мансабдори онҳо, инчунин шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ ба суд муроҷиат кунад.

2. Консессиядор инчунин дорои дигар ҳуқуқҳое мебошад, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ намудааст.

 

Моддаи 18. Ӯҳдадориҳои консессиядор

Консессиядор ӯҳдадор аст:

- шартҳои шартномаи консессиониро риоя намояд;

- фаъолияти хоҷагии худро танҳо дар асоси қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон  ва шартномаи консессионӣ амалӣ намояд;

- баҳисобгирӣ ва ҳисоботдиҳиро тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон  ба роҳ монад;

- молу мулк ва объектҳоеро, ки дар асоси шартнома ба ӯ дода шудаанд, дар мӯҳлати муқарраршуда ба конседент баргардонад, инчунин баъди анҷоми мӯҳлати амали шартномаи консессионӣ ва ё қатъ шудани он молу мулки худро ихтиёрдорӣ намояд;

- қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар соҳаи меҳнат, шуғли аҳолӣ ва ҳифзи муҳити зист риоя намояд;

- дигар ӯҳдадориҳоро, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон  пешбинӣ кардааст, иҷро намояд.

Боби 5. Муқаррароти хотимавӣ

Моддаи 19. Тартиби баррасии баҳсҳо

1. Баҳсҳои байни консессиядор ва конседент тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон  баррасӣ мешаванд, агар дар шартномаи консессионӣ ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон тартиби дигар пешбинӣ нашуда бошад.

2. Дар ҳолати ҳал нашудани баҳсҳо тарафҳо ҳуқуқ доранд, ки тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон барои ҳалли баҳсҳо ба суд муроҷиат намоянд.

3. Баҳсҳои консессиядор бо шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар доираи талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар суд баррасӣ карда мешаванд.

 

Моддаи 20. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

 

Моддаи 21. Дар бораи аз эътибор соқит донистани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи консессияҳо"

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 15 майи соли 1997 "Дар бораи консессияҳо" (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 1997, № 10, мод. 125) аз эътибор соқит дониста шавад.

 

Моддаи 22. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

 

     Президенти

Ҷумҳурии Тоҷикистон                                           Эмомалӣ  РАҲМОН

        ш. Душанбе, 

26 декабри соли 2011,

        № 783

 

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ НУСХАИ ҲАТМИИ ҲУҶҶАТҲО

Ношири мавод: Тоирзода Малика Тоир Санаи интишор: Сшб, 11/02/2020 - 09:55
Тоҷикӣ
Замима: 
Таснифгар: 
ҚОНУН
Рақам: 
792
Мақомот: 
Маҷлиси Олии ҶТ
Ҳолат: 
Амалкунанда
Сана: 
26.12.2011

ҚОНУНИ

ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

 

ДАР БОРАИ НУСХАИ ҲАТМИИ ҲУҶҶАТҲО

 

хбори маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2011, №12, мод. 856;)

 

Қонуни мазкур тартиби ташаккули нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳоро, ҳамчун манбаи захиравии мукаммалсозии фонди миллии китобхонавӣ ва иттилоотии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян намуда, муносибатҳои ҷамъиятиро оид ба таъмини нигоҳдории нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо ва истифодаи ҷамъиятии онҳо, инчунин мӯҳлат ва тартиби дастрас гардонидани нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳоро ба танзим медарорад.

 

Боби 1. Муқаррароти умумӣ

 

Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

- нусха - намунаи ҳуҷҷати интишоргардида, ки бо нусхаи асл баробар аст;

- ҳуҷҷат - ашёи моддӣ, ки дар он иттилоот дар шакли матн, сабти овоз ва тасвир зикр гардидааст ва бо мақсади нигоҳдорӣ ва истифодаи ҷамъиятӣ пешниҳод карда мешавад;

- нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо - нусхаи намудҳои гуногуни ҳуҷҷатҳои интишоргардида, ки аз тарафи истеҳсолкунандагони онҳо ба гирандагони ҳуҷҷатҳо ройгон дастрас гардонида мешавад;

- нусхаи ҳатмии пулакии ҳуҷҷатҳо - нусхаи намудҳои гуногуни ҳуҷҷатҳои дорои хусусияти ҷумҳуриявӣ ва маҳаллӣ, ки аз тарафи истеҳсолкунандагони онҳо ба гирандагони ҳуҷҷатҳо пулакӣ дастрас гардонида мешавад;

- нусхаи ҳатмии ройгони ҳуҷҷатҳо - нусхаи намудҳои гуногуни ҳуҷҷатҳои дорои хусусияти ҷумҳуриявӣ ва маҳаллӣ, ки дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон ва берун аз он бо фармоиши мақомоти давлатӣ, корхонаҳо, муассисаҳо, дигар ташкилотҳо ва шахсони воқеӣ барои паҳнкунии ҷамъиятӣ дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин нусхаҳои намудҳои гуногуни ҳуҷҷатҳо, ки бо фармоиши ғайрирезидентҳо дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон истеҳсол шудаанд ва аз тарафи истеҳсолкунандагони онҳо ба гирандагони ҳуҷҷатҳо ба таври ройгон дастрас гардонида мешаванд;

- низоми нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо -тартиби муқарраршудаи қабул, нигоҳдорӣ ва истифодаи ҳамаи намудҳои нусхаҳои ҳатмии ҳуҷҷатҳо; 

- истеҳсолкунандагони ҳуҷҷатҳо - шахсони воқеӣ ё ҳуқуқӣ, новобаста аз шакли моликият ва ташкилию ҳуқуқӣ, ки чоп, интишор, барориш ва дастрас гардонидани нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳоро амалӣ ва таъмин менамоянд;

- гирандагони ҳуҷҷатҳо - мақомот ва ташкилотҳои давлатие, ки барои қабул, нигоҳдорӣ ва ташкили истифодаи ҷамъиятии нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо ваколатдор гардидаанд;

- фонди миллии китобхонавӣ ва иттилоотии Ҷумҳурии Тоҷикистон - маҷмӯи намудҳои нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо, ки дар асоси нусхаҳои ҳатмии ҳуҷҷатҳо ҷамъ оварда, тибқи Қонуни мазкур барои нигоҳдории доимӣ ва истифодаи ҷамъиятӣ пешбинӣ шудааст.

 

Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат мебошад.

 

Моддаи 3. Доираи амали Қонуни мазкур 

1. Қонуни мазкур нисбат ба шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, новобаста аз шакли моликият ва ташкилию ҳуқуқӣ, ки дар истеҳсол ва дастрас гардонидани нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо иштирок менамоянд, татбиқ карда мешавад.

2. Фаъолияти муассисаҳои бойгонӣ оид ба ташаккул, баҳисобгирӣ, нигоҳдорӣ ва истифодаи ҷамъиятии ҳуҷҷатҳои бойгонӣ, ки ба Хазинаи бойгонии миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон мансубанд, мутобиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи Хазинаи бойгонии миллӣ ва муассисаҳои бойгонӣ" ба танзим дароварда мешавад.

3. Қонуни мазкур нисбат ба ҳуҷҷатҳои дорои сирри давлатӣ, хизматӣ ва дигар сирре, ки тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳифз карда мешавад, инчунин нисбат ба ҳуҷҷатҳое, ки дар як нусха таҳия гардидаанд, ҳуҷҷатҳои асосии электроние, ки танҳо дар низоми шабакавӣ паҳн карда мешаванд, ҳуҷҷатҳои идоравӣ ва техникӣ (намунаҳо, дастурамалҳо, маҳсулоти варақавӣ, китобҳои баҳисобгирӣ ва ҳуҷҷатҳои ҳисоботӣ) татбиқ намегардад.

 

Моддаи 4. Мақсади ташкили низоми нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо

Мақсади ташкили низоми нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо ин аст;

- пуррагардонии фонди миллии китобхонавӣ ва иттилоотии Ҷумҳурии Тоҷикистон:

- амалӣ намудани бақайдгирии давлатии нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо;

- ташкили нигоҳдории доимии нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо дар фонди миллии китобхонавӣ ва иттилоотии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- истифодаи нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо барои хизматрасонии иттилоотиву библиографӣ ва китобхонавии истифодабарандагон;

- бақайдгирии давлатии (библиографӣ ва омории) ҳуҷҷатҳои ватанӣ, омода намудани иттилооти давлатии библиографӣ (ҷорӣ ва тарҷеӣ) ва оморӣ;

 -таҳия ва нашри каталогҳои маҷмӯӣ;

-иттилоотонии ҷомеа аз ҳамаи намудҳои нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо;

- ташаккул додани маҷмӯи нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳои маҳаллӣ;

- амалӣ намудани мубодила бо фондҳои миллии китобхонавӣ ва иттилоотии кишварҳои дигар.

 

Моддаи 5. Намудҳои нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо

1. Ба намудҳои нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо инҳо дохил мешаванд:

-нашрия -маҳсулоти нашрӣ (матн, нота, харита, тасвир), ки таҳти таҳриру тасҳеҳ қарор гирифта, аз ҷиҳати полиграфӣ мустақилона оро дода шуда, дорои маълумоти барориш мебошад;

- нашрия барои нобиноён -нашрияе, ки бо ҳарфҳои барҷастаю нуқтавӣ тибқи низоми Брайл ва "китобҳои гӯё" нашр шудааст;

- ҳуҷҷатҳои расмӣ - маҳсулоти нашрие, ки аз номи мақомоти қонунгузор, иҷроия ва судӣ чоп шуда, дорои хусусиятҳои қонунгузорӣ, меъёрӣ, дастурдиҳӣ ё иттилоотӣ мебошад;

- маҳсулоти аудиовизуалӣ -филмҳо, видео ва ҳуҷҷатҳои тасвирию овозӣ;

- ҳуҷҷатҳои нашрнашуда  -натиҷаи фаъолияти илмиву тадқиқотӣ ва таҷрибавию конструкторӣ (рисолаҳо, ҳисоботҳо доир ба корҳои илмиву тадқиқотӣ ва таҷрибавию конструкторӣ, корҳои илмии барои нигоҳдорӣ супоридашаванда, алгоритмҳо ва барномаҳо);

- нашрияҳои электронӣ - ҳуҷҷатҳое, ки дар онҳо иттилоот дар шакли электронию рақамӣ зикр шудааст ва мавриди таҳриру тасҳеҳ қарор гирифта, маълумоти барориш дорад, интишор мегардад ва дар ҳомили мошинӣ паҳн карда мешавад, инчунин дорои барномаҳо барои мошинҳои электронии ҳисоббарор ва манбаи маълумот мебошад. 

2. Мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот бо назардошти эҳтиёҷоти худ метавонанд намудҳои ҳуҷҷатҳоеро, ки ба таркиби нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳои маҳаллӣ дохиланд, муайян намоянд.

 

Боби 2. Истеҳсолкунандагони ҳуҷҷатҳо

 

Моддаи 6. Истеҳсолкунандагони ҳуҷҷатҳо 

Ба истеҳсолкунандагони ҳуҷҷатҳо дохил мешаванд:

- ташкилотҳои полиграфӣ;

- муассисаву ташкилотҳои телевизион ва радио;

- киностудияҳо, ташкилотҳои видео ва кинематографӣ;

-муассисаву ташкилотҳои илмию тадқиқотӣ ва таҳсилоти олӣ;

- муассисаву ташкилотҳои лоиҳакашӣ ва конструкторӣ;

- дигар ташкилотҳои истеҳсолкунандаи намудҳои гуногуни ҳуҷҷатҳо.

 

Моддаи 7. Ҳуқуқуқҳои истеҳсолкунандагони ҳуҷҷатҳо

Истеҳсолкунандагони ҳуҷҷатҳо ҳуқуқ доранд:

- ба интишори ройгони иттилооти библиографӣ дар нашрияҳои библиографии давлатӣ, феҳристкунонии мутамарказ  ва нашрияҳои таблиғотӣ;

 - ба нигоҳдории доимии ҳамаи намудҳои ҳуҷҷатҳои аз ҷониби онҳо истеҳсолшуда дар фондҳои миллии китобхонавӣ ва иттилоотии Ҷумҳурии Тоҷикистон  дар асоси Қонуни мазкур;

- ба ворид намудани иттилооти библиографӣ ба манбаи автоматикунонидашудаи маълумоти ватанӣ ва байналмилалӣ;

- ба ройгон дастрас намудани маълумоти фактографӣ ва оморие, ки ба маҳсулоти онҳо дахл дорад.

 

Моддаи 8. Ӯҳдадориҳои истеҳсолкунандагони ҳуҷҷатҳо

Истеҳсолкунандагони ҳуҷҷатҳо ӯҳдадоранд:

- нусхаи ҳатмии ройгони ҳуҷҷатҳоро ба гирандагони ҳуҷҷатҳо ройгон дастрас намоянд;

- хароҷоти таҳия, нашр ва ирсоли нусхаи ҳатмии ройгони ҳуҷҷатҳоро ба арзиши аслии ҳуҷҷатҳое, ки ба таркиби нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо дохиланд, илова намоянд;

- нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳои нуқсондорро ба дархости гирандагони ҳуҷҷатҳо дар муддати як моҳ иваз намоянд.

 

Моддаи 9. Дастрас гардонидани нусхаи ҳатмии ройгони ҳуҷҷатҳо

1. Истеҳсолкунандагон ба гирандагони ҳуҷҷатҳо се нусхаи ҳатмии ройгони ҳуҷҷатҳоро дар мӯҳлати 10 рӯзи пас аз интишори теъдоди нашри аввалин ва нашрияҳоро дар рӯзи интишори ҳар як шумора ирсол менамоянд.

2. Нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо метавонад аз ҳуҷҷатҳои омехта ва ҳуҷҷатҳои дорои чунин иттилооте иборат бошад, ки дар манбаъҳои гуногуни иттилоот ба қайд гирифта шудааст.

3. Нусхаи ҳатмии иборат аз ҳуҷҷатҳои омехта ба гирандагони ҳуҷҷатҳо дар бастаи ягона дастрас карда мешавад.

4. Номгӯи гирандагони нусхаи ҳатмии ройгони ҳуҷҷатҳоро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.

 

Моддаи 10. Дастрас гардонидани нусхаи ҳатмии пулакии ҳуҷҷатҳо

Дастрас гардонидани нусхаи ҳатмии пулакии ҳуҷҷатҳо дар асоси шартномаи байни истеҳсолкунанда ва гиранда амалӣ карда мешавад.

 

Моддаи 11. Ирсоли нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо тавассути почта

Ирсоли нусхаи ҳатмии ройгони ҳуҷҷатҳо дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон ва берун аз ҳудуди он тавассути почта бо тахфифи панҷоҳ дарсади тарифи барои ташкилотҳои буҷетӣ муқарраргардида анҷом дода мешавад.

 

Моддаи 12. Нусхабардории нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо

1. Нусхабардории нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо бо мақсади хизматрасонии китобхонавӣ ва иттилоотӣ ба шаҳрвандон, корхонаҳо, муассисаҳо ва дигар ташкилотҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад.

2. Мақомот ва ташкилотҳои давлатие, ки барои нигоҳдории доимӣ бо мақсади истифодаи ҷамъиятии нусхаи ҳатмии ройгони ҳуҷҷатҳои нашрнашуда ва маҳсулоти аудиовизуалӣ масъуланд, нусхабардории пулакии онҳоро тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон мувофиқи дархости китобхонаҳо, мақомоти иттилоотии илмиву техникӣ, корхонаҳо, муассисаҳо ва дигар ташкилотҳо таъмин менамоянд.

3. Нусхабардории нусхаи ҳатмии ройгони нашрияҳои электронӣ, ҳамчунин барномаҳо барои мошинҳои электронии ҳисоббарор ва манбаи маълумоте, ки ба таркиби онҳо дохиланд ё нашрияи мустақил мебошанд, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад.

 

Моддаи 13. Маълумотдиҳӣ дар бораи нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо

Гирандагони ҳуҷҷатҳо вобаста аз намуди нусхаи ҳатмии ройгони ҳуҷҷатҳои дастрасшаванда тибқи дархости мақомоти давлатӣ, корхонаҳо, муассисаҳо, дигар ташкилотҳо ва шахсони воқеии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо маълумот пешниҳод менамоянд.

 

Боби 3. Муқаррароти хотимавӣ

 

Моддаи 14. Дастрас гардонидани нусхаи ҳатмии нашрияҳои ватанӣ ба кишварҳои аъзои Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил

Бо мақсади нигоҳдорӣ ва рушди фазои ягонаи иттилоотии кишварҳои аъзои Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил дастрас гардонидани нусхаи ҳатмии нашрияҳои ватанӣ ба фондҳои миллии китобхонавӣ ва иттилоотии ин кишварҳо тибқи тартиби муқаррарнамудаи санадҳои байналмилалии эътирофнамудаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, амалӣ карда мешавад.

 

Моддаи 15. Назорати дастрас гардонидани нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо

1. Назорати ба гирандагони ҳуҷҷатҳо дастрас гардонидани нусхаи ҳатмии ройгони ҳуҷҷатҳо аз тарафи мақомоту ташкилотҳои ваколатдор амалӣ карда мешавад.

2. Дар ҳолати дастрас нагардидани нусхаи ҳатмии ҳуҷҷатҳо гирандаи ҳуҷҷатҳо ӯҳдадор аст, ки дар ин хусус ба мақомоти ваколатдори давлатӣ дар соҳаи фарҳанг хабар диҳад.

 

Моддаи 16. Ҷавобгарӣ барои вайрон кардани талаботи Қонуни мазкур

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои вайрон кардани талаботи Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд. 

 

Моддаи 17. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур 

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

 

Президенти

Ҷумҳурии Тоҷикистон                                            Эмомалӣ  РАҲМОН

 

ш. Душанбе,

26 декабри соли 2011,

№ 792

 

 

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ ПАЛАТАИ ҲИСОБИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Ношири мавод: Тоирзода Малика Тоир Санаи интишор: Сшб, 11/02/2020 - 10:00
Тоҷикӣ
Замима: 
Таснифгар: 
ҚОНУН
Рақам: 
749
Мақомот: 
Маҷлиси Олии ҶТ
Ҳолат: 
Аз эътибор соқитшуда
Сана: 
28.06.2011

ҚОНУНИ

ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

 

ДАР БОРАИ ПАЛАТАИ ҲИСОБИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

 

(Ахбори маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2011, №6, мод. 460; Қонуни ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425; аз 30.05.2017 с., №1426)

 

Қонуни мазкур масъалаҳои вобаста ба вазъи ҳуқуқӣ, ваколат, сохтори ташкилӣ, вазифа, ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои Палатаи ҳисоби Ҷумҳурии Тоҷикистонро ба танзим медарорад.

 

БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

 

Моддаи 1. Палатаи ҳисоби Ҷумҳурии Тоҷикистон

1. Палатаи ҳисоби Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд - Палатаи ҳисоб) мақоми олии назорати молиявии Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад, ки аудити мустақили берунаро оид ба баҳодиҳӣ ба иҷрои буҷети давлатӣ анҷом дода, ҷиҳати такмили он пешниҳод омода месозад.

2. Ваколати Палатаи ҳисоб вобаста ба гузаронидани аудити мустақили беруна ба тамоми шохаҳои ҳокимияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон паҳн мегардад. Палатаи ҳисоб дорои ваколатҳои иҷроия, қонунгузорӣ ва ҳифзи ҳуқуқ набуда, ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Қонуни мазкур ва дигар санадҳои қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон вобаста мебошад.  ҶТ аз 30.05.17 с., №1426)

3. Палатаи ҳисоб наметавонад ба афзалият ва норасоиҳои сиёсати  Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи молияи давлатӣ ва истифодабарии моликияти давлатӣ баҳо диҳад. Палатаи ҳисоб ҳуқуқ дорад  ба татбиқи сиёсати мазкур баҳо диҳад ва аз рӯи натиҷаҳои он хулосаҳои худро пешниҳод намояд.

4. Палатаи ҳисоб шахси ҳуқуқӣ буда, дорои мӯҳр бо тасвири Нишони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ном ва аломати худ аст. Маҳалли ҷойгиршавии доимии Палатаи ҳисоб шаҳри Душанбе мебошад.  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

 

Моддаи 2. Мафҳумҳои асосӣ

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

- аудити беруна - аудите, ки аудиторони нисбат ба ташкилоти санҷидашаванда мустақил ва ба роҳбарияти он ҳисоботдиҳанда набуда  мегузаронанд;

- аудити самаранокӣ - омӯзиш ва таҳлили фаъолияти объекти аудит доир ба сарфанокӣ,маҳсулнокӣ ва натиҷанокӣ;

- аудити натиҷанокӣ - омӯзиш ва таҳлили самаранокии барномаҳои давлатӣ, лоиҳаҳо, самтҳои фаъолият ва кори мақомоти давлатӣ ва ташкилотҳои буҷетӣ (минбаъд - ташкилотҳо) барои расидан ба мақсадҳояшон ва иҷрои супоришҳо;

- аудити молиявӣ -  омӯзиш ва таҳлили ҳисоботи молиявӣ ва низоми баҳисобгирии объекти аудит, ки ба аудитор имкон медиҳад ақидаи худро оид ба ҳисоботи молиявӣ, ки бо риояи талаботи қонунгузорӣ дар бораи стандартҳои баҳисобгирӣ ва ҳисоботи молиявӣ таҳия карда шудааст, изҳор намояд;

- маблағҳои ғайрибуҷетӣ - маблағҳои пулии  давлат, ки ба буҷетҳои ҷумҳуриявӣ ва маҳаллӣ дохил карда нашуда, бо таъиноти мақсадноки муайян истифода мешаванд, ҳамчунин маблағҳое, ки дар ихтиёри  ташкилотҳо қарор дошта, аз буҷетҳои ҷумҳуриявӣ ва маҳаллӣ ҷудо карда нашуда, аз ҳисоби дигар сарчашмаҳо ташаккул ёфтаанд;

- маблағҳои махсус - маблағҳое, ки ташкилотҳо ба ғайр аз маблағи аз буҷетҳои ҷумҳуриявӣ ва маҳаллӣ ҷудошаванда мегиранд. Маблағҳои махсус даромади ташкилотҳо мебошанд, ки аз ҳисоби фурӯши маҳсулот, иҷрои кор ва хизматрасонӣ ё амалӣ намудани фаъолияти дигар ба даст меоянд;

- истифодабарии ғайримақсадноки маблағҳо -  истифодабарии ғайримақсаднок, бесарфа ва бемаҳсули маблағҳо аз буҷетҳои ҷумҳуриявӣ ва маҳаллӣ, ҳамчунин маблағҳои ғайрибуҷетӣ ва махсус;  

 - бархурди манфиатҳо - ҳолате, ки манфиатҳои шахсии корманди Палатаи ҳисоб бо талаботи поквиҷдонона ва беғаразона иҷро намудани ӯҳдадориҳои хизматии ӯ мувофиқ намеоянд.

 

Моддаи 3. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи Палатаи ҳисоби  Ҷумҳурии Тоҷикистон

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи Палатаи ҳисоби Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат мебошад.  ҶТ аз 30.05.17 с., №1426)

 

Моддаи 4. Принсипҳои фаъолияти Палатаи ҳисоб 

Фаъолияти Палатаи ҳисоб мутобиқи принсипҳои зерин амалӣ мегардад:

- қонуният;

- мустақилият;

- беғаразӣ, саҳеҳӣ, поквиҷдонӣ;

- ошкорбаёнӣ то андозае, ки ба талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон мухолифат надошта бошад;

- риояи стандартҳои касбӣ;

- риояи принсипи коллегиалӣ.

 

Моддаи 5. Мақсад ва вазифаҳои Палатаи ҳисоб

1. Палатаи ҳисоб бо тартиби муқарраргардида оид ба лоиҳаи буҷети давлатӣ ва иҷрои он хулоса пешниҳод менамояд.

2. Палатаи ҳисоб бо мақсади пешниҳоди маълумоти беғаразона ба Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои мусоидат ба назорати истифодабарии маблағҳои гирифташуда ва харҷгардидаи буҷети давлатӣ ва идоракунии зарурии захираҳои давлатӣ аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон санҷишҳо мегузаронад.

3. Аудити аз ҷониби Палатаи ҳисоб гузаронидашаванда сохторҳо ва намудҳои фаъолияти зеринро дар бар мегирад:

-  тамоми мақомоте, ки аз буҷети далатӣ маблағгузорӣ карда мешаванд, аз ҷумла сохторҳое, ки қисман ё пурра дар ҳисоби хоҷагӣ қарор доранд;

- тамоми ташкилотҳое, ки дар онҳо ҳиссаи сармояи давлат ба таври назоратӣ маҳсуб меёбад;
- Бонки миллии Тоҷикистон ва дигар бонкҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- фондҳои ғайрибуҷетӣ ва барномаҳои мақсадноки умумидавлатӣ;

- Агентии давлатии суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақа;

- ташкилотҳо бо шаклҳои гуногуни моликият, ки ба онҳо маблағҳои буҷетӣ дар намуди кӯмаки молиявӣ (дар асоси бебозгашт) ҷудо мегарданд;

- амалӣ намудани созишномаҳои байниҳукуматӣ, ки оқибатҳои молиявӣ ва оқибатҳои дигари хоҷагӣ доранд;

- хусусигардонии моликияти давлатӣ, аз ҷумла иҷрои шартномаҳои хусусигардонии бо давлат басташуда аз ҷониби соҳибони нав;

- идоракунӣ ва истифодабарии захираҳои табиии Ҷумҳурии Тоҷикистон, аз ҷумла татбиқи созишномаҳо оид ба тақсимоти маҳсулот;

- истифодабарии кӯмакҳо ва хизматрасонии маблағҳои қарз ва захираҳои давлатӣ бо асъори хориҷӣ аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- воридоти маблағҳо ба буҷети давлатӣ аз сарчашмаҳои хориҷии сармоягузорӣ ва мувофиқи мақсад сарф кардани онҳо.

4. Мақсадҳои асосии аудите, ки Палатаи ҳисоб мегузаронад, инҳоянд:

- арзёбии эътимоднокии низоми идоракунии молиявӣ, инчунин саҳеҳии ҳисоботи молиявӣ, ки сохтори дахлдор омода намудааст (аудити молиявӣ);

- арзёбии комёбшавӣ ба иҷрои вазифаҳои дар назди ташкилот ё ягон сохтори он гузошташуда (аудити самаранокӣ);

- арзёбии сарфанокӣ ва мақсаднокии истифодабарии маблағҳои буҷетие, ки ба сохтори дахлдор ҷудо карда шудаанд (аудити натиҷанокӣ).

 

  Моддаи 6. Мустақилияти Палатаи ҳисоб

1. Палатаи ҳисоб бо мақсади ҳимояи мустақилияти амалиётӣ корҳои зеринро иҷро менамояд:

- объектҳоро барои санҷиш интихоб менамояд ва новобаста аз дигар сохторҳои давлатӣ ва шахсони мансабдор, ки ин сохторҳоро роҳбарӣ менамоянд, аудит мегузаронад;

- агар дар Қонуни мазкур тартиби дигар пешбинӣ нагардида бошад, мустақилона мавзӯъ, усул ва мӯҳлати санҷиш, инчунин шакли пешниҳоди хулосаҳои дахлдорро муайян менамояд;

- агар  мақомоти иҷроия ё қонунгузори ҳокимияти давлатӣ ба он бо дархост ҷиҳати гузаронидани аудити ғайринақшавӣ муроҷиат намоянд, дар ҳар як ҳолати мушаххас оид ба қонеъ гардонидани дархости мазкур қарор қабул менамояд. Дар сурати рад кардани дархост он ба мақоми дархосткунанда ҷавоби асосноки хаттӣ ирсол менамояд.

2. Кормандони мақомоти дигари давлатии назоратӣ ҳуқуқ надоранд дар биноҳои Палатаи ҳисоб бе иҷозати хаттии раиси он чорабиниҳои назоратӣ гузаронанд.

3. Маблағгузории фаъолияти Палатаи ҳисоб бо тартиби муқарраргардида аз ҳисоби маблағҳои Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар сатри алоҳида пешбинӣ карда мешавад. 

 

БОБИ 2. СОХТОР, ВАЗЪИ ҲУКУҚИИ АЪЗОИ ПАЛАТАИ ҲИСОБ ВА БАРХӮРДИ МАНФИАТҲО

 

Моддаи 7. Сохтори Палатаи ҳисоб

1. Ба ҳайати Палатаи ҳисоб раис, муовини раис ва панҷ сараудитор, ки аъзои Палатаи ҳисоб мебошанд, дохил мешаванд. 

2. Ба Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб раис, муовини раис ва сараудиторон дохил мешаванд.

3. Дар ҷаласаҳои Ҳайати мушовара раиси Палатаи ҳисоб ё дар  сурати набудани раис муовини ӯ раисӣ мекунанд. Дар сурати набудани раис ва муовини ӯ ин вазифа ба ӯҳдаи сараудитори собиқаи бештари коридошта, ки дар ҷаласаи мазкур иштирок дорад, вогузор карда мешавад.

4. Аъзо ва кормандони  Палатаи ҳисоб наметавонанд вазифаи  дигареро иҷро намоянд, вакили мақомоти намоядагӣ, узви ҳизб ва созмонҳои сиёсӣ бошанд, ба соҳибкорӣ  машғул шаванд, ба истиснои фаъолияти илмиву эҷодӣ  ва омӯзгорӣ. 

5. Сохтори дастгоҳи марказӣ, низомномаи Палатаи ҳисоб ва  низомномаҳои воҳидҳои сохтории онро раиси Палатаи ҳисоб тасдиқ менамояд.

 

Моддаи 8. Вазъи ҳуқуқии аъзои Палатаи ҳисоб

1. Раис, муовин ва сараудиторони Палатаи ҳисоб ҳуқуқи дахлнопазирӣ доранд. Онҳоро бе розигии мақоме, ки онҳоро ба вазифа таъин намудааст, ҳабс кардан, дастгир намудан, маҷбуран овардан, кофтуков кардан, ба истиснои дастгир намудан дар ҷои содиршавии ҷиноят, манъ аст. Раис, муовини раис ва аъзои Палатаи ҳисоб ҳамчунин мавриди кофтукови шахсӣ қарор дода намешаванд, ба истиснои ҳолатҳое, ки қонун барои амнияти дигарон муқаррар намудааст.

2. Раис, муовин ва сараудиторони Палатаи ҳисоб бе розигии мақоме, ки онҳоро ба вазифа таъин намудааст, ба ҷавобгарии маъмурӣ, ки бо тариқи судӣ таъин гардидааст, кашида намешаванд.

3. Дахлнопазирии раис, муовин ва сараудиторони Палатаи ҳисоб ҳамчунин ба манзили онҳо, утоқҳои корӣ ва нақлиёти хизматиашон паҳн гардида, дар онҳо гузаронидани кофтуков ва гирифтан, гӯш кардани гуфтугӯҳои телефонӣ ва кофтукови шахсии онҳо, инчунин гирифтани мукотибот, молу мулк ва ҳуҷҷатҳо танҳо бо иҷозати Суди Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон баъди оғоз кардани парвандаи ҷиноятӣ нисбат ба раис, муовин ва сараудиторони Палатаи ҳисоб амалӣ карда мешавад.

4. Нисбат ба раис, муовин ва сараудиторони Палатаи ҳисоб парвандаи ҷиноятӣ танҳо аз ҷониби Прокурори генералии Ҷумҳурии Тоҷикистон оғоз карда мешавад.

5. Парвандаи ҷиноятӣ нисбат ба раис, муовин ва сараудиторони Палатаи ҳисоб танҳо аз ҷониби Суди Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон баррасӣ карда мешавад.

6. Андозаи музди меҳнати раис, муовин ва сараудиторони Палатаи ҳисоб, инчунин шарт ва тартиби пардохти онҳоро Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар менамояд.

7. Аъзои Палатаи ҳисоб ҳуқуқ доранд дар ҷаласаҳои кумитаҳои Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба масъалаҳои вобаста ба соҳаи фаъолияти Палатаи ҳисоб иштирок ва маърӯза намоянд. Раиси Палатаи ҳисоб ё дар набудани ӯ муовини раис ҳуқуқ доранд дар ҷаласаҳои Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба масъалаҳои вобаста ба ҳисоботи солонаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи иҷрои буҷети давлатӣ ва иштирок дар муҳокимаи парламентӣ оид ба иҷро буҷети давлатӣ, инчунин доир ба масъалаҳои дигари вобаста ба вазифаҳои Палатаи ҳисоб  иштирок ва маърӯза намоянд.

8.  Нисбат ба ҳар гуна амалҳое, ки бо мақсади  монеъ шудан ба аъзоён ва кормандони Палатаи ҳисоб зимни иҷрои ӯҳдадораҳои хизматиашон ва ба хотири маҷбуркунии он (онҳо)  барои қабули қароре, ки хилофи Қонуни мазкур аст, сурат мегиранд, тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон чораҳо андешида мешаванд.

 

Моддаи 9. Бархӯрди манфиатҳо

1. Агар узв ё корманди Палатаи ҳисоб дар ҳолате қарор дошта бошанд, ки дар он метавонад бархӯрди манфиатҳо пайдо шавад, онҳо дарҳол дар ин хусус роҳбари бевоситаи худро огоҳ месозанд.

2. Ҳолатҳои пешгирӣ ва бартараф намудани бархӯрди манфиатҳо аз тарафи аъзо ва кормандони Палатаи ҳисоб дар Кодекси одоби Палатаи ҳисоби Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ карда мешаванд, ки он аз тарафи раиси он пешниҳод гардида, аз ҷониби Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб тасдиқ карда мешавад. Риояи Кодекси одоби Палатаи ҳисоби Ҷумҳурии Тоҷикистон барои аъзо ва кормандони он ҳатмӣ мебошад. Ҳар  шахси манфиатдор метавонад бо Кодекси одоби Палатаи ҳисоби Ҷумҳурии Тоҷикистон шинос  шавад.

 

БОБИ 3. ТАЛАБОТИ ТАХАССУСӢ, ТАРТИБИ ТАЪИН,  МӮҲЛАТИ ВАКОЛАТҲО ВА ҚАТЪИ ВАКОЛАТҲО

 

Моддаи 10. Талаботи тахассусӣ нисбат ба раис ва муовини раиси Палатаи ҳисоб

Ба номзад ба вазифаи раис ё муовини раиси Палатаи ҳисоб талаботи зерин пешниҳод мегарданд:

- доштани танҳо шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон;  ҶТ аз 30.05.17 с., №1426)

- донистани забони давлатӣ;

- таҳсилоти олӣ дар соҳаи иқтисод ё ҳуқуқ;- таҷрибаи корӣ дар вазифаҳои роҳбарикунандаи соҳаҳои ба вазифаҳои Палатаи ҳисоб алоқаманд дар муддати на камтар аз панҷ сол;

- синни на камтар аз сию панҷсола;

- надоштани доғи судӣ.

 

 Моддаи 11. Тартиби ба вазифа таъин намудани раис ва муовини раиси Палатаи ҳисоб

(ҚҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

Раис ва муовини раиси Палатаи ҳисоб ба вазифа бо пешниҳоди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба мӯҳлати ҳафт сол таъин карда мешаванд. Раис ва муовини раиси Палатаи ҳисоб наметавонанд ба ин вазифа зиёда аз ду маротиба таъйин карда шаванд.  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

 

Моддаи 12. Талаботи тахассусӣ ба сараудиторони Палатаи ҳисоб

Ба номзад ба вазифаи сараудитори Палатаи ҳисоб талаботи зерин пешниҳод мегарданд:

- доштани танҳо шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон;  ҶТ аз 30.05.17 с., №1426)

- донистани забони давлатӣ;

- таҳсилоти олӣ дар соҳаи иқтисод ё ҳуқуқ;

- собиқаи кории на камтар аз панҷсола дар соҳаҳои ба вазифаҳои Палатаи ҳисоб алоқаманд;

- синни на камтар  аз сисола;

- надоштани доғи судӣ.

 

Моддаи 13. Тартиби ба вазифа таъин намудани сараудиторони Палатаи ҳисоб

(ҚҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

Сараудиторони Палатаи ҳисоб бо пешниҳоди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба мӯҳлати ҳафт сол ба вазифа таъин карда мешаванд. Сараудиторони Палатаи ҳисоб наметавонанд ба ин вазифа зиёда аз ду маротиба таъйин карда шаванд. ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

 

Моддаи 14. Боздоштан ва қатъ гардидани ваколатҳои раис ва муовини раиси Палатаи ҳисоб

1. Ваколатҳои раис ва муовини раиси Палатаи ҳисоб дар ҳолати мавҷуд будани яке аз асосҳои зерин боздошта мешаванд:

- бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон бедарак ғоибшуда эътироф шуда бошанд;

- бинобар вазъи саломатӣ муддати тулонӣ ӯҳдадориҳои худро иҷро карда натавонанд;

- ба сифати номзад ба вакили мақомоти намояндагии ҳокимияти давлатӣ ба қайд гирифта шуда бошанд.

2. Қарор дар бораи боздоштани ваколатҳои раис ва муовини раиси Палатаи ҳисоб аз ҷониби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул карда мешавад.

3. Раис ва муовини раиси Палатаи ҳисоб пеш аз мӯҳлат бо пешниҳоди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳолатҳои зерин аз вазифа озод карда мешаванд:

- дар асоси ариза бо хоҳиши худ;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- бинобар вазъи саломатӣ ё бо сабабҳои дигари пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷро карда натавонистани уҳдадориҳои хизматӣ;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- қатъ гардидани шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон ё соҳиб шудан ба шаҳрвандии давлати дигар;  ҶТ аз 30.05.17 с., №1426)

- эътибори қонунӣ пайдо кардани ҳукми айбдоркунандаи суд нисбати ӯ;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- эътибори қонунӣ пайдо кардани ҳалномаи суд дар бораи маҳдуд намудани қобилияти амал ё ғайри қобили амал эътироф шудани ӯ;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- эътибори қонунӣ пайдо намудани қарори суд дар бораи татбиқ гардидани чораҳои маҷбурии дорои хусусияти тиббӣ;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- вафот ё эътибори қонунӣ пайдо намудани қарори суд дар бораи фавтида эътироф гардидани ӯ;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- ба кори дигар гузаштан;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- расидан ба синни нафақа;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- нафақагири Ҷумҳурии Тоҷикистон ё давлати хориҷӣ будан;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- машғул шудан ба фаъолияте, ки ба вазифаи ӯ номувофиқ аст;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- риоя накардани тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи танзими анъана ва ҷашну маросимҳо.  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

 

Моддаи 15. Боздоштан ва қатъ гардидани ваколатҳои сараудиторони Палатаи ҳисоб

1. Ваколатҳои сараудиторони Палатаи ҳисоб дар ҳолатҳои мавҷуд будани яке аз асосҳои зерин боздошта мешаванд:

- бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон бедарак ғоибшуда эътироф шуда бошанд;

- бинобар вазъи саломатӣ муддати тулонӣ ӯҳдадориҳои худро иҷро карда натавонанд;

- ба сифати номзад ба вакили мақомоти намояндагии ҳокимияти давлатӣ ба қайд гирифта шуда бошанд.

2. Қарор дар бораи боздоштани ваколатҳои сараудиторони Палатаи ҳисоб аз ҷониби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул карда мешавад.

3. Сараудиторони Палатаи ҳисоб пеш аз мӯҳлат бо пешниҳоди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳолатҳои зерин аз вазифа озод карда мешаванд:

- дар асоси ариза бо хоҳиши худ;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- бинобар вазъи саломатӣ ё бо сабабҳои дигари пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷро карда натавонистани уҳдадориҳои хизматӣ;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- қатъ гардидани шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон ё соҳиб шудан ба шаҳрвандии давлати дигар;  ҶТ аз 30.05.17 с., №1426)

- эътибори қонунӣ пайдо кардани ҳукми айбдоркунандаи суд нисбати ӯ;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- эътибори қонунӣ пайдо кардани ҳалномаи суд дар бораи маҳдуд намудани қобилияти амал ё ғайри қобили амал эътироф шудани ӯ;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- эътибори қонунӣ пайдо намудани қарори суд дар бораи татбиқ гардидани чораҳои маҷбурии дорои хусусияти тиббӣ;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- вафот ё эътибори қонунӣ пайдо намудани қарори суд дар бораи фавтида эътироф гардидани ӯ;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- ба кори дигар гузаштан;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- расидан ба синни нафақа;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- нафақагири Ҷумҳурии Тоҷикистон ё давлати хориҷӣ будан;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- машғул шудан ба фаъолияте, ки ба вазифаи ӯ номувофиқ аст;  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

- риоя накардани тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи танзими анъана ва ҷашну маросимҳо.  ҶТ аз 30.05.2017 с., №1425)

 

Моддаи 16. Талаботи тахассусӣ ба роҳбари дастгоҳи Палатаи ҳисоб

Ба номзад ба вазифаи роҳбари дастгоҳи Палатаи ҳисоб талаботи зерин пешниҳод мегарданд:

- доштани танҳо шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон;  ҶТ аз 30.05.17 с., №1426)

- донистани забони давлатӣ;

- таҳсилоти олӣ;

- собиқаи кории на камтар аз панҷсола дар вазифаҳои роҳбарикунандаи вобаста ба идоракунии маъмурӣ ё молиявӣ дар мақомоти давлатӣ;

- надоштани доғи судӣ.

 

Моддаи 17. Тартиби ба вазифа таъин ва аз вазифа озод намудани роҳбари дастгоҳи Палатаи ҳисоб

Роҳбари дастгоҳи Палатаи ҳисоб аз ҷониби Раиси Палатаи ҳисоб бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба вазифа таъин ва аз вазифа озод карда мешавад.

 

Моддаи 18. Кормандони дастгоҳи Палатаи ҳисоб

1. Дастгоҳи Палатаи ҳисоб аз ҷумлаи мутахассисон ва дигар кормандон ташкил карда мешавад.
2. Роҳбарии умумии дастгоҳи Палатаи ҳисоб аз ҷониби роҳбари дастгоҳ амалӣ карда мешавад. Ҳуқуқ, ӯҳдадориҳо ва масъулияти кормандони Палатаи ҳисоб тибқи Қонуни мазкур, Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи хизмати давлатӣ", қонунгузории меҳнат ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешаванд.

 

Моддаи 19. Кодекси одоби Палатаи ҳисоби Ҷумҳурии Тоҷикистон

1. Раис, муовини раис, сараудиторон ва кормандони Палатаи ҳисоб ӯҳдадоранд Кодекси одоби Палатаи ҳисоби Ҷумҳурии Тоҷикистонро, ки қоида ва меъёрҳои рафтори кормандони Палатаи ҳисобро ҳангоми амалӣ намудани ваколатҳо ва вазифаҳои хизматӣ ба танзим медарорад, риоя намоянд.

2.  Раис, муовини раис, сараудиторони Палатаи ҳисоб баъд аз таъини онҳо ба вазифа дар ҷаласаи Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мазмуни зайл савганд ёд мекунанд:

"Ман, (насаб, ном ва номи падар), ба иҷрои ваколатҳои раиси (муовини раиси, сараудитори) Палатаи ҳисоб шурӯъ намуда, бо арзи садоқат ба Ҷумҳурии Тоҷикистон савганд ёд мекунам. Конститутсия Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистонро риоя намуда, поквиҷдонона, беғаразона ва ба дараҷаи баланди касбӣ вазифаҳои худро ба манфиати давлат ва мардуми Тоҷикистон иҷро менамоям. Агар ҳамин савганди ёдкардаамро вайрон кунам, дар назди қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷавобгар мебошам".  ҶТ аз 30.05.17 с., №1426)

3. Аз ҷониби раис, муовини раис, сараудиторон ва кормандони  Палатаи ҳисоб иҷро накардани қоидаҳои Кодекси одоби Палатаи ҳисоби Ҷумҳурии Тоҷикистон боиси ҷавобгарии онҳо тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон мегардад. 

 

БОБИ 4. МАҚСАДИ САНҶИШҲОИ АУДИТОРӢ ВА ФАЪОЛИЯТИ АУДИТОРИИ ПАЛАТАИ ҲИСОБ

 

Моддаи 20. Мақсади санҷишҳои аудиторӣ

Мақсади гузаронидани санҷишҳои аудиторӣ аз ҷониби Палатаи ҳисоб инҳоро дар бар мегирад:

- арзёбии мувофиқати истифодабарии захираҳои давлатии буҷетӣ ва захираҳои дигар ба қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи буҷети давлатӣ ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- арзёбии харидории сарфакорона ва истифодабарии самараноки захираҳои давлатӣ барои комёбшавӣ ба мақсадҳои дар буҷети давлатӣ пешбинишуда ва натиҷанокии хароҷоти маблағҳои буҷетӣ.

 

Моддаи 21. Методологияи аудит

1. Палатаи ҳисоб барои амалигардонии фаъолияти аудитории худ  методологияи заруриро таҳия ва татбиқ менамояд, аз ҷумла:

- дастурамал оид ба гузаронидани санҷишҳои аудиторӣ, ки методикаи Палатаи ҳисоб  дар соҳаи аудитро дар бар мегирад;

- стандартҳои аудит бо назардошти таҷрибаи пешрафтаи байналмилалӣ.

2. Методологияи аудит қисми таркибии Дастури Палатаи ҳисоб мебошад.

 

Моддаи 22. Мазмуни фаъолияти аудитории Палатаи ҳисоб

1. Палатаи ҳисоб санҷишҳоро, ки аз марҳилаҳои зерин иборатанд, мегузаронад:

- банақшагирии санҷишҳои аудиторӣ;

- иҷрои корҳои аудиторӣ дар маҳалҳо;

- омода намудани хулосаҳои аудиторӣ;

- назорати бартараф намудани камбудиҳои аз тарафи аудиторҳо ошкоршуда.

2. Палатаи ҳисоб нақшаи санҷишҳои аудиториро барои соли оянда таҳия менамояд, ки дар он ташкилотҳо (ё сохторҳои ташкилотҳо) ва намудҳои фаъолияти онҳо, ки бояд санҷида шаванд, нишон дода мешаванд. Палатаи ҳисоб ҳуқуқ дорад илова ба нақшаи санҷишҳо, санҷишҳои ғайринақшавӣ гузаронад.

3. Ҳангоми муайян намудани мавзӯъ ва намуди санҷиши аудиторӣ, ки бо истифодаи муносибат дар асоси арзёбии таваккал иҷро мешавад, Палатаи ҳисоб меъёрҳои зеринро ба назар мегирад:

- аҳамиятнокии мавзӯи санҷиши аудиторӣ;

- дараҷаи таваккал, ки  ба амалиёти мазкур хос аст;

- мӯҳлате, ки аз лаҳзаи анҷом ёфтани санҷиши қаблӣ гузаштааст;

- ҳаҷми маблағҳои буҷетӣ, ки ба ташкилот ё барномаи мазкур ҷудо карда мешаванд;

- норасоиҳо дар низоми идоракунии дохилӣ, ки дар ҷараёни санҷиши қаблӣ аз ҷониби Палатаи ҳисоб  ё дигар идораҳои санҷишӣ  ошкор карда шудаанд.

4. Барои ҳар як санҷиши аудиторӣ  сараудиторон мустақилона ё якҷоя  лоиҳаи нақшаи гузаронидани аудитро тартиб медиҳанд, ки сипас ба Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб  барои тасдиқ пешниҳод мегардад.

5. Дар ҳар як нақшаи гузаронидани санҷиши аудиторӣ мақсади муайян нишон дода мешавад, ки дар рафти аудит бояд амалӣ карда шавад.

6. Ҳангоми зарурат, дар доираи санҷиши аудиторие, ки аз ҷониби  Палатаи ҳисоб гузаронида мешавад, мумкин аст таҳлили  умумии низоми молиявӣ ва низоми идоракунии дохилии ташкилот гузаронида шавад. Мақсади таҳлили мазкур аз муқаррар кардани камбудиҳои ҷиддӣ дар низоми молиявии ташкилотҳо ва мувофиқати ҳисоботи молиявӣ ба стандартҳои ҳисоботдиҳӣ, ки Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоикистон тасдиқ намудааст, иборат мебошад.

 

Моддаи 23. Огоҳкунӣ дар бораи  аудити гузаронидашаванда

1. Палатаи ҳисоб на дертар аз 5 рӯзи корӣ роҳбари ташкилоти санҷидашавандаро дар бораи санаи оғози санҷиш ва давомнокии он огоҳ мекунад.

2. Пас аз гирифтани огоҳинома роҳбарияти ташкилоти санҷидашаванда барои таъмини  шароити мувофиқи корӣ ба кормандони Палатаи ҳисоб, инчунин дастрасии бемаҳдуд ба кормандони масъули ташкилоти санҷидашаванда ва маълумоти зарурӣ дар тамоми мӯҳлати гузаронидани аудит чораҳо меандешад.

3. Агар сараудиторе, ки барои санҷиши мазкур масъул аст, тахмин намояд, ки огоҳкунии пешакӣ метавонад барои расидан ба мақсадҳои он таҳдид кунад, огоҳкунии пешакӣ амалӣ намегардад. Дар ин ҳолат сараудитор ба роҳбари ташкилоти санҷидашаванда мактуби раиси Палатаи ҳисобро бо талаби фавран  андешидани чораҳо оид ба бетаъхир гузаронидани аудит месупорад.

 

Моддаи 24. Ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои кормандони Палатаи ҳисоб  ҳангоми гузаронидани санҷиш, дастрасӣ ба иттилоот,  махфият ва санҷиши минбаъдаи бартараф намудани камбудиҳои аз ҷониби кормандон нишондодашуда

1. Санҷиш аз тарафи кормандони Палатаи ҳисоб гузаронида мешавад, ки онро сараудитор роҳбарӣ менамояд.

2. Кормандони Палатаи ҳисоб ба ҳамаи ҳуҷҷатҳо, ки дар ихтиёри ташкилоти санҷидашаванда қарор доранд ва ба ақидаи онҳо  ба мақсади аудит алоқаманданд, ҳуқуқи дастрасии бемаҳдуд доранд. Онҳо ҳуқуқ доранд ин ҳуҷҷатҳоро нусхабардорӣ намоянд.

3. Кормандони Палатаи ҳисоб ҳуқуқ доранд ба мавҷудият ва санҷиши шароити нигоҳдории  арзишҳои моддии ташкилоти санҷидашаванда, ки дар ихтиёри  ташкилот мебошанд,  новобаста аз он, ки арзишҳои мазкур  дар биноҳои худи ташкилот  ва ё таҳти нигоҳдории масъули дигар ташкилот қарор доранд, боварӣ ҳосил кунанд.

4. Кормандони Палатаи ҳисоб ҳуқуқ  доранд аз шахсони масъул шарҳу маълумоти зарури шифоҳиро бо дархост барои мақсадҳои хизматӣ дар ҳар вақт ба даст оранд. Онҳо инчунин метавонанд аз кормандони ташкилоти санҷидашаванда пешниҳоди  маълумотро  дар шакли ҷадвал ва рӯйхатҳои махсус  талаб намоянд.

5. Кормандони Палатаи ҳисоб ҳуқуқ  доранд  ба биноҳои ташкилоти санҷидашаванда бо мақсадҳои хизматӣ ҳар вақт ворид шаванд.

6. Агар ташкилоте, ки дар он Палатаи ҳисоб санҷиш мегузаронад, ба кормандони Палатаи ҳисоб барои пешниҳоди ҳуҷҷатҳои дархостшуда ва дастрасӣ ба кормандони масъул монеа шавад, сараудитор оид ба ин масъала дарҳол роҳбарияти худро дар шакли хаттӣ огоҳ месозад.

7. Ба кормандони Палатаи ҳисоб паҳн намудани  маълумоте, ки дар натиҷаи санҷиш дастрас шудааст, манъ аст. Кормандони Палатаи ҳисоб ӯҳдадоранд ба тамоми маълумоте, ки ҳангоми аудит ба онҳо ошкор гардидааст, ҳамчун маълумоти махфӣ муносибат намоянд. Онҳо  бо кормандони ташкилоти санҷидашаванда танҳо он масъалаҳоеро муҳокима менамоянд, ки  ба санҷиш муносибати мустақим доранд.

8. Ҳуҷҷатҳои корӣ, ки аз ҷониби кормандони Палатаи ҳисоб дар ҷараёни санҷиш тартиб дода мешаванд, махфӣ ба ҳисоб рафта, моликияти  Палатаи ҳисоб мебошанд. Нигоҳдории ҳуҷҷатҳо бояд тавре ба роҳ монда шавад,  ки шиносоии кормандони ташкилоти санҷидашаванда бо мазмуни ҳуҷҷатҳои мазкур ғайриимкон бошад.

9. Пас аз анҷоми санҷиш сараудитор бояд роҳбари ташкилотро аз натиҷаҳои санҷиш шинос намояд ва дар мавриди розӣ будани ӯ бо хулоса ва натиҷаи санҷиш ба санади санҷиш имзоҳои худро гузоранд. Дар мавриди розӣ набудани роҳбари ташкилот бо натиҷаи санҷиш ва рад кардани баимзорасонии санади санҷиш, сараудитор, ки барои гузаронидани санҷиш масъул аст, бо иштироки комиссия санад тартиб дода, ба он имзо мегузорад. Роҳбари ташкилот бояд ба таври хаттӣ сабаби рад кардани баимзорасонии санадро асоснок намояд.

10. Агар аз ташкилоте, ки дар он санҷиш гузаронида шуда буд, то мӯҳлати муқарраршуда ба эроду тавсияҳо шарҳи ҷавобӣ пешниҳод нагардад ё ин ки он мақсади худро дар бораи пурра ё қисман ислоҳ накардани камбудиҳои дарҷгардида изҳор намояд, дар ин маврид сараудитор нусхаи хотимавии хулосаро омода намуда, ба он ҷавоби ташкилоти санҷидашударо (агар  он мавҷуд бошад) замима мекунад ва онро барои баррасӣ ба Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб пешниҳод менамояд.

11. Дар сурати аз ҷониби Палатаи ҳисоб ошкор гардидани  ҳолатҳои азонихудкунӣ, исрофкорӣ, тасарруф ва норасоии маблағҳои давлатӣ маводҳои санҷиш ба мақомоти дахлдори ҳифзи ҳуқуқ фиристода мешаванд.

12. Дар сурати ризоияти ташкилоти санҷидашаванда барои бартараф намудани камбудиҳо тибқи тавсияҳои пешниҳоднамудаи Палатаи ҳисоб ҳатман протокол тартиб дода мешавад, ки дар он мӯҳлати иҷрои тавсияҳои мазкур нишон дода мешавад. Бо мақсади назорати иҷрои тавсияҳои пешниҳоднамудаи Палатаи ҳисоб ва бартараф намудани камбудиҳои ошкоргардида сараудитор санҷиши минбаъдаи иҷрои тавсияҳо ва бартараф намудани камбудиҳоро амалӣ менамояд.

13. Агар  сараудитор дар ҷараёни санҷиши назоратӣ ба хулоса ояд, ки тавсияҳои Палатаи ҳисоб аз тарафи ташкилоти санҷидашуда пурра ё қисман иҷро нашудаанд ва камбудиҳои қайдгардида бартараф нагаштаанд, далелҳои мазкур барои баррасӣ ба Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб пешниҳод карда мешаванд.

 

Моддаи 25. Ҳуқуқ ва  ӯҳдадориҳои ташкилоте, ки дар он аудит гузаронида мешавад

1. Шахси мансабдори ташкилоте, ки дар он аудит гузаронида мешавад, ҳуқуқ дорад:

- вақт ва мӯҳлати гузаронидани аудити самаранок, натиҷаҳои он, хулоса ва тавсияҳоро (агар онҳо мавҷуд бошанд) донад;

- ба кормандони Палатаи ҳисоб, ки ҳуҷҷати дахлдорро барои гузаронидани аудити самаранок пешниҳод накардаанд, иҷозат надиҳад;

- асоснокии пурраи хаттӣ дар бораи тамдиди мӯҳлати гузаронидани аудитро дастрас намояд ва дар ҳолате ки агар шахси мансабдор ба хулоса ояд, ки тамдид намудани мӯҳлати гузаронидани аудит беасос аст, ба суд муроҷиат намояд;

- ҷуброни зарарро, ки дар натиҷаи ҳаракатҳои ғайриқонунӣ аз ҷониби кормандони Палатаи ҳисоб расонида шудааст, талаб намояд;

- дар мавриди ҳаракатҳои ғайриқонунии кормандони Палатаи ҳисоб, мақомоти ҳифзи ҳуқуқро огоҳ созад.

2. Шахси мансабдори ташкилоте, ки дар он аудит гузаронида мешавад,  ӯҳдадор аст:

- ба кормандони Палатаи ҳисоб  барои  гузаронидани аудит шароити мусоиди корӣ фароҳам оварда, тамоми маълумоти дархостшавандаро  пешниҳод кунад, дурустӣ ва пуррагии маълумотҳои мазкурро таъмин намояд;

- ба амалҳои кормандони Палатаи ҳисоб дахолат накунад, онҳоро ба иштибоҳ набарад, барои гузаронидани аудит монеа нашавад ва миқёси гузаронидани онро маҳдуд насозад;

- ба кормандони Палатаи ҳисоб барои гузаронидани аудит ва омӯзиши ҳуҷҷатҳо дар давоми вақти корӣ бе қатъ намудани фаъолияти ташкилоти санҷидашаванда иҷозат диҳад.

3. Барои рад ё саркашӣ намудан аз пешниҳоди саривақтии маълумоти зарурӣ ё ҳуҷҷатҳо тибқи талаби Палатаи ҳисоб, ҳамчунин пешниҳоди маълумоти бардурӯғ ва саркашӣ аз додани ҷавоб ба саволҳои ба таври қонунӣ  додашуда, шахси мансабдори ташкилоте, ки дар он аудит гузаронида мешавад, бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешавад.

 

Моддаи 26. Ҷалб кардани экспертҳои беруна

1. Палатаи ҳисоб барои кӯмак дар иҷрои кори аудиторӣ метавонад аз хизматрасонии экспертҳои беруна истифода барад.

2. Хароҷоти маблағи хизматрасонии экспертҳои беруна аз ҳисоби сметаи хароҷоти   Палатаи ҳисоб  пардохт карда мешаванд.

3. Интихоби  экспертҳои беруна дар доираи тартибе, ки аз ҷониби раиси Палатаи ҳисоб пешниҳод ва Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб тасдиқ намудааст, амалӣ мегардад.

 

БОБИ 5. ВАЗИФАҲО ВА САЛОҲИЯТИ ҲАЙАТИ МУШОВАРАИ ПАЛАТАИ ҲИСОБ

 

Моддаи 27. Вазифаҳо ва салоҳияти Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб

1. Мақоми олии Палатаи ҳисоб Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб мебошад.

2. Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб Дастури Палатаи ҳисоб ва мазмуни кори соҳаҳоеро, ки сараудиторон роҳбарӣ менамоянд, тасдиқ мекунад.

3. Маҷлиси Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб аз рӯи зарурат аз ҷониби раиси он ё бо талаби аз се як ҳиссаи аудиторони Палатаи ҳисоб, вале на кам аз як маротиба дар як моҳ, даъват карда мешавад.

4.  Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб дар мавриде салоҳиятнок ҳисобида мешавад, ки агар дар он на кам аз се ду ҳиссаи аъзои Палатаи ҳисоб иштирок дошта бошад.

5. Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб дар маҷлиси худ қарор қабул менамояд, ки он аз ҷониби раиси Ҳайати мушовара имзо карда мешавад.

6. Маҷлисҳои Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб ба таври кушода гузаронида мешаванд. Дар ҳолатҳои пешбининамудаи қонунгузорӣ ва Дастури Палатаи ҳисоб маҷлисҳои пӯшида низ гузаронида мешаванд.

7. Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб:   

- нақшаи кории солона ва тағйиру иловаҳоро ба нақша тасдиқ менамояд;

- лоиҳаи сметаи хароҷоти Палатаи ҳисобро тасдиқ менамояд;

- оид ба қонеъ гардонидани дархост барои гузаронидани аудити ғайринақшавӣ қарор қабул мекунад;

- хулосаҳои аудитории Палатаи ҳисобро тасдиқ менамояд;

- Дастури Палатаи ҳисоб ва дастурамал оид ба тартиби гузаронидани санҷишҳои аудиториро тасдиқ мекунад, инчунин ба ҳуҷҷатҳои мазкур тағйирот ворид менамояд

- Кодекси одоби Палатаи ҳисоби Ҷумҳурии Тоҷикистонро тасдиқ мекунад;

- ҳисоботи роҳбари дастгоҳи Палатаи ҳисобро мешунавад;

- ҳисоботҳои солона ва фосилавии Палатаи ҳисобро мешунавад; 

- тартиби интихоби экспертҳои берунаро тасдиқ менамояд; 

- оид ба дигар супоришҳое, ки ба аудиторон дода мешаванд, қарор қабул мекунад.

 

  БОБИ 6. ҲИСОБОТДИҲӢ ОИД БА ФАЪОЛИЯТИ АУДИТОРӢ

 

Моддаи 28. Ҳисоботдиҳии солона оид ба фаъолияти аудиторӣ

1. Палатаи ҳисоб ба Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон хулосаи аудиториро оид ба ҳисоботи солонаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи  иҷрои буҷети давлатӣ барои соли гузашта пешниҳод менамояд. Хулосаи Палатаи ҳисоб бояд аз ҷамъбастҳои зерин иборат бошад:

- иҷрои буҷети давлатӣ дар асоси қонун, сарфакорӣ ва самаранокӣ;

- ба мақсад мувофиқ будан ва самараи иқтисодии пешбинишудаи тағйирот  дар андозаи  қарзи давлатии дохилӣ ва хориҷӣ;

- оқибатҳои пешбинишавандаи кафолати қарзҳои аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳодшуда;

- саҳеҳии баҳисобгирӣ ва ҳисоботи молиявии ташкилотҳое, ки маблағҳои буҷети давлатиро харҷ менамоянд.

2. Палатаи ҳисоб ҳар сол ба Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳисоботи ҷамъбастиро оид ба фаъолияти аудитории худ пешниҳод менамояд.

 

Моддаи 29. Ҳисоботи даврӣ

Палатаи ҳисоб ҳуқуқ дорад ба Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон хулосаҳои аудиториро доир ба масъалаҳои хусусияти фавридошта, ки қабули чораҳои таъхирнопазирро талаб менамоянд, пешниҳод намояд.

 

Моддаи 30. Ҳисоботи солона доир ба фаъолияти Палатаи ҳисоб

1. Палатаи ҳисоб ба Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон на дертар аз охири семоҳаи аввали соли молиявии навбатӣ ҳисобот оид ба иҷрои буҷети Палатаи ҳисобро пешниҳод менамояд.

2. Дар ҳисобот маълумотҳои зерин пешниҳод мегарданд:

- масъалаҳои кадрӣ;

- такмили ихтисоси кормандон;

- такмили методологӣ;

- технологияҳои иттилоотӣ;

- масъалаҳои маблағгузории Палатаи ҳисоб.

 

Моддаи 31. Интишори хулосаҳои аудиторӣ

Палатаи ҳисоб ҳисоботҳои худро дар воситаҳои ахбори омма интишор менамояд.

 

БОБИ 7. ҲАМКОРИИ ПАЛАТАИ ҲИСОБ БО МАҚОМОТИ НАЗОРАТИ ДАВЛАТИИ МОЛИЯВӢВА БАЙНАЛМИЛАЛӢ

 

Моддаи 32. Ҳамкории Палатаи ҳисоб бо мақомоти назорати давлатии молиявӣ

1. Палатаи ҳисоб бо мақомоти назорати давлатии молиявӣ ва  воҳидҳои назорати дохилии молиявӣ дар сохторҳои давлатӣ ва ғайридавлатӣ, ки пурра ё қисман аз ҳисоби маблағҳои буҷети давлатӣ маблағгузорӣ карда мешаванд ё моликияти давлатӣ ба ҳисоб мераванд, ҳамкорӣ менамояд.  Барои амалӣ намудани чунин ҳамкорӣ Палатаи ҳисоб ҳуқуқ дорад тамоми ҳуҷҷатҳои зарурӣ ва хулосаҳои мақомоти назорати давлатии молиявӣ ва воҳидҳои назорати дохилиидоравии молиявиро, ки тайёр карда шудаанд, ба даст орад, бо кормандони онҳо машваратҳо гузаронад ва мубодилаи маълумот намояд.

2. Палатаи ҳисоб ба кормандони мақомоти назорати молиявии дохилиидоравӣ барои иштирок дар чорабиниҳо оид ба такмили ихтисос, ки аз ҷониби Палатаи ҳисоб гузаронида мешаванд, иҷозат медиҳад ва низоми коромӯзиро дар Палатаи ҳисоб барои такмили ихтисоси кормандони онҳо ташкил менамояд.

3. Палатаи ҳисоб аудити самаранокии назорати молиявии дохилиидоравиро дар ташкилотҳо мунтазам мегузаронад.

 

Моддаи 33. Ҳамкории байналмилалии Палатаи ҳисоб

1. Палатаи ҳисоб дар доираи ваколатҳои худ ҳамкории байналмилалиро бо мақомоти олии назорати молиявии  кишварҳои хориҷӣ амалӣ менамояд.

2. Бо ин мақсад Палатаи ҳисоб:

- ба ҳамкориҳои бевоситаи иттилоотӣ, ташкилӣ, ҳуқуқӣ ва дигар намудҳои ҳамкориҳо, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ё созишномаҳои байналмилалӣ пешбинӣ намудаанд, мусоидат  менамояд;

- дар такмили ихтисоси кадрҳо, ки дар мақомоти барои гузаронидани аудит вазифадор фаъолият мекунанд, инчунин дар гузаронидани тадқиқоти илмӣ дар соҳаи аудити беруна кӯмак мерасонад ва кӯмак мегирад;

- оид ба лоиҳаҳои созишномаҳои байналмилалӣ, инчунин доир ба ворид намудани тағйиру иловаҳо ба созишномаҳои байналмилалии амалкунанда пешниҳод таҳия менамояд;

- дигар ӯҳдадориҳоро, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ намудааст, амалӣ менамояд.

 

БОБИ 8. САНҶИШҲОИ МУСТАҚИЛИ ПАЛАТАИ ҲИСОБ

 

Моддаи 34. Аудити самаранокӣ

1. Мақсади аудити самаранокӣ аз сифатан беҳтар намудани ҷараёни идоракунии захираҳои давлатӣ дар асоси пешниҳоди маълумоти пурра, саҳеҳ ва беғаразона оид ба фаъолияти ташкилотҳое, ки ба раванди буҷет ҷалб гардидаанд, иборат мебошад.

2. Аудити самаранокӣ ҳисоботро оид ба масъалаҳои иқтисод, молия, самаранокии фаъолияти амалиётӣ ва маъмурии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ҳамчунин тавсияҳоро оид ба такмили қонунгузории буҷетӣ ба Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳия ва пешниҳод менамояд.

3. Ҳисобот метавонад масъалаҳои зеринро дар бар гирад:

1) масъалаҳои ба фаъолияти маъмурии бахши давлатӣ, ки нисбат ба он Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон бартарии аудитӣ муайян намудааст;

2) қайдҳои муҳосибӣ ва дигар қайдҳо, ки аз таҷрибаи умумии қабулшудаи пешбурди баҳисобгирӣ фарқ мекунанд;

3) баҳисобгирии нодурусти воситаҳои давлатӣ, коммуналӣ ё воситаҳои ташкилоти санҷидашаванда;

4) мавҷуд набудани қайдҳои баҳисобгирӣ ва дигар қайдҳо ё амалиёти нокифоя барои:

а) ҳифзи моликияти давлатӣ ё моликияти ташкилоти санҷидашаванда;

б) таъмини аудити самаранокӣ оид ба ҷамъоварӣ ва ҷойгир намудани маблағҳои пулӣ ва пардохтҳо.

4. Вазифаҳои асосии аудити самаранокӣ инҳоянд:

- санҷиши назоратии фаъолияти ташкилоти назоратшаванда ва муайян намудани сабабҳои ғайрисамаранок истифода бурдани маблағҳои буҷетӣ аз тарафи гирандагони онҳо;

- ҷустуҷӯи таҳлилӣ ва муайян намудани алоқамандии сабабу натиҷаҳои кори мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатӣ ва хулосаҳои он;

- ташаккули таркибӣ, муайян намудани тавсияҳо барои беҳтар кардани самаранокии фаъолияти ташкилотҳои санҷидашаванда;

- ба мақомоти қонунгузор додани имконияти баҳодиҳӣ ба натиҷанокии қабули қарорҳо оид ба танзими раванди буҷетӣ;

- таъмини мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатӣ бо маълумот ва тавсияҳо оид ба баланд бардоштани самаранокии истифодабарии захираҳо.

 

Моддаи 35. Аудити молиявии Палатаи ҳисоб

1. Фаъолияти Палатаи ҳисоб ҳар сол аз ҷониби ширкати аудитории касбӣ бояд таҳти аудити молиявӣ қарор дода шавад, ки он аз ҷониби раиси Палатаи ҳисоб пас аз  гузаронидани озмун (тендер) таъин мегардад.

2. Ба вазифаи ширкати аудитории мазкур омода намудани хулоса оид ба сатҳи риояи санадҳои меъёрии ҳуқуқии дахлдор аз ҷониби Палатаи ҳисоб ҳангоми харҷи маблағҳои буҷетӣ дохил мешавад.

3. Хулосаи ширкати аудиторӣ дар маҷлиси Ҳайати мушовараи Палатаи ҳисоб баррасӣ карда мешавад.

4. Пардохти ҳаққи хизматрасонии ширкати аудитории касбӣ аз ҳисоби маблағҳои дар сметаи хароҷоти Палатаи ҳисоб пешбинигардида амалӣ карда мешавад.

 

Моддаи 36. Баҳодиҳии мустақил ба сифати аудитҳо, ки аз ҷониби  Палатаи ҳисоб гузаронида мешаванд

Ба сифати аудитҳое, ки Палатаи ҳисоб гузаронидааст, дар панҷ  сол на камтар аз як маротиба бо тартиби муқаррарнамудаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон баҳо дода мешавад ва хулосаи он ба Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод мегардад.

 

БОБИ 9. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ

 

Моддаи 37. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

 

Моддаи 38. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

 

 

          Президенти

Ҷумҳурии Тоҷикистон                                                                 Эмомалӣ РАҲМОН    

 

ш. Душанбе, 

 28 июни соли 2011,

№ 749

 

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ РӮЗҲОИ ИД

Ношири мавод: Тоирзода Малика Тоир Санаи интишор: Сшб, 11/02/2020 - 10:15
Тоҷикӣ
Замима: 
Таснифгар: 
ҚОНУН
Рақам: 
753
Мақомот: 
Маҷлиси Олии ҶТ
Ҳолат: 
Амалкунанда
Сана: 
02.08.2011

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

ДАР БОРАИ РӮЗҲОИ ИД

Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2011, №7-8, мод.608; с. 2012, №7, мод.684, №12, қ.1, мод. 1011, мод.1012; с. 2014, №7, қ.2, мод.401; с.2015, №3, мод.209, №7-9, мод.706; с. 2016, №5, мод.371, №7, мод.619, №11, мод.878; с. 2017, №1-2, мод.13, №5, қ.1, мод.294)

(Қонуни ҶТ аз 03.07.2012 № 834, аз 28.12.2012 № 917, аз 28.12.2012 № 918, аз 26.07.2014 № 1104, аз 18.03.2015 № 1187, аз 8.08.2015 № 1218, аз 14.05.2016 № 1320, аз 23.07.2016 № 1341, аз 14.11.2016 № 1362, аз 24.02.2017 № 1390, аз 30.05.2017 № 1437, аз 2.01.2018 № 1480, аз 23.12.2021 № 1819, аз 18.03.2022 № 1862, аз 08.06.2022 № 1878, аз 24.12.2022 № 1935, № 1936)

Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқии таҷлили рӯзҳои идро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362).

Моддаи 1. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи рӯзҳои ид

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи рӯзҳои ид ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат мебошад (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362).

Моддаи 2. Рӯзҳои ид дар Ҷумҳурии Тоҷикистон

Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон рӯзҳои зерин ҳамчун рӯзҳои ид қайд карда мешаванд:

- Соли нав - 1 январ;

- Рӯзи кормандони мақомоти назорати давлатии молиявӣ ва мубориза бо коррупсия - 10 январ (Қонуни ҶТ аз 24.02.2017 № 1390);

- Рӯзи кормандони мақомоти гумрук - 22 январ (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362);

- Рӯзи кормандони соҳаи меҳнат ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ - 25 январ (Қонуни ҶТ аз 28.12.2012 № 917);

- Иди Сада - 30 январ (Қонуни ҶТ аз 2.01.2018 № 1480);

- Рӯзи Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон - 23 феврал;

- Рӯзи Модар - 8 март;

- Рӯзи матбуот - 11 март;

- Рӯзи кормандони мақомоти прокуратура - 14 март (Қонуни ҶТ аз 8.08.2015 № 1218, аз 14.11.2016 № 1362);

хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2018 № 1480);

- Рӯзи умумиҷаҳонии ҳимояи ҳуқуқи истеъмолкунандагон - 15 март (Қонуни ҶТ аз 08.06.2022 № 1878);

- Рӯзи фарҳанг - 20 март (Қонуни ҶТ аз 30.05.2017 № 1437)

- Рӯзи зиёиёни эҷодкор - 20 март;

- Иди байналмилалии Наврӯз - 21-24 март;

хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 03.07.2012 № 834);

- Рӯзи кормандони мақомоти иҷро - 5 апрел (Қонуни ҶТ аз 24.12.2024 № 1936);

- Рӯзи иқтисодчиён - 8 апрел;

- Рӯзи Қӯшунҳои дохилӣ - 10 апрел;

- Рӯзи байналмилалии ҳифзи ёдгориҳои таърихӣ, меъморӣ ва фарҳангӣ - 18 апрел;

- Рӯзи пойтахти Ҷумҳурии Тоҷикистон - шаҳри Душанбе - шанбеи сеюми моҳи апрел;

- Рӯзи илми тоҷик - якшанбеи сеюми моҳи апрел;

- Рӯзи кормандони мақомоти адлия - 20 апрел (Қонуни ҶТ аз 18.03.2022 № 1862);

- Рӯзи байналмилалии моликияти зеҳнӣ - 26 апрел;

- Рӯзи байналмилалии якдилии меҳнаткашон - 1 май;

- Рӯзи кормандони мақомоти андоз - 4 май;

- Рӯзи кормандони соҳаи ҳифзи сирри давлатӣ - 6 май (Қонуни ҶТ аз 24.12.2022 № 1935);

- Рӯзи радио ва кормандони соҳаҳои алоқа - 7 май;

- Рӯзи Ғалаба дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ - 9 май;

- Рӯзи Шашмақом - 12 май;

- Рӯзи байналмилалии оила - 15 май;

- Рӯзи ҷавонони Тоҷикистон - 23 май;

- Рӯзи кормандони соҳаи стандартизатсия ва метрология - 25 май (Қонуни ҶТ аз 26.07.2014 № 1104);

- Рӯзи адвокатқо - 26 май;

- Рӯзи Қӯшунҳои сарҳадӣ - 28 май;

- Рӯзи кормандони соҳаи кимиё - якшанбеи охири моҳи май (Қонуни ҶТ аз 2.01.2018 № 1480);

- Рӯзи байналмилалии ҳифзи кӯдакон - 1 июн;

- Рӯзи кормандони мақомоти назорати маводи нашъаовар - 1 июн (Қонуни ҶТ аз 08.06.2022 № 1878);

- Рӯзи байналмилалии муҳити зист ва рӯзи обуҳавошиносони Ҷумҳурии Тоҷикистон - 5 июн (Қонуни ҶТ аз 28.12.2012 № 918);

- Рӯзи кормандони соҳаи савдо, хизмати маишӣ ва хоҷагии манзилию коммуналӣ - якшанбеи якуми моҳи июн (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362);

- Рӯзи кормандони соҳаи саноати сабук - якшанбеи дуюми моҳи июн (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362);

- Рӯзи Ваҳдати миллӣ - 27 июн;

- Рӯзи байналмилалии кормандони соҳаи кооператсия - 6 июл (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362);

- Рӯзи маъюбон - 8 июл;

- Рӯзи моҳипарварон - якшанбеи дуюми моҳи июл;

- Рӯзи кормандони соҳаи металлургӣ - якшанбеи сеюми моҳи июл(Қонуни ҶТ аз 2.01.2018 № 1480);

- Рӯзи кормандони соҳаи нақлиёти автомобилӣ - 25 июл (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362);

- Рӯзи кормандони мақомоти иҷрои ҷазои ҷиноятӣ - 26 июл (Қонуни ҶТ аз 18.03.2022 № 1862);

- Рӯзи кормандони хадамоти оташнишонӣ - 30 июл (Қонуни ҶТ аз 2.01.2018 № 1480);

- Рӯзи варзишгарон - 10 август;

- Рӯзи кормандони соҳаи сохтмон - якшанбеи дуюми моҳи август (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362);

- Рӯзи кормандони хадамоти ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи гражданӣ -17 август;

- Рӯзи кормандони роҳи оҳан - 17 август;

- Рӯзи кормандони соҳаи тиб -18 август;

- Рӯзи ихтироъкорон ва навоварон - якшанбеи сеюми моҳи август;

- Рӯзи кормандони соҳаи истихроҷи ангишт - якшанбеи охири моҳи август (Қонуни ҶТ аз 2.01.2018 № 1480);

- Рӯзи амалиёти иттифоқи касаба барои сулҳ - 1 сентябр;

- Рӯзи дониш - 1 сентябр;

- Рӯзи авиатсия - 3 сентябр;

- Рӯзи Гвардияи миллӣ - 3 сентябр;

- Рӯзи китоб - 4 сентябр;

- Рӯзи кормандони саноати нафту газ - якшанбеи аввали моҳи сентябр;

- Рӯзи Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон - 9 сентябр;

- Рӯзи мелиораторон - 13 сентябр;

- Рӯзи роҳсозон - якшанбеи дуюми моҳи сентябр;

- Рӯзи кормандони ҷангал - якшанбеи сеюми моҳи сентябр;

- Рӯзи Рӯдакӣ - 22 сентябр;

- Рӯзи кормандони соҳаи мошинсозӣ - якшанбеи охири моҳи сентябр (Қонуни ҶТ аз 2.01.2018 № 1480);

- Рӯзи кормандони хизмати дипломатӣ - 29 сентябр (Қонуни ҶТ аз 23.07.2016 № 1341);

- Рӯзи Мавлоно Ҷалолиддини Балхӣ - 30 сентябр;

- Рӯзи пиронсолон - 1 октябр (Қонуни ҶТ аз 2.01.2018 № 1480);

- Рӯзи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон - 5 октябр;

- Рӯзи омӯзгорон - якшанбеи якуми моҳи октябр;

хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2018 № 1480)

- Рӯзи Фалак - 10 октябр;

- хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 18.03.2022 № 1862);

- Рӯзи соҳибкорон - 14 октябр (Қонуни ҶТ аз 18.03.2015 № 1187);

- Иди Меҳргон ва рӯзи кормандони соҳаи кишоварзӣ - 15 октябр (Қонуни ҶТ аз 2.01.2018 № 1480);

- Рӯзи кинои тоҷик - 16 октябр;

хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 2.01.2018 № 1480);

- Рӯзи иттифоқҳои касаба - 24 октябр (Қонуни ҶТ аз 23.12.2021 № 1819);

- Рӯзи кормандони мақомоти судӣ - 26 октябр (Қонуни ҶТ аз 2.01.2018 № 1480);

- Рӯзи Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон - 6 ноябр (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362);

- Рӯзи театри тоҷик - 7 ноябр;

- Рӯзи кормандони милитсия - 10 ноябр (Қонуни ҶТ аз 2.01.2018 № 1480);

- Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон - 16 ноябр (Қонуни ҶТ аз 14.05.2016 № 1320);

- Рӯзи Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон - 24 ноябр;

- Рӯзи геологҳо - 9 декабр (Қонуни ҶТ аз 03.07.2012 № 834);

- Рӯзи кормандони мақомоти молия - 7 декабр;

- Рӯзи ҳуқуқи инсон - 10 декабр;

хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 08.08.2015 № 1218);

- Рӯзи байналмилалии муҳоҷирон - 18 декабр;

- Рӯзи кормандони соҳаи энергетика - 22 декабр;

- Рӯзи кормандони мақомоти амнияти миллӣ- 28 декабр (Қонуни ҶТ аз 2.01.2018 № 1480);

- Иди Рамазон - ҳар сол дар рӯзе, ки аз тарафи мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба корҳои дин муқаррар карда мешавад (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362);

- Иди Қурбон - ҳар сол дар рӯзе, ки аз тарафи мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба корҳои дин муқаррар карда мешавад (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362).

Моддаи 3. Рӯзҳои иди ғайрикорӣ

Рӯзҳои зерини ид рӯзҳои ғайрикорӣ дониста мешаванд:

- 1 январ - Соли нав;

- 8 март - Рӯзи Модар;

- 21-24 март - Иди байналмилалии Наврӯз;

- хориҷ карда шуд (Қонуни ҶТ аз 24.02.2017 № 1390);

- 9 май - Рӯзи Ғалаба дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ;

- 27 июн - Рӯзи Ваҳдати миллӣ;

- 9 сентябр - Рӯзи Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- 6 ноябр - Рӯзи Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362);

- Рӯзи иди Рамазон - ҳар сол дар рӯзе, ки аз тарафи мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба корҳои дин муқаррар карда мешавад (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362);

- Рӯзи иди Қурбон - ҳар сол дар рӯзе, ки аз тарафи мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба корҳои дин муқаррар карда мешавад (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362).

Моддаи 4. Афрохтани Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар рӯзҳои ид

Дар рӯзҳои ид Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон афрохта мешавад.

Моддаи 5. Чорабиниҳои ҷамъиятию сиёсӣ дар рӯзҳои ид

1. Ба муносибати рӯзҳои ид бо ташаббуси мақомоти давлатӣ, ташкилотҳо ва коллективҳои меҳнатӣ чорабиниҳои ҷамъиятию сиёсӣ ташкил ва гузаронида мешаванд.

2. Парадҳои ҳарбӣ, салютҳои артиллерӣ ва мушакпарронӣ дар рӯзҳои ид бо тартиби муқарраргардида гузаронида мешаванд.

Моддаи 5(1). Ҷавобгарӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур

(Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362)

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур бо тартаби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд (Қонуни ҶТ аз 14.11.2016 № 1362).

Моддаи 6. Дар бораи аз эътибор соқит донистани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи рӯзҳои ид"

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 3 ноябри соли 1995 "Дар бораи рӯзҳои ид" (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 1995, №21, мод.237; с. 1998, №10, мод.125; №23-24, мод.338; с. 1999, №5, мод.76; №12, мод.308; с. 2002, №4, қ.1, мод.191; мод.194; мод.197; с. 2003, №4, мод. 132; №8, мод.449; №12, мод.678; с. 2004, №5, мод.350; №12, қ. 1, мод.697; с. 2005, №3, мод.131; №12, мод.658; с. 2008, №1, қ.2, мод.9; №3, мод. 188; №12, қ.1, мод.988; с. 2009, №5, мод.319; №7-8, мод.493; №11, мод.698; мод.699; с. 2010, №7, мод.544; мод.548) аз эътибор соқит дониста шавад.

Моддаи 7. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

Президенти

Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон

ш. Душанбе

2 августи соли 2011 № 753

ҚАРОРИ МАҶЛИСИ НАМОЯНДАГОНИ МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Оид ба қабул намудани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи рӯзҳои ид"

Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор мекунад:

1. Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи рӯзҳои ид" қабул карда шавад.

2. Қарори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон "Оиди мавриди амал қарор додани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи рӯзҳои ид" аз 3 ноябри соли 1995, №99 (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 1995, №21, мод. 238) аз эътибор соқит дониста шавад.

Раиси

Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии

Ҷумҳурии Тоҷикистон Ш. Зуҳуров

ш.Душанбе, 22 июни соли 2011, № 481

ҚАРОРИ МАҶЛИСИ МИЛЛИИ МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Оид ба Қонуни Ҷумҳурии Тоыикистон "Дар бораи рӯзҳои ид"

Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистонро "Дар бораи рӯзҳои ид" баррасӣ намуда, қарор мекунад:

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи рӯзҳои ид" ҷонибдорӣ карда шавад.

Раиси

Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии

Ҷумҳурии Тоҷикистон М. Убайдуллоев

ш. Душанбе, 21 июли соли 2011 № 201

 

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ СУҒУРТАИ ҲАТМИИ НАФАҚАВИИ КАСБӢ

Ношири мавод: Тоирзода Малика Тоир Санаи интишор: Сшб, 11/02/2020 - 10:24
Тоҷикӣ
Замима: 
Таснифгар: 
ҚОНУН
Рақам: 
790
Мақомот: 
Маҷлиси Олии ҶТ
Ҳолат: 
Амалкунанда
Сана: 
26.12.2011
ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
ДАР БОРАИ СУҒУРТАИ ҲАТМИИ НАФАҚАВИИ КАСБӢ
(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон соли 2011,№12,мод.854; соли 2021, №12, қ.2, мод.715)
 
Бо Қарори Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз12-уми октябри  соли 2011, №544 (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2011, №9-10, моддаи700 ) қабул гардидааст.
 
Бо Қарори Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 15-уми декабри  соли 2011, №243  (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2011, №12  моддаи884  ) ҷонибдорӣ гардидааст.
 
Қонуни мазкур ба таъмини асосҳои ҳуқуқӣ, иқтисодӣ ва ташкилии суғуртаи ҳатмии нафақавии касбии кормандоне равона шудааст, ки шароити меҳнаташон махсус мебошад ва бо намудҳои алоҳидаи фаъолияти касбӣ машғуланд.
 
БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
  Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ
Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода  мешаванд:
- суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ - низоми аз ҷониби давлат муқарраргардидаи муносибатҳоеро дар бар мегирад, ки аз ҷамъоварии маблағи аз ҳисоби саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ пардохтаи корфармо ба кормандони шароити меҳнаташон махсус ва бо намудҳои алоҳидаи фаъолияти касбӣ (минбаъд - корҳои шароиташон махсус) машғул ва аз истифодабарии ин маблағҳо барои пардохти нафақа бо сабаби шароити махсуси меҳнат иборат мебошад;
- муассисаи суғурта - мақомоти ваколатдори давлатие, ки тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолиятро оид ба суғуртаи ҳатмии нафақавӣ амалӣ менамояд;
- суғуртакунанда – корфармо аз ҷумлаи шахсони ҳуқуқӣ (аз ҷумла шахсони ҳуқуқӣ бо сармоягузории хориҷие, ки дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолият менамоянд), намояндагию филиалҳои онҳо ва соҳибкорони инфиродӣ, ки тибқи шартномаҳои меҳнатӣ корҳои шароиташон махсусро пешниҳод намуда, саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбиро пардохт менамояд;
-  шахси суғурташуда - шахси воқеие, ки ба ў барои иҷрои корҳои шароиташон махсус саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ пардохт карда мешавад;
- саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ - пардохтҳои ҳатмии суғуртакунанда барои ҷамъоварии маблағҳо ҷиҳати таъминоти нафақавии касбӣ;
- собиқаи касбӣ - давомнокии кори шароиташон махсуси шахси суғурташудае, ки дар давоми он ба ў саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ пардохт гардидааст;
- собиқаи махсус – давомнокии кори шароиташ махсус, ки барои нафақаи меҳнатии имтиёзнок аз рўи синну сол вобаста ба шароити махсуси меҳнат ё ба нафақаи меҳнатӣ барои хизмати дарозмуддат мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон  ҳуқуқ медиҳад;
- давраи пеш аз мўҳлати нафақавии шахси суғурташуда - давраи аз моҳи баъди моҳе, ки шахси суғурташуда барои таъини нафақаи касбии пеш аз мўҳлат муроҷиат кардааст, то моҳи расидан ба синни муқарраргардидаи нафақавӣ; (ҚҶТ аз 23.12.2021с. №1841)
- андўхтҳои нафақавии касбӣ – маблағе, ки барои нафақаи касбии шахси суғурташуда аз ҳисоби саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ва даромадҳо аз ҳисоби сармоягузории он ҷамъгардида пардохта мешавад;
- нафақаи касбӣ – маблағи ҳармоҳае, ки аз ҳисоби андўхтҳои нафақавии касбӣ дар шакли нафақаи касбии пеш аз мўҳлат ё нафақаи касбии иловагӣ пардохт карда мешавад;
- нафақаи касбии пеш аз мўҳлат - нафақаи касбие, ки ба шахси суғурташуда дар давраи пеш аз расидан ба синни муқарраргардидаи нафақавӣ пардохт мешавад;
- нафақаи касбии иловагӣ - нафақаи касбие, ки ба шахси суғурташуда  баъди расидан ба синни муқарраргардидаи нафақавӣ пардохт мешавад; (ҚҶТ аз 23.12.2021с. №1841)
- қисми касбии суратҳисоби инфиродии шахси суғурташуда - шакли баҳисобгирии махсус, ки дар он маблағи саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ, натиҷаҳои сармоягузорӣ, пардохтҳо ба шахси суғурташуда, давомнокии собиқаи касбӣ ва дигар маълумоти зарурӣ, ки ҷихати амалӣ намудани ҳуқуқҳо барои пардохт аз ҳисоби маблағи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ мутобиқи Қонуни мазкур инъикос мегардад.
Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи суғуртаи
ҳатмии нафақавии касбӣ
Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ба Конститутсияи  Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, иборат мебошад.
Моддаи 3. Принсипҳои асосии ташкил ва амали суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ
Суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ аз рўи принсипҳои зерин ташкил меёбад ва амал мекунад:
- масъулияти корфармоён оид ба эҳтимолияти паст гардидани қобилияти кории корманд дар натиҷаи ба корҳои шароиташон махсус машғул будан то расидан ба синни муқарраргардидаи нафақавӣ;
- пешниҳод намудани нафақаи касбӣ то расидан ба синни муқарраргардидаи нафақавӣ ё дар намуди пардохти иловагӣ ба нафақа баъди расидан ба синни муқарраргардидаи нафақавӣ бо мақсади ҷуброни музди меҳнате, ки дар натиҷаи қатъ гардидани корҳои шароиташон махсус аз он маҳрум шудааст;
- интихоби ҷуброни корҳои шароиташон махсус аз ҷониби шахси суғурташуда;
- бо роҳи андўхт ҷамъоварӣ кардани маблағи пардохти нафақаҳои касбӣ;
- ҳамарзишии андозаи нафақаи касбӣ ба ҳаҷми андўхтҳои нафақавӣ;
- шарикии иҷтимоӣ ҳангоми амалӣ гардонидани суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ;
- назорати давлатӣ ба амалигардонии суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ.
(ҚҶТ аз 23.12.2021с. №1841)
 
БОБИ 2. СУБЪЕКТҲОИ  СУҒУРТАИ ҲАТМИИ НАФАҚАВИИ КАСБӢ
Моддаи 4. Субъектҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ
Субъектҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ инҳоянд:
- суғуртакунанда (корфармо);
- муассисаи суғурта;
- шахси суғурташуда.
Моддаи 5. Кормандоне, ки бояд мавриди суғуртаи ҳатмии нафақавии
касбӣ қарор гиранд
1. Бо назардошти шартҳои пешбининамудаи Қонуни мазкур шахсони зерин бояд мавриди суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ қарор гиранд:
- кормандоне, ки рўзи пурраи корӣ ба корҳои зеризаминӣ ва корҳои шароиташон махсусан зарарноку махсусан вазнин машғуланд;
- кормандоне, ки рўзи пурра дар шароити зарарноку вазнин кор мекунанд;
- кормандоне, ки рўзи пурра бевосита дар конҳои зеризаминӣ ва кушода (аз ҷумла ҳайати шахсии қисмҳои наҷотдиҳии кормандони конҳо) ангишт, сланетс ва маъданҳои дигар истихроҷ мекунанд, дар сохтмони шахтаю конҳо машғули кор мебошанд, инчунин кормандони касбҳои пешбари ин корҳо: поккорони конҳо, нақбканҳо, маъданканҳо, мошинкорони мошинҳои ҳамлу нақли маъдан;
- занҳои тракторчӣ, тракторчӣ - мошинкори истеҳсолоти кишоварзӣ, дигар соҳаҳои иқтисодиёт, мошинкори мошинҳои бинокорӣ, роҳсозӣ ва боркунандаю борфуроранда;
- занҳое, ки дар истеҳсолоти бофандагии меҳнаташ пуршиддат ва вазнин кор мекунанд;
- мардҳои тракторчӣ, мошинкори истеҳсолоти кишоварзӣ, ки маҳсулоти кишоварзӣ истеҳсол мекунанд;
- занҳои говҷўш (операторони мошинҳои говҷўшии фермаҳои механиконидашуда);
- коргарони бригадаҳои локомотивҳо ва гурўҳҳои алоҳидаи кормандоне, ки ба ташкили корҳои бору мусофиркашонӣ бевосита машғул буда, бехатарии ҳаракатро дар нақлиёти роҳи оҳан таъмин мекунанд;
- ронандагони автомобилҳои боркаши шахтаҳо, конҳои маъдан, конҳои кўшода, ки ангишт, сланетс, маъдан ва сангу хок мекашанд;
- кормандони экспедитсияҳо, гурўҳҳо, дастаҳо, бригадаю участкаҳои корҳои саҳроии иктишофи  гидрологӣ, ҷангалдорӣ ва корҳои таҳқиқотӣ;
- ронандагони воситаҳои нақлиёти мусофиркашонии шаҳрӣ;
- кормандоне, ки парвози ҳавопаймоҳои гражданиро бевосита идора менамоянд;
- инженеру техникҳои хизматрасонии бевоситаи ҳавопаймоҳои гражданӣ;
- ҳайати ҳавонавардон ва озмоишгарони ҳавопаймоҳои гражданӣ;
- ходимони ҳавопаймоҳо;
- занҳое, ки тамоми мавсим пахтаю тамоку парваришу ҷамъоварӣ мекунанд;
- мардҳое, ки тамоми мавсим пахта парвариш ва ҷамъоварӣ мекунанд;
- гурўҳҳои алоҳидаи кормандони соҳаи маориф;
- гурўҳҳои алоҳидаи кормандони соҳаи тандурустӣ;
- гурўҳҳои алоҳидаи ҳунарпешаҳои театр ва муассисаю коллективҳои дигари театру тамошогоҳҳо;
- варзишгарони касбӣ.
2. Рўйхат ва номгўйи корҳои шароиташон махсусан зарарнок ва махсусан вазнинро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ мекунад.
Моддаи 6. Ташкили шароит барои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ
1. Бо мақсади таъмини суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ суғуртакунанда бояд бо муассисаи суғурта шартнома бандад. Пас аз бастани шартнома барои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ он наметавонад яктарафа то лаҳзаи иҷрои ҳамаи уҳдадориҳое, ки аз шартҳои шартномаи мазкур бармеоянд, бекор карда шавад.
 2. Талабот оид ба шартҳо, уҳдадориҳо ва муҳлати шартномаи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ дар шартномаи коллективӣ байни корфармо ва кормандон муайян карда мешаванд.
3. Суғуртакунандагоне, ки шароити махсуси корӣ доранд, бо назардошти имконоти молиявӣ ҳуқуқ доранд дар асоси шартномаи коллективӣ аз ҳисоби маблағҳои худ ба кормандони собиқ иловапулӣ ба ҳаҷми нафақаи суғуртавии муқарраршуда таъин ва пардохт намоянд. (ҚҶТ аз 23.12.2021с. №1841)
4. Барои шахсоне, ки дар муассисаи суғурта суғурта шудаанд ва дар конҳои зеризаминӣ, дар шароити махсусан зарарноку вазнин кор кардаанд, нафақаи касбӣ муқаррар мегардад ва ҳармоҳа аз рўзи муқаррар намудан то ба итмом расидани давраи нафақавии пеш аз мўҳлат пардохт карда мешавад.
 
БОБИ 3. ТАРИФ, ЗАМИНАИ САҲМБАНДӢ ВА ПАРДОХТҲО АЗ ҲИСОБИ МАБЛАҒИ СУҒУРТАИ ҲАТМИИ НАФАҚАВИИ КАСБӢ
Моддаи 7. Ташаккул ва хароҷоти маблағи суғуртаи
ҳатмии нафақавии касбӣ
1. Маблағи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ аз ҳисоби саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ва даромади нигоҳдории онҳо ҷамъоварӣ мешавад.
2. Мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷамъоварӣ, баҳисобгирӣ ва нигоҳдории маблағҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбиро таъмин менамояд. (ҚҶТ аз 23.12.2021с. №1841)
3. Нигоҳдорӣ ва бозпасгардонии маблағи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбиро муассисаи суғурта кафолат медиҳад.
4. Маблағи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ наметавонад ба дигар мақсадҳои пешбининакардаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ харҷ карда шавад, инчунин маблағи мазкур наметавонад барои ситонидани қарзи муассисаи суғурта, бонки ваколатдор, суғуртакунандагон ва шахсони суғурташуда харҷ карда шавад.
Моддаи 8. Саҳмҳо барои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ
1. Саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ба кормандоне пардохт мегардад, ки ба корҳои мансуб ба номгўйи корҳои шароиташон махсус машғул мебошанд.
2. Объекти ҳисоби саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ҳама гуна пардохтҳои пулие мебошанд, ки ба корманд бо сабаби машғул будан ба корҳои мансуб ба номгўйи корҳои шароиташон махсус ҳисоб шудаанд.
3. Саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ба муассисаи суғурта ҳармоҳа пардохт карда мешавад.
4. Дар ҳолате, ки маблағи воқеан пардохтгардидаи саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ барои давраи ҳисоботӣ аз ҳаҷми саҳмҳои ҳисобидашуда кам бошад ва дар муҳлати 15 рўз пас аз моҳи ҳисоботӣ суғуртакунанда маблағи камомадро пардохт накунад, муассисаи суғурта:
- суғуртакунандаро дар хусуси аз ҷониби ў иҷро кардани уҳдадориҳои шартномаи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ба таври хаттӣ огоҳ менамояд;
- ҷиҳати ситонидани маблағҳои пардохтнагардида дар доираи ваколатҳое, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ намудааст, чораҳо меандешад.
5. Саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ барои кормандоне, ки ба синни муқарраргардидаи нафақавӣ расидаанд, пардохт карда намешавад.
(ҚҶТ аз 23.12.2021с. №1841)
Моддаи 9. Пардохткунандаҳои саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ
Пардохткунандаҳои саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ корфармоёне мебошанд, ки ҷойҳои кории шароиташон махсус доранд ва саҳмҳои суғуртавиро барои кормандоне, ки дар ин ҷойҳо кор мекунанд, пардохт менамоянд.
Моддаи 10. Заминаи саҳмбандии суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ
Заминаи саҳмбандии суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ҳамчун маблағи пардохти бо моддаи 8 Қонуни мазкур пешбининамудае, ки пардохткунандаи саҳмҳо дар давраи ҳисоботӣ барои кормандон ҳисоб намудааст, муайян карда мешавад.
Моддаи 11. Маблағҳое, ки барои суғуртаи ҳатмии нафақавии
касбӣ саҳмбандӣ намешаванд
Маблағҳои зерини суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ саҳмбандӣ намешаванд:
1) кўмакпулиҳои давлатие, ки дар асоси қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пардохт мешаванд;
2) ҳама намудҳои ҷубронпулии бо қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқарраргардидаи вобаста ба:
- товони зарари маъюбӣ дар натиҷаи ҳодисаи нохуш дар истеҳсолот ё бемории касбӣ;
- ҷуброни маблағи пардохтшуда барои манзили зист, хизматрасонии коммуналӣ ва сўзишворӣ;
- пардохти маблағи арзиши таъминоти озуқа ва молҳо;
- ҷубронпулии аз кор озод намудан ё рухсатии меҳнатии истифоданашуда;
- пардохти маблағи арзиши либоси махсус ва пойафзоли корӣ;
- маблағи ёрии моддӣ ва дигар пардохтҳои яквақтаина;
- хароҷоти сафари хизматӣ;
- хароҷоти дигаре, ки ба иҷрои вазифаи асосии корманд вобаста намебошад.
Моддаи 12. Тарифҳои саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ
1. Корфармоёне, ки барои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ шартнома мебанданд, ба муассисаи суғурта саҳмҳои суғуртавиро барои шахсони дар сархатҳои якум, дуюм ва сеюми қисми 1 моддаи 5 Қонуни мазкур номбаршуда ба андозаи 5 фоиз аз фонди музди меҳнати воҳиди сохтории дорои ҷойҳои шароити вазнин ва зарарнок, барои кормандони дигари дар қисми 1 моддаи 5 ҳамин Қонун – 2,5 фоиз аз фонди музди меҳнат пардохт менамоянд. (ҚҶТ аз 23.12.2021с. №1841)
2. Маблағи ҳисобгардидаи саҳми суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ барои ҳар як корманди дар қисми 1 моддаи 5 Қонуни мазкур нишондодашуда наметавонад аз 1 фоизи андозаи бист нишондиҳанда барои ҳисобҳо кам бошад.
    Моддаи 13. Давраи ҳисоббаробаркунӣ
Давраи ҳисоббаробаркунии саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ моҳи сипаришуда мебошад. Саҳмҳо дар як вақт бо пардохти музди меҳнат ва андози иҷтимоӣ ҳисоб ва пардохт карда мешаванд. (ҚҶТ аз 23.12.2021с. №1841)
Моддаи 14. Тартиби ҳисоби саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ва мўҳлати пардохти онҳо
1. Саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ҳар моҳ то санаи 10-уми моҳи навбатии пас аз анҷоми давраи ҳисоббаробаркунӣ аз рўи заминаи саҳмбандии суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ва тарифҳои дар моддаи 12 Қонуни мазкур пешбинишуда пардохт карда мешаванд.
2. Пардохткунандагони саҳмҳо ба муассисаи суғурта на дертар аз санаи 15-уми моҳи баъди давраи ҳисоббаробаркунии сипаришуда ҳисобот оид ба пардохти саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбиро пешниҳод менамоянд. (ҚҶТ аз 23.12.2021с. №1841)
Моддаи 15. Назорат аз рўи саҳмбандӣ ва пардохти саҳмҳои суғуртаи
ҳатмии нафақавии касбӣ
Назорати саҳмбандӣ ва пардохти саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ба зиммаи мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба суғуртаи ҳатмии нафақавӣ буда, онро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.
Моддаи 16. Пардохтҳо аз ҳисоби маблағи суғуртаи ҳатмии
нафақавии касбӣ
1. Нафақаи шахсоне, ки корхонаҳои шароити корашон махсус ва корфармо, ки мувофиқи Қонуни мазкур ба муассисаи суғурта саҳмҳоро барояшон пардохт намудааст, аз ҳисоби маблағи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ пардохта мешавад.
2. Агар шахси суғурташуда барои таъини пардохтҳо аз ҳисоби маблағи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ муроҷиат накунад ё маблағи нафақавии андўхта дар мўҳлати бо моддаи 20 Қонуни мазкур муқарраршуда ба шахсони дар моддаи 17 Қонуни мазкур зикргардида дода нашавад, маблағи дар қисми касбии суратҳисоби инфиродӣ ба ҳисоб гирифташуда ба захираи буҷети муассисаи суғурта гузаронидашуда, суратҳисоб бо тартиби муқарраргардида пўшида мешавад.
3. Шаҳрвандони хориҷӣ ва шахсони бешаҳрванд, ки дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат мекунанд, ба гирифтани пардохтпулиҳо аз ҳисоби маблағи суғуртаи нафақавии касбӣ дар асосҳои умумии барои шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон муқарраргардида ҳуқуқ доранд, ба шарте, ки
санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон тартиби дигареро пешбинӣ накарда бошанд.
Моддаи 17. Додани маблағи андўхтҳои нафақавӣ мавриди фавти
шахси суғурташуда
1. Мавриди шахси суғурташуда маблағи андўхти нафақавии дар қисми касбии суратҳисоби инфиродии ў ба ҳисоб гирифташуда дар мўҳлати муқаррарнамудаи моддаи 23 Қонуни мазкур ба ворисони ў дода мешавад.
2. Дар сурати набудани ворисон маблағи андўхти нафақавии дар қисми касбии суратҳисоби инфиродӣ ба ҳисоб гирифташуда тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дода мешавад.
Моддаи 18. Ҷуброни хароҷоти фаъолияти муассисаи суғурта
1. Хароҷоти фаъолияти муассисаи суғурта аз ҳисоби даромади сармоягузории маблағи нафақавӣ ҷуброн карда мешавад.
2. Ҳадди ниҳоии андозаи хароҷоти зикршударо Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар менамояд, вале он наметавонад аз 15 фоизи даромади сармоягузории маблағи андўхти нафақавӣ зиёд бошад.
Моддаи 19. Истифодаи маблағи андўхти нафақавӣ
Маблағи андўхти нафақавӣ танҳо барои мақсадҳои пешбининамудаи моддаҳои 16 - 18 ва 26 Қонуни мазкур харҷ карда мешавад.
 
БОБИ  4. ҲУҚУҚ ВА ЎҲДАДОРИҲОИ СУБЪЕКТҲОИ СУҒУРТАИ ҲАТМИИ НАФАҚАВИИ КАСБӢ
Моддаи 20. Ҳуқуқ ва ўҳдадориҳои шахси суғурташуда
1. Шахси суғурташуда ҳуқуқ дорад:
- аз суғуртакунанда дар бораи саҳмҳои пардохтшуда барои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ва дигар маълумоти ба муассисаи суғурта пешниҳодшударо талаб намояд;
- дар бораи дастрасии маълумот оид ба вазъи ҷории қисми касбии суратҳисоби инфиродиаш ба муассисаи суғурта муроҷиат намояд;
- барои таъини нафақа аз ҳисоби маблағи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ дар шакли нафақаи касбӣ дар давоми на дертар аз панҷ сол баъди расидан ба синни муқарраргардидаи нафақавӣ муроҷиат намояд; (ҚҶТ аз 23.12.2021с. №1841)
- дар сурати риоя нагардидани ҳуқуқ ва манфиатҳои қонунии худ бо шикоят аз рўи фаъолияти суғуртакунанда ба муассисаи суғурта муроҷиат намояд. Дар сурати ба чораҳои андешидаи ин мақомот розӣ набудани шахси суғурташуда ў метавонад ба суд муроҷиат намояд.
2. Шахси суғурташудае, ки ба ў нафақаи касбӣ таъин карда шудааст, ўҳдадор аст дар бораи ҳолатҳое, ки ба пардохти маблағи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ таъсир мерасонанд, дар мўҳлати на дертар аз як моҳи пас аз воқеъ шудани ҷунин ҳолат ба муассисаи суғурта хабар диҳад.
Моддаи 21. Ҳуқуқ ва  ўҳдадориҳои суғуртакунанда
1. Суғуртакунанда ҳуқуқ дорад аз муассисаи суғурта дар бораи саҳмҳои воридшудаи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ва собиқаи касбии шахси суғурташуда маълумот талаб намояд.
2. Суғуртакунанда ўҳдадор аст:
- бо тартиби муқаррарнамудаи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ шароити меҳнатро дар ҷойҳои корӣ арзёбӣ намояд;
- бо тартиби муқарраршуда номгўйи ҷойҳои кории шароиташ махсусро тасдиқ намояд;
- саҳмпулиҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбиро сари вақт ва тибқи муқаррароти Қонуни мазкур пардохт намояд;
- дар бораи шахсони суғурташуда ба муассисаи суғурта барои баҳисобгирии қисми касбии суратҳисоби инфиродӣ маълумоти зарурӣ пешниҳод намояд;
- ба шахси суғурташуда дар бораи саҳмпулиҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбии ҳисобкарда ва пардохтшуда, инчунин дар бораи собиқаи касбӣ маълумот пешниҳод намояд;
- дар сурати пеш омадани ҳолатҳое, ки ба ҳуқуқи шахси суғурташуда барои гирифтани нафақаи касбии пеш аз мўҳлат (пардохти он) таъсир мерасонанд, дар мўҳлати на дертар аз як моҳи пас аз вуқўъ омадани ҷунин ҳолатҳо ба муассисаи суғурта хабар диҳад.
Моддаи 22. Вазифаҳои муассисаи суғурта
Муассисаи суғурта вазифадор аст:
- ҷамъоварӣ ва баҳисобгирии саҳмҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбиро таъмин намояд;
- индексатсияи маблағҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбии шахсони суғурташударо, ки дар қисми касбии суратҳисоби инфиродӣ ба ҳисоб гирифта шудаанд, бо назардошти даромадҳо аз ҷобаҷогузории онҳо таъмин намояд;
- ба шахсони суғурташуда дар бораи вазъи кунунии қисми касбии суратҳисоби инфиродии онҳо ва ба суғуртакунанда оид ба саҳмпулиҳои воридшудаи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ, инчунин собиқаи касбии шахсони суғурташуда маълумот пешниҳод намояд;
- тартиб ва шартҳои ташаккулёбӣ,  нигоҳдорӣ, ҷобаҷогузорӣ ва сармоякунонии маблағҳоеро, ки аз ҷониби суғуртакунандагон барои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ пардохт гардидаанд, муайян намояд;
- устувории молиявӣ ва тавозуни низоми суғуртаи ҳатмии нафақавии касбиро таъмин намояд;
- назорати риояи қонунгузории низоми суғуртаи ҳатмии нафақавии касбиро дар корхона, муассиса ва ташкилотҳои дигар таъмин намуда, барои риоя нагардидани талаботи қонунгузорӣ, шарт ва муҳлатҳои шартномаҳои байни муассисаи суғурта ва суғуртакунандагон басташуда дар доираи ваколатҳои худ чораҳои зарурӣ андешад;
- ҷойгиркунонии даромадноки маблағҳои суғуртаи ҳатмии нафақавии касбиро дар коғазҳои қиматнок ва депозитҳои бонкӣ  таъмин намояд; (ҚҶТ аз 23.12.2021с. №1841)
- маблағи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбиро танҳо барои мақсадҳои пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ истифода барад;
- маблағи нафақаҳои касбиро ҳисоб, таъин ва пардохт намояд;
- дигар талаботҳои пешбининамудаи Қонуни мазкур ва санадҳои меъёрии ҳуқуқии дар асоси он қабулгардидаро риоя намояд.
Моддаи 23. Қисми касбии суратҳисоби инфиродии шахси суғурташуда
1. Бо мақсади таъмини баҳисобгирии пурраву саривақтӣ ва иҷрои ўҳдадориҳои шахсони суғурташуда пешбурди қисми касбии таркиби суратҳисоби инфиродӣ аз ҷониби муассисаи суғурта амалӣ карда мешавад.
2. Тартиби пешбурди  суратҳисоби инфиродӣ дар бораи баҳисобгирии инфиродӣ дар низоми суғуртаи давлатии нафақавӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон танзим карда мешавад.
3. Даромади сармоягузорӣ дар суратҳисоби инфиродӣ на камтар аз як маротиба дар як сол ва на дертар аз 30 марти соли ояндаи пас аз соли ҳисоботӣ инъикос карда мешавад, ба шарте, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон тартиби дигареро пешбинӣ накарда бошад.
4. Дар сурати қатъ кардани шартномаи меҳнатӣ, инчунин дар сурати мавҷудияти дигар асосҳои қонунӣ барои қатъ ё манъ кардани вазифаҳои корфармо оид ба пардохти саҳмпулии суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ, суратҳисоби инфиродии шахси суғурташуда то иҷрои ўҳдадориҳои ба зимма гузоштаи шахси суғурташуда ё гузаштани мўҳлати пешбининамудаи муроҷиат тибқи Қонуни мазкур кушода нигоҳ дошта мешавад.
5. Дар сурати аз ҷониби ворисони (вориси) шахси суғурташудаи фавтида пешниҳод намудани васиятнома ё шаҳодатномаи ҳуқуқи меросгирӣ муассисаи суғурта вазифадор аст, ки дар давоми 10 рўз маблағи нафақавии дар қисми касбии суратҳисоби инфиродии шахси суғурташуда андўхтаро ба суратҳисобҳои бонкии ворисон (ворис) гузаронад ва суратҳисоби ўро бандад.
Моддаи 24. Ҳисоб намудани даромади нигоҳдории маблағи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ
1. Даромади нигоҳдории маблағи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ ҳар сол аз ҷониби муассисаи суғурта ҳисоб карда мешавад.
2. Маблағи андўхтҳои нафақавие, ки аз ҷониби шахсони суғурташуда ё шахсони ваколатдори онҳо талаб карда нашудаанд, ба қисми даромади нигоҳдории маблағи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбии муассисаи суғурта ворид карда мешавад.
Моддаи 25. Ҳифзи маълумоти фардии шахсони суғурташуда
1. Маълумоти фардии шахсони суғурташуда, ки ташкилотҳои корфармо ва муассисаи суғурта медиҳанд, инчунин дигар маълумоти дар қисми касбии суратҳисоби инфиродӣ мавҷуда иттилооти пинҳонӣ ба ҳисоб мераванд. Мазмун ва ҳаҷми маълумоти фардии додашаванда, нигоҳдошташаванда ва коркардшаванда набояд аз доираи талаботи Қонуни мазкур ва қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи баҳисобгирии инфиродии низоми суғуртаи нафақавӣ берун барояд. Маълумоти фардӣ ба иттилои шахси сеюм, ба истиснои ҳолатҳои пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, расонида намешавад.
2. Ба маълумоти фардии ташкилоти корфармо ва муассисаи суғурта танҳо шахсони махсуси ваколатдор дастрасӣ доранд. Дар ин маврид шахсони мазкур танҳо ба маълумоте дастрасӣ доранд, ки барои иҷрои вазифаҳои мушаххаси онҳо зарур аст.
3. Роҳбарон, шахсони мансабдор ва кормандони ташкилотҳои корфармо ва муассисаи суғурта, ки мутобиқи Қонуни мазкур дар  ҷамъоварӣ, нигоҳдорӣ, ирсол ва истифодаи маълумоти дорои хусусияти махфӣ, ки ба ҷараёни ташаккул ва сармоягузории андўхтҳои нафақавӣ, инчунин маълумоти қисми касбии суратҳисоби инфиродии шахси суғурташуда иштирок менамоянд, вазифадоранд иҷрои қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар бораи иттилооти дастрасиаш маҳдуд таъмин намоянд.
БОБИ 5. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ
           Моддаи 26. Таъин ва пардохти нафақаҳои меҳнатӣ ба шахсони суғурташудае, ки то ҷорӣ намудани суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ дар корхонаҳои шароити меҳнаташон махсус кор кардаанд
1. Ба шахсони суғурташудае, ки то ҷорӣ намудани пардохти нафақа аз ҳисоби маблағи суғуртаи ҳатмии нафақавии касбӣ тибқи муқаррароти моддаи 16 Қонуни мазкур дар корхонаҳои шароити меҳнаташон махсус кор кардаанд ва ба нафақаи касбии пеш аз мўҳлат ҳуқуқ надоранд, нафақаи меҳнатии имтиёзнок аз рўи синну сол барои иҷрои корҳои шароиташон махсус ё нафақаи меҳнатӣ барои хизмати дарозмуддат тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон таъин ва пардохт карда мешавад.
2. Мавриди муайян намудани ҳуқуқи шахси суғурташуда ба чунин намуди нафақаи меҳнатӣ ба сифати илова ба собиқаи махсусе, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ менамояд, собиқаи касбии дахлдори мувофиқ ба инобат гирифта мешавад. Дар ин маврид нафақаи меҳнатӣ бо розигии шахси суғурташуда барои гузаронидани маблағи нафақавии андўхтаи қисми касбии суратҳисоби инфиродии ў бо мақсади ҷуброни хароҷоти вобаста ба маблағгузории нафақаи меҳнатӣ дар давраи то расидан ба синни муқарраргардидаи нафақавӣ таъин ва пардохт карда мешавад.
3. Тартиби гузаронидани маблағи андўхтҳои нафақавиро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд. (ҚҶТ аз 23.12.2021с. №1841)
Моддаи 27. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани талаботи Қонуни мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
Моддаи 28. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур
1. Қонуни мазкур ба истиснои моддаҳои 16, 17 ва қисми 2 моддаи 26 аз 1 январи соли 2013 мавриди амал қарор дода шавад.
2. Моддаҳои 16, 17 ва қисми 2 моддаи 26  Қонуни мазкур аз 1 январи соли 2017 мавриди амал  қарор  дода шаванд.  
 
        Президенти
   Ҷумҳурии Тоҷикистон                                                   Эмомалӣ Раҳмон
Ш. Душанбе 26 декабри соли 2011, №790

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ МИНТАҚАҲОИ ОЗОДИ ИҚТИСОДӢ

Ношири мавод: Тоирзода Малика Тоир Санаи интишор: Сшб, 11/02/2020 - 10:27
Тоҷикӣ
Замима: 
Таснифгар: 
ҚОНУН
Рақам: 
700
Мақомот: 
Маҷлиси Олии ҶТ
Ҳолат: 
Амалкунанда
Сана: 
25.03.2011

ҚОНУНИ

ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

ДАР БОРАИ МИНТАҚАҲОИ ОЗОДИ ИҚТИСОДӢ

 

(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон соли 2011, №3, мод. 167.

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 02.01.2019 с., № 1581)

 

Қонуни мазкур асосҳои ташкилию ҳуқуқӣ, иқтисодии таъсис, идоракунӣ, фаъолият ва барҳамдиҳии минтақаҳои озоди иқтисодиро дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян намуда, тартиби татбиқи низоми махсуси ҳуқуқии фаъолияти соҳибкорӣ ва сармоягузориро дар минтақаҳои озоди иқтисодӣ ба танзим медарорад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

 

БОБИ 1.

МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

 

Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ

 

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

- минтақаи озоди иқтисодӣ – қитъаи алоҳидаи (маҳдуди) ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҳудуди аниқ муқарраркардашуда, ки дар он барои фаъолияти соҳибкорӣ ва сармоягузорӣ шароити имтиёзноки иқтисодӣ ва низоми махсуси ҳуқуқӣ муҳайё карда шудааст; (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

- низоми махсуси ҳуқуқии минтақаи озоди иқтисодӣ – маҷмӯи меъёрҳои ҳуқуқие, ки тартиби фаъолият кардан, шартҳои махсуси андозбандӣ ва муомилоти асъорӣ, гумрукӣ, муносибатҳои меҳнатӣ ва ғайраро дар ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ муқаррар менамоянд;

- инфрасохтори минтақаи озоди иқтисодӣ – маҷмӯи ҷузъҳо, ки барои таъмини шароити фаъолияти истеҳсолӣ ва хоҷагидорӣ дар ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ муқаррар гардида, аз девори муҳофизатӣ, бино ва иншоот, объектҳои муҳандисӣ ва техникии ободонии минтақа, ҳифзи муҳити зист ва таъиноти иҷтимоӣ иборат мебошад;

- мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ - мақомоти давлатӣ, ки аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба масъалаҳои таъсис, идора, фаъолият ва барҳамдиҳии минтақаҳои озоди иқтисодӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ваколатдор карда шудааст;

- маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ – ташкилоте, ки мақоми муассисаи давлатиро доро буда, минтақаи озоди иқтисодиро идора мекунад;

- буҷети маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ – маблағе, ки барои таъсис ва хароҷоти хоҷагидории минтақаи озоди иқтисодӣ ва таъмини мақсаду вазифаҳои он истифода бурда мешавад;

- фондҳои рушди минтақаҳои озоди иқтисодӣ – маҷмӯи маблағгузорие, ки барои ташкил ва таъмини рушди инфрасохтори минтақаҳои озоди иқтисодӣ, инчунин барои расонидани кӯмаки молиявӣ ба субъектҳои фаъолияти соҳибкории дар минтақаҳои озоди иқтисодӣ бақайдгирифташуда истифода карда мешавад;

- шӯрои нозирони минтақаҳои озоди иқтисодӣ – мақоми машваратӣ, экспертӣ ва ҳамоҳангсози фаъолияти минтақаҳои озоди иқтисодӣ; (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

- субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ – субъектҳои фаъолияти соҳибкорие, ки новобаста ба шакли ташкилию ҳуқуқияшон, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон аз тарафи маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ  ба қайд гирифта шудаанд; (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

- тасдиқномаи субъекти минтақаи озоди иқтисодӣ – ҳуҷҷати тасдиқкунандаи ҳуқуқи фаъолият ва истифода кардани низоми махсуси ҳуқуқии минтақаи озоди иқтисодӣ; (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

- бизнеснақша – ҳуҷҷате, ки аз ҷониби субъекти минтақаҳои озоди иқтисодӣ оид ба лоиҳаи сармоягузорӣ пешниҳод гардида, дар он иттилооти муфассал дар бораи муҳлати хароҷотбарорӣ, самаранокӣ, талабот ва омӯзиши бозор дарҷ карда мешавад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

 

Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи минтақаҳои озоди иқтисодӣ

 

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи минтақаҳои озоди иқтисодӣ ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат мебошад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

 

Моддаи 3. Мақсадҳои таъсиси  минтақаҳои озоди   иқтисодӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон

 

Минтақаҳои озоди иқтисодӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсадҳои зерин таъсис дода мешаванд:

- рушди иқтидори иқтисодӣ ва иҷтимоии ҷумҳурӣ, минтақаҳо ва маҳалҳои алоҳидаи он;

- фароҳам овардани шароити мусоид барои  ҷалби сармоягузорӣ ба бахшҳои воқеии иқтисодиёт;

- нигоҳдории ҷойҳои кории мавҷуда ва ташкили ҷойҳои нави корӣ;

- ҷалби техникаи муосир ва технологияи инноватсионӣ;

- ташкил ва рушди инфрасохтори муосири нақлиётӣ, истеҳсолӣ ва иҷтимоӣ;

- беҳтар кардани сифати идоракунӣ, таъмини самараноки истеҳсолот ва истеҳсоли маҳсулоти дар бозори ҷаҳонӣ рақобатпазир;

- баланд бардоштани иқтидори содирот ва рушди истеҳсолоти ивазкунандаи воридот;

- ғанӣ гардонидани бозори дохилӣ;

- фаъолгардонии муносибатҳои  иқтисодии  хориҷӣ ва минтақаҳо;

- азхудкунии мавзеъҳои нав ва таъмини рушди шаҳрсозӣ;

- нигаҳдорӣ ва истифодаи самарабахши захираҳои табиии барқароршаванда ва барқарорнашаванда.

 

Моддаи 4. Фаъолият дар минтақаҳои озоди иқтисодӣ

 

1. Дар минтақаҳои озоди иқтисодии ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон метавонанд намудҳои фаъолияте, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон манъ накардааст, амалӣ карда шаванд. Номгӯйи самтҳои афзалиятнок ва намудҳои фаъолияти манъкардашуда дар низомномаи минтақаҳои озоди иқтисодӣ  муқаррар карда мешаванд. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

2. Субъектҳои минтақаҳои озоди иқтисодӣ  ба амалӣ намудани якчанд намудҳои фаъолият ҳуқуқ доранд.

 

Моддаи 5. Намудҳои минтақаҳои озоди иқтисодӣ

 

1. Минтақаҳои озоди иқтисодӣ вобаста ба хусусияти фаъолияташон ба намудҳои муайян ҷудо мешаванд ва инчунин метавонанд хусусиятҳои якчанд намуди минтақаҳои озоди иқтисодиро дар бар гиранд. Минтақаи озоди иқтисодӣ метавонад аз якчанд қитъаи алоҳидаи таҳти идораи ягона иборат бошад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

2. Минтақаҳои озоди иқтисодиро  дар чунин намудҳо  таъсис додан мумкин аст:

- саноатӣ (истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ);

- савдо ва  тиҷоратӣ;

- хизматрасонӣ;

- инноватсионӣ,  илмӣ - таҳқиқотӣ ва ҷорикунанда.

3. Минтақаи озоди иқтисодии саноатӣ (истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ) минтақае мебошад, ки ба ҳавасмандгардонии рушди соҳаи саноат равона карда шудааст. Ин намуди минтақаҳо бо роҳи ба низоми махсуси ҳуқуқии минтақаҳои озоди иқтисодӣ гузаронидани ташкилотҳои мавҷудаи алоҳида ва субъектҳои хоҷагидорӣ барпо карда мешаванд. Дар ин намуди минтақаҳо таҷдиди сохтор, азнавсозӣ, тағйир додани самти фаъолияти корхонаҳо бо мақсади ҷалби сармоя ба соҳаҳои афзалиятноки саноатӣ, самти инноватсионӣ, ҷорӣ намудани технологияи муосир амалӣ карда мешаванд.

4. Минтақаи озоди иқтисодии савдо ва тиҷоратӣ минтақаи озоди иқтисодие мебошад, ки  ҳудуди  он барои такмилдиҳӣ,  коркард, ба навъҳо ҷудокунӣ, борбандӣ, тамғагузорӣ ва нигоҳдории молҳои ба минтақа воридшаванда бо мақсади  минбаъд ба ҳудуди гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид намудан ва ё аз ҳудуди гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон содир намудан истифода мегардад. Минтақаҳои озоди иқтисодии савдо ва тиҷоратӣ дар фурудгоҳҳо, истгоҳҳои роҳи оҳан, нуқтаҳои бо ҳам пайвастшавандаи магистралҳои нақлиёти  автомобилгард, маҳалҳои наздисарҳадӣ ва дар қитъаҳои дигари маҳдудкардаи ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон таъсис дода мешаванд, ки аз тариқи онҳо интиқоли байналмилалии молу маҳсулот мунтазам сурат мегирад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

5. Минтақаи озоди иқтисодии хизматрасонӣ минтақаи озоди иқтисодие мебошад, ки дар ҳудуди он корхонаю ташкилотҳои хӯроки умумӣ, хизматрасонии сайёҳӣ, табобатӣ ва муолиҷавӣ, машваратӣ (консалтингӣ), муҳандисӣ-техникӣ (инжинирингӣ), миёнаравӣ, молиявӣ ва қарзӣ, аудиторӣ, суғуртавӣ ва дигар хизматрасониҳо ҷойгир шудаанд.

6. Минтақаи озоди иқтисодии инноватсионӣ, илмию таҳқиқотӣ ва ҷорикунанда минтақаи озоди иқтисодие мебошад, ки дар  ҳудуди  он фаъолияти корхонаву ташкилотҳои илмию таҳқиқотӣ, илмию таълимӣ, таҷрибавию конструкторӣ, такмили ихтисос, истеҳсолоти таҷрибавӣ дар соҳаи технологияи муосири истеҳсоли молу маҳсулот ва кашфиётҳои  нави самараноки техникӣ (ноу-хау) ба роҳ монда мешавад.

7. Таъсиси минтақаҳои инноватсионӣ, илмӣ-таҳқиқотӣ ва ҷорикунанда дар қитъаҳои алоҳидаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки дар онҳо марказҳои илмию таълимӣ, илмию таҳқиқотӣ, марказҳои истеҳсолӣ, инноватсионӣ, таълимӣ ва технопаркҳо ҷамъ оварда шудааст, иҷозат дода мешавад.

 

Моддаи 6. Мӯҳлати фаъолияти минтақаҳои озоди иқтисодӣ

 

Минтақаҳои озоди иқтисодӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба мӯҳлати то 50 сол, вобаста ба хусусият, намуди фаъолияти минтақаи озоди иқтисодӣ, фаъолияти имрӯза ё ояндаи ҳудуди он ва вобаста ба мақсаду вазифаҳои аниқи минтақаи озоди иқтисодӣ таъсис дода мешаванд.

 

Моддаи 7. Дароз намудани мӯҳлати фаъолияти минтақаи озоди иқтисодӣ

 

Мӯҳлати фаъолияти минтақаи озоди иқтисодӣ бо пешниҳоди асосноки мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ, ки на кам аз ду сол пеш аз тамом шудани мӯҳлати таъсиси минтақаи озоди иқтисодӣ ирсол мегардад, бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дароз карда мешавад. Мӯҳлати дарозкардашудаи фаъолияти минтақаи озоди иқтисодӣ набояд аз мӯҳлати таъсиси минтақаи озоди иқтисодӣ зиёд бошад.

 

БОБИ 2.

ТАРТИБИ ТАЪСИС ДОДАНИ МИНТАҚАҲОИ ОЗОДИ ИҚТИСОДӢ

 

Моддаи 8. Тартиби пешниҳодҳо  оид ба таъсиси минтақаҳои озоди иқтисодӣ

 

1. Пешниҳодҳо  оид  ба  таъсиси  минтақаҳои  озоди   иқтисодӣ   бо замимаи ҳуҷҷатҳои зарурие, ки дар қисми 2 моддаи мазкур пешбинӣ гардидаанд, аз ҷониби мақомоти  маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, ки дар ҳудуди маъмурии он бунёди минтақаҳои озоди иқтисодӣ пешбинӣ шудааст, дар шакли дархост ба мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ ирсол мегардад. Мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ тибқи талаботи Қонуни мазкур ба баррасии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон таклифҳо  пешниҳод менамояд. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

2. Барои таъсиси минтақаи озоди иқтисодӣ хуҷҷатҳои зерин пешниҳод карда мешаванд:

- нақшаи ҳудуд ва сарҳади минтақаи озоди иқтисодӣ;

- лоиҳаи низомномаи минтақаи озоди иқтисодӣ;

- асоснокии техникӣ ва иқтисодии таъсиси минтақаи озоди иқтисодӣ;

- асоснокии самаранокии молиявии таъсиси минтақаи озоди иқтисодӣ.

 

Моддаи 9. Таъсиси минтақаҳои озоди иқтисодӣ

 

1. Қарор дар бораи таъсиси минтақаҳои озоди иқтисодӣ аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон  қабул карда мешавад.

2. Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон лоиҳаи низомнома ва нақшаи ҳудудии минтақаи озоди иқтисодиро барои тасдиқ ба Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод менамояд.

3. Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон низомномаи минтақаи озоди иқтисодӣ ва ҳудуди онро тасдиқ менамояд.

4. Манбаъҳои маблағгузории хароҷот барои таъсис ва фаъолияти минтақаҳои озоди иқтисодӣ, аз ҷумла нигоҳдории маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ дар марҳилаи ташкил ва сохтмони инфрасохтори аввалиндараҷаи минтақаи озоди иқтисодиро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.

 

Моддаи 10. Тартиби додан ва бозхонди мақоми субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ

 

1. Тартиби баррасии ариза ва додани мақоми субъекти минтақаи озоди иқтисодӣ  дар асоси низомномаи минтақаи озоди иқтисодӣ сурат мегирад.

2. Соҳибмулкони иншооти ғайриманқул, ки дар ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ то таъсисёбии минтақаи озоди иқтисодӣ ҷойгир шудаанд, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуқуқи истифодабарии қитъаҳои замини зери  иншоотҳои худро нигоҳ медоранд.

3. Ба соҳибмулкони иншооти ғайриманқули дар моддаи мазкур зикргардида имконияти дар муддати  се соли давраи гузариш ҳуқуқи интихоб намудани низоми ҳуқуқии минтақаҳои озоди иқтисодӣ ва гирифтани мақоми субъекти минтақаи озоди иқтисодӣ ва ё дар низоми муқаррарӣ мутобиқи қонунгузории андоз ва гумруки Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолият намудан  дода мешавад.

4. Маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ ба субъекти бақайдгирифташудаи минтақаи озоди иқтисодӣ тасдиқномаи субъекти минтақаи озоди иқтисодиро месупорад. Намунаи тасдиқнома аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ тасдиқ карда мешавад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

5. Бозхонди  ихтиёрии мақоми субъекти минтақаи озоди иқтисодӣ аз ҷониби маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ дар ҳолатҳои  қатъи фаъолияти соҳибкори инфиродӣ ва ё барҳамхӯрии шахси ҳуқуқӣ тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон анҷом дода мешавад.

6. Дар сурати аз тарафи субъекти минтақаи озоди иқтисодӣ риоя нашудани қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва иҷро нагардидани муқаррароти шартнома дар бораи фаъолият дар минтақаи озоди иқтисодӣ маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ дар асоси низомномаи минтақаи озоди иқтисодӣ дар бораи бозхонди мақоми субъекти минтақаи озоди иқтисодӣ ҳуқуқи қарор қабул намуданро дорад.

7. Маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ баъди ба шахсони ҳуқуқӣ ва соҳибкорони инфиродӣ додани мақоми субъекти минтақаҳои озоди иқтисодӣ ва инчунин пас аз қатъи фаъолияти субъекти минтақаи озоди иқтисодӣ дар мӯҳлати се рӯзи корӣ ба мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ, мақомоти андоз ва гумрук оид ба масъалаҳои мазкур маълумот пешниҳод менамояд.

8. Маълумот дар бораи додан ва бозхондани мақоми субъекти минтақаи озоди иқтисодӣ ба китоби баҳисобгирии субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ дохил карда  мешавад.

 

Моддаи 11. Маркази ягонаи хизматрасонии мақомоти давлатӣ барои субъектҳои минтақаи  озоди иқтисодӣ

(ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

 

1. Дар минтақаҳои озоди иқтисодӣ маркази ягонаи хизматрасонии мақомоти давлатӣ барои субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ таъсис дода мешавад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

2. Тартиби фаъолияти намояндагони мақомоти давлатӣ дар маркази ягонаи хизматрасонӣ аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар карда мешавад.

 

Моддаи 12. Кафолатҳои давлатӣ ба субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ

 

1. Давлат ҳимояи ҳуқуқ ва манфиатҳои субъектҳои минтақаи озоди иқтисодиро дар ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар кардааст, кафолат медиҳад.

2. Маҷмӯи кафолатҳои давлатӣ оид ба ҳифзи моликият, сармоягузорӣ ва истифодаи қитъаи замин, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ кардааст, ба субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ татбиқ мегардад.

3. Моликияти субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ танҳо дар ҳолатҳои пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон мавриди милликунонӣ, реквизитсия ва ё мусодира қарор мегирад.

4. Ба субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ пас аз пардохти андозҳо ҳуқуқи ба хориҷа интиқол додани маблағи даромади онҳо ва дигар маблағҳо бо асъори хориҷие, ки ба таври қонунӣ дар натиҷаи фаъолияти онҳо дар минтақаи озоди иқтисодӣ ба даст омадааст, кафолат дода мешавад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

5. Давлат ҳимояи пурра ва бечунучарои ҳуқуқ ва манфиатҳои қонунии субъектҳои минтақаи озоди иқтисодиро тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пас аз барҳамдиҳии минтақаи озоди иқтисодӣ низ кафолат медиҳад.

6. Дар сурати пеш аз мӯҳлат барҳамхӯрии минтақаи озоди иқтисодӣ ба субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ ҳуқуқи давом додани фаъолият тибқи қайду  шартҳои аз лаҳзаи гирифтани мақоми субъекти минтақаи озоди иқтисодӣ доштаашон кафолат дода мешавад.

7. Зарар, фоидаи аздастдода ва зарари маънавие, ки ба субъектҳои минтақаҳои озоди иқтисодӣ  аз ҷониби мақомоти давлатӣ ва ё шахсони мансабдор дар натиҷаи дахолати беасос ба фаъолияти онҳо расонида мешаванд, бо тартиби судӣ ҷуброн карда мешаванд.

8. Давлат нисбати ӯҳдадориҳои субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ, ҳамчунин субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ    нисбати  ӯҳдадориҳои давлат ҷавобгар намебошанд.

 

БОБИ 3.

ИДОРАКУНИИ МИНТАҚАҲОИ ОЗОДИ ИҚТИСОДӢ

 

Моддаи 13. Ҳамоҳангсозӣ ва назорати фаъолияти минтақаҳои озоди иқтисодӣ

 

1. Ҳамоҳангсозӣ ва назорати фаъолияти минтақаҳои озоди иқтисодиро мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ амалӣ менамояд.

2. Мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад.

3. Мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ ва маъмурияти  минтақаҳои озоди иқтисодӣ низоми ягонаи марказонидашудаи идораи минтақаҳои озоди иқтисодиро таъсис медиҳанд.

4. Муайян кардани сиёсати ягонаи давлатӣ оид ба таъсис ва фаъолияти минтақаҳои озоди иқтисодӣ ба зиммаи мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ вогузор карда мешавад.

 

Моддаи 14. Маъмурияти минтақаҳои озоди иқтисодӣ

 

1. Дар ҳудуди минтақаҳои озоди иқтисодӣ вазифаи идоракунии давлатиро маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ дар доираи ваколати худ, ки Қонуни мазкур, низомномаи минтақаи озоди иқтисодӣ, оиннома ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии танзимкунандаи фаъолияти минтақаҳои озоди иқтисодӣ муайян мекунанд, иҷро менамояд.

2. Маъмурияти минтақаи озоди иқтисодиро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон таъсис медиҳад.

3. Тартиби фаъолияти маъмурияти минтақаи озоди иқтисодиро низомномаи минтақаи озоди иқтисодӣ муайян менамояд.

4. Маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ ҳисоботдиҳанда мебошад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

5. Таъсиси маъмурияти умумӣ барои идоракунии якчанд минтақаҳои озоди иқтисодӣ иҷозат дода мешавад.

6. Роҳбарии фаъолияти маъмурияти минтақаи озоди иқтисодиро роҳбари маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ амалӣ менамояд.

7. Роҳбари маъмурияти минтақаҳои озоди иқтисодӣ бо пешниҳоди мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба вазифа таъин ва аз вазифа озод карда мешавад.

8. Маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ комиссияро оид ба баррасии бизнеснақшаҳо ва (ё) лоиҳаҳои сармоягузории довталабон-субъектони минтақаи озоди иқтисодӣ таъсис медиҳад. Тартиби фаъолияти комиссия оид ба баррасии бизнеснақшаҳо ва (ё) лоиҳаҳои сармоягузории довталабон-субъектони минтақаи озоди иқтисодӣ мутобиқи Низомномаи минтақаҳои озоди иқтисодӣ муқаррар карда мешавад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

 

Моддаи 15. Ваколатҳои маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ

 

1. Маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ дорои ваколатҳои зерин мебошад:

- таҳия ва татбиқи стратегия ва барномаҳои рушди минтақаи озоди иқтисодӣ;

- таъмини ягонагӣ ва фаъолияти пурсамари минтақаи озоди иқтисодӣ;

- ташкили махзани иттилоотӣ-таҳлилии дурнамои рушди самараноки минтақаи озоди иқтисодӣ;

- фароҳам овардани шароити мусоид барои ҷалби сармояҳо;

- додани мақоми субъекти минтақаи озоди иқтисодӣ, баҳисобгирӣ ва пешниҳоди маълумотҳо оид ба субъекти минтақаи озоди  иқтисодӣ;

- намояндагии манфиатҳои субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ дар мақомоти ҳокимияти давлатӣ;

- нашри маълумот дар воситаҳои ахбори омма дар хусуси дар ҳудуди минтақаҳои озоди иқтисодӣ вуҷуд доштани қитъаҳои замини дар истифоданабуда ва молу мулки давлатӣ;

- ҷудо кардани  қитъаи замин ва назорати истифодабарии он аз ҷониби субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ;

- тақсим ва назорати харҷи маблағ барои ташкил ва рушди инфрасохтори минтақаи озоди иқтисодӣ ва ҳифзи муҳити зист;

- иҷрои вазифаҳо ҳамчун фармоишгари давлатӣ доир ба тайёр кардани ҳуҷҷатҳои банақшагирии  ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ ва ташкили инфрасохтори саноатӣ, муҳандисӣ, нақлиётӣ ва иҷтимоии минтақаи озоди иқтисодӣ;

- додани иҷозати сохтмон, ташкил ва таъмини шартҳои техникии пайвастшавӣ ба шабакаҳои таъмини муҳандисию техникӣ;

- идораи объектҳои моликияти давлатии воқеи ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ  бо тартиби муқаррарнамудаи низомномаи минтақаҳои озоди иқтисодӣ;

- иштирок дар таҳияи барномаҳои рушди иқтисодӣ ва иҷтимоии воҳидҳои марзиву маъмурии дахлдор;

- ҷамъоварии маълумоти оморӣ аз субъектҳои минтақаҳои озоди иқтисодӣ, ки  қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудааст;

- ташкил додани Фонди рушди минтақаи озоди иқтисодӣ бо мувофиқаи мақомоти ваколатдори давлатӣ оид  ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ;

- ташкил, таъмин ва назорати фаъолияти сохтори истеҳсолӣ, коммуналӣ ва нақлиётии минтақаи озоди иқтисодӣ, аз ҷумла   лоиҳакашӣ ва сохтмони биною иншооти истеҳсолӣ, анбор, нақлиётӣ ва таъиноти дигари хизматӣ;

- назорати субъектҳои минтақаҳои озоди иқтисодӣ оид ба риоя намудани муқаррароти Қонуни мазкур, низомномаи минтақаи озоди иқтисодӣ, шартномаҳо дар бораи фаъолият дар минтақаҳои озоди иқтисодӣ  ва қонунгузорӣ дар бораи ҳифзи муҳити зист;

- мусоидат ба фаъолияти мақомоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳудуди минтақаҳои озоди иқтисодӣ;

- пешниҳоди таклифҳо дар мувофиқа бо мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ   ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон  оид ба тағйир додани сарҳади минтақаи озоди иқтисодӣ ва таҳияи санадҳои меъёрии ҳуқуқие, ки фаъолияти минтақаи озоди иқтисодиро ба танзим медароранд;

- таъмини рушди минтақаи озоди иқтисодӣ бо роҳи ҷалб намудани сармоягузорон, маблағи ташкилотҳои ватанӣ ва хориҷӣ ба воситаи қарзҳои имтиёзнок, қарзҳо ва грантҳо дар мувофиқа бо мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ ва мақомоти ваколатдори  давлатии соҳаи молия;

- ба роҳ мондани ҳамкориҳо ва аъзо гардидан ба ташкилотҳои байналмилалие, ки бо масъалаҳои рушд ва фаъолияти минтақаҳои озоди иқтисодӣ машғул мебошанд;

- анҷом додани дигар ваколатҳое, ки дар қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ гардидааст.

2. Иҷрои қарорҳои маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ, ки дар доираи ваколати он қабул гардидаанд, дар ҳудуди он ҳатмӣ мебошад.

 

Моддаи 16. Буҷети маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ

 

1. Буҷети маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ аз ҳисоби маблағҳои ҷудонамудаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон,  манбаъҳои дохилӣ (пардохтҳо, боҷҳо ва даромадҳо аз хизматрасонӣ ба субъектҳои минтақаҳои озоди иқтисодӣ) ва дигар манбаъҳое, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон манъ накардааст, ташаккул меёбад.

2. Буҷети маъмурияти минтақаи озоди иқтисодиро дар соли молиявӣ маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ таҳия менамояд ва он аз ҷониби мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ бо мувофиқаи мақомоти ваколатдори давлатии соҳаи молия тасдиқ карда мешавад.

3. Номгӯй ва андозаи пардохти маблағи корҳо ва хизматрасонии маъмурияти минтақаҳои озоди иқтисодиро мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ дар мувофиқа бо мақоми ваколатдор дар соҳаи молия тасдиқ менамояд. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

 

Моддаи 17. Шӯрои нозирони минтақаҳои озоди иқтисодӣ

 

1. Шӯрои нозирони минтақаҳои озоди иқтисодӣ мақоми машваратӣ, экспертӣ ва ҳамоҳангсози фаъолияти минтақаҳои озоди иқтисодӣ буда, аз намояндаҳои мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ, мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатие, ки дар ҳудуди маъмурии онҳо минтақаҳои озоди иқтисодӣ таъсис дода шудааст, намояндаҳои мақомоти гумрук ва андоз, бизнес-ассотсиатсияҳо, намояндагони субъектҳои минтақаҳои озоди иктисодӣ иборат мебошад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

2. Тартиби ташкил, фаъолият ва вазифаҳои Шӯрои нозирон  аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад.

 

Моддаи 18. Фондҳои рушди минтақаҳои озоди иқтисодӣ

 

1. Фонди ҷумҳуриявии рушди минтақаҳои озоди иқтисодӣ аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ташкил карда шуда,  онро Шӯрои Фонд идора менамояд.

2. Манбаъҳои ташаккулёбӣ ва самти харҷи маблағи Фонди ҷумҳуриявии рушди минтақаҳои озоди иқтисодӣ бо низомнома дар бораи Фонд муайян карда мешавад.

3. Маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ дар мувофиқа бо мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ метавонад Фонди рушди минтақаи озоди иқтисодиро тибқи низомномаи минтақаи озоди иқтисодӣ  ташкил намояд.

4. Манбаъҳои ташаккулёбӣ ва самти харҷи маблағи Фонди рушди минтақаи озоди иқтисодӣ аз ҷониби маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ дар мувофиқа бо мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ муайян карда мешавад.

 

БОБИ 4.

НИЗОМИ МАХСУСИ ҲУҚУҚӢ ДАР МИНТАҚАҲОИ ОЗОДИ ИҚТИСОДӢ

 

Моддаи 19. Хусусиятҳои танзими гумрукӣ дар минтақаҳои озоди иқтисодӣ

 

1. Минтақаи озоди иқтисодӣ қисми минтақаи гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳисоб меравад. Моли дар ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ ҷойгиршуда бо мақсади озод намудан аз боҷҳои гумрукӣ ва андозҳо, инчунин манъ ва маҳдудкуниҳои дорои хусусияти иқтисодӣ, ки тибқи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян шудаанд, ҳамчун моли берун аз ҳудуди гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷойгиршуда ҳисобида мешавад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

2. Ба минтақаи озоди иқтисодӣ молҳои хориҷӣ ва ватанӣ бе пардохти боҷҳои гумрукӣ ва андозҳо, инчунин бе истифодаи манъ ва маҳдудкуниҳои дорои хусусияти иқтисодӣ, ки тибқи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян шудаанд, ворид карда мешаванд.

3. Воридоти таҷҳизоти истеҳсолӣ, сохтмонӣ ва молҳои зарурӣ барои ташкили инфрасохтори минтақаҳои озоди иқтисодӣ аз ҷониби субъектҳо ва маъмурияти минтақаҳои озоди иқтисодӣ аз пардохти андоз ва боҷҳои гумрукӣ озод мебошад. Номгӯйи чунин молҳо  аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар карда мешавад.

4. Ҳангоми аз ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ ба беруни ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон интиқол додани мол, андозҳо ва боҷҳои гумрукӣ, ба истиснои хироҷи барасмиятдарории гумрукӣ ситонида намешаванд, манъ ва маҳдудкуниҳои дорои хусусияти иқтисодӣ татбиқ намегарданд. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

5. Ҳангоми  аз ҳудуди минтақаҳои озоди иқтисодӣ ба қисми дигари ҳудуди гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон интиқол додани мол андозҳо ва боҷҳои гумрукӣ ситонида мешаванд ва чораҳои манъ ва маҳдудкуниҳои дорои хусусияти иқтисодӣ, ки мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар карда шудаанд, тибқи шартҳои низоми гумрукии қабулгардида татбиқ карда мешаванд.

6. Ҳангоми аз ҳудуди як минтақаи озоди иқтисодӣ ба ҳудуди минтақаи озоди иқтисодии дигари Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳти назорати гумрукӣ интиқол додани молҳо андоз ва боҷи гумрукӣ ситонида намешаванд ва чораҳои манъ ва маҳдудкуниҳои дорои хусусияти иқтисодӣ, ки санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намудаанд, татбиқ намегарданд. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

7. Муайян намудани кишвари истеҳсолкунанда нисбати молҳои дар минтақаи озоди иқтисодӣ истеҳсолшуда ва ба он интиқолшаванда мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, амалӣ карда  мешавад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

8. Тартиби барасмиятдарории гумрукӣ ва баҳисобгирии молро дар ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

 

Моддаи 20. Хусусиятҳои андозбандӣ дар минтақаи озоди иқтисодӣ

 

1. Низоми андози фаъолияти минтақаи озоди иқтисодӣ тартиб ва шартҳои андозбандии имтиёзноки фаъолияти субъектҳоро дар ҳудуди ин минтақа муқаррар мекунад.

2. Дар ҳудуди минтақаҳои озоди иқтисодӣ фаъолияти соҳибкорӣ, новобаста ба шаклҳои моликият, аз пардохти ҳама гуна андозҳо, ки дар Кодекси андози Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ гардидаанд, ба ғайр аз андози иҷтимоӣ  ва андоз аз даромади шахсони воқеӣ озод карда мешавад.

3. Андози иҷтимоӣ ва андоз аз даромади шахсони воқеии минтақаҳои озоди иқтисодӣ мутобиқи Кодекси андози Ҷумҳурии Тоҷикистон мустақилона ҳисоб ва пардохт карда мешаванд.

4. Андоз аз даромади шахсони воқеӣ барои мутахассисони хориҷӣ - ғайрирезидентони Ҷумҳурии Тоҷикистон бо тартиби дар Кодекси андози Ҷумҳурии Тоҷикистон муқарраргардида пардохт карда мешавад.

5. Пардохти пурра ва саривақтии андози иҷтимоӣ ва андоз аз даромади шахсони воқеии минтақаҳои озоди иқтисодиро  мақомоти андоз назорат мекунад.

6. Даромади бадастомадаи сармоягузорони хориҷӣ ва музди меҳнати кормандони хориҷӣ, ки бо асъори хориҷӣ пардохт шудааст, бидуни монеа метавонанд ба хориҷи кишвар интиқол дода шаванд ва дар ин маврид онҳо аз андоз озод мебошанд. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

7. Имтиёзҳои андозӣ танҳо ба он қисми фаъолияти субъектҳо, ки дар ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ анҷом дода мешаванд, амал мекунанд. Андозбандии фаъолияти берун аз ҳудуди минтақаҳои озоди иқтисодӣ дар асосҳои умумӣ мутобиқи қонунгузории андози Ҷумҳурии Тоҷикистон  амалӣ мегардад.

8. Субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ андозсупоранда буда, баҳисобгирии фаъолияти молиявию хоҷагидориро мустақилона пеш мебаранд.

9. Дар ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ объектҳои андозбандӣ, ки ба субъектҳои  минтақаи озоди иқтисодӣ тааллуқ надоранд, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон андозбандӣ карда мешаванд.

 

Моддаи 21. Танзими молиявӣ ва асъорӣ дар минтақаи озоди иқтисодӣ

 

1. Субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ баҳисобгирии муҳосибӣ ва ҳисоботи молиявиро тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ менамоянд. Хусусиятҳои баҳисобгирии муҳосибӣ ва ҳисоботи молиявӣ вобаста ба фаъолияти субъектҳои минтақаҳои озоди иқтисодӣ аз ҷониби мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ якҷоя бо мақомоти давлатии ваколатдори  соҳаи молия муайян карда мешаванд.

2. Дар ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ  муомилоти озоди асъори хориҷӣ дар баробари асъори миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ мегардад.

 

Моддаи 22. Фаъолияти бонкҳо ва ташкилотҳои қарзии (кредитии)  ғайрибонкӣ

 

1. Дар ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ бонкҳо ва ташкилотҳои қарзии (кредитии) ғайрибонкӣ мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолият мекунанд.

2. Тартиби таъсиси бонкҳо ва ташкилотҳои қарзии (кредитии) ғайрибонкӣ ва фаъолияти онҳоро дар ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян мекунад.

 

Моддаи 23. Фаъолияти суғуртавӣ

 

Суғуртакунонӣ дар минтақаи озоди иқтисодӣ тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад.

 

Моддаи 24. Муносибатҳои меҳнатӣ дар минтақаи озоди иқтисодӣ

 

1. Муносибатҳои меҳнатӣ дар минтақаи озоди иқтисодӣ тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, созишномаҳои коллективӣ ва шартномаҳои (қарордодҳои) меҳнатии инфиродӣ ба танзим дароварда мешаванд.

2. Созишномаҳои коллективӣ ва шартномаҳои (қарордодҳои) меҳнатии инфиродӣ набояд шароити кормандони ҳамин корхона ва ташкилотҳоро нисбати шароити пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалӣ, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, вазнин намоянд.

3. Шаҳрвандони хориҷӣ ва шахсони бешаҳрванд, аз ҷумла кормандони хориҷӣ, мутахассисони муҳандисию техникӣ ва идоракунӣ ҷиҳати иҷрои корҳои тахассусии марбут ба ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ  бо назардошти талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷалб карда мешаванд. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

4. Барасмиятдарории иҷозати кор ба кормандони хориҷӣ тибқи Дастурамали тартиби соддакардашудаи додани иҷозати кор ба шаҳрвандони хориҷӣ ва шахсони бешаҳрванд барои фаъолияти меҳнатӣ дар ҳудуди минтақаҳои озоди иқтисодӣ, ки аз ҷониби мақомоти ваколатдор дар соҳаи меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ ва рушди иқтисод ва савдо тасдиқ шудааст, анҷом дода мешавад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

 

Моддаи 25. Амнияти экологӣ ва ҳифзи муҳити зист

 

Муносибатҳо дар бахши амнияти экологӣ ва ҳифзи муҳити зист дар ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, танзим мегарданд.

 

Моддаи  26. Тартиби истифодабарии замин

 

1. Маъмурияти минтақаи озоди иқтисодӣ қитъаҳои замини дар ҳудуди минтақа ҷойгиршударо дар асоси муқаррароти Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки муносибатҳои вобаста ба заминро танзим мекунанд, истифода менамояд. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

2. Тартиби пешниҳоди қитъаҳои замин ба субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ дар ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ мувофиқи низомномаи минтақаи озоди иқтисодӣ муайян карда мешавад.

 

Моддаи 27. Санҷиши фаъолияти субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ

 

Фаъолияти субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ аз ҷониби мақомоти назоратӣ мутобиқи қонунгузории  Ҷумҳурии Тоҷикистон ва бо огоҳ намудани мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ  санҷида мешавад.

 

Моддаи 28. Иҷозатномадиҳӣ ба  фаъолияти субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ

 

Ба фаъолияти субъектҳои минтақаҳои озоди иқтисодӣ мутобиқи қонунгузории  Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷозатнома дода мешавад.

 

Моддаи 29. Тартиби содаи реҷаи раводид

 

Ба расмият даровардан ва додани раводиди Ҷумҳурии Тоҷикистон ба шаҳрвандони хориҷӣ ва шахсони бешаҳрванд, ки дар минтақаҳои озоди иқтисодӣ фаъолият менамоянд, тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

 

БОБИ 5.

МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ

 

Моддаи 30. Тартиби баррасии баҳсҳо

 

Баҳсҳои байни субъектҳои минтақаи озоди иқтисодӣ ва мақомоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ оид ба масъалаҳои вобаста ба фаъолияти онҳо дар ҳудуди минтақаи озоди иқтисодӣ  алоқаманд аз тарафи суд баррасӣ карда мешаванд.

 

Моддаи 31. Барҳамдиҳии минтақаҳои озоди иқтисодӣ

 

1. Минтақаи озоди иқтисодӣ мутобиқи Қонуни мазкур бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон барҳам дода мешавад.

2. Ба анҷом расидани мӯҳлати фаъолияти минтақаи озоди иқтисодӣ, ки бо низомномаи минтақаи озоди иқтисодӣ муқаррар карда шудааст, асоси барҳамдиҳии минтақаи озоди иқтисодӣ ба ҳисоб меравад.

3. Минтақаи озоди иқтисодиро метавон бо пешниҳоди мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба минтақаҳои озоди иқтисодӣ ва мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, ки дар ҳудуди он минтақаи озоди иқтисодӣ таъсис дода шудааст, пеш аз мӯҳлат барҳам дод. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

4. Минтақаи озоди иқтисодиро дар ҳолатҳои зерин пеш аз мӯҳлат барҳам додан мумкин аст:

- агар дар давоми ҳафт соли баъди таъсиси минтақаи озоди иқтисодӣ  ягон субъект ба қайд гирифта нашуда бошад ва шартнома дар бораи фаъолият дар минтақаи озоди иқтисодӣ баста нашуда бошад ё ин ки ҳамаи шартномаҳои пеш басташуда бекор карда шуда бошанд;

- агар дар давоми ҳафт соли пайдарпай дар минтақаи озоди иқтисодӣ субъектҳои он фаъолият накарда бошанд.

5. Барҳам додани минтақаи озоди иқтисодӣ боиси маҳрум шудани субъекти минтақаи озоди иқтисодӣ аз  ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳое, ки Қонуни мазкур пешбинӣ намудааст, мегардад. Барҳам додани минтақаи озоди иқтисодӣ боиси оқибатҳои ҳуқуқӣ нисбати фаъолияти соҳибкори инфиродӣ ва ташкилотҳое, ки новобаста аз шаклҳои ташкилию ҳуқуқиашон дар ҳудуди собиқ минтақаи озоди иқтисодӣ фаъолият менамоянд ё тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон барҳам дода шудаанд, намегардад.

6. Дар ҳолати барҳам додани минтақаи озоди иқтисодӣ субъектҳои минтақаҳои озоди иқтисодӣ метавонанд фаъолияти худро дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон бидуни бақайдгирии иловагӣ ё азнавбақайдгирӣ бо тартиби умумӣ идома диҳанд. (ҚҶТ аз 02.01.2019 с., № 1581)

 

Моддаи 32. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур

 

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

 

Моддаи 33. Дар бораи аз эътибор соқит донистани Қонуни   Ҷумҳурии Тоҷикистон

                     «Дар бораи минтақаҳои озоди  иқтисодӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон»

 

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 17 майи соли 2004  «Дар бораи минтақаҳои озоди иқтисодӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон» (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2004, №5, мод. 335) аз эътибор соқит дониста шавад.

 

Моддаи 34. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур

 

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

 

            Президенти

Ҷумҳурии Тоҷикистон                                                                          Эмомалӣ  РАҲМОН

 

            ш. Душанбе,

       25 марти соли 2011,

                 № 700

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ МОНИТОРИНГИ ЭКОЛОГӢ

Ношири мавод: Тоирзода Малика Тоир Санаи интишор: Сшб, 11/02/2020 - 10:32
Тоҷикӣ
Замима: 
Таснифгар: 
ҚОНУН
Рақам: 
707
Мақомот: 
Маҷлиси Олии ҶТ
Ҳолат: 
Амалкунанда
Сана: 
25.03.2011

ҚОНУНИ

ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

 

ДАР БОРАИ МОНИТОРИНГИ ЭКОЛОГӢ

 

(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2011, №3, мод. 174; Қонуни ҶТ аз 26.07.2014 с., № 1120)

 

Қонуни мазкур асосҳои ташкилӣ, ҳуқуқӣ, иқтисодӣ ва иҷтимоии таъмини мониторинги экологиро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд ва муносибатҳои мақомоти ҳокимияти давлатӣ ва мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот, иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ва шаҳрвандонро дар ин соҳа ба танзим медарорад. (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

 

БОБИ 1.

МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

 

Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ

 

Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:

- таъсири антропогенӣ - маҷмӯи таъсиррасонии мустақим ва ғайримустақими фаъолияти инсон ба муҳити зист;

- ифлосшавии муҳити зист - дар натиҷаи фаъолияти хоҷагидорӣ ё дигар намуди фаъолияти инсон  ба миқдори (консентратсияи) аз андозаи миёнаи бисёрсолаи табиӣ зиёд (дар ҳудуди тағйирёбии интиҳоӣ) ба муҳити зист овардан ё дар он пайдо шудани унсурҳои физикӣ, кимиёвӣ ва биологие, ки одатан ба он хос нестанд; 

- таъмини амнияти экологӣ – маҷмӯи тадбирҳо оид ба пешгирии пайдоиш ва густариши ҳолатҳои хатарноки экологӣ ва рафъи оқибатҳои онҳо;

- муҳити зист – маҷмӯи ҷузъҳои табиат (ҳавои атмосфера, об, хок, қаъри замин, олами наботот ва ҳайвонот) ва ландшафт, ёдгориҳои табиӣ, таърихӣ, фарҳангӣ ва дигар объектҳои моддӣ, ки ба сифати ҳаёт, шароити фаъолият ва вазъи саломатии инсон ва (ё) амали мутақобилаи ин ҷузъҳо таъсир мерасонанд;

- ҳифзи муҳити зист – маҷмӯи тадбирҳои байналмилалӣ, давлатӣ ва минтақавӣ, маъмурию хоҷагидорӣ, ҳуқуқӣ, сиёсӣ, иқтисодӣ, иҷтимоӣ, технологӣ ва ҷамъиятӣ, ки ба ҳифз, истифодаи оқилона ва барқарорсозии муҳити зист равона карда шудаанд;

истифодабарандагони табиат – шахсони воқеӣ ё ҳуқуқӣ, ки фаъолияти хоҷагидорӣ ва дигар намуди фаъолиятро мувофиқи талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба роҳ монда, дар пешбурди он захираҳои табииро истифода мебаранд ва (ё) бо амалисозии он ба муҳити зист таъсир мерасонанд; (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

- системаи мониторинги экологӣ – сохтори сермақсад ва сертаркибаи иттилоотӣ, ки бо роҳи якҷоякунии зерсистемаҳои алоҳида, маҷмааҳои ченкунию иттилоотӣ ва ҳисобкунию иттилоотии аз ҷиҳати мақсад ва талаботи умумӣ барои ташкил ва гузаронидани мушоҳидаҳо, ҷамъбаст ва ҳамгироии маълумоти бадастовардаи ба ҳам алоқаманд ташкил карда мешавад; (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

- ҳолати фавқулоддаи экологӣ – ҳолати хатарноки экологӣ, ки ба мақсади ҳифзи ҳаёт ва саломатии инсон, инчунин муҳити зист фавран андешидани тадбирҳои таъҷилиро барои рафъи он талаб менамояд;

- амнияти экологӣ – ҳолати муҳофизавии манфиатҳои ҳаётан муҳими инсон, ҷамъият, муҳити зист аз хатарҳои дар натиҷаи таъсирҳои антропогенӣ ва табиӣ пайдошаванда;

- ҳолати хатарноки экологӣ – ҳолате, ки дар натиҷаи таъсири омилҳои антропогенӣ  ва табиӣ, аз ҷумла бар асари  офату фалокатҳои табиӣ муҳити зист хароб гардидааст ё эҳтимоли хароб шудан дорад ва ё тағйир ёфта, ба вазъияти бад афтодааст ва вобаста ба ин ба манфиатҳои ҳаётан муҳими инсон ва ҷамъият хатар таҳдид мекунад;

- мониторинги экологӣ - маҷмӯи тадбирҳо оид ба гузаронидани мушоҳида, арзёбӣ, пешгӯии ҳолати ҷузъҳои алоҳидаи муҳити зист, маҷмааҳои ҳудудҳои табиӣ, объектҳои табиӣ ва табиию антропогенӣ, омилҳои табиӣ ва антропогении таъсир ба онҳо ва манбаъҳои ташаккулёбии онҳо дар асоси ченкунии нишондодҳои миқдорӣ ва сифатии ифлосшавии онҳо.

 

Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон  дар бораи мониторинги экологӣ

 

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи мониторинги экологӣ ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат мебошад.

 

Моддаи 3. Мақсад ва  вазифаҳои мониторинги  экологӣ

 

1. Мониторинги экологӣ бо мақсадҳои зерин гузаронида мешавад:

- мушоҳидаи ҳолати муҳити зист, аз он ҷумла ҳолати муҳити зист дар минтақаҳои воқеъи манбаъҳои таъсири антропогенӣ ва таъсири ин манбаъҳо ба муҳити зист;

- арзёбӣ ва пешгӯии тағйири ҳолати муҳити зист зери таъсири омилҳои антропогенӣ ва табиӣ;

- таъмини талаботи давлат, шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ ба иттилооти эътимоднок дар бораи ҳолати муҳити зист ва тағйирёбии он, ки барои рафъ ва (ё) кам намудани оқибати ногувори чунин тағйирёбиҳо зарур аст.

2. Вазифаҳои мониторинги экологӣ инҳоянд:

- ба роҳ мондани мушоҳидаҳои мунтазами ҳолати объектҳои мониторинги экологӣ;

- созмон додани махзани иттилоотии маълумот дар бораи объектҳои мушоҳидашаванда;

- арзёбии нишондиҳандаҳои ҳолат ва мукаммалии функсионалии маҷмааҳои табиӣ, муҳити зист ва вазъи саломатии инсон;

- пешгӯии тағйирёбии ҳолати объектҳои мушоҳидашаванда;

- таҳияи барномаҳо, пешниҳодот ва тадбирҳо дар бораи рафъи оқибати ногувори таъсир ба муҳити зист;

- иттилоотонии мақомоти ҳокимияти давлатӣ, шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ дар бораи ҳолати муҳити зист.

 

Моддаи 4. Объектҳо ва субъектҳои мониторинги экологӣ

 

1. Объектҳои мониторинги экологӣ аз инҳо иборатанд:

- манбаъҳои таъсири антропогенӣ ба муҳити зист;

- объектҳо ва минтақаҳои махсуси муҳити зист (ҳавои атмосфера, об, хок, қаъри замин, объектҳои хоҷагии ҷангал ва дигар объектҳои табиӣ, ҳудудҳои табиии махсус муҳофизатшаванда);

- гурӯҳҳои аҳолӣ, ки таъсири манфии омилҳои муҳити зистро ҳис менамоянд.

2. Субъектҳои мониторинги экологӣ аз инҳо иборатанд:

- мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ; (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

- мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ;

– мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот; (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

– истифодабарандагони табиат.

3. Мониторинги экологӣ дар сатҳи ҷумҳуриявӣ, маҳаллӣ ва маҳдуд (локалӣ, объектӣ) дар ҳаҷме, ки гирифтани иттилооти пурра ва эътимоднок дар бораи муҳити зист ва ҳолати экологӣ, инчунин динамикаи тағйирёбии онҳо зарур аст, ба роҳ монда мешавад.

 

Моддаи 5. Принсипҳои асосии ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ

 

Принсипҳои асосии ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ инҳоянд:

- мунтазамии мушоҳидаҳо дар ҳаҷми зарурӣ ва кофӣ;

- фаврӣ гузаронидани мушоҳидаҳо дар ҳолатҳои фавқулодда;

- ягонагӣ ва муқоисашавандагии усулҳои мушоҳида ва назорати ҷамъоварӣ, нигоҳдорӣ ва интишори иттилооти дастрасшуда;

- эътимоднокии иттилоот дар бораи ҳолати объектҳои мониторинги экологӣ ва дастрасии он барои муштариён;

- коллегиалӣ будан дар пешгӯии натиҷаҳои мониторинги экологӣ ҳангоми таҳияи лоиҳаи қарорҳои идоракунӣ;

- ҳамоҳангии амалҳои мақомоти ҳокимияти давлатӣ, мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳоти Ҷумҳурии Тоҷикистон; (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

- баҳисобгирии маълумоти мониторинги экологӣ ҳангоми таҳия, ташаккул ва амалигардонии стратегияи миллии рушди  Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- ба роҳ мондани мониторинги экологӣ ҳангоми фаъолияти хоҷагидорӣ ва дигар фаъолиятҳое, ки ба муҳити зист таъсири мустақим ё ғайримустақим мерасонанд, риояи қатъии талабот доир ба таъмини мониторинги экологӣ аз тарафи ҳамаи субъектҳои  хоҷагидорӣ ва дигар намуди фаъолиятҳо, аз он ҷумла фаъолияти марбут ба ҳифзи табиат;

- таъмини бокафолати  мониторинги экологӣ аз ҳисоби захираҳои молиявӣ ва моддию техникии шахсони ҳуқуқӣ ва соҳибкорони инфиродие, ки фаъолияти хоҷагидорӣ ва дигар намуди фаъолияти ба муҳити зист таъсиррасонандаро амалӣ мегардонанд.

 

БОБИ 2.

ТАШКИЛИ СИСТЕМАИ ЯГОНАИ ДАВЛАТИИ МОНИТОРИНГИ ЭКОЛОГӢ

 

Моддаи 6. Системаи ягонаи давлатии мониторинги экологии Ҷумҳурии Тоҷикистон

 

1. Мониторинги экологӣ дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон дар доираи Системаи ягонаи давлатии мониторинги экологии Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад.

2. Асоси Системаи ягонаи давлатии мониторинги экологии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз зерсистемаҳои функсионалӣ ва маҳаллии мониторинги экологии дар заминаи мақомоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон созмонёфта иборат мебошад, ки барои ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ ваколатдоранд. Ҳамоҳангсозии фаъолияти зерсистемаҳои идоравӣ ва функсионалӣ ва муттаҳиднамоии онҳоро дар Системаи ягонаи давлатии мониторинги экологии Ҷумҳурии Тоҷикистон мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ амалӣ месозад.

3. Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тартиб, шакл ва мӯҳлатҳои пешниҳоди захираҳои иттилоотиро ба Системаи ягонаи давлатии мониторинги экологии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз тарафи субъектҳои мониторинги экологӣ ва тартиби истифодаи маълумоти ин системаро муайян месозад.

4. Маълумоти мониторинги экологӣ, ки ба иттилооти экологӣ мансуб аст, махфӣ буда наметавонад. Дастрасии маҳдуди вобаста ба зарурати таъмини сирри давлатиро қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар менамояд.

 

Моддаи 7. Феҳристи давлатии объектҳои мониторинги экологии Ҷумҳурии Тоҷикистон

 

1. Феҳристи давлатии объектҳои мониторинги экологии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади қайди объектҳои мониторинги экологии Ҷумҳурии Тоҷикистон тартиб дода мешавад.

2. Тартиби пешбурди Феҳристи давлатии объектҳои мониторинги экологии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва мақоми давлатие, ки онро амалӣ менамояд, аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешаванд. (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

3. Мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ истифодабарандагони табиатро дар бораи мансубияти объектҳои тобеи он ба Феҳристи давлатии объектҳои мониторинги экологии Ҷумҳурии Тоҷикистон тариқи пешниҳоди огоҳнома (амрия) хабардор менамояд.

4. Ҳудудҳои табиии махсус муҳофизатшаванда ба Феҳристи давлатии объектҳои мониторинги экологии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба сифати қитъаҳои намунавӣ ва нуқтаҳои пойгоҳӣ барои арзёбии сифати муҳити зист ворид карда мешаванд.

 

Моддаи 8. Истифодаи захираҳои иттилоотии мониторинги экологӣ

 

Захираҳои иттилоотии мониторинги экологӣ барои истифодаи мақомоти ҳокимияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ҳангоми қабули қарорҳо доир ба масъалаҳои рушди иҷтимоию иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҳифзи муҳити зист ва таъмини амнияти экологӣ дар ҳолатҳои зерин заруранд:

- ҳангоми тайёр намудани пешгӯиҳо ва таҳияи барномаҳои рушди иҷтимоию иқтисодӣ, аз он ҷумла барномаҳои давлатӣ ва маҳаллии экологӣ, инвеститсионӣ ва дигар барномаҳо;

- ҳангоми таҳияи ҳуҷҷатҳои шаҳрсозӣ ва меъморӣ, аз он ҷумла нақшаҳои генералии шаҳру ноҳияҳо;

- ҳангоми қабули қарорҳо доир ба сохтмони объектҳои калони хоҷагидорӣ;

- ҳангоми пешбурди намудҳои алоҳидаи кадастрҳои давлатии захираҳои табиӣ;

- ҳангоми тайёр намудани маърӯзаҳои давлатӣ доир ба ҳолати муҳити зист ва таъсири он ба вазъи саломатии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон;

- ҳангоми таҳияи лоиҳаҳои санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон доир ба масъалаҳои истифодабарии табиат, ҳифзи муҳити зист ва таъмини амнияти экологӣ, инчунин маблағгузории тадбирҳо ва барномаҳои беҳдошти муҳити зист ва аҳолие, ки дар ҳудудҳои дорои мақоми махсуси экологӣ зиндагӣ менамоянд. (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

 

БОБИ 3.

САЛОҲИЯТИ МАҚОМОТИ ИҶРОИЯИ ҲОКИМИЯТИ ДАВЛАТИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

ДАР СОҲАИ МОНИТОРИНГИ ЭКОЛОГӢ

 

Моддаи 9. Салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи мониторинги экологӣ

 

Салоҳияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи мониторинги экологӣ инҳоянд:

- мақоми ваколатдори давлатиро оид ба ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ муайян менамояд;

- фаъолияти мақоми давлатиро, ки ба ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ ваколатдор аст, ҳамоҳанг месозад;

- таҳия ва иҷрои барномаҳои мақсадноки ҷумҳуриявиро доир ба мониторинги экологӣ ташкил менамояд;

- тартиби пешбурди Феҳристи давлатии объектҳои мониторинги экологии Ҷумҳурии Тоҷикистонро муайян менамояд;

– тартиби муттаҳидсозии захираҳои иттилоотии субъектҳои мониторинги экологиро дар Системаи ягонаи давлатии мониторинги экологии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва истифодабарии онҳоро муайян менамояд; (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

- аз мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ маълумоти мониторинги экологӣ, маводи таҳлилӣ ва дигар иттилооти экологиро мегирад ва онҳоро ҳангоми қабули қарорҳо доир ба беҳдошти аҳолӣ ва муҳити зист, таъмини амнияти экологӣ ва истифодаи оқилонаи захираҳои табиӣ истифода мебарад;

- салоҳияти дигарро дар соҳаи мониторинги экологӣ мувофиқи қонунгузорӣ амалӣ менамояд.

 

Моддаи 10. Ваколатҳои мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба ташкил ва гузаронидани

                       мониторинги экологӣ 

 

1. Ташкил ва гузаронидани мониторинги экологиро дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ  амалӣ менамояд.

2. Мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон дар доираи ваколатҳои худ: (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

- мониторинги объектҳои муҳити табиии дахлдорро мустақилона ташкил ва амалӣ мегардонад; (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

- дар ташкил ва гузаронидани мониторинги давлатии объектҳои об иштирок менамояд;

- объектҳои мониторинги экологии давлатиро дар мувофиқа бо мақомоти давлатӣ муайян менамояд;

- тадқиқотро доир ба мониторинги экологӣ дар асоси ҳуҷҷатҳои меъёрӣ ва услубии аз ҷиҳати ягонагии услубҳо, тарзҳо ва нишондиҳандаҳои мувофиқашудае ташкил менамоянд, ки дар асоси онҳо маълумот дар бораи ҳолати  объектҳои мониторинги экологӣ ҷамъоварӣ ва таҳқиқ карда мешавад;

- тартиби пешниҳоди ҳатмии маълумоти ҳуҷҷатшудаи мониторинги экологиро ба маълумоти истифодабарандагони табиат мерасонад;

- пешбурди махзанҳои махсуси маълумоти мониторинги экологиро ташкил ва таъмин менамояд;

- арзёбии маълумоти мониторинги экологиро оид ба набудани маълумоте, ки тибқи қонунгузорӣ ба категорияи интишори маҳдуд мансуб аст, ташкил менамояд;

- мубодилаи иттилоотиро бо дигар мақомоти давлатӣ амалӣ мегардонад;

- талаботи тахассусиро оид ба ҳайати кормандоне, ки гузаронидани  мониторинги экологиро таъмин менамоянд, муқаррар мекунад;

- омӯзишу таълими мутахассисонро барои кор дар соҳаи мониторинги экологӣ ташкил менамояд;

- барои ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ супоришҳои дахлдор медиҳад;

- мақомоти ҳокимияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот, аҳолиро дар бораи ҳолати муҳити зист дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси маълумоти эътимодноки иттилооти экологӣ хабардор менамояд.

 

Моддаи 11. Иштироки иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ва шаҳрвандон дар системаи мониторинги

                       экологӣ

                            (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

 

1. Иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ва шаҳрвандон ҳуқуқ доранд ба мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ барои гирифтани иттилооти пурра ва эътимодноки ҳолати муҳити зист муроҷиат намоянд.

2. Мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ вазифадор аст, ки бо тартиби муқарраргардида шикоят ва аризаҳои шаҳрвандон ва иттиҳодияҳои ҷамъиятиро дар бораи ҳолати муҳити зист баррасӣ намояд ва онҳоро аз натиҷаи баррасӣ ва тадбирҳои қабулгардида огоҳ созад.

3. Иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ҳуқуқ доранд ба мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ бо пешниҳодҳо доир ба муқаррар намудани объектҳои иловагии мониторинги экологӣ муроҷиат намоянд.

4. Иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ва шаҳрвандон ҳуқуқ доранд дар гузаронидани  мониторинги экологӣ аз ҳисоби маблағи худ ё маблағҳои дигари  тибқи қонунгузорӣ пешбинишуда иштирок намоянд.

5. Маълумоти мониторинги экологии аз тарафи иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ба даст овардашуда, ки ҷавобгӯи талабот нисбат ба захираҳои иттилоотӣ мебошад, ба феҳристи  объектҳои мониторинги экологӣ ворид карда мешавад.

 

(ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

 

БОБИ 4.

ТАНЗИМИ ФАЪОЛИЯТ ДАР СОҲАИ МОНИТОРИНГИ ЭКОЛОГӢ

 

Моддаи 12. Ӯҳдадориҳои субъектҳои мониторинги экологӣ 

 

1. Субъектҳои мониторинги экологӣ нисбати объектҳояшон, ки ба Феҳристи давлатии объектҳои мониторинги экологии Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид шудаанд, ӯҳдадоранд:

- мониторинги маҳаллии манбаъҳои таъсири антропогениро ба муҳити зисти табиӣ ташкил намоянд ва гузаронанд; (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

- ташкили заминаи зарурии моддию техникии мониторинги экологиро таъмин намоянд; (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

- мониторинги маҳаллиро бо истифода аз усулу воситаҳои тасдиқшудаи тибқи қонунгузорӣ муқарраргардида, ки ягонагии ченкуниҳоро таъмин менамояд, ба роҳ монанд;

- шахсони мансабдори  масъули гузаронидани мониторинги экологии маҳаллиро муайян ва тайёрии касбии онҳоро мувофиқи талаботи тахассусии муқарраргардида таъмин намоянд;

- ба мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ ва мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ маълумоти ҳуҷҷатшудаи мониторинги экологии маҳаллиро дар мӯҳлат ва ҳаҷми муқарраргардида ройгон пешниҳод намоянд.

2. Истифодабарандагони табиат ва (ё) шахсони ҳуқуқии аз тарафи онҳо ҷалбшуда мониторинги экологии маҳаллиро аз рӯи барномаҳое, ки  аз тарафи худи онҳо тибқи талаботи муқарраргардида таҳия гардида, бо мақомоти ваколатдори давлатӣ оид ба ташкил ва гузаронидани мониторинги экологӣ мувофиқа шудаанд, амалӣ мегардонанд.

(Ќисми 3 бо ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120 хориҶ шуд)

 

Моддаи 13.  Мониторинги экологӣ дар ҳудудҳои дорои мақоми махсуси экологӣ

 

1. Дар ҳудудҳои дорои мақоми махсуси экологӣ (минтақаи ҳолати фавқулоддаи экологӣ, минтақаи ҳолати хатарноки экологӣ) мониторинги экологӣ қисми таркибии барномаҳои беҳдошти минтақа мебошад. (ҚҶТ аз 26.07.14с., №1120)

2. Мониторинги экологӣ дар объектҳое, ки нисбати онҳо қарори мансубият ба ҳудудҳои дорои мақоми махсуси экологӣ қабул шудааст, дар ҳаҷми барои арзёбии самараноки пурра ва эътимодноки тадбирҳо ва барномаҳои иҷрошавандаи ҳифзи табиат кифоя гузаронида мешавад.

 

Моддаи 14. Мониторинги экологӣ дар воҳидҳои марзию маъмурии пӯшида

 

1. Мониторинги экологӣ дар воҳидҳои марзию маъмурии пӯшида қисми таркибии мониторинги экологии  Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад.

2. Мониторинги экологӣ дар воҳидҳои марзию маъмурии пӯшида бо назардошти талаботи тибқи қонунгузорӣ муайянгардида амалӣ карда мешавад.

 

Моддаи 15. Мониторинги экологӣ дар объектҳои ҳарбӣ ва мудофиавӣ

 

Дар объектҳои ҳарбӣ ва мудофиавӣ, инчунин дар ҷамъомадҳо ва машқҳои ҳарбӣ, ҳангоми ҷойгиронии қӯшун ва техникаи ҳарбӣ дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон мониторинги экологӣ бо назардошти талаботи муайянкардаи  қонунгузорӣ ташкил ва амалӣ карда мешавад.

 

Моддаи 16. Мониторинги экологӣ ҳангоми огоҳнамоӣ ва рафъи ҳолатҳои фавқулодда

 

1. Дар объектҳое, ки ба Феҳристи давлатии объектҳои хатарнок ворид шудаанд, мониторинги экологии ҳолати онҳо аз рӯи нишондодҳои дахлдор бо ин объектҳо, инчунин мониторинги экологии омилҳои берунае, ки имконияти сарзании ҳолатҳои фавқулоддаро доранд, ташкил ва амалӣ карда мешавад.

2. Ҳангоми сар задани ҳодисаҳои фавқулодда мониторинги экологии объектҳои табиӣ ва дигар объектҳое, ки дар минтақаи зери таъсири ҳодисаҳои фавқулодда ва паҳншавии оқибатҳои номусоиди онҳоянд, гузаронида мешавад.

 

Моддаи 17. Мониторинги экологии партовҳои хатарнок

 

1. Мониторинги экологӣ дар ҳамаи зинаҳои муносибат бо партовҳои хатарнок (ғуншавӣ, интиқол, безараргардонӣ, истифода, гӯркунӣ ва ғайра) ба роҳ монда мешавад.

2. Мониторинги экологиро шахсони ҳуқуқӣ ва соҳибкорони инфиродӣ, ки амалиёти дахлдорро вобаста ба муносибат бо партовҳои хатарнок  мегузаронанд, амалӣ мегардонанд, ба шарте ки дар шартномаи миёни онҳо бо истеҳсолкунанда ё молики партовҳои хатарнок тартиби дигаре пешбинӣ нашуда бошад. 

 

Моддаи 18. Мониторинги экологӣ ва экспертизаи давлатии экологӣ

 

Дар ҳуҷҷатҳои ба экспертизаи давлатии экологӣ пешниҳодшуда доир ба тадбирҳои мансуб ба истифодабарии табиат, ки амалӣ намудани онҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба нақша гирифта шудааст, бахши алоҳида оид ба мониторинги экологӣ ҳатмист. Дар объектҳои экспертизаи давлатии экологӣ, ки ҳамзамон объектҳои мониторинги экологӣ мебошанд (пурра ё қисман), пуррагӣ ва эътимоднокии иттилооти ба экспертиза пешниҳодшуда бо истифодаи захираҳои иттилооти дахлдор, ки дар системаи мониторинги экологӣ мавҷуд аст, таъмин карда мешавад.

 

Моддаи 19. Маблағгузории тадбирҳо оид ба ташкил ва гузаронидани  мониторинги экологӣ

 

1. Системаи  мониторинги экологӣ аз ҳисоби буҷети давлатӣ   барои гузаронидани мониторинги экологӣ, иҷрои барномаҳои давлатии мақсаднок, инчунин аз ҳисоби маблағҳои ғайрибуҷетии ташкилотҳо ва дигар манбаъҳо маблағгузорӣ карда мешавад.

2. Маблағ барои ташкили мониторинги экологӣ дар доираи иҷрои барномаҳои ҷумҳуриявии мақсаднок ва маҳаллӣ аз буҷети дахлдор ва фондҳои ғайрибуҷетӣ ҷудо карда мешавад.

3. Маблағгузории ташкили мониторинги экологӣ аз ҳисоби истифодабарандагони табиат, ки моддаи 11 Қонуни мазкур муайян кардааст ва аз ҳисоби худи онҳо амалӣ карда мешавад.

4. Мониторинги экологии манбаъҳои ифлоскунандаи муҳити зист, ки моликияти коммуналӣ мебошанд, аз ҳисоби корхонаҳо–истифодабарандагони табиати дар ҳудуди ҳамин воҳидҳои марзию маъмурӣ  ҷойгиршуда  маблағгузорӣ карда мешавад.

5. Мониторинги экологии вазъи саломатии аҳолӣ, ки таъсири манфии омилҳои муҳити зистро дар ҳудуди воҳидҳои маҳаллӣ ҳис менамоянд, аз ҳисоби буҷетҳо, фондҳои ғайрибуҷетӣ ва дигар манбаъҳои тибқи қонунгузорӣ барои рафъи ҳамин манбаи ифлоскунанда пешбинишуда маблағгузорӣ карда мешавад.

6. Мониторинги экологии объектҳои табиӣ ва дигар объектҳои дар ихтиёри шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ набуда, инчунин гузаронидани мониторинги экологии ҳолати муҳити зист, вазъи саломатии аҳолӣ дар ҳаҷми барномаҳои ҷумҳуриявии мақсаднок пешбинишуда аз ҳисоби буҷети давлатӣ, фондҳои ғайрибуҷетӣ ва дигар манбаъҳои пешбиникардаи қонунгузорӣ маблағгузорӣ карда мешавад.

 

Моддаи 20. Ҳамкории байналмилалӣ дар соҳаи мониторинги экологӣ

 

Ҳамкории байналмилалӣ дар соҳаи мониторинги экологӣ дар асоси қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, ба роҳ монда мешавад.

 

БОБИ 5.

МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ

 

Моддаи 21. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур

 

Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд. 

 

Моддаи 22. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур

 

Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

 

Президенти 

Ҷумҳурии  Тоҷикистон                                        Эмомалӣ РАҲМОН

 

ш. Душанбе, 25 марти соли 2011,

№ 707

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ДАР БОРАИ МУҚОВИМАТ БА ҚОНУНИГАРДОНИИ (РАСМИКУНОНИИ) ДАРОМАДҲОИ БО РОҲИ ҶИНОЯТ БАДАСТОВАРДА, МАБЛАҒГУЗОРИИ ТЕРРОРИЗМ ВА МАБЛАҒГУЗОРИИ ПАҲНКУНИИ СИЛОҲИ ҚАТЛИ ОМ

Ношири мавод: Тоирзода Малика Тоир Санаи интишор: Сшб, 11/02/2020 - 10:35
Тоҷикӣ
Замима: 
Таснифгар: 
ҚОНУН
Рақам: 
684
Мақомот: 
Маҷлиси Олии ҶТ
Ҳолат: 
Аз эътибор соқитшуда
Сана: 
15.03.2011
ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
ДАР БОРАИ МУҚОВИМАТ БА ҚОНУНИГАРДОНӢ (РАСМИКУНОНӢ)-И ДАРОМАДҲОИ БО РОҲИ ҶИНОЯТ БАДАСТОВАРДА, МАБЛАҒГУЗОРИИ ТЕРРОРИЗМ ВА МАБЛАҒГУЗОРИИ ПАҲНКУНИИ СИЛОҲИ ҚАТЛИ ОМ
 
бо қарори Маҷлиси намояндагони
Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 18 январи соли 2023, № 960
қабул карда шуд
бо қарори Маҷлиси миллии
Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 15 марти соли 2023, № 359
ҷонибдорӣ карда шуд
 
Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқию ташкилии пешгирӣ ва муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли омро муқаррар намуда, ба ҳимояи ҳуқуқу озодӣ ва манфиатҳои қонунии шахс, ҷамъият ва давлат, таъмини амнияти миллӣ ва ҳимояи манфиатҳои иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон равона гардидааст.
БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ
Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:
1) амалиёт ё аҳд бо молу мулк (воситаҳо) - амалҳои шахсони воқеӣ ё ҳуқуқӣ ё созмонҳои ҳуқуқии хориҷӣ, ки барои муқаррар кардан, тағйир додан ё қатъ намудани ҳуқуқу уҳдадориҳои маданӣ нисбат ба маблағҳои пулӣ ё дигар молу мулк равона гардидаанд;
2) амалиёт ё аҳди шубҳанок - амалиёт ё аҳд бо молу мулк (воситаҳо), аз ҷумла кӯшиши анҷом додани амалиёт ё аҳд, новобаста аз маблағи он, ки нисбат ба он шубҳа вуҷуд дорад, ки он метавонад бо қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом алоқаманд бошад;
3) бонки ниҳонӣ - бонке, ки дар кишвари бақайдгирифта воқеан вуҷуд надорад, соҳиби иҷозатнома аст ва бо ягон гурӯҳи молиявии танзимшаванда, ки бояд таҳти назорати муштарак қарор гирад, муттаҳид нашудааст;
4) воситаҳои гардони манзурӣ - коғазҳои қиматноки манзурӣ (аз ҷумла саҳмияҳо, вомбаргҳо, чекҳо, векселҳо ва супоришномаҳои пулӣ) ё коғазҳои қиматноки дигар (аз ҷумла чекҳо, вомбаргҳо ва супоришномаҳои пулии пуркарданашуда), ки ҳуқуқ ба онҳоро бо пешниҳод намудан бе нишон додани номи гиранда медиҳанд;
5) гурӯҳи молиявӣ - гурӯҳи иборат аз шахси ҳуқуқӣ (ширкати асосӣ), ки фаъолият ва вазифаҳои иштирокдорони боқимондаи гурӯҳро бо мақсади назорати гурӯҳии онҳо, аз ҷумла филиалҳо, корхонаҳо (ҷамъиятҳо)-и фаръӣ ва намояндагиҳои он, ки ба онҳо сиёсату тартиботи татбиқшавандаи ҳамаи гурӯҳ дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом татбиқ мегардад, роҳбарӣ ва ҳамоҳангсозӣ менамояд;
6) ғайрифаъолгардонӣ - манъ кардани интиқол, мубодила, ихтиёрдорӣ, ҷойивазкунӣ ё амалиёти дигар бо молу мулк (воситаҳо)-е, ки дар моликият ё таҳти назорати шахс ё ташкилот, муштарӣ, контрагент ё молик-бенефитсиари ба рӯйхати шахсон, гурӯҳҳо ва ташкилотҳои бо терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом алоқаманд дохилшуда қарор доранд;
7) даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда - молу мулк (воситаҳо)-е, ки бевосита ё бавосита дар натиҷаи содир намудани ҷиноят ба даст оварда шудаанд;
8) дороии маҷозӣ - ифодаи рақамии дороие, ки метавонад ба тарзи рақамӣ савдо карда шавад ё интиқол дода шавад ва метавонад барои пардохт ё сармоягузорӣ истифода бурда шавад, ба истиснои маблағҳои электронӣ ва асъори рақамӣ, ки аз ҷониби давлатҳо бароварда шудаанд, коғазҳои қиматнок ва дигар дороиҳои молиявӣ;
9) идоракунии хавфҳо - ошкор кардан, баҳо додан ва дарк намудани хавфҳои қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ва татбиқи минбаъдаи чораҳо барои пешгирӣ ё коҳиш додани оқибатҳои қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом, ки ба хавфҳои ошкоршуда мутобиқ мебошанд;
10) кишварҳо ва ҳудудҳои дорои хавфи баланд - давлатҳо ва ҳудудҳое, ки стандартҳои байналмилалиро дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом татбиқ намекунанд ё онҳоро ба таври нокифоя татбиқ мекунанд, инчунин минтақаҳои оффшорӣ;
11) контрагентҳои хориҷӣ - мақомоти салоҳиятдори хориҷӣ, ки дар доираи ҳамкории дархостшаванда уҳдадорию вазифаҳои монандро иҷро мекунанд;
12) қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда - анҷом додани амалиёти молиявӣ ё аҳдҳои дигар бо маблағҳои пулӣ, коғазҳои қиматнок ё молу мулки дигар, ки баръало даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастовардашуда мебошанд, бо мақсади рӯйпӯш ва пинҳон намудани сарчашмаи ба даст овардани ин молу мулк ё бо мақсади мусоидат намудан ба шахсе, ки дар содир намудани ҷинояти асосӣ иштирок намудааст, то ки ӯ тавонад аз ҷавобгарӣ барои кирдорҳои содирнамудааш саркашӣ намояд, инчунин рӯйпӯш ё пинҳон кардани хусусияти аслӣ, маҳалли ҷойгиршавӣ, тарзи ихтиёрдорӣ, ҷойивазкунӣ, ҳуқуқ ба молу мулк ё мансубияти он, инчунин ба даст овардан, соҳибӣ кардан, истифода бурдан ё ихтиёрдории чунин молу мулк;
13) маблағгузории терроризм - бевосита ё бавосита пешниҳод намудан ё ҷамъ овардани воситаҳо бо мақсади пурра ё қисман истифода бурдани онҳо ва ё бо дарки он ки ин воситаҳо аз тарафи террористи алоҳида ё гурӯҳ (ташкилот)-и террористӣ истифода мешаванд, ё бо мақсади таъминоти молиявии террористи алоҳида ё гурӯҳ (ташкилот)-и террористӣ ё барои ташкил, тайёр ва содир намудани ҷиноятҳои дорои хусусияти террористӣ истифода мегарданд ва ҳамчунин, агар ин воситаҳо воқеан барои содир намудани ҷиноятҳои дорои хусусияти террористӣ, инчунин маблағгузории террористи алоҳида ё гурӯҳ (ташкилот)-и террористӣ, ҳатто агар он бо амал (амалҳо)-и мушаххаси террористӣ алоқаманд набошад, ё барои маблағгузории сафарҳои шахсон ба давлатҳое, ки давлати будубош ё шаҳрвандии онҳо намебошанд, барои мақсадҳои содир кардан, ба нақша гирифтан, тайёр кардан ё иштирок намудан дар содир намудани амалҳои террористӣ ё дар тайёр кардани террористҳо ё гузаштан аз чунин тайёрӣ истифода нашуда бошанд;
14) маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом - бевосита ё бавосита пешниҳод намудан ё ҷамъ овардани воситаҳо бо мақсади пурра ё қисман истифода бурдани онҳо ё бо дарки он ки ин воситаҳо барои ғайриқонунӣ сохтан, истеҳсол кардан, соҳиб шудан, нигоҳ доштан, интиқол, ирсол ва ё ба соҳибияти каси дигар додани силоҳи зарравӣ (ядроӣ), нейтронӣ, кимиёвӣ, биологӣ (бактериологӣ), иқлимӣ, инчунин намуди дигари силоҳи қатли оми бо шартномаҳои байналмилалӣ манъшуда, ҳамчунин ба ҳар давлати дорои силоҳи зарравӣ набуда додани маводи ибтидоӣ ё махсуси таҷзияшаванда ё технологияе, ки баръало метавонад барои бунёди силоҳи қатли ом истифода гардад ва (ё) ба ягон шахс додани намудҳои дигари силоҳи қатли ом ё қисматҳои зарурии истеҳсоли он, ки бо шартномаҳои байналмилалӣ манъ гардидаанд, истифода мегарданд;
15) мақоми ваколатдор - мақоми муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом;
16) мақомоти назоратӣ - мақомоти салоҳиятдоре, ки ба зиммаи онҳо уҳдадории назорат дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом баҳри таъмини риоя гардидани талаботи Қонуни мазкур аз ҷониби субъектҳои ҳисоботдиҳанда вогузор шудааст;
17) молик-бенефитсиар - шахс (шахсон)-и воқеие, ки бевосита ё бавосита (тавассути шахсони сеюм, аз ҷумла тавассути силсилаи соҳибият) соҳиби ҳуқуқи моликият (соҳиби иштироки афзалиятнок дар сармояи муштарӣ) мебошад (мебошанд) ё муштариро воқеан назорат мекунад (мекунанд), ё шахси воқеие, ки аз ном ё ба манфиати ӯ амалиёт (аҳд) анҷом дода мешавад, инчунин шахс (шахсон)-и воқеие, ки шахси ҳуқуқӣ ё созмони ҳуқуқии хориҷиро назорат мекунад (мекунанд);
18) молу мулк (воситаҳо) - ҳар гуна дороии моддӣ ё ғайримоддӣ, ашёи манқул ё ғайриманқул, новобаста аз тарзи ба даст овардани онҳо, инчунин ҳуҷҷатҳои ҳуқуқӣ ё санадҳои гуногуншакл, аз ҷумла дар шакли электронӣ ё рақамӣ, ки ҳуқуқ ба чунин дороиҳо ва иштирок дар онҳоро тасдиқ менамоянд, аз ҷумла қарзҳои бонкӣ, чекҳои роҳ, вомбаргҳо, векселҳо, аккредитивҳо, дороиҳои маҷозӣ ва ғайра;
19) мониторинги молиявӣ - маҷмуи чорабиниҳо оид ба пешгирӣ, ошкор ва роҳ надодани қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом, ки аз ҷониби субъектҳои ҳисоботдиҳанда, мақоми ваколатдор ва мақомоти давлатии дигар амалӣ карда мешаванд;
20) муассиси созмони ҳуқуқии хориҷӣ - шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ, ки ҳуқуқи соҳибият ба молу мулк (воситаҳо)-и худро ба мудири созмони ҳуқуқии хориҷӣ тавассути шартномаи идораи ба боварӣ асосёфта ё созиши дигари ба ин монанд вогузор менамояд;
21) муносибатҳои корӣ - муносибатҳои байни муштарӣ ва субъекти ҳисоботдиҳанда, ки дар асоси созишнома оид ба хизматрасонии молиявӣ ё хизматрасонии дигар, аз ҷумла амалӣ намудани амалиёт (аҳд) ба вуҷуд омадаанд;
22) муносибатҳои муросилотии бонкӣ - муносибатҳои шартномавӣ байни як ташкилоти қарзии молиявӣ (ташкилоти муросил) бо ташкилоти қарзии молиявии дигар (респондент) бо мақсади иҷрои амалиёти мутақобила, аз ҷумла пешниҳоди хизматрасонӣ оид ба идоракунии маблағи пули нақд, клиринги чекҳо, суратҳисобҳои транзитӣ, мубодилаи асъор ва ҳисоббаробаркунии мутақобила;
23) мушаххаскунии муштарӣ - маҷмуи чорабиниҳо оид ба муйаян кардани маълумоти мушаххаскунанда вобаста ба муштарӣ (намояндаи муштарӣ);
24) муштарӣ - шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ, инчунин созмони ҳуқуқии хориҷӣ, ки таҳти хизматрасонии субъекти ҳисоботдиҳанда мебошад;
25) назорати ҳатмӣ - маҷмуи чораҳои аз ҷониби мақоми ваколатдор андешидашаванда оид ба назорат кардани амалиёт ва аҳдҳо бо маблағҳои пулӣ ё молу мулки дигар дар асоси иттилооти пешниҳодкардаи субъекти ҳисоботдиҳанда ё мақомоти давлатӣ, инчунин оид ба санҷиши ин иттилоот мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон;
26) муносибати ба хавф нигаронидашуда - чорабиниҳо оид ба идоракунии хавфҳо ва истифодаи чораҳои қатъӣ ҳангоми ҷой доштани хавфи баланд ё чораҳои содашуда ҳангоми ҷой доштани хавфи сатҳи паст мутобиқи расмиёти идоракунии хавфҳо, ки Қонуни мазкур муқаррар кардааст;
27) рӯйхатҳои таҳримӣ - рӯйхатҳои шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ, гурӯҳҳо ва ташкилотҳои бо терроризм ва паҳнкунии силоҳи қатли ом алоқаманд, ки нисбат ба онҳо талабот оид ба ғайрифаъолгардонӣ паҳн мегардад;
28) созмони ҳуқуқии хориҷӣ - низоми муносибатҳои ҳуқуқӣ (трастҳо ва сохторҳои дигари шабеҳ), ки аз ҷониби шахси воқеӣ (муассиси созмони ҳуқуқии хориҷӣ) мутобиқи қонунгузории давлати хориҷӣ таъсис дода шуда, дар он молу мулк (воситаҳо)-и ба ӯ тааллуқдошта таҳти назорат ва идоракунии шахси воқеии дигар (мудир ё сарпараст) қарор дода мешавад, то ки аз ин молу мулк (воситаҳо) ба манфиати бадастоварандаи фоида ё бо мақсади муайян даромад (фоида) гирифта шавад ва ба шарте ки мудир ё сарпараст дар амалҳои худ нисбат ба истифода бурдан ё ихтиёрдорӣ кардани ин молу мулк (воситаҳо) дастурҳои барои ӯ муқарраргардида ва талаботи қонунгузории давлати хориҷиро дастури амал қарор диҳад;
29) сохтори ғайритиҷоратӣ - шахси ҳуқуқӣ ё созмони ҳуқуқии хориҷии ғайритиҷоратие, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолият карда, ба ҷамъоварӣ ё пешниҳоди маблағҳои пулӣ ё молу мулки дигар барои мақсадҳои хайриявӣ, динӣ, фарҳангӣ, таҳсилотӣ, иҷтимоӣ, ҷамъиятӣ ё барои амалӣ намудани корҳои дигар машғул мебошад;
30) хавф - маҷмуи таҳдидҳо, осебпазирии қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ва оқибатҳои бо онҳо алоқаманд барои давлат, мақомоти давлатӣ ва (ё) субъектҳои ҳисоботдиҳанда;
31) шахси мансабдори оммавӣ - яке аз шахсони воқеии зерин:
а) шахси мансабдори оммавии хориҷӣ - шахсе, ки вазифаҳои муҳимми давлатӣ ё сиёсиро дар давлати хориҷӣ иҷро мекунад ё иҷро мекард (сарони давлатҳо ё ҳукуматҳо, ходимони баландпояи сиёсӣ, шахсони мансабдори олии ҳукумат, судҳо, қувваҳои мусаллаҳ, мақомоти ҳифзи ҳуқуқ, фискалӣ ва мақомоти давлатии дигар, шахсони мансабдори баландпояи корхонаҳои давлатӣ, инчунин роҳбарон ва ходимони ҳизбҳои сиёсӣ);
б) шахси мансабдори оммавии миллӣ - шахсе, ки мансаби давлатии ҳокимияти давлатӣ ё мансаби сиёсии хизмати давлатӣ ё мансаби маъмурии хизмати давлатии категорияи олиро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон мутобиқи Феҳристи мансабҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ кардааст, ё мансабҳои давлатии ба онҳо баробарро дар қувваҳои мусаллаҳ, мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ё мақомоти давлатии дигари Ҷумҳурии Тоҷикистон ишғол мекунад ё дар гузашта ишғол карда буд, инчунин шахсони мансабдори баландпояи корхонаҳои азими давлатӣ, роҳбарон ва ходимони ҳизбҳои сиёсӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон;
в) шахси мансабдори оммавии ташкилоти байналмилалӣ - шахси мансабдори ташкилоти байналмилалӣ, ки ба ӯ вазифаҳои муҳимми ин ташкилоти байналмилалӣ бовар карда шудааст ё бовар карда шуда буд (роҳбарон, муовинони роҳбарон ва аъзои раёсат ё шурои мудирони ташкилоти байналмилалӣ ё шахсони дигари ба онҳо баробаркардашуда дар ташкилоти байналмилалӣ).
Моддаи 2. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом
Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, иборат мебошад.
Моддаи 3. Доираи амали Қонуни мазкур
1. Муқаррароти Қонуни мазкур ба амалҳое, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ва берун аз он, бо назардошти меъёрҳои пешбининамудаи санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофнамудаи Тоҷикистон, аз ҷониби шахсони зерин анҷом дода мешаванд, татбиқ мегардад:
1) шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон;
2) шаҳрвандони хориҷӣ;
3) шахсони бешаҳрванд, ки дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомат доранд;
4) субъектҳои ҳисоботдиҳанда, аз ҷумла филиал ва намояндагиҳои онҳо;
5) шахсони ҳуқуқӣ ва созмонҳои ҳуқуқии хориҷӣ, ки дар амалиёт бо маблағҳои пулӣ ва дороиҳои дигар иштирок мекунанд;
6) мақомоти давлатие, ки ба зиммаи онҳо уҳдадории муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда ва (ё) маблағгузории терроризм ва (ё) маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом вогузор шудааст.
2. Қонуни мазкур муносибатҳои шахсони дар қисми 1 моддаи мазкур зикргардидаро бо мақсади пешгирӣ, ошкор намудан ва роҳ надодан ба амалҳое, ки бо қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом алоқаманд мебошанд, танзим менамояд.
БОБИ 2. ҲАМОҲАНГСОЗИИ ФАЪОЛИЯТИ МАҚОМОТИ ДАВЛАТӢ ВА ПЕШБУРДИ МАЪЛУМОТИ ОМОРӢ
Моддаи 4. Комиссияи доимоамалкунандаи байниидоравӣ
Бо мақсади ҳамоҳанг сохтани фаъолияти мақомоти дахлдори давлатӣ дар татбиқи стандартҳои муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом комиссияи доимоамалкунандаи байниидоравӣ таъсис дода мешавад, ки ҳайат ва низомномаи онро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ мекунад.
Моддаи 5. Тартиби пешбурди маълумоти оморӣ
1. Мақоми ваколатдор, мақомоти назоратӣ, ҳифзи ҳуқуқ ва мақомоти давлатии дигар дар доираи ваколатҳои худ пешбурди маълумоти омориро оид ба масъалаҳои ба самаранокии низоми муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом дахлдошта ба роҳ мемонанд, ки бояд иттилооти зеринро дар бар гиранд:
1) дар бораи миқдори субъектҳои ҳисоботдиҳандаи таҳти назорат қарордошта;
2) дар бораи иттилооти қабулгардида, санҷидашуда ва фиристондашуда оид ба амалиёту аҳди шубҳанок, инчунин дар бораи амалиёти ҳатман назоратшаванда;
3) дар бораи парвандаҳои ҷиноятии оғозгардида, қатъшуда ва ба суд фиристонидашуда оид ба ҷиноятҳои асосӣ ва ҷиноятҳои марбут ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом, инчунин дар бораи натиҷаҳои баррасии онҳо дар суд;
4) дар бораи молу мулк (воситаҳо)-и ғайрифаъолгардонидашуда, ҳабсшуда ва мусодирашуда аз рӯйи ҷиноятҳои асосӣ ва ҷиноятҳои алоқаманд бо қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом;
5) дар бораи пешниҳод (гирифтан)-и ёрии ҳуқуқӣ, аз ҷумла дар доираи пешбурди парвандаҳои ҷиноятӣ ё дархостҳои дигари байналмилалӣ дар хусуси ҳамкорӣ бо контрагентҳои хориҷӣ оид ба ҷиноятҳои асосӣ ва ҷиноятҳои алоқаманд бо қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом;
6) дар бораи натиҷаҳои истифода шудани иттилооту маводи аз мақоми ваколатдор гирифташуда;
7) иттилооти дигари барои низоми муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом аҳаммиятнок.
2. Барои назорати самаранокии чораҳое, ки дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом андешида мешаванд, мақомоти назоратӣ, ҳифзи ҳуқуқ ва мақомоти дигари давлатӣ ба мақоми ваколатдор маълумоти омории дар қисми 1 моддаи мазкур зикршуда ва иттилооти дигари аҳаммиятнокро оид ба чораҳои дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом андешидашуда пешниҳод менамоянд.
3. Тартиби пешбурди маълумоти оморӣ дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ва шакли ҳисоботдиҳии онро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян мекунад.
БОБИ 3. СУБЪЕКТҲОИ ҲИСОБОТДИҲАНДА ВА ЧОРАҲОИ БА МУҚОВИМАТ БА ҚОНУНИГАРДОНӢ (РАСМИКУНОНӢ)-И ДАРОМАДҲОИ БО РОҲИ ҶИНОЯТ БАДАСТОВАРДА, МАБЛАҒГУЗОРИИ ТЕРРОРИЗМ ВА МАБЛАҒГУЗОРИИ ПАҲНКУНИИ СИЛОҲИ ҚАТЛИ ОМ РАВОНАГАРДИДА
Моддаи 6. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда
Субъектҳои ҳисоботдиҳанда инҳоянд:
1) ташкилотҳои қарзии молиявӣ;
2) иштирокдорони касбии бозори коғазҳои қиматнок;
3) ташкилотҳои суғуртавӣ (азнавсуғуртакунӣ) ва брокерҳои суғуртавӣ;
4) ташкилотҳои иҷораи молиявӣ (лизингӣ);
5) нуқтаҳои мубодилаи асъор;
6) шахсоне, ки фондҳои сармоягузорӣ ё фондҳои ғайридавлатии нафақаро ба таври касбӣ идора мекунанд;
7) ташкилотҳои алоқаи почта;
8) гаравхонаҳо;
9) биржаҳои мол ё биржаҳои дигаре, ки бо молҳои биржавӣ амалиёти молиявиро анҷом медиҳанд;
10) ширкатҳои аудиторӣ ва аудиторҳои инфиродӣ;
11) шахсоне, ки ба таври касбӣ металлҳои қиматбаҳо ва сангҳои қиматбаҳо, маснуоти заргарӣ аз онҳо, инчунин шикастапораҳои ин маснуотро хариду фурӯш мекунанд;
12) шахсоне, ки ба таври касбӣ амалиётро бо молу мулки ғайриманқул анҷом медиҳанд;
13) ташкилот ва субъектҳои дигаре, ки тотализатор ва идораҳои букмекерӣ доранд, инчунин бозии лото, лоторея ва бозиҳои дигар, аз ҷумла дар шакли электронӣ мегузаронанд, ки дар онҳо фонди ҷоизавӣ аз маблағҳои ҷалбшудаи иштирокдорони он таъсис дода мешавад;
14) адвокатҳо, шахсоне, ки амалиёти нотариалиро анҷом медиҳанд, муҳосибони касбӣ ва ташкилотҳои муҳосибӣ, шахсоне, ки хизматрасонии ҳуқуқӣ мерасонанд, дар ҳолате ки онҳо барои муштариёни худ аҳдҳои зеринро омода ё анҷом медиҳанд:
а) харид ё фурӯши молу мулки ғайриманқул;
б) идоракунии маблағҳои пулӣ, коғазҳои қиматнок ё дигар молу мулк (маблағҳо)-и муштариён;
в) идоракунии суратҳисобҳои бонкӣ ё суратҳисоби коғазҳои қиматнок;
г) ташкили ҷалби ҳақгузориҳо (ҷамъ кардани маблағҳо) бо мақсади таъсис, таъмини фаъолияти ширкатҳо ё идора кардани онҳо;
д) таъсис ва таъмини фаъолият ё идоракунии шахси ҳуқуқӣ ё хариду фурӯши корхонаҳо;
15) шахсоне, ки хизматрасонии созмони ҳуқуқии хориҷиро анҷом медиҳанд ё барои ташкили ширкатҳо хизмат мерасонанд, ҳангоми ба шахсони сеюм расондани яке аз хизматҳои зерин:
а) ба сифати агент оид ба таъсиси шахси ҳуқуқӣ амал мекунанд;
б) ба сифати директор ё котиби ширкат, иштирокдори ширкат ё ҳамин гуна мансаб нисбат ба шахсони ҳуқуқии дигар амал мекунанд (ё барои шахсони дигар имконият муҳайё мекунанд, ки ба ин сифат амал кунанд);
в) дафтари бақайдгирифташуда, суроғаи ҳуқуқӣ ё бино, суроғаи муросилотӣ ё маъмурӣ барои ширкат, рафоқат ё шахси дигари ҳуқуқӣ пешниҳод мекунанд;
г) ба сифати мудир ё сарпараст ва ё мансабҳои дигари ба онҳо баробар дар созмони ҳуқуқии хориҷӣ амал мекунанд (ё барои дигар шахсон имконият муҳайё мекунанд, ки ба ин сифат амал кунанд);
д) ба сифати дорандаи номиналии саҳмияҳо барои шахси дигар ё намояндаи ваколатдор амал мекунанд (ё барои шахсони дигар имконият муҳайё мекунанд, ки ба ин сифат амал кунанд).
Моддаи 7. Чораҳо оид ба баҳодиҳӣ ва коҳиш додани хавфҳо
1. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда уҳдадоранд:
1) барои муайянсозӣ (ошкорсозӣ), баҳодиҳӣ ва дарки хавфҳои қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом чораҳои дахлдор андешанд;
2) ҳангоми баҳодиҳии хавфҳо натиҷаҳои баҳодиҳии хавфҳои қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли омро, ки дар сатҳи миллӣ ё соҳавӣ гузаронда шудаанд, ба инобат гиранд;
3) ҳамаи омилҳои дахлдори хавфро пеш аз муайян кардани сатҳи умумии хавф, инчунин намуд ва ҳаҷми чораҳои зарурие, ки барои коҳиш додани он андешида мешаванд, баррасӣ намоянд;
4) баҳодиҳии хавфҳоро ҳуҷҷатгузорӣ намоянд ва мунтазамна камтар аз як маротиба дар як сол ҳангоми ҷой доштани хавфи баланд ё на камтар аз як маротиба дар се сол дар ҳолатҳои дигар, нав кунанд;
5) ба мақомоти дахлдори назоратӣ ва мақоми ваколатдор дар бораи баҳодиҳии хавфҳо иттилоот пешниҳод намоянд.
2. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда уҳдадоранд чораҳои дар қисми 1 моддаи мазкур пешбинигардидаро нисбат ба субъектҳо ва объектҳои зерин андешанд:
1) муштариёни худ;
2) кишварҳо ё минтақаҳои ҷуғрофие, ки муштариён аз он ҷо мебошанд ё дар онҳо қарор доранд;
3) кишварҳо ё минтақаҳои ҷуғрофие, ки дар онҳо субъекти ҳисоботдиҳанда фаъолият мекунад;
4) маҳсулот, хизматрасонӣ, амалиёт ва роҳҳои таҳвили субъекти ҳисоботдиҳанда.
3. Хусусият ва миқёси баҳодиҳии хавфҳо бояд ба хусусияту фаъолияти субъекти ҳисоботдиҳанда мутобиқат намоянд.
4. Барои амалӣ намудани талаботи қисмҳои 1-3 моддаи мазкур субъекти ҳисоботдиҳанда:
1) барнома (қоида, расмиёт)-и назорати дохилиро таҳия ва амалӣ менамояд, ки он аз ҷониби роҳбарияти олӣ (вобаста ба шакли ташкилию ҳуқуқӣ, мақоми идоракунӣ (шурои нозирон (шурои директорон) ё мақоми иҷроия (раёсат) ё ҳангоми ҷой доштани мақоми яккасардории иҷроия директори генералӣ (директор) тасдиқ мегардад;
2) амалӣ шудани барнома (қоида, расмиёт)-и назорати дохилиро мунтазам назорат намуда, ҳангоми зарурат онро тақвият мебахшад;
3) дар сурати ошкор шудани хавфҳои баланд барои танзими босамар ва коҳиш додани онҳо чораҳои қатъӣ меандешад;
4) қабули чораҳои қатъӣ ё чораҳои дахлдорро барои танзими босамар ва коҳиш додани хавфҳои ошкоршуда мутобиқи баҳодиҳии хавфҳо ва дастурҳои мақоми ваколатдор ва мақомоти дахлдори назоратӣ таъмин менамояд.
5. Тартиби баҳодиҳии хавфҳои қонунигардонӣ (расмикунонӣ)и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли омро мақоми ваколатдор муайян менамояд.
Моддаи 8. Ҷорӣ намудани технологияҳои нав
1. Субъекти ҳисоботдиҳанда уҳдадор аст хавфҳои марбут ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли омро, ки метавонанд вобаста ба таҳияи маҳсулоту хизматрасонии нав ё усулҳои нави пешбурди фаъолияти соҳибкорӣ ба вуҷуд оянд, аз ҷумла механизмҳои нави таҳвилро бо истифода аз технологияҳои нав ё тараққикунанда ҳам барои маҳсулоти нав ва ҳам мавҷуда муайян ва баҳодиҳӣ намояд.
2. Субъекти ҳисоботдиҳанда уҳдадор аст хавфҳои дар қисми 1 моддаи мазкур пешбинишударо қабл аз роҳандозӣ ё истифода намудани чунин маҳсулот, усулҳо ё технологияҳо баҳо диҳад, инчунин барои танзим ва коҳиш додани онҳо чораҳои дахлдор андешад.
Моддаи 9. Чораҳо оид ба санҷиши дахлдори муштариён
1. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда уҳдадоранд нисбат ба муштариёни худ чораҳои зерини санҷиши дахлдори муштариро татбиқ намоянд:
1) то ба роҳ мондани муносибатҳои корӣ ё анҷом додани амалиёти якдафъаина ё дар вақти он:
а) шахсияти муштариро мушаххас намоянд ва санҷанд;
б) шахсияти молик-бенефитсиарро мушаххас карда, барои санҷиши шахсияти молик-бенефитсиар бо истифода аз иттилооти саҳеҳ ё маълумоти аз манбаи боэътимод дастрасшуда чораҳои зарурӣ андешанд;
2) дар ҳолати аз номи муштарӣ намоянда ё шахси бовариноки ӯ дар асоси ваколатҳои бо ваколатнома, қонун ё дар асоси санади мақоми ваколатдори давлатӣ ё худидоракунии шаҳрак ва деҳот додашуда баромад намудан, шахсияти шахсеро, ки аз муштарӣ намояндагӣ мекунад, мушаххас ва санҷиш намуда, ваколатҳои дахлдор доштани ӯро санҷанд;
3) ҳадафу хусусияти эҳтимолии муносибатҳои кориро муайян ва дар ҳолати зарурӣ оид ба он иттилоъ гиранд, инчунин нисбат ба муштариёне, ки шахсони ҳуқуқӣ ё созмони ҳуқуқии хориҷӣ мебошанд, хусусияти фаъолияти муштарӣ, сохтори моликият ва идоракунии онро донанд;
4) мунтазам муносибатҳои кориро таҳлил намоянд, инчунин амалиёту аҳдҳоеро, ки дар рафти чунин муносибатҳо анҷом дода мешаванд, барои таъмини он, ки амалиёти иҷрошаванда ба маълумоти субъекти ҳисоботдиҳанда дар бораи муштарӣ, фаъолияти хоҷагии вай ва хусусияти хавф, аз ҷумла дар ҳолати зарурат оид ба манбаи маблағҳо мутобиқат намоянд, санҷанд;
5) ҳуҷҷатҳо, маълумот ё иттилоотеро, ки дар раванди санҷиши дахлдори муштарӣ мутобиқи моддаи мазкур ҷамъоварӣ шудаанд, махсусан ҳангоми ҷой доштани дараҷаи баланди хавф, мунтазам нав кунанд.
2. Субъекти ҳисоботдиҳанда уҳдадор аст чораҳоро оид ба санҷиши дахлдори муштариён, ки дар қисми 1 моддаи мазкур пешбинӣ шудаанд, дар ҳолатҳои зерин андешад:
1) ҳангоми ба роҳ мондани муносибатҳои корӣ;
2) ҳангоми анҷом додани ҳар гуна амалиёт ва аҳди якдафъаина ё якчанд амалиёт ё аҳди ба ҳам алоқаманд ба андозаи баробар ба маблағи муайяннамудаи мақоми ваколатдор ва ё зиёда аз он;
3) ҳангоми мавҷуд будани шубҳа ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом, новобаста аз маблағи амалиёт ё аҳд ё ягон истиснои дигар;
4) дар ҳолате, ки субъекти ҳисоботдиҳанда ба дурустӣ ё мутобиқатии иттилооти қаблан дар бораи мушаххаскунии муштарӣ дастрасшуда шубҳа дошта бошад.
3. Дар ҳолате, ки субъекти ҳисоботдиҳанда талабот оид ба санҷиши дахлдори муштариёнро ба таври дахлдор иҷро карда натавонад, он гоҳ он уҳдадор аст:
1) ба муштарӣ суратҳисоб накушояд, бо ӯ муносибати корӣ барқарор накунад ва амалиёт анҷом надиҳад, инчунин муносибатҳои кориро қатъ намояд;
2) зарурати нисбат ба муштарӣ фиристодани хабарномаро оид ба аҳд ва амалиёти шубҳанок ба мақоми ваколатдор баррасӣ намояд.
4. Агар субъекти ҳисоботдиҳанда доир ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ё маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом шубҳа пайдо намуда, бовар дошта бошад, ки анҷом додани расмиёти санҷиши дахлдори муштарӣ ба ифшо кардани иттилоот ба муштарӣ ва огаҳӣ ёфтани он аз шубҳа боис мегардад, субъекти ҳисоботдиҳанда метавонад расмиёти санҷиши дахлдори муштариро нагузаронда, ба мақоми ваколатдор дар бораи амалиёти шубҳанок мутобиқи моддаи 18 Қонуни мазкур хабарнома ирсол намояд.
5. Чораҳои санҷиши дахлдори муштариён, ки дар моддаи мазкур муқаррар шудаанд, ба ҳамаи муштариёни нав ва мавҷудаи субъекти ҳисоботдиҳанда, бо дар назар доштани санҷиши дахлдори муштарӣ, ки қаблан гузаронда шудааст ва дараҷаи хавф, татбиқ мегарданд. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда санҷиши дахлдори чунин муносибатҳои ҷойдоштаро дар вақти муносиб гузаронда, қаблан замони андешидани чунин чораҳо ва дурустии маълумоти дастрасшударо ба назар мегиранд.
6. Ба субъектҳои ҳисоботдиҳанда кушодани суратҳисоб ба соҳибони номаълум ё пеш бурдани суратҳисобҳои мавҷуда ба номҳои сохта манъ мебошад.
7. Санҷиши дахлдори муштарӣ, ки дар моддаи мазкур муқаррар шудааст, тибқи дастурамали қабулнамудаи мақоми ваколатдор амалӣ карда мешаванд.
Моддаи 10. Ба анҷом расондани санҷиши дахлдори муштарӣ баъд аз ба роҳ мондани муносибатҳои корӣ
Санҷиши дахлдори муштарӣ ва молик-бенефитсиар метавонад бо риояи муқаррароти моддаи 9 Қонуни мазкур баъди ба роҳ мондани муносибатҳои корӣ ба анҷом расонда шавад, ба шарте ки:
1) он барои халалдор накардани раванди муқаррарии пешбурди фаъолияти хоҷагӣ зарур бошад;
2) субъекти ҳисоботдиҳанда расмиёти идоракунии хавфҳоро нисбат ба шароите ҷорӣ намудааст, ки дар доираи он муштарӣ метавонад муносибатҳои кориро пеш аз санҷиш истифода барад;
3) хавфҳои қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом баланд набуда, самаранок танзим мегарданд;
4) раванди санҷиш дар кӯтоҳтарин муҳлати оқилона ба анҷом расонда мешавад.
Моддаи 11. Чораҳои содашудаи санҷиши дахлдори муштарӣ
1. Ба субъектҳои ҳисоботдиҳанда иҷозат дода мешавад, ки нисбат ба тадбирҳои дар қисми 1 моддаи 9 Қонуни мазкур пешбинигардида чораҳои содашудаи санҷиши дахлдори муштариро тибқи тартиби муқаррарнамудаи мақоми ваколатдор татбиқ намоянд, агар дараҷаи пасти хавфи қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом муқаррар шуда, яке аз шартҳои зерин мавҷуд бошад:
1) муштарӣ мақомоти давлатӣ, мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот, ташкилот (корхона, муассиса)-и таъсисдодаи давлат ё субъекти ҳисоботдиҳанда мебошад;
2) муштарӣ ҷамъияти саҳомие мебошад, ки саҳмияҳояш дар биржаи фондӣ савдо мешаванд ва нисбат ба он талабот оид ба ифшои иттилооти тибқи қоидаҳои биржаи фондӣ ё қонунгузорӣ ва (ё) ба воситаи чораҳои иҷрояшон ҳатмӣ татбиқ мегардад, ки мутобиқи он барои таъмин намудани шаффофияти моликбенефитсиар уҳдадор гардидааст;
3) муштарӣ шахси воқеӣ буда, амалиёт бо он воқеан хавфи паст дорад.
2. Чораҳои содашудаи роҳандозишаванда бояд ба омилҳои хавфи пасти ошкоршуда муносиб бошанд.
3. Муқаррароти қисмҳои 1 ва 2 моддаи мазкур дар ҳолатҳои зерин татбиқ намегарданд:
1) агар оид ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом шубҳа мавҷуд бошад;
2) нисбат ба муштарӣ ё амалиёт имкони татбиқи сенарияҳои мушаххаси хавфи баланд мавҷуд бошад.
4. Мақоми ваколатдор дар ҳамоҳангӣ бо мақомоти дахлдори назоратӣ нисбат ба чораҳои дар қисми 1 моддаи мазкур пешбинишуда метавонад истисно муқаррар намояд ё татбиқи чораҳои содашудаи санҷиши дахлдори муштариро ба субъектҳои ҳисоботдиҳанда иҷозат диҳад, агар баъди таҳлили лозимӣ аз тарафи ин мақомот дараҷаи пасти хавфҳои қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ошкор гардида бошад.
Моддаи 12. Чораҳои қатъии санҷиши дахлдори муштарӣ
Субъектҳои ҳисоботдиҳанда нисбат ба муштариён ва амалиётҳое, ки дорои хавфи баланди қонунигардонӣ (расмикунонӣ)и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом мебошанд, уҳдадоранд чораҳои қатъии санҷиши дахлдори муштариро, ки мутаносиб ба хавфҳои баланди ошкоршуда мебошанд, татбиқ намоянд.
Моддаи 13. Уҳдадории субъектҳои ҳисоботдиҳанда вобаста ба муайян намудани шахсони мансабдори оммавӣ
1. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда илова ба чораҳои санҷиши дахлдори муштарӣ, ки дар қисми 1 моддаи 9 Қонуни мазкур зикр гардидаанд, уҳдадоранд:
1) барои ошкор намудани шахсони мансабдори оммавӣ аз байни муштариён ва молик-бенефитсиарҳо, ки ба онҳо хизмат расонда мешавад ё барои хизматрасонӣ қабул карда мешаванд, низоми идоракунии хавфҳоро истифода баранд;
2) муштариён ва молик-бенефитсиарҳоро, ки шахсони мансабдори оммавӣ ҳастанд ё шахсони мансабдори оммавӣ шудаанд, танҳо дар асоси иҷозати хаттии роҳбари субъекти ҳисоботдиҳанда ё муовини ӯ, инчунин роҳбари воҳиди сохтории алоҳидаи субъекти ҳисоботдиҳанда, ки ба он аз ҷониби роҳбари субъекти ҳисоботдиҳанда ё муовини ӯ ваколатҳои дахлдор дода шудаанд, барои хизмат қабул кунанд ё хизматрасониро ба онҳо идома диҳанд;
3) барои муайян намудани манбаи пайдоиши маблағҳои пулӣ ва молу мулки дигари муштариён ва молик-бенефитсиарҳо, ки шахсони мансабдори оммавӣ мебошанд, чораҳои асоснок ва дастрас андешанд;
4) мониторинги мунтазаму қатъии ин муносибатҳоро амалӣ намоянд.
2. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда уҳдадоранд чораҳои пешбининамудаи қисми 1 моддаи мазкурро инчунин нисбат ба шахсони зерин татбиқ намоянд:
1) хешовандони наздики шахсони мансабдори оммавӣ (зан, шавҳар, фарзанд, падару модар, бародар, хоҳар, фарзандхондагон, фарзандхондшудагон, инчунин шахсони дигаре, ки аз рӯйи маълумоти пешниҳоднамудаи онҳо ё маълумоти дастрас бо шахси мансабдори оммавӣ ба таври доимӣ якҷоя зиндагӣ карда, хоҷагии умумӣ мебаранд);
2) шахсоне, ки аз номи шахсони мансабдори оммавӣ амал мекунанд.
Моддаи 14. Кишварҳо ва ҳудудҳои дорои хавфи баланд
1. Субъекти ҳисоботдиҳанда ҳангоми ба роҳ мондани муносибатҳои корӣ ва (ё) анҷом додани амалиёт ва аҳд бо шахсони воқеӣ ё ҳуқуқӣ, аз ҷумла субъектҳои ҳисоботдиҳанда, ки аз кишварҳо ва ҳудудҳои дорои хавфи баланд мебошанд, уҳдадор аст чораҳои қатъии санҷиши дахлдор ва чораҳои дигари ба хавфҳо мувофиқро татбиқ намояд.
2. Мақоми ваколатдор ва мақомоти назоратӣ чораҳои ҷавобии ба хавфҳо мувофиқро барои ба роҳ мондани муносибатҳои корӣ ва (ё) анҷом додани амалиёт ва аҳд бо шахсони воқеӣ ё ҳуқуқӣ аз кишварҳо ва ҳудудҳои дорои хавфи баланд тибқи дархости Гурӯҳи татбиқи чораҳои молиявии мубориза бар зидди пулшӯӣ (ФАТФ) ё ташкилотҳои байналмилалии дигар, инчунин новобаста аз мавҷудияти чунин дархост татбиқ менамоянд.
3. Тартиби ташаккул ва интишори феҳристи кишварҳо ва ҳудудҳои дорои хавфи баланд, инчунин чораҳои нисбат ба онҳо татбиқшавандаро мақоми ваколатдор муайян менамояд.
Моддаи 15. Истифодаи тарафҳои сеюм барои гузарондани чораҳои санҷиши дахлдори муштарӣ
Субъектҳои ҳисоботдиҳанда метавонанд барои гузарондани чораҳои санҷиши дахлдори муштарӣ, ки дар бандҳои 1) - 4) қисми 1 моддаи 9 Қонуни мазкур пешбинӣ шудаанд, миёнаравон ё тарафҳои дигари сеюмро истифода баранд. Дар чунин ҳолат масъулияти ниҳоӣ барои андешидани чораҳои мазкур оид ба санҷиши дахлдори муштариён ба зиммаи субъекти ҳисоботдиҳанда, ки аз хизматрасонии тарафи сеюм истифода мебарад, вогузор мегардад. Шартҳое, ки тибқи онҳо субъекти ҳисоботдиҳанда метавонад барои гузарондани санҷиши дахлдори муштарӣ аз хизматрасонии миёнаравон ё тарафҳои дигари сеюм истифода барад, бо дастурамали қабулнамудаи мақоми ваколатдор муайян карда мешаванд.
Моддаи 16. Нигоҳдории маълумоту ҳуҷҷатҳо дар бораи амалиёт ва муштариён
1. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда уҳдадоранд маълумоту ҳуҷҷатҳои зеринро на камтар аз панҷ сол баъд аз анҷом ёфтани муносибатҳои корӣ бо муштарӣ, баста шудани суратҳисоб ё анҷом додани аҳди якдафъаина нигоҳдорӣ намоянд:
1) маълумот, мукотибаи корӣ, беруннавис оид ба суратҳисобҳо ва нусхаи ҳуҷҷатҳое, ки дар натиҷаи гузарондани санҷиши дахлдори муштарӣ мутобиқи Қонуни мазкур гирифта шудаанд;
2) маълумоту ҳуҷҷатҳо дар бораи ҳамаи амалиёт (аҳд)-и гузарондашуда;
3) натиҷаи таҳлилҳои гузарондаи амалиёт (аҳд)-и муштариён;
4) маълумоту ҳуҷҷатҳои дигаре, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом пешбинӣ намудааст.
2. Маълумоту ҳуҷҷатҳои дар қисми 1 моддаи мазкур пешбинишуда бояд дар ҳаҷми кофие нигоҳдорӣ шаванд, ки барои барқарор кардани амалиётҳои алоҳида ё пайгирӣ намудани воситаҳо имкон диҳанд, то ин ки дар ҳолати зарурӣ онҳо зимни тафтиш ва мурофиаи судӣ мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун далел ҳисобида шаванд. Маълумоту ҳуҷҷатҳое, ки дар қисми 1 моддаи мазкур пешбинӣ шудаанд, аз ҷониби субъектҳои ҳисоботдиҳанда ба мақомоти салоҳиятдор бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод карда мешаванд.
Моддаи 17. Хусусиятҳои татбиқи меъёрҳои Қонуни мазкур аз ҷониби субъектҳои алоҳидаи ҳисоботдиҳанда
Талаботи моддаҳои алоҳидаи Қонуни мазкур нисбат ба субъектҳои ҳисоботдиҳандаи дар моддаи мазкур муқарраршуда дар ҳолатҳои зерин татбиқ мегарданд:
1) шахсоне, ки ба таври касбӣ амалиётҳоро бо молу мулки ғайриманқул анҷом медиҳанд, талаботи дар моддаҳои 9-16 Қонуни мазкур пешбинишударо дар ҳолате иҷро мекунанд, ки агар онҳо амалиёти хариду фурӯши молу мулки ғайриманқулро барои муштариёни худ анҷом диҳанд;
2) шахсоне, ки ба таври касбӣ металлҳои қиматбаҳо ва сангҳои қиматбаҳо, маснуоти заргарӣ аз онҳо, инчунин шикастапораҳои ин маснуотро хариду фурӯш мекунанд, талаботи дар моддаҳои 9-16 ва 18 Қонуни мазкур пешбинишударо дар ҳолате иҷро мекунанд, ки агар онҳо бо муштарӣ амалиётро бо маблағҳои пулӣ ба маблағи баробар ба ҳадди муқарраршуда ё зиёда аз он анҷом диҳанд;
3) ташкилотҳо ва субъектҳои дигаре, ки тотализатор ва идораҳои букмекерӣ доранд, инчунин бозии лото, лоторея ва бозиҳои дигар, аз ҷумла дар шакли электронӣ мегузаронанд, ки дар онҳо фонди ҷоизавӣ аз маблағҳои ҷалбшудаи иштирокдорони он таъсис дода мешавад, талаботи дар моддаҳои 9-16 Қонуни мазкур пешбинишударо дар ҳолате иҷро мекунанд, ки агар онҳо амалиёт бо маблағҳои пулиро бо муштарӣ баробар ба маблағи ҳадди муқарраршуда ё зиёда аз он анҷом диҳанд.
Моддаи 18. Хабар додан дар бораи амалиёт ё аҳди шубҳанок
1. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда уҳдадоранд ба мақоми ваколатдор дар бораи ҳама гуна амалиёту аҳди шубҳанок, ки муштариёнашон анҷом додаанд, ё дар бораи ҳама гуна кӯшиши анҷом додани амалиёту аҳди шубҳанок фавран бо тартиби муқарраркардаи мақоми ваколатдор хабар диҳанд.
2. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда ба мақоми ваколатдор дар бораи амалиёту аҳди шубҳанок дар ҳолатҳое хабар медиҳанд, ки агар:
1) асосҳои оқилонаи шубҳанокӣ ҷой дошта бошанд, ки молу мулк (воситаҳо) даромади бо роҳи ҷиноят бадастоварда, аз ҷумла аз ҳисоби ҷиноятҳои асосӣ мебошанд ё амалиёт ва аҳд бо қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ё маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом алоқаманд мебошанд;
2) яке аз тарафҳои амалиёт ё аҳд шахси воқеӣ ё ҳуқуқие мебошад, ки нисбат ба он маълумот ё асосҳои оқилонаи шубҳанокӣ вуҷуд доранд, ки он дар фаъолияти террористӣ ё паҳнсозии силоҳи қатли ом иштирок мекунад, ё шахси ҳуқуқии бевосита ё бавосита дар моликият ё зери назорати чунин шахсон қарордошта ё шахси воқеии аз ном ё бо супориши чунин ташкилотҳо ё шахсон амалкунанда мебошад, дар ҳолатҳое, ки агар чунин шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ ба рӯйхати таҳримҳо дохил набошад.
3. Хабар дар бораи амалиёту аҳди шубҳанок, аз ҷумла дар бораи кӯшиши анҷом додани амалиёту аҳди шубҳанок бояд новобаста ба маблағи амалиёт (аҳд)-и анҷомдода ё анҷомдодашаванда фиристода шавад.
4. Тартиби пешниҳоди хабарнома дар бораи амалиёту аҳди шубҳанок, инчунин феҳристи аломатҳои амалиёту аҳди шубҳанокро мақоми ваколатдор муайян менамояд.
5. Субъекти ҳисоботдиҳанда тибқи дархости мақоми ваколатдор бо мақсади ба он пешниҳод намудани иттилооти иловагӣ дар бораи амалиётҳо ё аҳде, ки дар бораашон мутобиқи қисми 1 моддаи мазкур хабарнома ирсол гардида буд ва интиқоли ҳуҷҷатҳои ба ин амалиётҳо тааллуқдошта фавран ҳамкориро ба роҳ мемонад.
Моддаи 19. Амалиёти ҳатман назоратшаванда
1. Амалиёт бо молу мулк (воситаҳо) ҳатман назорат карда мешавад, агар он аз рӯйи хусусияти худ ба яке аз намудҳои амалиётҳое, ки онҳоро мақоми ваколатдор ҳамчун амалиёти ҳатман назоратшаванда муайян кардааст, тааллуқ дошта бошад.
2. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда уҳдадоранд ба мақоми ваколатдор дар бораи амалиёти ҳатман назоратшаванда иттилоот пешниҳод намоянд. Намудҳои амалиёти ҳатман назоратшаванда ва тартиби пешниҳоди иттилоот дар бораи онҳо бо дастурамали қабулнамудаи мақоми ваколатдор муайян карда мешаванд.
Моддаи 20. Боздоштани амалиёт
1. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда амалиёту аҳди дар қисми 2 моддаи 18 Қонуни мазкур зикршударо, ба истиснои амалиёти ба суратҳисоб ворид кардани маблағҳои пулии ба суратҳисоби шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ воридшуда ба муҳлати се рӯзи корӣ аз санае, ки фармоиши муштариён оид ба анҷом додани онҳо бояд иҷро шавад (дар мувофиқа бо мақоми ваколатдор), бозмедоранд ва фавран на дертар аз бисту чор соат баъд аз боздоштани амалиёт ба мақоми ваколатдор иттилоот пешниҳод менамоянд.
2. Ҳангоми дар ҷараёни давомияти муҳлати боздории дар қисми 1 моддаи мазкур муқарраршуда нагирифтани қарори мақоми ваколатдор оид ба боздоштани амалиёти дахлдор, ки тибқи қисми 5 моддаи мазкур қабул гардидааст, субъектҳои ҳисоботдиҳанда амалиёт ё аҳдро бо фармоиши муштарӣ ба анҷом мерасонанд, агар мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон қарори дигаре оид ба маҳдудкунии амалӣ намудани он қабул нашуда бошад.
3. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда иҷро кардани фармоиши муштариро оид ба анҷом додани амалиёт ё аҳд, ки аз рӯйи он ҳуҷҷатҳои зарурӣ барои ба қайд гирифтани иттилоот мутобиқи талаботи Қонуни мазкур пешниҳод нашудаанд ё маълумоти нодуруст пешниҳод шудааст, рад менамоянд ва масъалаи ба мақоми ваколатдор фиристодани хабарномаро мутобиқи моддаи 18 Қонуни мазкур баррасӣ менамоянд.
4. Боздоштани амалиётҳо мутобиқи қисмҳои 1 ва 2 моддаи мазкур ва рад кардани иҷрои амалиётҳо мутобиқи қисми 3 моддаи мазкур ҷиҳати ба миён омадани ҷавобгарии ҳуқуқии мадании субъекти ҳисоботдиҳанда барои риоя накардани шартҳои шартномаи дахлдор асос шуда наметавонад, ба истиснои беасос ҳисобидани чунин боздошт ва радкунӣ.
5. Мақоми ваколатдор дар бораи ба муҳлати то понздаҳ рӯзи корӣ боздоштани амалиёт ва аҳде, ки дар қисми 1 моддаи мазкур зикр гардидаанд, қарор қабул менамояд, агар иттилооте, ки он аз субъекти ҳисоботдиҳанда мутобиқи қисми 2 моддаи 18 Қонуни мазкур гирифтааст, аз рӯйи натиҷаҳои санҷиши пешакӣ асоснок ҳисобида шавад. Мақоми ваколатдор метавонад қарорро дар бораи ба муҳлати то понздаҳ рӯзи корӣ боздоштани амалиёт ва аҳд, инчунин ҳангоми мавҷуд будани асосҳои кофӣ барои шубҳа ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ё ба ҷиноятҳои асосӣ, новобаста ба ҳама гуна ҳолат, қабул намояд.
6. Иҷрои қарори мақоми ваколатдор дар бораи боздоштани амалиёт ва аҳд аз ҷониби ҳамаи субъектҳои ҳисоботдиҳанда ҳатмӣ мебошад.
7. Дар рӯзи қабул гардидани қарор дар бораи боздоштани амалиёт ё аҳд мақоми ваколатдор рӯзи қатъ гардидани амали қарори мазкурро ба субъекти ҳисоботдиҳанда хабар медиҳад.
8. Мақоми ваколатдор қарорро дар бораи боздоштани амалиётҳо бо маблағҳои пулӣ ва молу мулки дигар фавран бекор мекунад, агар иттилооти мутобиқи қисми 1 моддаи мазкур гирифтаашро аз рӯйи натиҷаҳои санҷиши пешакӣ беасос эътироф намояд.
Моддаи 21. Уҳдадориҳо оид ба ғайрифаъолгардонии молу мулк (воситаҳо)-и шахсоне, ки ба рӯйхати таҳримҳо дохил карда шудаанд
1. Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ, аз ҷумла субъектҳои ҳисоботдиҳанда уҳдадоранд бе таъхир ва бе огоҳии пешакӣ амалиёт (аҳд) ва молу мулк (воситаҳо)-и шахсон ва ташкилотҳоро, ки ба рӯйхати таҳримҳо дохил шудаанд, ғайрифаъол намоянд.
2. Ғайрифаъол карда мешаванд:
1) молу мулк (воситаҳо)-е, ки барои содир кардани фаъолияти террористӣ, маблағгузории терроризм, террористони алоҳида ё ташкилотҳои террористӣ, инчунин барои паҳнсозии силоҳи қатли ом истифода ё пешбинӣ шудаанд;
2) молу мулк (воситаҳо)-е, ки дар моликият ё моликияти умумӣ, ё таҳти назорати бевосита ё бавоситаи (тариқи шахсони дигар) шахсон ва ташкилотҳои ба рӯйхати таҳримҳо дохилшуда қарор доранд;
3) молу мулк (воситаҳо)-е, ки аз молу мулк (воситаҳо)-и бевосита ё бавосита таҳти моликият ё таҳти назорати шахсон ва ташкилотҳои ба рӯйхати таҳримҳо дохилшуда гирифта ё истеҳсол шудаанд;
4) молу мулк (воситаҳо)-и шахсон ва ташкилотҳо, ки аз ном ё бо супориши шахсон ва ташкилотҳои ба рӯйхати таҳримҳо дохилшуда амал мекунанд.
3. Амалиёт (аҳд) ва молу мулк (воситаҳо)-и шахс ё ташкилоте, ки ба рӯйхати таҳримҳо дохил шудаанд, ба муҳлати номуайян ғайрифаъол карда мешаванд ва ҳангоми хориҷ кардани шахси воқеӣ ва ҳуқуқӣ аз рӯйхати таҳримҳо ё дар ҳолатҳои пешбиникардаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъол гардонда мешаванд.
4. Ғайрифаъолгардонии амалиёт (аҳд) ва молу мулк (воситаҳо)и шахс ва ташкилоти ба рӯйхати таҳримҳо дохилшуда ҷиҳати ба миён омадани ҷавобгарии ҳуқуқии мадании субъектҳои ҳисоботдиҳанда барои вайрон кардани шартҳои шартномаҳои дахлдор асос намебошад. Ҳангоми татбиқ намудани чораҳои манъсозӣ ҳимояи ҳуқуқҳои шахсони бовиҷдони сеюм, ки оқилона ва мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амал мекунанд, таъмин карда мешавад.
5. Ба шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ, аз ҷумла ба субъектҳои ҳисоботдиҳанда бевосита ё бавосита, пурра ё қисман пешниҳод кардани ягон молу мулк (воситаҳо), захираҳои иқтисодӣ, хизматрасонии молиявӣ ё хизматрасонии дахлдори дигар ба манфиати шахсон ва ташкилотҳои дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба рӯйхати таҳримҳо дохилшуда, ташкилотҳое, ки бевосита ё бавосита таҳти моликият ё таҳти назорати шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ ба рӯйхати таҳримҳо дохил шудаанд ва шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии аз ном ё бо супориши шахсон ва ташкилоти амалкунанда, ки ба рӯйхати таҳримҳо дохиланд, манъ мебошад, ба истиснои ҳолатҳое, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ намудааст.
6. Тартиби гузарондани чорабиниҳоро оид ба ғайрифаъолгардонӣ ва фаъол гардондани воситаҳои молиявӣ ё молу мулки дигари шахсони воқеӣ ва ташкилотҳо, ки ба рӯйхати шахсони бо терроризм алоқаманд дохил карда шудаанд, бо пешниҳоди мақоми ваколатдор Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ менамояд.
Моддаи 22. Манъи додани иттилоот ба муштариён ва шахсони дигар дар бораи чораҳое, ки доир ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом андешида мешаванд
1. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда, роҳбарон ё кормандон (доимӣ ва муваққатӣ)-и онҳо дар вақти фиристодани огоҳинома ё пешниҳоди иттилоот ба мақоми ваколатдор ё мақомоти назоратӣ ҳуқуқ надоранд, ки муштариёни худ ё шахсони дигарро дар ин хусус хабардор намоянд.
2. Пешниҳоди иттилоот ва ҳуҷҷатҳо ба мақоми ваколатдор ё мақомоти назоратӣ аз ҷониби субъектҳои ҳисоботдиҳанда, филиалҳо, роҳбарон ё кормандони онҳо риоя накардани сирри хизматӣ, бонкӣ, андозӣ, тиҷоратӣ ё сирри дигари бо қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳифзшаванда ҳисобида намешавад ва боиси ҷавобгарии маданӣ, интизомӣ, маъмурӣ ё ҷиноятӣ намегардад.
БОБИ 4. БАРНОМАҲОИ НАЗОРАТИ ДОХИЛӢ ДАР СУБЪЕКТҲОИ ҲИСОБОТДИҲАНДА, ФИЛИАЛҲОИ ХОРИҶӢ ВА КОРХОНАҲО (ҶАМЪИЯТҲО)-И ФАРЪИИ ОНҲО
Моддаи 23. Барномаҳои назорати дохилӣ дар субъектҳои ҳисоботдиҳанда, филиалҳои хориҷӣ ва корхонаҳо (ҷамъиятҳо)-и фаръии онҳо
1. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда уҳдадоранд барномаҳоеро, ки барои иҷрои самараноки талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом имкон медиҳанд, бо дар назар доштани хавфҳое, ки мутобиқи моддаи 7 Қонуни мазкур ва хусусияти фаъолияти ташкилот муайян шудаанд, таҳия ва амалӣ намоянд. Барномаҳои мазкур бояд инҳоро дар бар гиранд:
1) расмиёт ва қоидаҳои дохилӣ оид ба санҷиши дахлдори муштарӣ ва нигоҳдории маълумоте, ки дар натиҷаи чунин санҷиш ба даст омадаанд;
2) тартиб ва дастур оид ба назорати амалиёту аҳд ва ошкор кардани амалиёту аҳди шубҳанок, инчунин амалиёту аҳди ҳатман назоратшаванда;
3) расмиёти интихоб ва санҷиш ҳангоми киро кардани кормандон;
4) талабот барои омодасозӣ ва таълими кормандон, барномаи таълимии кормандон;
5) на камтар аз як маротиба дар ду сол омодасозӣ, такмили ихтисос ва бозомӯзии кормандон дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом;
6) тартиби аудити дохилӣ ё берунаи мустақил барои санҷиши низоми чораҳои назорати дохилӣ оид ба муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом дар субъекти ҳисоботдиҳанда;
7) талабот нисбат ба шахси масъул (мутахассиси комплаенс (мувофиқа) ва шахсони ӯро ивазкунанда, ки барои риояи барномаву қоидаҳои назорати дохилӣ дар самти қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом масъул мебошанд;
8) амалӣ намудани чораҳо доир ба таъмини иҷрои дахлдори уҳдадориҳо оид ба ғайрифаъолгардонии молу мулк (воситаҳо)-и шахсоне, ки ба рӯйхати таҳримҳо дохил карда шудаанд.
2. Гурӯҳҳои молиявӣ ва гурӯҳҳои ба онҳо монанди субъектҳои ҳисоботдиҳанда уҳдадоранд дар сатҳи гурӯҳ барномаҳои муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли омро, ки нисбат ба ҳамаи филиалу намояндагиҳо, корхонаҳо (ҷамъиятҳо)-и фаръӣ бо иштироки назораткунанда амал мекунанд, татбиқ намоянд. Чунин барномаҳо, илова ба чораҳои дар қисми 1 моддаи мазкур зикршуда, ҳамчунин инҳоро бояд дар бар гиранд:
1) расмиёт ва қоидаҳо оид ба мубодилаи иттилоот дар сатҳи гурӯҳ, ки барои мақсадҳои санҷиши дахлдори муштариён ва идоракунии хавфҳои марбут ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом зарур мебошанд;
2) дар сатҳи гурӯҳ таъмин намудани мутобиқати низоми чораҳои муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ба талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, аудит ва вазифаҳои дахлдори дигар дар сатҳи гурӯҳӣ, пешниҳоди маълумот дар бораи муштариён, суратҳисобҳо ва амалиётҳои аз филиалу корхонаҳо (ҷамъиятҳо)-и фаръӣ гирифташуда ҳангоми зарур будани он барои мақсадҳои муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом;
3) кафолатҳои таъмини муносиби маҳрамият ва истифодаи иттилооти гирифташуда.
3. Иттилооти дар банди 2) қисми 2 моддаи мазкур пешбинишуда иттилоот ва маълумоти таҳлилӣ оид ба амалиётҳо ва навъҳои фаъолиятеро, ки ғайримуқаррарӣ мебошанд, дар бар мегиранд, ба шарте ки чунин таҳлил гузаронда шуда бошад. Филиалҳо ва корхонаҳо (ҷамъиятҳо)-и фаръӣ бояд чунин иттилоотро аз сохторҳои дахлдор дар сатҳи гурӯҳи молиявӣ гиранд, агар он барои мақсадҳои идоракунии хавфҳо зарур ва ба мақсад мувофиқ бошад. Мақоми ваколатдор метавонад андозаи иттилооти дар доираи гурӯҳи молиявӣ пешниҳодшавандаро вобаста ба маҳрамияти иттилоот, инчунин аҳаммияти он барои мақсадҳои идоракунии хавфҳои марбут ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом муайян кунад.
4. Субъекти ҳисоботдиҳанда бояд аз ҷониби филиалу корхонаҳо (ҷамъиятҳо)-и фаръӣ ва вобастаи хориҷии он татбиқ шудани чораҳои муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли омро, ки ба талаботи Қонуни мазкур мувофиқ мебошанд, таъмин намояд, агар талаботи ҳадди ақали қонунгузории кишвари ҷойгиршавии филиалу корхонаҳо (ҷамъиятҳо)-и фаръӣ ё вобастаи он нисбатан сабуктар буда, инро қонуну санадҳои меъёрии кишвари ҷойгиршавии онҳо иҷозат диҳанд. Дар ҳолате, ки агар қонунҳои амалкунанда ва санадҳои меъёрии ҳуқуқии дигар дар кишвари ҷойгиршавии филиалу корхонаҳо (ҷамъиятҳо)-и фаръӣ ё вобастаи субъекти ҳисоботдиҳанда татбиқи талаботи Қонуни мазкурро манъ намоянд ё монеаи он гарданд, он гоҳ гурӯҳҳои молиявӣ бояд чораҳои иловагии мақсаднокро барои идоракунии ин хавфҳо андешида, дар ин хусус мақомоти дахлдори назоратӣ ва мақоми ваколатдорро огоҳ намоянд.
5. Таҳвилгарони хизматрасонии пардохтӣ, ки фаъолияти агенти бонкии пардохтиро амалӣ менамоянд, уҳдадоранд агентҳо (субагентҳо)-и бонкии пардохтии худро ба барномаҳои худ оид ба муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом дохил кунанд.
6. Талаботи умумӣ нисбат ба барномаҳои муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом аз ҷониби мақоми ваколатдор муайян карда мешавад.
БОБИ 5. ЧОРАҲОИ ПЕШГИРИКУНАНДАИ ДИГАР
Моддаи 24. Бонкҳои ниҳонӣ
Таъсис ва пешбурди фаъолияти бонкҳои ниҳонӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон манъ мебошад.
Моддаи 25. Муносибатҳои муросилотии бонкӣ
1. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда ҳангоми ба роҳ мондани муносибатҳои муросилотии бонкӣ ё муносибатҳои дигари ба онҳо монанд уҳдадоранд:
1) маълумоти кофӣ дар бораи респондент ҷамъоварӣ намоянд, то ки хусусияти фаъолияти иқтисодии онро пурра донанд, инчунин дар асоси иттилооти дастрасиаш умум нуфузу эътибор ва сифати назоратро, аз ҷумла дар бораи он, ки оё он объекти тафтиш ё танзим вобаста ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом буд ё не муайян намояд;
2) механизмҳои назорати муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли оми респондентро баҳо диҳанд;
3) қабл аз ба роҳ мондани чунин муносибатҳои нав ризоияти роҳбар ё шахси ивазкунандаи ӯро гиранд;
4) уҳдадориҳои тарафҳоро оид ба пешгирии қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом дар созишнома бо респондент дақиқ муайян намоянд.
2. Агар дар муносибатҳои муросилотии бонкӣ суратҳисобҳои транзитӣ истифода шаванд, субъекти ҳисоботдиҳанда бояд боварӣ ҳосил намояд, ки бонки респондент уҳдадориҳоро оид ба гузарондани санҷиши дахлдори муштариёне, ки ба суратҳисоби бонки муросил дастрасии бевосита доранд, иҷро менамояд, инчунин маълумоти зимни чунин санҷиши дахлдори муштариён бадастоварда метавонад дар асоси дархост ба бонки муросил пешниҳод карда шавад.
3. Ба субъектҳои ҳисоботдиҳанда ба роҳ мондани муносибатҳои муросилотии бонкӣ бо бонкҳои ниҳонӣ ё идома додани чунин муносибатҳо манъ аст. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда бояд боварӣ ҳосил кунанд, ки ташкилотҳои молиявӣ-респондентҳо истифода намудани суратҳисобҳои худро ба бонкҳои ниҳонӣ иҷозат намедиҳанд.
Моддаи 26. Чораҳое, ки нисбат ба шахсони ҳуқуқӣ ва созмонҳои ҳуқуқии хориҷӣ татбиқ мегарданд
1. Шахсони ҳуқуқие, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон таъсис ёфта, ба қайд гирифта шудаанд, уҳдадоранд:
1) иттилооти дурустро дар бораи шахси воқеӣ, ки моликбенефитсиари он мебошанд, дар асоси иттилооти мавҷуда ва дастрас ташаккул дода, мунтазам онро нав намоянд;
2) иттилоот дар бораи молик-бенефитсиари шахси ҳуқуқӣ, инчунин иттилооти дигари дар Феҳристи ягонаи давлатии шахсони ҳуқуқӣ ва соҳибкорони инфиродӣ мавҷудбударо на камтар аз панҷ сол аз рӯзи барҳам додани шахси ҳуқуқӣ ё ба тариқи дигар қатъ гардидани амали он нигоҳ доранд;
3) ба мақоми анҷомдиҳандаи бақайдгирии давлатии шахсони ҳуқуқӣ дар бораи ҳар гуна тағйироти иттилооти асосӣ ё иттилоот дар бораи молик-бенефитсиар бо тартиб ва муҳлатҳои дар қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинишуда хабар диҳанд.
2. Дорандагони феҳристи ҷамъияти саҳомӣ ва ҷамъиятҳои саҳомӣ (дар ҳолате, ки пешбурд ва нигоҳдории феҳристи саҳмдоронро мустақилона таъмин менамоянд) уҳдадоранд:
1) феҳристи саҳмиядорони ҷамъияти саҳомиро бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон пеш бурда, онро мунтазам нав намоянд;
2) феҳристро на камтар аз панҷ сол аз санаи барҳамдиҳии ҷамъияти саҳомӣ нигоҳ доранд.
3. Шахсони ҳуқуқие, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон таъсис ёфта, ба қайд гирифта шудаанд, инчунин дорандагони феҳристи ҷамъияти саҳомӣ уҳдадоранд дар асоси дархост иттилооти дар қисмҳои 1 ва 2 моддаи мазкур пешбинишударо ба мақоми ваколатдор ё мақомоти дигари давлатӣ пешниҳод намоянд.
4. Мудирон ва сарпарастони созмони ҳуқуқии хориҷӣ, ки мутобиқи қонунгузории давлати хориҷӣ таъсис ёфта, дар Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолият мекунанд, уҳдадоранд ба субъектҳои дахлдори ҳисоботдиҳанда оид ба ҳолат (мақом)-и худ, инчунин оид ба муассис, молик-бенефитсиар ва молу мулк (воситаҳо)-и барои назорат ва идоракунӣ қабулнамуда ҳангоми ба роҳ мондани муносибатҳои корӣ ё анҷом додани амалиёти якдафъаина ба маблағи баробар ё зиёда аз ҳадди аз ҷониби мақоми ваколатдор муайяншуда маълумот диҳанд.
Моддаи 27. Чораҳое, ки нисбат ба сохторҳои ғайритиҷоратӣ татбиқ мегарданд
1. Назорати фаъолияти сохторҳои ғайритиҷоратӣ дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ба таври зерин амалӣ мегардад:
1) нисбат ба иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ - аз тарафи мақомоти адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон;
2) нисбат ба ташкилотҳои динӣ - аз тарафи мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба корҳои дин;
3) нисбат ба шаклҳои дигари сохторҳои ғайритиҷоратӣ - аз тарафи мақомоти андози Ҷумҳурии Тоҷикистон.
2. Бо ҳамоҳангсозии комиссияи доимоамалкунандаи байниидоравӣ мақомоти назораткунандаи сохторҳои ғайритиҷоратӣ якҷо бо мақоми ваколатдор ва мақомоти ҳифзи ҳуқуқ мунтазам хавфҳои маблағгузории терроризмро нисбат ба сохторҳои ғайритиҷоратие, ки ба ҷамъоварӣ ё пешниҳоди маблағҳои пулӣ ё молу мулки дигар барои мақсадҳои хайриявӣ, динӣ, фарҳангӣ, таҳсилотӣ, иҷтимоӣ ё ҷамъиятӣ, ё барои амалӣ намудани корҳои дигар машғул мебошанд, баҳодиҳӣ менамоянд.
3. Мақомоти назораткунандаи сохторҳои ғайритиҷоратӣ:
1) аз рӯйи натиҷаҳои баҳодиҳии хавфҳои маблағгузории терроризм номгӯйи сохторҳои ғайритиҷоратиеро, ки дорои хавфи истифода дар маблағгузории терроризм мебошанд, муайян мекунанд ва дар асоси баҳодиҳии хавфҳо барои назорати сохторҳои ғайритиҷоратӣ чораҳои ба дараҷаи хавф асосёфтаро таҳия мекунанд;
2) барои коҳиш додани хавфҳои ошкоршуда чораҳо меандешанд, аз ҷумла дар байни сохторҳои ғайритиҷоратие, ки дорои хавфи истифода шудан дар маблағгузории терроризм мебошанд, чорабиниҳои фаҳмондадиҳӣ мегузаронанд.
Моддаи 28. Чораҳо оид ба ошкор ва пешгирӣ кардани интиқоли ғайриқонунии пули нақд ва воситаҳои гардони манзурӣ
1. Интиқоли пули нақд ва воситаҳои гардони манзурӣ тавассути сарҳади гумрукии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин назорати ҳамлу нақли онҳо бо тартиби пешбининамудаи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалӣ, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, сурат мегирад.
2. Мақомоти гумрук иттилоот дар бораи пули нақд ва воситаҳои гардони манзурии эъломияшуда ё бо тариқи дигар ошкоршуда, ки тавассути сарҳади гумрукӣ интиқол дода мешаванд, аз ҷумла маблағи он ва маълумоти мушаххаскунандаи шахсияти шахси интиқолдиҳандаи онҳоро дар ҳолатҳои зерин ҷамъоварӣ ва ба муҳлати на камтар аз панҷ сол нигоҳдорӣ менамоянд:
1) ҳангоме, ки маблағи дар эъломияи ҳатмии хаттӣ нишондодашуда аз маблағи ҳадди ақали барои эъломиякунонӣ муқарраршуда зиёд бошад;
2) ҳангоми дар эъломия нодуруст нишон додани маблағи пули нақд ва воситаҳои гардони манзурии тавассути сарҳади гумрукӣ интиқолшаванда;
3) ҳангоми шубҳа доштан ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом.
3. Иттилооти дар қисми 2 моддаи мазкур зикргардида бояд ба мақоми ваколатдор дастрас ва бо дархости он пешниҳод карда шавад.
БОБИ 6. НАЗОРАТ ДАР САМТИ МУҚОВИМАТ БА ҚОНУНИГАРДОНӢ (РАСМИКУНОНӢ)-И ДАРОМАДҲОИ БО РОҲИ ҶИНОЯТ БАДАСТОВАРДА, МАБЛАҒГУЗОРИИ ТЕРРОРИЗМ ВА МАБЛАҒГУЗОРИИ ПАҲНКУНИИ СИЛОҲИ ҚАТЛИ ОМ
Моддаи 29. Мақомоти назоратӣ
Танзими давлатӣ ва назорат дар самти пешгирии қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ва муқовимат ба онҳо мутобиқи Қонуни мазкур аз тарафи мақомоти назоратии зерин сурат мегирад:
1) аз тарафи Бонки миллии Тоҷикистон нисбат ба:
а) ташкилотҳои қарзии молиявӣ;
б) ташкилотҳои суғуртавӣ (азнавсуғуртакунӣ) ва брокерҳои суғуртавӣ;
в) нуқтаҳои мубодилаи асъор;
2) аз тарафи Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон нисбат ба:
а) иштирокдорони касбии бозори коғазҳои қиматнок;
б) биржаҳои мол ё биржаҳои дигаре, ки бо мол амалиёти молиявӣ мегузаронанд;
в) ширкатҳои аудиторӣ ва аудиторҳои инфиродӣ;
г) муҳосибони касбӣ ва ташкилотҳои муҳосибӣ;
д) шахсони воқеӣ ва ҳуқуқие, ки ба таври касбӣ металлҳои қиматбаҳо ва сангҳои қиматбаҳо, маснуоти заргарӣ аз онҳо, инчунин шикастапораҳои ин гуна маснуотро хариду фурӯш мекунанд;
е) гаравхонаҳо;
ж) ташкилотҳо ва субъектҳои дигаре, ки тотализатор ва идораҳои букмекерӣ доранд, инчунин бозии лото, лоторея ва бозиҳои дигар, аз ҷумла дар шакли электронӣ мегузаронанд, ки дар онҳо фонди ҷоизавӣ аз маблағҳои ҷалбшудаи иштирокдорони он таъсис дода мешавад;
3) аз тарафи Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон нисбат ба шахсоне, ки амалиёти нотариалӣ анҷом медиҳанд;
4) аз тарафи Хадамоти алоқаи назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон нисбат ба ташкилотҳои алоқаи почта;
5) аз тарафи мақоми ваколатдор нисбат ба субъектҳои дигари ҳисоботдиҳанда, ки барои онҳо Қонуни мазкур мақомоти назоратӣ муайян накардааст.
Моддаи 30. Вазифаҳо ва ҳуқуқҳои мақомоти назоратӣ
1. Дар доираи ваколатҳои соҳавӣ мақомоти назоратӣ дорои вазифаҳои зерин мебошанд:
1) фаъолияти субъектҳои ҳисоботдиҳандаро дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом танзим менамоянд;
2) аз ҷониби субъектҳои ҳисоботдиҳанда риоя шудани талаботи Қонуни мазкур, инчунин дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли омро назорат менамоянд ва месанҷанд;
3) нисбат ба субъектҳои ҳисоботдиҳандаи назоратшаванда барои вайрон кардани қонунгузорӣ дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом мутобиқи Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон чораҳои дахлдор меандешанд;
4) бо мақомоти ваколатдори дахлдори дигар ҳамкорӣ ва табодули иттилоот намуда, ҳангоми зарурат дар баррасии парвандаҳо, расмиёти ҳалли қоидавайронкуниҳо ва даъвоҳо оид ба муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ҳангоми ворид шудани дархости дахлдор мусоидат менамоянд;
5) дастурҳои роҳбарикунанда қабул карда, барои расондани ёрӣ ба субъектҳои ҳисоботдиҳанда дар татбиқи Қонуни мазкур ва санадҳои меъёрии ҳуқуқии дигар, аз ҷумла дар ошкор кардани амалиёту аҳди шубҳанок ва пешниҳоди маълумот дар бораи онҳо, инчунин баҳодиҳии хавфҳои худ дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом алоқаи мутақобилро таъмин менамоянд;
6) бо ташаббуси худ ва дар муҳлати кӯтоҳтарин дар бораи риоя нашудани талаботи пешниҳоди иттилоот дар бораи амалиёти шубҳанок ё амалиёти ҳатман назоратшавандаи дар моддаҳои 18 ва 19 Қонуни мазкур пешбинигардида, ки дар рафти назорату санҷиши субъектҳои ҳисоботдиҳанда ошкор шудаанд, ба мақоми ваколатдор хабар медиҳанд.
2. Барои амалӣ намудани вазифаҳои худ мақомоти назоратӣ ҳуқуқ доранд:
1) дар ҷойҳои кории субъектҳои ҳисоботдиҳанда, ки таҳти назорати онҳо қарор доранд, бе ризоияти пешакии субъектҳои ҳисоботдиҳанда ё иҷозати ягон мақоми дигар санҷиш гузаронанд;
2) аз субъектҳои ҳисоботдиҳандаи назоратшаванда дилхоҳ иттилооту ҳуҷҷатҳои барои назорату санҷиш заруриро талаб намоянд ва гиранд;
3) ҳангоми иҷро накардан ё иҷрои номатлуби талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ба субъекти ҳисоботдиҳандаи назоратшаванда дастуру амрнома ё фармоиш (фармон) диҳанд ё чораҳои дигари таъсиррасонии дар моддаи 32 Қонуни мазкур пешбинишударо бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон татбиқ намоянд;
4) бо мақомоти салоҳиятдори дигар ва контрагентҳои хориҷӣ доир ба масъалаи қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ҳамкорӣ ва табодули иттилоот намоянд.
Моддаи 31. Муносибати ба хавф нигарондашуда дар фаъолияти назоратӣ
1. Ҳангоми назорат кардани риояи талаботи Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом мақомоти назоратӣ даврият ва амиқии фаъолияти худро дар асоси нишондиҳандаҳои зерин муайян мекунанд:
1) хавфҳои марбут ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ва чораҳои андешидашаванда, механизмҳои назорати дохилӣ ва расмиёти дохилии бо субъектҳои назоратшавандаи ҳисоботдиҳанда ё гурӯҳҳои молиявӣ алоқамандбуда;
2) хавфҳои марбут ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷой доранд;
3) тавсифи фаъолияти субъектҳои ҳисоботдиҳандаи назоратшаванда ё гурӯҳҳои молиявӣ, аз ҷумла гуногунӣ ва миқдори субъектҳои ҳисоботдиҳанда, инчунин озодии амал, ки ба субъектҳои ҳисоботдиҳанда ё гурӯҳҳои молиявӣ дар доираи муносибати ба хавф нигарондашуда дар заминаи баҳодиҳии хавфҳо додашуда, ки дар Қонуни мазкур истифода мешавад.
2. Баҳодиҳии сохтори хавфҳои марбут ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли оми субъекти ҳисоботдиҳанда ё гурӯҳи назоратӣ, аз ҷумла хавфи номутобиқатии меъёрии ҳуқуқӣ аз ҷониби мақомоти назоратӣ давра ба давра, инчунин ҳангоми рӯй додани ҳодисаҳои муҳим ё тағйирот дар соҳаи идоракунӣ ва фаъолияти субъекти ҳисоботдиҳанда ё гурӯҳи молиявӣ гузаронда мешавад.
Моддаи 32. Чораҳои таъсиррасонӣ ба субъектҳои ҳисоботдиҳанда
1. Мақомоти назоратӣ метавонанд нисбат ба субъектҳои ҳисоботдиҳандаи назоратшаванда, роҳбарон ва шахсони мансабдори онҳо, ки талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом иҷро намекунанд ё номатлуб иҷро мекунанд, чораҳои таъсиррасонии зеринро татбиқ намоянд:
1) оид ба бартараф намудани камбудиҳо дастуру амрнома диҳанд;
2) дар бораи қатъ намудани амали ғайриқонунӣ фармоиш (фармон)-и хаттӣ диҳанд;
3) бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷарима таъин намоянд;
4) вобаста ба боздоштан ё қатъ кардани амали иҷозатнома ё ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ, ки ба субъекти ҳисоботдиҳанда дода шудааст, тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон чораандешӣ намоянд;
5) чораҳои таъсиррасонии дигари пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар доираи ваколатҳои худ амалӣ намоянд.
2. Субъектҳои ҳисоботдиҳанда метавонанд нисбат ба қарорҳо (санадҳо)-и қабулнамудаи мақомоти назоратӣ оид ба татбиқи чораҳои таъсиррасонӣ бо тартиби судӣ шикоят намоянд.
Моддаи 33. Дастур, амрнома ва фармоиш (фармон)-и мақомоти назоратӣ
1. Мақомоти назоратӣ ба субъекти ҳисоботдиҳандаи назоратшавандае, ки талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом иҷро намекунанд ё ба таври номатлуб иҷро мекунанд, дар шакли хаттӣ дастуру амрномаҳо медиҳанд.
2. Мақомоти назоратӣ фармоиш (фармон)-ро дар бораи қатъ намудани амали ғайриқонунӣ аз ҷониби субъекти ҳисоботдиҳанда барои вайрон кардани қонунгузорӣ дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ё барои пурра риоя накардан ё сари вақт риоя накардани дастуру амрномаҳо мутобиқи Қонуни мазкур қабул менамоянд.
3. Фармоиш (фармон)-и мақомоти назоратӣ дар бораи қатъ намудани амали ғайриқонунӣ аз ҷониби субъекти ҳисоботдиҳанда метавонад вақте қабул шавад, ки агар хатари ҳуқуқвайронкунӣ мавҷуд бошад. Мақомоти назоратӣ фармоиш (фармон) дар бораи аз ҷониби субъекти ҳисоботдиҳанда қатъ намудани амали ғайриқонунӣ барои қоидавайронкунӣ қабул намекунанд, агар чунин фармоиш (фармон)-и дигар барои ҳамин гуна қоидавайронкунӣ амал кунад.
4. Пеш аз қабул намудани фармоиш (фармон) дар бораи он ки субъекти ҳисоботдиҳанда амали ғайриқонуниро қатъ намояд, мақомоти назоратӣ ба субъекти ҳисоботдиҳанда барои муайян кардани мавқеи худ имкон медиҳанд, агар бинобар зарурати ниҳоӣ чизи дигар талаб нашавад.
5. Дар дастур, амрнома ва фармоиш (фармон) оид ба қатъ намудани амали ғайриқонунӣ аз ҷониби субъекти ҳисоботдиҳанда чораҳое, ки андешидани онҳо ба субъекти ҳисоботдиҳанда зарур мебошанд ва агар зарур бошанд, даврае, ки дар давоми он ин чораҳо бояд андешида шаванд, нишон дода мешавад.
6. Фармоиш (фармон) оид ба қатъ намудани амали ғайриқонунӣ дар шакли хаттӣ таҳия шуда, дар он маълумоти зерин нишон дода мешавад:
1) сана ва маҳалли ба расмият даровардани фармоиш (фармон), инчунин мақоме, ки фармоиш (фармон) қабул намудааст;
2) номи субъекти ҳисоботдиҳандае, ки ба он фармоиш (фармон) дода мешавад, маҳалли ҷойгиршавии он;
3) оид ба ҳуқуқвайронкунӣ ва санади меъёрии ҳуқуқие, ки вайрон карда шудааст;
4) ҳолати ошкор кардани ҳуқуқвайронкунӣ;
5) маълумоти зарурии дигар.
7. Мақомоти назоратие, ки дар бораи қатъ намудани амали ғайриқонунӣ фармоиш (фармон) баровардаанд, метавонанд онро бекор кунанд, муҳлати амали фармоиш (фармон)-ро ба вақти муайян боздоранд ё онро ба дастур ё амрнома иваз намоянд.
Моддаи 34. Боздоштан ё қатъ кардани амали иҷозатнома ё ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ
Мақомоти назоратие, ки ба субъекти ҳисоботдиҳанда иҷозатнома ё ҳуҷҷати иҷозатдиҳӣ додаанд, метавонанд иҷозатнома ё ҳуҷҷати иҷозатдиҳии субъекти ҳисоботдиҳандаро бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон боздоранд ё амали онҳоро қатъ намоянд.
БОБИ 7. МАҚОМИ ВАКОЛАТДОРИ МУҚОВИМАТ БА ҚОНУНИГАРДОНӢ (РАСМИКУНОНӢ)-И ДАРОМАДҲОИ БО РОҲИ ҶИНОЯТ БАДАСТОВАРДА, МАБЛАҒГУЗОРИИ ТЕРРОРИЗМ ВА МАБЛАҒГУЗОРИИ ПАҲНКУНИИ СИЛОҲИ ҚАТЛИ ОМ
Моддаи 35. Мақоми ваколатдор
1. Мақоми ваколатдори муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом аз ҷониби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад.
2. Вазифаҳои асосии мақоми ваколатдор инҳоянд:
1) ҷамъоварӣ (гирифтан), таҳлил, коркард ва нигоҳдории маълумот дар бораи амалиёт (аҳд)-и шубҳанок ва иттилооти дигаре, ки мутобиқи Қонуни мазкур пешниҳод мегардад;
2) ҳангоми мавҷуд будани асосҳои кофӣ, ки аз алоқамандии амалиёт (аҳд) ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ё маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом шаҳодат медиҳанд, фиристодани иттилооту маводи дахлдор ба мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ё мақомоти дигари давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон мутобиқи ваколатҳои онҳо;
3) ҳамоҳангсозии фаъолият ва ҳамкорӣ бо мақомоти дахлдори назоратӣ, ки мутобиқи моддаи 29 Қонуни мазкур муайян карда шудаанд;
4) ба роҳ мондани ҳамкории байналмилалӣ бо контрагентҳои хориҷӣ дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон;
5) татбиқи чораҳо оид ба муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом бо тартиби муқаррарнамудаи Қонуни мазкур.
3. Мақоми ваколатдор ҳангоми иҷрои вазифаҳои худ мустақилона амал карда, аз мақомоти дигари давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон вобаста намебошад ва ҳама гуна дахолат ба фаъолияти мақоми ваколатдор ё таъсиррасонӣ ба он аз тарафи мақомоти давлатӣ, шахсони мансабдор ё шахсони дигар манъ аст.
4. Кормандони мақоми ваколатдор ҳангоми иҷрои муқаррароти Қонуни мазкур ҳифзу нигоҳдории тамоми иттилооти ба фаъолияти мақоми ваколатдор вобастаро, ки сирри хизматӣ, бонкӣ, андозӣ, тиҷоратӣ ё сирри дигари бо қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳифзшавандаро дар бар мегирад, таъмин менамоянд ва барои ифшои ғайриқонунии ин маълумот мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
5. Мақоми ваколатдор метавонад якҷо бо мақомоти назоратӣ ё мустақилона санҷиши субъектҳои ҳисоботдиҳандаро оид ба риояи талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом гузаронад.
Моддаи 36. Ҳуқуқу уҳдадориҳои мақоми ваколатдор
1. Барои амалӣ намудани вазифаҳояш мақоми ваколатдор ҳуқуқ дорад:
1) дилхоҳ иттилооту ҳуҷҷатҳоеро, ки бояд мутобиқи Қонуни мазкур дар субъектҳои ҳисоботдиҳанда ҷамъ гардида, нигоҳ дошта шаванд, дархост намояд;
2) дилхоҳ иттилооту ҳуҷҷатҳоеро, ки мақомоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ихтиёр доранд ва нигоҳдорӣ мекунанд, барои муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом дастрас намояд;
3) дар ҳолати ошкор гардидани аломатҳои қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом дар бораи боздоштани амалиётҳо бо молу мулк (воситаҳо) ба муҳлати муқарраркардаи моддаи 20 Қонуни мазкур қарор қабул намояд;
4) бо мақомоти салоҳиятдори давлатҳои хориҷӣ ё бо мақомоти ваколатдори давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ҳамкорӣ дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом созишномаҳо ба имзо расонад;
5) бо ташаббуси худ ё мутобиқи дархост бо мақомоти дахлдори давлатӣ дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом, инчунин ҷиноятҳои асосӣ табодули иттилоот намояд;
6) бо ташаббуси худ ё мутобиқи дархост бо мақоми салоҳиятдори давлати хориҷӣ дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом табодули иттилоот намояд;
7) дар таҳияи лоиҳаи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ ва шартномаҳои байналмилалии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом иштирок намояд;
8) ҳангоми аз ҷониби мақомоти дахлдори давлатӣ вайрон намудани қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом ба онҳо огоҳинома дар бораи бартараф намудани ҳуқуқвайронкунӣ ирсол намояд;
9) шахсони воқеию ҳуқуқии дорои таҷрибаи илмию таҳқиқотӣ ва таҷрибаи дигари заруриро барои иштирок дар фаъолияти таҳлилии худ, аз ҷумла барои гузарондани таҳлили экспертӣ, таҳияи дастурамалҳо, гузарондани чорабиниҳои таълимӣ, таҳияи маводи методӣ, таъминоти барномавӣ ва воситаҳои дигари дастгирии иттилоотӣ, инчунин ташкили низоми иттилоотӣ дар соҳаи мониторинги молиявӣ бо шарти риояи дахлдори талаботи ҳифзи сирри хизматӣ, бонкӣ, андозӣ, тиҷоратӣ ва сирри дигари бо қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳифзшаванда ҷалб намояд;
10) барои пешниҳоди иттилоот оид ба амалиёт (аҳд)-и шубҳанок ё амалиёт (аҳд)-и дигар ба субъектҳои ҳисоботдиҳанда амрномаю дастурҳо диҳад, инчунин онҳоро дар бораи усулҳо, тамоюлҳо, таҷриба ва аломатҳои қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом огоҳ намояд;
11) ба субъектҳои ҳисоботдиҳанда дар бораи сифату самаранокии ҳисоботи пешниҳодкардаи онҳо сари вақт фикру мулоҳиза пешниҳод намояд;
12) ба кормандони мақомоти дахлдори давлатӣ дар бораи усулҳо, таҷриба, тамоюлҳо ва аломатҳои қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом тавассути ташкили чорабиниҳои омӯзишӣ ва ирсоли ҳуҷҷатҳои дахлдор иттилоот пешниҳод намояд.
2. Зимни иҷрои вазифаҳои худ мақоми ваколатдор уҳдадор аст:
1) риояи ҳуқуқу манфиатҳои қонунии инсон ва шаҳрванд, шахсони ҳуқуқӣ ва давлатро дар ҷараёни амалӣ намудани фаъолияти худ таъмин намояд;
2) низоми дахлдори нигоҳдорӣ, ҳифзи иттилооти дар рафти фаъолият дастрасшударо, ки сирри хизматӣ, бонкӣ, андозӣ, тиҷоратӣ ё сирри дигари бо қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳифзшаванда мебошад, таъмин намояд;
3) пешбурди маълумоти омориро дар асоси иттилооте, ки аз мақомоти дахлдори давлатӣ оид ба масъалаҳои марбут ба самаранокии низоми муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом мутобиқи моддаи 5 Қонуни мазкур гирифта шудаанд, ба роҳ монад.
Моддаи 37. Уҳдадории мақомоти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба пешниҳоди иттилоот ба мақоми ваколатдор
1. Мақомоти назоратӣ ва мақомоти дигари давлатие, ки дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом фаъолият мекунанд, уҳдадоранд:
1) иттилооти заруриро ба мақоми ваколатдор барои мониторинги молиявӣ ва муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом бо тартиби муайяннамудаи мақоми ваколатдор пешниҳод намоянд;
2) низоми дахлдори нигоҳдорӣ ва ҳифзи иттилооти дар рафти ҳамкорӣ бо мақоми ваколатдор дастрасшударо, ки сирри хизматӣ, тиҷоратӣ, бонкӣ, андозӣ ё сирри дигари бо қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳифзшаванда мебошад, таъмин намоянд;
3) ба мақоми ваколатдор дар бораи натиҷаҳои санҷиш, таҳқиқу тафтише, ки аз рӯйи дархостҳо ва огоҳиномаҳои аз мақоми ваколатдор гирифташуда гузаронда шудаанд, иттилоот пешниҳод намоянд;
4) дастрасии низомҳои иттилоотӣ ва махзани иттилооти худро ба мақоми ваколатдор таъмин намоянд.
2. Мақомоти назоратии Ҷумҳурии Тоҷикистон инчунин уҳдадоранд:
1) мақоми ваколатдорро ҳангоми мустақилона ошкор кардани амалиёт (аҳд)-и шубҳаовари марбут ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом хабардор намоянд;
2) ҳангоми мустақилона ошкор кардан ба мақоми ваколатдор дар бораи вайрон шудани меъёрҳои Қонуни мазкур аз тарафи субъектҳои ҳисоботдиҳанда хабар диҳанд;
3) риояи ҳуқуқу манфиатҳои қонунии инсон ва шаҳрванд, шахсони ҳуқуқӣ ва давлатро дар ҷараёни амалӣ намудани фаъолияти назоратӣ таъмин намоянд.
3. Пешниҳоди иттилоот аз ҷониби мақомоти давлатӣ ифшои сирри хизматӣ, тиҷоратӣ, бонкӣ, андозӣ ё сирри дигари бо қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳифзшаванда намебошад.
БОБИ 8. ҲАМКОРИИ БАЙНАЛМИЛАЛӢ ДАР САМТИ МУҚОВИМАТ БА ҚОНУНИГАРДОНӢ (РАСМИКУНОНӢ)-И ДАРОМАДҲОИ БО РОҲИ ҶИНОЯТ БАДАСТОВАРДА, МАБЛАҒГУЗОРИИ ТЕРРОРИЗМ ВА МАБЛАҒГУЗОРИИ ПАҲНКУНИИ СИЛОҲИ ҚАТЛИ ОМ
Моддаи 38. Мубодилаи иттилоот ва ёрии ҳуқуқӣ
1. Мақоми ваколатдор, мақомоти назоратӣ ва мақомоти дигари давлатӣ, ки дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом фаъолият мекунанд, ҳамкории байналмилалиро бо контрагентҳои хориҷӣ дар масъалаи пешгирӣ, ошкор ва роҳ надодани қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории силоҳи қатли ом ва ҷиноятҳои асосии дигар таъмин намуда, дар доираи ваколатҳои худ бо контрагентҳои хориҷӣ бо тартиби пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, шартномаҳои байналмилалии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, мубодилаи иттилоот анҷом медиҳанд.
2. Мақоми ваколатдор, мақомоти назоратӣ ва мақомоти дигари давлатӣ, ки дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом фаъолият мекунанд, ба контрагентҳои хориҷӣ тибқи дархости онҳо ё бо ташаббуси худ бо тартиби пешбининамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, шартномаҳои байналмилалии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, маълумоти дахлдор пешниҳод менамоянд.
3. Мақоми ваколатдор, мақомоти назоратӣ ва мақомоти дигари давлатӣ, ки дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом фаъолият мекунанд, барои пешниҳод ё мубодилаи иттилоот ё расондани ёрӣ шартҳои маҳдудкунандаи бедалелу беасос намегузоранд ва бо контрагентҳои хориҷӣ, новобаста ба он, ки онҳо салоҳияти маъмурӣ, ҳифзи ҳуқуқ, судӣ ё дигарро доранд ё дархост ҳамчун дархости марбут ба масъалаҳои фискалӣ баррасӣ мешавад ё на, мубодилаи иттилоот анҷом медиҳанд.
4. Мақоми ваколатдор, мақомоти назоратӣ ва мақомоти дигари давлатӣ, ки дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом фаъолият мекунанд, ҳамаи чораҳои зарурӣ, аз ҷумла чораҳои амниятиро меандешанд, то кафолат дода шавад, ки иттилоот ва ҳуҷҷатҳои пешниҳодшаванда ба мақомоти дигари давлатӣ ё шахсони дигар бе розигии пешакии контрагенти хориҷӣ, ки иттилоот ё ҳуҷҷат пешниҳод кардааст, дастрас намешаванд.
Моддаи 39. Гирифтани дархост аз контрагенти хориҷӣ ва баррасии он
1. Мақоми ваколатдор, мақомоти назоратӣ ва мақомоти дигари давлатӣ, ки дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом фаъолият мекунанд, афзалиятнокии иҷрои дархостҳо дар бораи пешниҳоди иттилоот аз контрагентҳои хориҷӣ гирифташавандаро муайян намуда, ба ин дархостҳо сари вақт ҷавоб ирсол менамоянд.
2. Мақоми ваколатдор, мақомоти назоратӣ ва мақомоти дигари давлатӣ, ки дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом фаъолият мекунанд, метавонанд ҳар иттилооти ба онҳо дастрасбуда, аз ҷумла иттилооти аз контрагенти хориҷӣ гирифташударо ҷамъоварӣ намуда, мавриди таҳлил ё омӯзиш қарор диҳанд.
3. Ҳангоми пешниҳоди иттилоот ё ҳуҷҷатҳо ба контрагенти хориҷӣ мақоми ваколатдор, мақомоти назоратӣ ва мақомоти дигари давлатӣ, ки дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом фаъолият мекунанд, метавонанд ифшои иттилоотеро, ки метавонад ба манфиатҳои амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон ё тафтиши парвандаи ҷиноятии аз тарафи мақомоти салоҳиятдори Ҷумҳурии Тоҷикистон гузарондашаванда зарар расонад ё дар ҳолатҳои истисно манфиатҳои қонунии шахсони воқеӣ ва ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистонро халалдор намояд ё ба ягон тарзи дигар ба принсипҳои асосии қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон мухолифат намояд, рад намоянд. Ин гуна радкунӣ аз тарафи мақоми салоҳиятдоре, ки аз контрагенти хориҷӣ дархости пешниҳоди иттилоот гирифтааст, бояд ба таври дахлдор асоснок карда шавад.
4. Ҳангоми пешниҳоди иттилоот ё ҳуҷҷатҳо ба контрагенти хориҷӣ мақоми ваколатдор, мақомоти назоратӣ ва мақомоти дигари давлатӣ, ки дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом фаъолият мекунанд, метавонанд маҳдудият ё шартҳоеро муқаррар намоянд, ки иттилоот ва ҳуҷҷатҳои пешниҳодшаванда танҳо бо мақсадҳое, ки онҳо пешниҳод шудаанд ва аз ҷониби он идораҳое истифода шаванд, ки ба онҳо чунин иттилоот ва ҳуҷҷатҳо пешниҳод гардидаанд, инчунин метавонанд талаб намоянд, ки контрагенти хориҷӣ бе розигии пешакии онҳо иттилоот ё ҳуҷҷатҳои пешниҳодшударо ба шахсони сеюм ифшо накунад ва дар рафти тафтишоти пешакӣ ё мурофиаҳои ҷиноятӣ, маъмурӣ ё маданӣ истифода набарад.
Моддаи 40. Фиристодани дархост ба контрагенти хориҷӣ
1. Мақоми ваколатдор, мақомоти назоратӣ ва мақомоти дигари давлатӣ, ки дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом фаъолият мекунанд, дар ҳар як дархости барои пешниҳоди иттилоот фиристодашаванда шарҳи мухтасари далелҳои дахлдореро, ки ба мақоми давлатии дархосткунанда маълуманд, зикр намуда, бо кадом мақсадҳо истифода шудани иттилооти дархостшавандаро нишон медиҳанд.
2. Мақоми ваколатдор, мақомоти назоратӣ ва мақомоти дигари давлатӣ, ки дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом фаъолият мекунанд, метавонанд иттилоот ва ҳуҷҷатҳои аз контрагенти хориҷӣ гирифтаро танҳо бо мақсадҳое, ки онҳо пешниҳод шудаанд ва барои идораҳое, ки чунин иттилоот ва ҳуҷҷатҳо дархост гардидаанд, истифода баранд, инчунин иттилоот ё ҳуҷҷатҳои дастрасшударо бе розигии пешакии контрагенти хориҷӣ, ки чунин иттилоот ё ҳуҷҷатҳоро пешниҳод кардааст, набояд ба шахсони сеюм ифшо созанд ё дар рафти тафтишоти пешакӣ ё мурофиаҳои ҷиноятӣ, маъмурӣ ё маданӣ истифода баранд.
3. Мақоми ваколатдор, мақомоти назоратӣ ва мақомоти дигари давлатӣ, ки дар самти муқовимат ба қонунигардонӣ (расмикунонӣ)-и даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом фаъолият мекунанд, тибқи дархост ба контрагентҳои хориҷӣ, ки аз онҳо кумаки иттилоотӣ гирифтаанд, дар бораи истифода шудан ва фоиданокии маълумоти дастрасшуда сари вақт иттилоот пешниҳод мекунанд.
БОБИ 9. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ
Моддаи 41. Ҷавобгарӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои риоя накардани Қонуни мазкур бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
Моддаи 42. Дар бораи аз эътибор соқит намудани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи муқовимат ба қонунигардонии (расмикунонии) даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом"
Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи муқовимат ба қонунигардонии (расмикунонии) даромадҳои бо роҳи ҷиноят бадастоварда, маблағгузории терроризм ва маблағгузории паҳнкунии силоҳи қатли ом" аз 25 марти соли 2011 (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2011, №3, мод. 152; с. 2013, №6, мод. 405, мод. 406; с. 2014, №7, қ. 1, мод. 397; с. 2017, №1-2, мод. 27; с. 2018, №5, мод. 272) аз эътибор соқит дониста шавад.
Моддаи 43. Тартиби мавриди амал қарор додани Қонуни мазкур
Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.
 
     Президенти
Ҷумҳурии Тоҷикистон                                                                              Эмомалӣ Раҳмон
ш. Душанбе,
аз 15 марти соли 2023,
        № 1950

Pages